Morgunblaðið - 10.09.1987, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. SEPTEMBER 1987
Kína:
Banna „náin samskipti"
innfæddra við útlendinga
Peking, Reuter.
BANDARÍSKA sendiráðið f Pek-
ing hefur formlega varað
Bandaríkjamenn í Kina við þvi
að hafa of náin samskipti við
Kínverja.
Kínverska lögreglan hefur að
undanförnu gert húsrannsóknir sem
m.a. hafa leitt til þess að þýskur
viðskiptajðfur var ákærður fyrir
ólöglegt athæfi og sendur úr landi
eftir að hann var handtekinn á hót-
elherbergi þar sem hann dvaldi með
kínyerskri konu.
Á skilti við bandaríska sendiráðið
stendur að sendiráðsstarfsmenn
eigi á hættu að vera handteknir og
yfirheyrðir af lögreglu verði þeir
staðnir að því að stytta kínverskri
alþýðu stundir með „ósæmilegum
hætti". Talsmaður sendiráðsins hef-
ur staðfest að tveir Bandaríkjamenn
hafi verið sendir úr landi fyrir of
náin kynni af Kínverjum.
ME'A, tímarit norska sjávarútvegsins:
Bandaríkin með mestu
útflytjendum selafurða
Útflutningsskýrslurnar segjaþað,
sem þagað er um í aflaskýrslum
Reuter
„SAMKVÆMT upplýsingum frá
bandaríska sjávarútvegsráðu-
neytinu eru Bandarikjamenn
með mestu sel- og hvalveiðiþjóð-
um í heimi. í árbók þess fyrir
árið 1986 kemur raunar ekkert
fram um, að þeir stundi veiðar
Myndin af Sanders ofursta, bjúklingakarlinum frá Kentucky, er
komin á sinn stað og ekkert eftir nema taka niður vinnupallana. _______________________________
Kína:
Breyttir tímar á
Tiananmen-torgi
Maó f ormaður og kjúklingakarlinn
Sanders blasa þar hvor við öðrum
Peking, Reuter.
EF Maó f ormaður gæti skyggnst
upp úr kistunni sinni myndu
blasa við augum hans þúsundir
manna, sem gengju hjá með lotn-
ingu i svip, áletrun um ódauð-
leika hans og, handan gðtunnar,
nýr Kentucky-kjuklingstaður. Ef
hann hefði gluggað i Dagblað
alþýðunnar í gær, miðvikudag,
hefði hann þó ekki fundið auka-
tekið orð um 11. ártið sína.
Nú eru aðrir tímar á Tiananmen-
torgi, þessum nafla Miðríkisins þar
sem hundruð þúsunda manna söfn-
uðust áður saman í nafni byltingar-
innar. Fjölmiðlarnir minntust ekki
á 11. ártíð Maós en aðdáendur hans
biðu þess þó í langri röð að komast
inn í risavaxið grafhýsið til að votta
honum virðingu sfna.
„Við fengum frí í vinnunni og
erum nýstigin út úr næturlestinni.
Maó var mikill maður, án hans hefði
hið nýja Kína ekki orðið til," sagði
ungur og velklæddur verslunarmað-
ur. Margir voru langt að komnir
og sumir ekki í fyrsta sinn.
Efst uppi á hliðinu að Keisara-
höllinni er mynd af Maó en
myndirnar af þéim Marx, Engels,
Lenin og Stalín eru löngu horfnar.
Maó hvílir í kristalskistu með fána
kommúnistaflokksins á brjóstinu en
andlitið er baðað gulu ljósi. „Mikill
leiðtogi og lærifaðir. Maó formaður
er ódauðlegur," er letrað yfir kist-
unni gullnum stöfum.
Þegar komið var út í sólina aftur
mátti sjá nokkra menn hinum meg-
in við torgið vera að leggja síðustu
hönd á mikla mynd af Sanders
ofursta, stofnanda bandarísku veit-
ingastaðakeðjunnar Kentucky Fried
Chicken.
Kjúklingastaðurinn, sem tekur
500 manns í sæti, verður opnaður
í næsta mánuði og er hann til vitn-
is um þá stefnu Dengs Xiaoping,
núverandi leiðtoga, að hverfa frá
einangrunarhyggju og persónu-
dýrkun Maótímans. Ekki verður þó
alveg sagt skilið við fortíðina því
að þriðja hæðin er eingöngu fyrir
útlendinga, sem geta borgað með
erlendum gjaldeyri.
Afstaða stjórnvalda til Maós ein-
kennist af mikilli varkárni. í
opinberri ævisögu hans, sem kom
út í fyrra, segir, að honum hafí
orðið alvarlega á í messunni á efri
árum sfnum en samt sé hans minnst
með virðingu fyrir ómetanlegt
framlag hans til kínversku bylting-
arinnar.
Ung kona fyrir utan grafhýsið
kvaðst hafa grátið þegar hún frétti
lát Maós árið 1976 en nú átti hún
erfitt með að fyrirgefa honum ring-
ulreiðina og grimmdarverkin, sem
framin voru á tíma menningarbylt-
ingarinnar á árunum 1966-76.
Annar ungur maður sagðist aldrei
ætla að fara inn í grafhýsið til að
skoða líkama Maós.
Þessi miðvikudagur var þó mikill
gleðidagur fyrir Phek U Tan, 75
ára gamla konu frá Los Angeles,
og dóttur hennar Molly Kay. Þær
voru að koma í fyrsta sinn til föður-
landsins eftir langa útjegð f Burma
og Bandaríkjunum. „Öllum mönn-
um verða á mistök en líklega eru
þau hvað alvariegust þegar leið-
togar eiga í hlut," sagði Molly Kay.
á sævarspendýrum en útflutn-
ingsskýrslurnar segja aðra sögu.
