Morgunblaðið - 05.09.1987, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. SEPTEMBER 1987
29
Valdaránið í Burundi:
Forsetinn kom-
inn til Kenýa
París, Reuter.
FORSETI Afrikurikisins Bur-
undi, Jean-Baptiste Bagaza, sem
hélt heimleiðis eftir að fréttist
af valdaráni hersins i Burundi,
hœtti við að fljúga til höfuð-
borgarinnar Biýumburi og er
talinn vera staddur í Nairobi í
Kenýa. Yfirvöld þar veijast allra
frétta.
Herforingjar tóku völdin í Bur-
undi á fimmtudag er forsetinn var
staddur í Kanada á ráðstefnu leið-
toga frönskumælandi þjóða. Forset-
inn var talinn vera á leið heim og
lenti flugvél hans í Nairobi í Kenýa
á tilskildum tíma. Landamærum og
flugvöllum Burundi var lokað við
valdatökuna og ijarskiptasamband
var rofíð. Varð flugvél forsetans '
því að snúa frá og var haldið að
hann myndi fara til nágrannaríkis-
ins Rúanda, en forsetanum var
neitað um lendingarleyfi þar og er
hann nú staddur í Nairobi.
Mi
m?'
■ w
Pólland:
Samstöðufélagar sektaðir
Varsjá, Reuter.
PÓLSKUR dómstóll hefur dæmt
sex félaga i Samstöðu, hinu ólög-
lega verkalýðsfélagi i PóUandi,
tíl að greiða háar fjársektir fyrir
að taka þátt i fjöldasamkomu á
sjö ára afmæli félagsins.
Einn þeirra var Jozef Pinior, einn
af frammámönnum Samstöðu.
Hann sagði fréttamönnum á
fimmtudag að sektin, 50 þúsund
zlotij, næmi tveggja mánaða meðal-
launum. Hann sagðist ásamt
félögum sínum myndu áfrýja dómn-
um. Samkoman á afmælinu á
mánudag var á lóð verksmiðju í
Wroclaw. Lögreglan stöðvaði fund-
inn þegar hálf klukkustund var
liðin.
Lögreglumaður færir einn leiðtoga verkfaUsmanna i borginni Ulsan á brott. Reuter
Suður-Kórea:
• •
Oryggissveitir hand-
taka verkfallsmenn
Seoul, Reuter.
SVEITIR óeirðalögreglu réðust
inn i tvær verksmiðjur i Suður-
4*
Heimsókn Honeckers til Vestur-Þýskalands:
Leiðtogi A-Þjóðverja
vitjar heimahaganna
HÚS númer 88 við Kuchen-
bergstrasse er aðeins nokkur
hundruð metra frá Karl-Marx-
Strasse. Þann tíunda þessa
mánaðar verður húsið og allt
nágrennið girt af og öryggis-
verðir verða á hveiju strái í
borginni Neunkirchen i Saar-
landi í Vestur-Þýskalandi. Þá
mun Erich Honecker, leiðtogi
austur-þýska kommúnista-
flokksins, snúa aftur tíl heima-
bæjar sins.
Honecker er væntanlegur í
fímm daga heimsókn til Vestur-
Þýskalands og hann hyggst veija
nokkrum klukkustundum í sínum
gamla heimabæ. Hann mun fara
að gröf foreldra sinna í fyrsta
skipti og að því loknu mun systir
hans bjóða honum í kaffí og kök-
ur. Hún býr í Kuchenstrasse 88
en húsið hlaut hún í arf frá foreld-
rum þeirra.
íbúar Neunkirchen og ná-
grannabæjarins Wiebelskirchen
þar sem Honecker ólst upp eru
ekki yfír sig spenntir yfír heim-
komu kommúnistaleiðtogans.
Ævisaga þessa frægasta sonar
bæjarins er til sölu í bókabúðum
en „fjölmargar bækur seljast mun
betur," segir einn afgreiðslumað-
urinn með glott á vör. „Já, hann
Erich. Leyfum honum að koma.
