Alþýðublaðið - 19.05.1932, Blaðsíða 3
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
9
Bandaríkjasnienn hafi stærri og
öflugri flota en Bretar. Lengi
stó'ó baxáttan urn olíuna milli
Standard Oil (Bandaríkjimumi) og
Royal Deutch og Shiell (Englandi),
en pau sömdu loks „bráðabirgða-
M5“, eins og Bandaríkjamenn og
BTetar — og hvers vegna. M. a.
vegna þiess, a'ö Rússar eiga líJía
olÉunámur og pær ekki Mtlar.
Baráttian um hráefnia-'Miudiirnar
ísýnir í raun og veru baráttu auð-
valdisins u:m yfirrráðin í heitnin-
uim. Á framanrituðu er hægt að
gera sér glögga hugmynd um
hvernig frjálisa smkeppnin er
framkvæmd og hve blessuniar- og
heillarikt bið óhefta einstaklingis-
frelsi Morgunbliaðisins er meðal
pjóðanna.
V. S. V,
ReykJavíksiB'Siofii
®§ stjérn hennar.
Alpingi hefir nú sampykt lög
um Reykjavíkurhöfn og stjórn
hennar. Þriátt fyrir spjöll pau,
er efri deild gerði á lögunum, eru
pau mikil endurbót á hinum eldrx
hafnarlögum Reykjavíkur.
Samkvæmt nýju lögunum er
hafnarsvæði Reykjavíkur ákveð-
ið með fram lögsagnarumdæmi
hiennar, og nær pað m. a. yfxr
skipalagið fyrir Skildinganesi.
Lögin eru sett samkvæmt
tveimur frumvörpum, sem steypt
var saiman. Annað var frumvarp
Héðinis Valdimarssonar um hafn-
arstjórn Reykjavíkur. Samikvæmt
pví er nú lögákve'ðiln refjalaUs
hluffallskosning í haíniarstjórnina
(hafniarnefnidina) og sömiuleiðis á-
kveðið, að eigum hafniarsjóðs
megi að eins verja í parfir liafn-
arinnar, og að sampyktir bæj-
arstjórnar um fjárhag hafnarinn-
ar öðli'st ekki gildii, nema sam-
pykld hafnarstjórnar komi til.
Log frá alþmgi.
í gær afgreiddi alpingi lög (af-
igr. í e. d.) um, að lögin um stofn-
un geoveikrahœlki skuli úr gildi
numin, en raunverulega er petta
að eins afnám ákvæðis, er stend-
^xr í vegx fyrir samræmingu dag-
gjalda sjúkliinga í eldra og nýrra
geöveikrahælinu á Kleppi. Jafn-
framt er ákveðið, að daggjáld
peirra sjúklinga, siem eru á svieit-
arfmmfæri, skuli, í hvoru pess-
ara hæla sem er, ekki iara fram
úr kr. 1,50 á me'ðan læknar hæl-
isins telja sjúklingnum nauðsýn-
legt að dvelja par.
Hjónaband. Á laugardaginn
vorn gefin samian x hjónaband af
séra Hálfdáni Helgasyni á Mos-
felli ungfrú Ástveig Einarsdóttiir
og Finnbogi Hallsson. Heimili
brúðhjónanna er á Hverfisgötú
6- H.afnaríirði.
Alþingi.
Þingsályktunartillagan um
húsaleigustijrk úr ríkissjóði hasnda
gagnfrœdaskólimi, sem Villmund-
ur Jónsson er aðalflutnilngsmað-
ur að, var x gær til fyrri um|
'ræðu í neöri deihl. Var hún af-
greidd til síðari umræðu og fjár-
hagsnefndar. Greiddu pá 12 piing-
menn atkvæði mieð hennx, en 10
á möti, par á meðal báðir ráð-
herramir, sem sæti eiga í neðri
deild, Trygigvi og Ásgeir.
Neðri deild afgreiddi til efri
deildar launalagabreytinguna,
sem er afleiðing af pví, að Úlafs-
fjörðuf verðxir sérstakt læknis-
hérað.
