Morgunblaðið - 14.10.1987, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. OKTÓBER 1987
33
Bretland:
Markaðsvæðing í
heilbrigðiskerfinu
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frimannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
JOHN Moore heilbrigðisráðherra boðaði það í ræðu á ársþingi íhalds-
flokksins í síðustu viku, að koma ættí á markaðsvæðingu í heilbrigð-
iskerfinu, þar sem sjúkrahús og heimilislæknar kepptu um sjúklinga.
Róttækar tillögur í þessu efni koma fram í greinargerð Skrifstofu
heilbrigðishagfræðinga, sem er rannsóknarstofnun á vegum lyfjaiðn-
aðarins í Bretlandi. Bæði Margaret Thatcher og John Moore hafa
skoðað þessar tillögur gaumgæfilega.
Aðalatriði tillagnanna er, að
komið verði á samkeppni innan
heilbrigðiskerfísins, en það verði
áfram meginregla, að skattgreið-
endur beri kostnaðinn af heilbrigð-
isþjónustu þeirra, sem raunverulega
þarfnast hennar. Sjúkrahús yrðu
hvött til að sérhæfa sig og leita
eftir sjúklingum, sem hefðu frelsi
til að fara hvert sem er innanlands
til að leita sér lækninga, og sjúkra-
samlagið greiddi kostnaðinn.
Heimilislæknar yrðu hvattir til
að auglýsa þjónustu sína til að fá
fleiri sjúklinga. Moore sagði í ræðu
sinni síðastliðinn fímmtudag, að
hann vildi, að hver heimilislæknir
gæti séð á tölvuskjá hjá sér á auga-
bragði, hvert væri hentugast að
senda sjúkling, sem þyrfti að leggja
á sjúkrahús. Það mundi stytta bið-
lista mjög verulega.
Höfundur skýrslunnar er George
Teeling Smith prófessor. Hann seg-
ir, að þessar tillögur muni hafa í
för með sér aukna hagkvæmni og
betri nýtingu á tækjum, auk þess
sem skortur á sérstökum tegundum
aðgerða og þjónustu muni minnka.
Aðalrökin fyrir því að beita sam-
keppni séu, að hún bæti frammi-
stöðu allra, sem vinna innan
heilbrigðiskerfísins.
Reuter
Sovéskur herforingi sýnir vestrænuin sendimönnum efnavopn f stjómstöðinni í Shikhany fyrir rúmri viku.
Viðræður um bann við framleiðslu efnavopna:
REIÐUBÚNIR TIL AÐ SKÝRA
FRÁ EFNAVOPNABIRGÐUM
- segir talsmaður sovéska utanríkisráðuneytisins
Moskvu, Reuter.
SOVÉTSTJÓRNIN er reiðubú-
tíl að skýra frá fjölda
ín
efnavopna og eiturefnabirgð-
um í vopnabúrum sinum geri
Tíðindi úr skákheiminum:
Miles ákveður að tefla fyrir Bandaríkin
ENSKI stórmeistarinn Anthony
Miles hefur ákveðið að tefla
framvegis fyrir hönd Banda-
ríkjanna segir í frétt i breska
blaðinu Suaday Telegraph um
helgina. Þessi ákvörðun hefur
verið aðalumræðuefni skák-
áhugamanna i Sevilla þar sem
Karpov og Kasparov eigast nú
við.
Miles er íslendingum að góðu
kunnur og hann hefur verið í farar-
broddi enskra skákmanna undan-
farinn áratug. Hann er 33 ára
gamall og átti þátt í stórgóðum
árangri ensku sveitarinnar á
Ólympíumótinu í Dubai í fyrra.
Sveitin varð þá í öðru sæti, einung-
is hálfum vinningi á eftir Sovét-
mönnum.