Samkvæmt þeim seldu Banda-
ríkjamenn áríð 1985 13.029
selskinn fyrir eina miUjón doll-
ara og í fyrra 10.837 skinn fyrir
hálfa milljón dollara. Þess er
hins vegar látið ógetið til hvaða
landa skinnin voru seld." Kemur
þetta fram f ME'A, tímariti
norska sjávarútvegsins, 7.-8.
tölublaði þessa árs, og fer fram-
haldið hér á eftir lítið stytt.
„Með því að sleppa þessum upp-
Iýsingum í aflaskýrslunum eru
Bandaríkjamenn að gefa í skyn, að
þessar veiðar séu ekki stundaðar
en þeir verða ekki sakaðir um of
mikil klókindi því að þeir hafa
gleymt að „leiðrétta" útflutnings-
skýrslurnar. Það, sem þar kemur
fram, rímar illa við afstöðu banda-
rískra stjórnmálamanna, Grænfrið-
unga og annarra svokallaðra
umhverfisverndarsamtaka til
verndunar spendýra í sjó.
Árum saman hafa ýmis náttúru-
verndarsamtök og stjórnvöld í
Bandaríkjunum barist fyrir banni
við veiðum á sævarspendýrum og
til að fylgja því eftir hefur innflutn-
ingur á selskinnum til Banda-
rfkjanna verið bannaður. Þar í landi
hafa einnig verið sett lög, sem heim-
ila stjórnvöldum að beita refsiað-
gerðum gegn þeim ríkjum, sem hlíta
ekki alþjóðlegum samþykktum. Nú
er það hins vegar vitað, að þeir
stunda sjálfir umfangsmiklar veiðar
á sævarspendýrum, og því er af-
staða þeirra gagnvart öðrum fisk-
veiðiþjóðum og innan Alþjóðahval-
veiðiráðsins vægast sagt undarleg.
Hvalveiðar Bandaríkja-
manna
f Alaska veiða Bandaríkjamenn
Grænlandssléttbak, tegund, sem er
í mikilli útrýmingarhættu. Hafa
vísindamenn lengi lagt til, að hann
verði með öllu friðaður.
Auk þessa stunda Bandaríkja-
menn umfangsmikið smáhvaladráp
samfara túnfiskveiðunum. Þessir
hvalir, höfrungar, hnísur og aðrar
tegundir, falla ekki undir lögsögu
Alþjóðahvalveiðiráðsins og því geta
Bandaríkjamenn drepið eins mikið
af þeim og þeir vilja. Rétt er líka
að taka fram, að þessir hvalir eru
ekku skotnir, heldur drukkna þeir
stórhópum saman í nótum túnfisk-
veiðimannanna.
Hvað selveiðarnar varðar hafa
Bandaríkjamenn stundað þær í
mörg ár á Pribilof-eyjum milli Al-
aska og Sovétríkjanna. Það sést þó
ekki í opinberum aflaskýrslum en
stendur svart á hvítu í útflutnings-
skýrslunum. Sannleikurinn er því
sá, að Bandaríkjamenn stunda
verulegar veiðar á sævarspendýrum
hvað sem aflaskýrslunum líður. I
þeim er aðeins verið að villa um
fyrir fólki.
Tvöfaltsiðgæði
Eitt er að gagnrýna aðrar þjóðir
fyrir stefnuna í sel- og hvalveiðimál-
um, annað að geta ekki staðið sjálfír
við stóru orðin. Þetta tvöfalda sið-
gæði er undarlegt í ljósi þess, að
bandarískir stjórnmálamenn og svo-
kölluð umhverfisverndarsamtök
hafa lengi barist gegn veiðum á
sævarspendýrum. A þessu ári hafa
þeir meira að segja verið andvígir
því, að vísindamenn afli sér þekk-
ingar á hvalstofnunum og auk þess
hóta bandarísk stjórnvöld að beita
efnahagslegum refsiaðgerðum
gegn þeim þjóðum, sem stunda
veiðarnar. Þessum vendi var síðast
brugðið á loft nú í ár á fundi Al-
þjóðahvalveiðiráðins í Bournemouth
í Englandi.
„Pelly og Packwood Magnuss-
en-lögin" veita Bandaríkjastjórn
heimild til að hafa áhrif á atvinnu-
og efnahagsmál í öðrum ríkjum ef
þau sætta sig ekki við alþjóðlegar
umhverfismálasamþykktir. Þegar
Bandaríkjastjórn telur einhverja
þjóð sanna að sök á viðskiptaráð-
herrann að skýra forsetanum svo.
frá og hefur hann þá 60 daga til
að ákveða hugsanlegar refsiaðgerð-
ir. Með stuðningi í þessum lögum
hafa Bandaríkjamenn sett sig í
dómarasætið gagnvart öðrum þjóð-
um og það er ekki í fyrsta sinn.
Það er sérstakt áhugamál og
hagsmunamál norskra sjómanna að
standa vörð um auðlindir sjávarins.
Samtök norskra sjómanna og út-
vegsmanna hafa alltaf lagt áherslu
á, að þær séu nytjaðar á skynsam-
legan og vísindalegan hátt. Felu-
leikur Bandaríkjamanna með eigin
veiðar gengur þvert á þá stefnu.
Vegna þessa er það ekki undarlegt
þótt menn átti sig ekki alveg á
hvað fyrir Bandaríkjamönnum vakir
með þessari tvöfeldni gagnvart
bandamönnum sínum."
Nátímadans, baílett, steppjassdans, afrocarabianjass.
Sértímar í nútímadansi fyrir þá sem lengra
eru komnir á laugardögum kl. 14.00-16.00.
Síðastainnritunarvika. Sími 15103—17860.
Húste
'iLt « ' I tSÖ I