Hvers vegna ekki? Hann er hvort
eð er kominn á eftirlaunaaldur og
þess vegna er honum hleypt út
úr Austur-Þýskalandi," segja hin-
ir eldri íbúar bæjarins. „Það
skiptir okkur engu,“ bæta margir
við.
Tveir leigubílstjórar sem grein-
arhöfundur ræddi við voru á öðru
máli og sögðu að Honecker ætti
að halda sig þar sem hann hefði
kosið að búa. „Mörg hundruð þús-
und Þjóðveijar eiga þá ósk heit-
asta að fá að heiðra minningu
foreldra sinna en Honecker kemur
í veg fyrir það,“ sagði annar
þeirra. Annar bætti við að Honec-
ker ætti að láta rífa Berlínarmúr-
inn áður en hann tæki sér á
hendur ferð vestur yfir. íbúar
Neunkirchen vita vel að Honecker
Erich Honecker sem ungur
maður. Skólafélögum hans í
Neunkirchen ber saman um að
hann hafi verið vinalaus ein-
fari. Ungliðahreyfing kom-
múnistaflokksins átti hug hans
allan.
annaðist undirbúning byggingar
múrsins árið 1961.
Honécker mun tæpast þekkja
borgina þar sem leit fyrst dagsins
ljós fyrir réttum 75 árum. Þegar
hann kvaddi hana árið 1947 var
hún miðstöð kola- og jámvinnslu.
Nú eru námumar lokaðar og við
stáliðjuver borgarinnar starfa nú
aðeins 1.100 manns. Sagt er að
Honecker fá sendar myndir frá
systur sinni með reglulegu milli-
bili. Hún stendur á sjötugu og er
enn meðlimur í Þýska kommúni-
staflokknum, sem eitt sinn réði
Wiebelskirchen, en var loks inn-
limaður í þann austur-þýska.
Flokksmenn vonast þó til þess að
heimsókn Honeckers geti kveikt
byltingarmóð í bijóstum íbúanna
og það skili sér í næstu sveitar-
stjómarkosningum. Jafnaðar-
mennska hefur hins vegar tekið
við af byltingarandanum og í
síðustu kosningum fékk Þýski
kommúnistaflokkurinn aðeins
flögur prósent atkvæða.
Ekki er vitað hvort Honecker
getur verið viðstaddur „Hátíð vin-
áttu og friðar" sem áformað er
að halda á aðaltorgi Wiebelskirc-
hen. Að sögn eins talmanns Þýska
kommúnistaflokksins mun fulltrúi
hans líkast til vera viðstaddur
hátíðarhöldin en ekki er áformað
að flokksmenn eigi formlegan
fund með Honecker. Þetta kemur
á óvart því það var einmitt í Wie-
belskirchen sem Erich Honecker
steig sín fyrstu spor í átt til valda
í Austur-Berlín.
„Hann átti enga sanna vini,“
segir Kurt Humbs, sem var sessu-
nautur Honeckers í bamaskóla.
„Hann lék sér ekki með hinum
bömunum og tók aldrei þátt í
íþróttum. Hann virtist aðeins hafa
tíma til að sinna ungliðahreyfíngu
kommúnistaflokksins." Humbs er
einn fárra sem þekktu Honecker
í æsku og em reiðbúnir til að
ræða við fréttamenn. Hann er líka
ákaflega eftirsóttur sem og Wem-
er Zins, sem er stjómarformaður
tréblásturssveitar Wiebelskirc-
hen. Faðir Honeckers var
bumbuslagari sveitarinnar og son-
urinn tók við af honum. Síðar var
hann gerður að heiðursfélaga.
Sveitin mun blása til heiðurs
gestinum er hann kemur til Neun-
kirchen. Að sögn Wemers Zinc
mun sveitin leika „Litli trompet-
leikarinn" sem Zinc segir að sé
uppáhaldslag leiðtogans. Zinc
ætti að vita hvað hann syngur,
hann sótti Honecker heim í Aust-
ur-Berlín árið 1973.
Zinc vonast til þess að heim-
sóknin geti orðið til þess að bæta
samband þýsku ríkjanna tveggja.
