Alþýðublaðið - 18.05.1932, Blaðsíða 3
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
a
Er nýr ófriður í aðsigi?
Hið „blóðuga alþjóða-
samband“ vopnasaí-
anna.
ii.
Vopnasakirmr eiga ekkert föð-
urUmd. Tilgangur sfotrfs peirm og
lífs er gródinn einn.
Frá stríðsárunum eru tekin
pessi dæmi:
1 orrustunnii við Jótlandsskag'd
notaði enski flotinn hárfín verk-
fæni (firing directors), sem þýzkar
verksmiðjur einar, Zeiss í Jena
Oig Goerz, gátu búið tih Með
pessum verkfærum miðuðu Eng-
lendingar fallbyssum sinum á
herskip Pjóðverja. Gaddavírinn,
sem pýzkir hermenn flæktust í
í virkjunuin kring um Verdun,
var seldur Frökkum ígegn um
máilliiiðiii í Sviss af pýzkum verk-
smiðjum. Yfirleitt var pað hlut-
verk svissneskra kapitalista í
stríðinu að nota blutleysi Sviss til
pess að vera miiilliliður milli
pýzkra auðmiamna annars vegar
og franskra og ítalskra hins veg-
ar. Sömu stöðu höfðu hollienzkir
auðmenn á milli enskra og pýzkra
stéttarbræðra. Stundum gat pað
jafnvel komið fyrir, að pað borg-
aði sig betur að selja „óvinunum"
en „föður,landinu“. Þannig er pað
sannað að pýzfcir auðvaldsmenn
fluttu árið 1916 út ósfcöpin öll af
járni og stáli, en á sama tíma
vantaði pýzka herinn pessi hrá-
efnii svo tiifinnanlega, að sumir
kenma jafnvel pví um óságur
Þjóðverja. Á sa'ma hátt varð
pýzki hexinn stundum að gera
sér að góðu að borga tvöfalt
hærra verð en „óvinirnix" fyrir
sömu vöru. Þanniig seldi pýzk
verkislmiðja pýzka hernum járn-
plötur, siem milkið voru notaðiar,
á 117 mörk, en Englendingar (yf-
ir HoJland) fengu pær fyrir 68
iiBörk. 1 Sviiss voru jafnvel heilar
verksmiðjur, sem höfðu pá at-
vinmu að afmá pýzk vörumerki
af járn- og stál-vörum, sem voru
seldar til Frakklands og italíu,
Þó hafði petta stundum láöst. T.
d. féllu áreiðanliega mörg púsiund
Þjóðverja fyrif kúlurn, sem staf-
irnir K. Pz 9C/0.4. sitóðu á. Þýzkum
hermönnum, sem fundu pessar
íkúlur í líkum félaga sinna, póttu
stafimir einkennilegir, og pa.ð
sannaðist við rannsókn, að peir
pýddu: „Krupp-Patentzundi
og eru pannig til kominir, að
Krupps-vopnaverksmiðja'n pýzkai
hafðl ælt ensku vopnaverksmiðj-
unni Wichers-Arnistrong petta
„patent" fyxir um 123 miiljónir
króna. Af pessu tilefni hafa menn
reiknað pað út, að kapitalistinn
Krupp hafi fengið frá Englend-
ingum um 60 mörk fyrir hvern
Þjóðverja, sem var drepinn í
stríðinu!
Sams konar sögur er að segja
frá Frakklandi og öÖrum löndum
Bandamanina. T. d. er pað tadið
víst, að viss svæði í Frakkiandi
konmst hjá skothríð, bæði Þjóð-
verja og Frakka, eins og á und-
ursamiegan hátt. Þarna stóðu
pau einis og hólmar, sem „huldir
verndarkraftar" hlífðu, mitt í
auðn eyðileggingarinnar, par sem
kirkjur og klaustur lágu jjafnvei
í rústum. En hvex var ástæðan?
Hver var hinn „huldi verndar-
máttur“? Það kom í ljós, að á
pessurn stöðum vom vopmmerk-
smidjur, eignir xnanna, sem áttu
háttstandandi vini í báðum hexj-
um og jafnvel bæði í Ríkisdegin-
urn pýzka og fxanska piínginu.
Af pessum ástæðum var peiim
thlíft og héldu I ró og næði áfram
að starfa, hvort sem pað voru
Þjóðverjar eða Frakkar, sem
höfðu héruðin í kring á valdi
sínu. Þessum vernduðu morðtöla-
símiðum var sama fyrir hvort
„föburlandið" peir unnu, — að
eins, ef stríoid héldi áframi. —
Og vo p naverksmiö j urna r áttu
öfluga fulltrúa bæði í pingum og
stjórnum. Samband Krupps við
fceisarastjórnina er opinbert mái í
Þýzkalandi. Sömuieiðiis var pað
samband franskra vopmaverk-
simiðja, „C-d-F.“, sem hélt Cle-
menceau við völd, mieðan hamn
var að koma pví fram, að stríð-
inu yrði haldið áfram og friiðar-
umMtunum var ekki sint eitns
lengi og mögulegt var. Þannig
var pað jafnvel samkvæmt játn-
ingu háttstandandi hermanna „hin
svívirðilega og viðbjóðslega stríðs-
verzlun“, sem lét hálda stríðinu
áfram.
V. S. V.
Lög frá alþingi.
Alpingi setti fimm lög á laug-
ardaginn eð var, og eru pau
pessi:
Um lœkningaleyfi, réttindi og
skyldur lækna og annaxa, er
lækningaleyfi hafa, og um bann
vdð skottuiækningum.