Pétur Ottesen flytur fyrirspurn
till forsætisráðberra um, hvað
stjórnin hafi gert til gæzlu hags-
tmuna ísllands í Grœnhmdsmáhgn.
Magnús Jónsson flytur frum-
varp um náttúrufridun, ftffiúri
sögmtadu o. s. frv. Er frumivarp-
ið samið af nefnd, sexn skipuð
var að forgöngu Náttúrufræðifé-
lagsins. Samkvæmt frumvarpinu
á að skipa friðunarnefnd. Velji
Náttúrufræðifélagið tvo mienn í
hana, Ferðaféliag íslands edmn,
feenslumálará'ðunieytið hinn fjórða
og fornmienjavörður sé sjálfkjör-
’inn í nefndina. Geri nefndin sam-
pyktir um hvað Mða skuli, staðl,
jarðmyndianir, dýralíf eða gróð-
ur, en kenslumálaráðherm úr-
skurðar um, hvort sampyktírnar
tskuli ganga x gxldi. — Einnig er
ákveðið í fTumvarpinu, að Nátt-
úrufræðdfélagið eitt skulii bafa
rétt til að láta mierkja íslenzka
vdllxfugla eða veita leyfíi til pess,
og eigi megi veita safnendum
náttúrugripa undanpágur um
söfnun Mðaðra fugla og eggja
peirra, nema par sem sampykki
Mðunarnefndar kemur til. —
Lofcs eru í írumvarpinu ákvæði
um, að bannað skuli að setja
upp auglýsingar á víðavangi eða
með fram alfaravegum utan
kaupstaða og kauptúna, letra
auglýsingar á steina o. s. ’frv.,
nema með leyfi Mðunamiefndar.
Ákvæði er sett itm prifalega um-
gengni í áningaxstöðuxn og tjald-
stöðum og gert ráð fyrir xiegl-
um um lrreinliæti á opinherum
gistingarstöðum og uin' prifalega
umgengni utanhúss á stöðum,
sem Mggja í pjöðbraut.
Ghinehilla -rottan
lá heima í AndesifjöMunumi S Stxð-
ur-Amieríku, hittist nú helzt I ná-
lægt 4000 metra hæð yfir sjó
(tvöföld hæð Öræfajökuls). Hún
Jifir par í klettum og klungram á
ttt
mjög gróðurlitlum svæðum. Hún
er nagdýr, eius og náfnið bendir
til, og hrein jurtaæta. Hún hefir
verið svo eftírsótt sem loðdýr,
að hún er nálægt pví að vera
upprætt af jörðinni. Nú hafa
ÖU verk
Bjarnsons
38 (bækur i 12 bindum
koma út í ár í tilefni af 100
ára afmæli skáldsins.
Útgáfan er sérstaklega ódýr
með pví að hvert bindi
kostar aðeins
kr, 2,20 óbundið
(Alls kr. 26.40)
kr. 4.35 i skinnbandi
(Alls kr. 52,00)
Eitt bindi kemur á mánuði
og verður verkinu lokið um
næstu áramót, Með pvi að
gjörast áskrefendur nu peg-
ar, verður auðveldast að
eignast bækurnar, pvi pá
parf aðeins að greiða and-
virði hvers bindis jafnóðum
og pau koma út.
Tebið á móti áskrifendum hjá
IW-ltKIIiM
Anstnrstræti 1. Sími 26-
menn tekið tiil að reyna að
rækta hana, og eftír lýsingu á
peirri tilraun í Norsk Oeilsdyr-
blad, virðist svo sem hun ætli
að takast. Það er öll von tí.l að
pað verði ræiktunin, sem bjargar
henni frá tortímingu, eins og
bjórnum, sáfailianum og fleiri
verðmætum dýruxn.
Chinchillarottan er einkenniiega
fallegt dýr. Liturinn er grá-sirj-
óttur, hárið pétt og silkiimjúkt.