Peter Neuber, borgarstjóri Neun-
kirchen, tekur í sama streng;
„Utan Þýskalands vill enginn að
ríkin tvö sameinist."
Tony Catteral, The Observer.
Kóreu í gær og handtóku 175
manns. Stjórnvöld hafa ákveðið
að láta hart mæta hörðu til að
bæla niður verkfali verkamanna
viða um landið.
Leiðtogar verkfallsmanna í
skipasmíðastöð í Ulsan voru hand-
teknir svo og félagar þeirra í
verksmiðju einni í Inchon skammt
vestur af höfuðborginni Seoul. Eftir
handtökumar skýrði Chung Kwan-
young innanríkisráðherra frá því
að ofbeldisaðgerðir verkfallsmanna
yrðu ekki lengur liðnar og myndu
lögreglusveitir framvegis beija þær
niður með hörðu.
3.000 óeirðalögreglumenn réðust
inn í Daewoo-bifreiðaverksmiðjuna
að ósk forráðamanna hennar en
verkfallsmenn höfðu tekið hana á
sitt vald. Fyrr í vikunni lögðu verka-
menn bifreiðar og tækjabúnað í
rúst til að leggja áherslu á kröfur
sínar um hærri laun. 70 leiðtogar
verkfallsmanna í Ulsan voru hand-
teknir er lögreglusveitir réðust inn
í svefnskála starfsmanna Hyundai-
samsteypunnar. Fleiri verkfalls-
menn voru handteknir í skipasmíða-
stöð í borginni. Um 15.000
verkamenn söfnuðust þar saman til
að mótmæla handtökunum og
þurftu lögreglumenn að beita tárag-
asi.
Verkfallsátök hafa brotist út víða
í Suður-Kóreu undanfama mánuði.
í júlimánuði neyddust stjómvöld til
að lofa lýðræðislegum umbótum og
var í fyrstu viðurkennt að verka-
menn hefðu ekki notið gífurlegs
hagvaxtar undangenginna ára. í
siðustu viku sagði Kim Chung-yul
forsætisráðherra hins vegar að
kommúnistar bæru ábyrgð á ólg-
unni í landinu og að þeir ætluðu
sér að koma á byltingu. í kjölfar
þessa voru nokkrir grunaðir rót-
tæklingar settir bak við lás og slá.
Reuter
Björgunarmaður að störfum í skógi í Oregon.
Bandaríkin:
Skógareldar hjálpa við
rannsóknir á fimbulvetri
kjamorkustyijaldar
Oregon, Reuter.
SKÓGARELDAR, sem geisað hafa víða á vesturströnd Banda-
ríkjanna siðan í siðustu viku, hafa vakið áhuga visindamanna sem
leggja stund á rannsóknir vegna hugsanlegrar kjamorkustyijaldar.
Eldamir kviknuðu er eldingum sló byrgi ljós frá sólu séu aðstæður sam-
niður víða um Bandaríkin. 13000
björgunarmenn beijast við eldinn í
Kalifomiufylki einu, en eldar loga
einnig í Washington og Idaho. Um
8000 manns flúðu heimili sín vegna
eldanna. Veðurstofan hefur gefíð
mönnum von um að veður breytist
og eldingum muni hætta að slá niður.
Hópur visindamanna sem áhuga
hefur á hvemig kjamorkustyijöld
breyti veðurfari í heiminum hefur
fylgst með eldunum og áhrifum
þeirra. Telja visindamennimir að
vegna þegs að reykurinn frá eldunum
bærilegar við það sem verði eftir
kjamorkusprengingar í styijöld og
ekki sést til sólar mánuðum saman
og í kjölfarið fylgi fímbulvetur. Rann-
sóknimar fara fram með þeim hætti
að lítilli flugvél er flogið inní reykj-
armökkinn og er hún útbúin tækjum
sem safna upplýsingum um ástand,
s.s. hitastig og birtu, á þeim svæðum
sem hulin em reyk. Robert Luna for-
svarsmaður hópsins telur að með
þessum- hætti megi fá upplýsingar
sem varpa muni nýju ljósi á kenning-
ar um kjamorkuveturinn.