Um Reykjauíkurhöfn oig stjórn
hennar.
Endurbætur á berklavmnalög-
unum. Ganga pau lög pegar í
gildi, og par með eru sjúkrasiam-
lögin leyst 'undan peirri kvöð að
greiöa alt að 2/5 mieðlagskostn-
aðax með félögum sínum, sem
flvelja í beTklavarnahælum. Jafn-
framt er gefinn eftir áfallinn og
ógxeiddur berklavarnaskattur
samláganna. Einnig er ákveðið,
að ráðherra skuli semja fyrir-
fram tii hálfs eða heiis árs í sfenln
við pau sjúkrahús, sem teljast
hæf til að hýsa berklasjúkldnga,
ium kostnað allan við dvöl og
lækningu styrkhæfra berklasjúk-
linga, p,ar meÖ taldar ljóslækn-
ingar, par sem pær er að fá.
(Þetta ákvæði er sett samkvæmt
tilJögu Vilmundar Jónssonar.) í
priðja lagi er öllum sýslufélöguim
gert jafnt undir höfðx úm pátt-
töku í berklavarnakositnaði rík-
isins (tveggja kr. gjald fjpic hviesm
Bústaðaskíftí.
í>eir, sem hafa brunatrygða hjá oss innanstokssmuni, og
hafu flutt búferlum, eru hér með ámintir um að tilkynna
oss það hið allra fyrsta.
Slóváftpsrggfiaigarfélag fslands ta. f.
Brnnadeild.
Eimskip 2. hæð. Símar 254, 309, 542,
Til Borgarfjarðar að Fornahvammi
fer bíll föstnðaginn 20. n, k. (sæti
lans)
Slmi 970. — Læhjargota 4. — Sími 970.
Bifreiðastöðin HEKLA.
heimilisfástan héra'ðsmann), hvort
siem nokkur maður úr sýslunni
er í berklavaxnahæli eða eigi.
Þ. e.: Framvegis verður engu
sýsluféiagi endurgreiddur hluti af
skattinum af peim sökum, svo
sem áður hefiLr verið gert.
FLugmálasjódslögin voru af-
numin, — síidveiðigjald fyriir síld-
arleit úr lofti. Jafnframt er á-
kveðið, að flugmálaisjööurinn skuli
verða eign ríkissjóðs.
Lögin um skattfrelsi Eimskipa-
félags Islands h.f. voru framlengd
til ársloka 1934. Skilyrði: Fé-
iagið greiði hluthöfum ekki hærri
ársarð en 4»/o. í öðru lagi veiti
pað alt að 60 mönnum á ári ó-
keypis far með skipum sínum til
útlianda og hingað til lands aftiur,
samkvæmt úthliutun Mentamála-
ráðs.
(Tvenn fyrst töldu lögin voru
'afgr. í n. d., hiin í e .d.)
í gær afgreiddi alpingi pessi
lög:
Heimild fyrir stjórnina til að
ábyrgjast lán til pess að komia
upp frystihúsum á kjötútflutn-
ingshofnum, og má sú upphæð
nema samtals 400 pús. kr. Há-
mark hvers láns, sem ábyrgst er,
má vera alt að 2/3 kostnaðar, og
séu sýslufélög eða samvinnufélög
bænda lántakendur.
Um útfLutnmg hrossa. Á tíma-
bilinu 15. okt. til febrúarloka er
útflutningur peirra á erlendan
miarlkað aligerlega bannaður. Frá
1. miarz til 1. júní má að eins
fiytja út hross á aldrinum 4—10
vetra, enda séu pau feit og hafi
notið innifóðurs eiigi skemur en
’ i mánuð, og purfá pó leyfi at-
vinnumálaráðhiemia í hvert sinin til
að flytja hross út á peilm tíma
árs og hafi hann áðux sett reglur
u:m meðferð peirra frá pví pau
em keypt og par tdl pau eru
látiln í skip. Aldrei megi flytja
á erliendan niarkaö eldri hross
en 10 vetra né ynigri en prevetur.
nema atvinnumáiaráðherra veiti
leyfi til pess í hvert einstakt
skifti, og sé pað pví að eins veátt.
að sérstakar ástæður séu tíl.
Heimiild fyrir fjármálaráðherra
til að veita annars vedréttw fiast-
eignalánafélögmn skattfrelsi og
önnur lánsfélagahlmmindi, ef slík
félög verða stofniuð hér á landi,
og veiti pau lán út á 2. ve'ðrétt
í fasteiignum á tiiteknum svæð-
m
Heimild fyrir atvinnumálaráð-
herra til að gneeida úr búi Síld-
areinkasölunniar millisíldarand-
virðið, sem ruglað var samian við
pað í bráðabirgðalögunum um
afnám hennar.
(Lögin um frystihúsin og
greiðslu milliisíldarandvirðisins
'voru afgr. í e. d., hiin tvenin í n.
d.)
Dm daginn og veginn
'IÞAKA í kvöld kl. 81/2. Kosini'ng
fulltrúa á stórstúkuping.
Mannslát
NýJega er látdnn í Vifilstaða-
hæl Guðmundur Rósmundsson,
ungur maður og vel látinn.
Kailinn í kassanum
verður sýndur annað kvöld.
Kappieiðarnar
á annan hvítasunnudag fóru
fram eins og til stóð, og fór
margt manna ilnn eftir. Innrit-
aðir á kappneiðarnar voru 32
hestar, 22 stöfckhestar, 5 skeið-
hestar og,5 folar, og gékk enginn
úr leik. Orslit urðu pessi: StökJs