Hún er svo fiim, að hún pýtur
upp eftir klettum, par sem ekki
er lxægt að sjá að hún hafi nokkra
fótfestu. 1 ræktunarbúrum virðist
hún vera rnjög nægjusöm, prxfin
og skemtileg að umgangast. Þýzk-
xxr pi'ltur, siem annaðist hirðiingu
pessara dýria í búri suður I Cíhille,
póttist taka eftir að peim pætti
gaman að músík. Hanxi leikur
á xnunnhörpu inni í girðiixigunni
og koma pær pá út úr klefum síin-
um O'g safnast til hans, hlaupa
alla leið upp á axlir hans til pess
að komast sem næst hljóðjxiu.
Með pessu móti hafa pær orðið
xnjög spakar við hantn.
Skinnin eru í gífurlegu verði,
enda orðin sjáldsén á miarka'ðin-
aro. Fyrir prem árum koxn Svíi
eúrn, Nilsison að nafni, tíi Lund-
úna með 11 skinn af ræktuðum
dýruim frá Chxile og fékk til jafn-
aðar 250 dollara fyrir hvert.
Skdnnin eru að vísu létt, enda er
verðið um 20 sinnum pyngd
‘peirra í gulli. Fyrir mofcki’um ár-
um var kápa úr pessum skinn-
|um seld í London fyrir tíu pús-
und sterlingispund eða nálægt 1/4
millljón ísl. króna.
Ðm daginn og veginn
Guðrn Benjaminsson
klæðiskeri, áður a Laugavegí 6,
er nú fluttur á Imgólfsstræti 5,
Sími hans er 240.
Lýra
I kom í fyrra dag'.
Karlinn i kassanum
verður iedikimn í kvöld kl. 8,30.
Jafnaðarmannafélag íslands
heldur fund amniað fevöld S al-
pý'ðuhúsinu Iðmó uppi. Fram-
haldisumræður frá fundiinxim í
gærkvéldd. Félagar ámintír um að
fjölmenna.
Vorvísa
Vorsins hjalar blær við blóm.
Börðdn ala gróður.
Lækir tala í ástar-óm
Enn við dala-xjóður.
: Einar á Gljúfri.
Kiikjugarðurinn.
Umisjónarmiaður kirkjugarðsins
biður fólk að athuga pað, að
bömurm innan 12 ára er alveg
bönnuð umferð eða dvöl í Mírkjui-
garðinum nema fuMorðið fólk sé
xneð pieim, og að jafnframt er
allur akstur um garðiinn bannaður
nema eftir leyfi eða umtafli. —
Vegna pess að nota hefir orðið
rniklu meira en upphaflega var
til ætlast af auðum svæðum
garðsxns, verður aö framfylgja
settum reglum stranglega. —
Umisjónarmiaðuriimn biður pvi
fólk að athuga petta og láta ekki
börn fara panga'ð' og alls ekki
með barnavagna. En vegna pess,
að ledðinlegt er að purfa að vera
að amast við börnunum, væri
æskilegt að fullorðna fólkið segði
pex'mi, að pau megi ekki vera í
garðinum, nema pau séu í ’fylgd
með fullorðnum.
Á sama bæ í bálfa öld.
1 fyrra mánuði andaðist Jón
Brandsson, fyrrveramdi bóndx á
Tannistöðumi í Hrútafirði. Var
hann xnaður háaldraöur. Hafði
hann verið á Tiannastöðum pvínær
hálfa öld, lengst af búandí. Var
valinkunnur sæmdarmaður.
Jarðasala
I síðast liðnum mánuði voru
Leysingjastaðir í Þingi seldir.
Eftdr pví sem fregnir herina fyrir
II 000 kr. Árið 1925 keypti ábú-
andihxx hana fyrir 16 500 kr. Hefir
síðan mikið stækkað og sléttað
túnið, veligirt pað og sömúleáðis
alt land jarðarinnar. Til jarðar-
innar er talið að hann hafi varið
yfir 20 000 krónum.
Félag íslenzkra bifreiðaeigenda
var stofnað hér í hænum sxð-
astliðinn föstudag. Tilgangur
pessa félags er svipaður pví, sem
gerist um bifreiðaeigendafélög
erlendis: að gæta hagsmuna fé-