Óánægja Miles með breska skák-
sambandið kom upp á yfírborðið
nú í vor þegar Miles tilkynnti fyrir-
liða ensku sveitarinnar að hann
myndi ekki framar tefla fyrir hönd
lands síns í Ólympíumótum og ann-
ars konar sveitakeppni. Menn
bjuggust þá við að Miles hygðist
draga sig í hlé og hætta þátttöku
í skákmótum. En mönnum kom
stórlega á óvart að Miles skyldi
síðan tilkynna að hann væri geng-
inn í lið með Bandaríkjamönnum
sem ekki eiga síður sterkt skák-
landslið. Anderton, fyrirliði ensku
sveitarinnar, sagði um helgina að
hann harmaði að sjálfsögðu þessa
ákvörðun Miles. Aðspurður um
ástæðumar sem Miles kynni að
hafa fyrir því að snúast á sveif með
Bandaríkjamönnum sagði Ander-
ton: „Skákmenn eru nú einu sinni
viðkvæmir fyrir sveiflum í umhverfí
sínu og andrúmslofti. Það verður
því að hafa það ef Miles hefur yfir-
gefíð okkur af persónulegum
ástæðum. Hann var ætíð góður liðs-
maður."
Mönnum kann að koma á óvari
hversu auðveldlega skákmenn getí
flust á milli landsliða en sú er raun
in að hveijum skákmanni er heimilt
að skipta um lið þegar ár er liðið
síðan hann tefldi fyrir gömlu sveit-
ina.
Skák hefur verið í miklum upp-
gangi á Englandi að undanfömu
og nú em tveir enskir skákmenn,
Nigel Short og Jonathan Speelman
komnir i áskorendakeppnina. Miles
náði ekki sæti í henni og hefði því
mátt búast við að tefla á neðri borð-
unum fyrir hönd lands síns, á
næstunni að minnsta kosti.
Bandaríkin og önmir þau ríki
sem ráða yf ir þess háttar vopn-
um slíkt hið sama. Gennady
Gerasimov, talsmaður sovéska
utanrikisráðuneytisins, lýstí
yfir þessu í gær og markar
þetta, að sögn sérfræðinga, .
nokkra stefnubreytingu af
hálfu sovéskra ráðamanna.
Gerasimov sagði stjómvöld í
Sovétríkjunum tilbúin til að skýra
frá fjölda efnavopna í eigu herafla
þeirra áður en gengið yrði til samn-
inga um bann við framleiðslu þess
háttar vopna. Sagði hann þetta þó
bundið því skilyrði að Bandaríkin
og fleiri ríki færu að fordæmi Sov-
étríkjanna og að tryggt væri að
samið yrði um bann við fram-
leiðslu efnavopna.
Ónafngreindir sérfræðingar
sögðu í viðtali við Reuters-irétta,-
stofuna í gær að þessi afstaða
ERLENT
Sovétmanna kynni að flýta fýrir
viðræðum um bann við framleiðslu
efnavopna, sem fram hafa farið á
afvopnunarráðstefnu 41 þjóðar í
Genf. Fram að þessu hafa Sovét-
menn sagt að aðeins komi til greina
að skýra frá fjölda efnavopna í
eigu þeirra mánuði eftir að slíkt
samkomulag hefur verið undirrit-
að. ítrekuðu talsmenn stjómarinn-
ar þessa afstöðu fyrir rúmri viku
er vestrænum sérfræðingum var
boðið að skoða stjómstöð fyrir
efnavopnahemað í Shikhany á
Volgubökkum.
Vestrænu sendimennimir sögðu
þá að borin von væri að samkomu-
lag um bann við framleiðslu
efnavopna yrði undirritað á meðan
Sovétmenn neituðu að veita fyrir-
fram upplýsingar um efnavopna-
birgðir sínar. „Hvernig getum við
undirritað samkomulag þegar við
vitum ekki hversu miklar birgðir
þeir eiga?“ sagði Max Friedsdorf,
formaður sendinefndar Banda-
ríkjastjómar í Genf, er hann ræddi
við erlenda blaðamenn í Shikhany.
Vestrænir sérfræðingar segja
Sovétmenn eiga gífurlegar birgðir
eiturefna og hefur verið fullyrt að
þær séu á bilinu 200.000 til
500.000 tonn. Talsmenn Banda-
ríkjahers segja eigin birgðir mun
minni en hafa ekki nefnt tölur í
því samhengi. Sovéskir herforingj-
ar segja á hinn bóginn að risaveldin
geymi svipaðar birgðir efnavopna
í vopnabúrum sínum.
LAUGAVEGI 44
:
\
í
• ■ ■
1 Mf