Alþýðublaðið - 24.05.1932, Blaðsíða 2

ALfcÝÐUBLAÐIÐ
■J2
Ríkisbúskapur eftir skipulagn-
ingu auðvaldsins.
Danð atvínnutæki. — Auðar hendur. Fátækt og
ailsleysi. Sameining eignamanna gegn öreiga alpýðu.
Hve lengi getur vont versnað?
í eitt o,g h'á'lft 'ár hefir íslenzh
alþýða stunið undir hinu versta
atvinnuleysi, siem hún hefix þekt.
Og nú sem stendur getur enginn
vi'taö hvert sé réttast að snúa
sér í von um björg.
Eima „varan“, sem verkalýður-
inn, sem er um 85%' af ísilénzku
þjóðinni, á, er vinnuþriekið. En
það er enginn miarikaður fyrir
það. Hvers vegna ? Ekki vegna
þesis ,að íslenzk náttúruauðæfi séu
þrotiin, heldur vegna þess, aö at-
vinnutækin eru ekki látiin ganga.
Þeir, sem eiga atvinnutœkin,
hoka náttúmtmtiunum fyrir fjöld-
anum med pví aÖ leggja tœkj-
unum daiíðum.
Þetta er eitt af „ráðum“ auð-
valdisins viö söluerfiðleifcania, sem
allir stafia af vitlausri samjkeppni
og bjánalegri gróðafíkn hvers líð-
andi dags.
í eitt og hálft ár hefir verið
dregi'ð úr allri fraimleiðslu. Bygg-
ingar stöðvaðar, opinberar fram-
kvæmdir skornar ni'ður — og alt
gert til a'ð aufca skipuiagsleysið
á afurðiasölunni. Þetta hefir verið
gert í bró'ðuriliegii sameiniingu af
fjármálaauðvaldinu og Frannsókn-
arílokknum mie'ð pólitiska valdið
að vopni.
Hvar sjást afieiðinigarnar af
þessu ráðaliagi ?
Þær sjást inni á alþýðuheiimil-
unum — í mjóilíkursiölubúðunum,
hjá simákaupmannilnum, skö-
smiðnum, fatasLanum. — Þær
sjást í fölvanum á andliltum al-
þýðubarnanna, í aukinni bein-
kröm, blóðieyisi — berklum. Þær
sjást í ver klæddu fóLki, gieði-
s. auöari andíitum fátækra manna.
Þær sjást í aukmnn skuldum
— allsleysi — örbirgð.
Á hverjum morgni um 6 leytið
sjást straumar af vinnuklæddum
álþý'ðumönnum, sem fara með
svartan kaffisopann í magianum
ni'ður á eyri til að leyta sér að
\-innu. En förin ni'ður eftir er í
hverjum 19 tiifellum af 20 árang-
urslaus. Hvað skapa sltk von-
brig'ði? Þau .sikapa úrræðaleysi,
uppgjöf, verri mienningu, ör-
væntdngu og jafnvel glæpi.
Starfstækin liggja dauð, og á
hafnarbakkanum e.ru þúsiuindir
auðra handa.
VörugeyniBluhúsin eru full upp
í mænir af fiski — mjöli —
kjöti og mjólkurafur&um, — en
heima á alþýðiuh©imiiunum er
aoltið.
Þ>etta er skipulagning auð-
valdsinis!
Örfáir eiga alt — ráða öllu.
Allir eiga ekkert — ráða engu.
Þetta ei* sumræmw í auðvalds-
þjóðfélaginu.
Þeir, siem eru að gefast upp af
allisleysi oig örbirgð eru sviftir
mannréttindum. Þeir, sem baía
arðrænt þá og neita þeini um
starfstækin til nýtingar náttúru-
auðæfanna, eru í háveguim hafð-
ir og ráða löguim og lofum í
fullikomnu frelsi.
Þetta er réttlæti auövaldsskipu-
lagsins.
Skattarhir og tollarnir eru lagð-
ir á þurftartekjur og lífsniaiuð-
syrijar; — öll atvinna er skorin
niður og aukið valdssvið gróða-
hákarlanna. —
Þetta eru úrrœðj alþingis.
. Reiknivélar eru settar af stað
og þær reikna út, að 571/2 eyrir
nægi þurfamönnum til lífsi'nis.
Þetta er lirrœði bæjarstjórnar-
Jnnar.
Fyrsta krafa alþýöunnar er x
dag, að atvinnutækin séu ekki
stöðvuð, því að það skapar aukna
eymd.
Eigendur framliedðsilutækjanina
fara ekki mjög a'ð þessari kröfu.
Togurunum er t. d. flestum lagt
nú um Ieið og þeir konia inn.
Baldur hætti 18. miaí.
Njörður hætti 17. maí.
Andri hætti 17. maí.
Draupnir hætti' 17. maí.
Geir hætti 17. maí.
Tryggvi gaimh hætti 17. miaí.
Hilimir hætti 14. mai.
Belgaum hætti 4. miaí.
Syndri hætti 9. maí.
Max Pembierton hætti 20. mai.
Ari og Þorgeir sikorargetr hiafa
ekki farið á veiðiar.
Á hverju þessaria skipa eru áð
meðaltali 32 rnenn eða um 400
á þeim öllum. Með því að þeim
er lagt diauðum eru um 1000
mianns svift lífsbjörg.
Línuvei'ðararnir eru hættir.
Dýrtí'ðarvinnan hætti mn pásika,
oig þeir, siem fengu hana, gátu
jrétt treynt í sér lífið meöan þeir
höfðu hania.
Ekkert verður bygt í sumar.
Bæjarvinniain er engin, — ojiin-
berar framkvæmdir ríkisins eng-
ar.
Hvert eága menn að snúa sér
til að fá atvinmu og brauð?
Svar ríkisins er: ekkert — svar
bæjarstjórnar; ekkert — oig svar
au'ðvaldsins, sem ræður yfir at-
vinnutækjunum er; ekkert.
Hve lengi getur þietta haldið
áfram ?
Getur þetta vonda áistand
versnað úr þessu?
Það er varla hægt að hugisia sér
það. En þó lítur ekki út fyrir að
ráðandi flokkar og stéttir hugsi
til nbkkurxar bjargar.
Hið eina, siem verkalýðurinn
getur gert, er að efla sín eigin
samíök, því með þeim á hann
að velta af sér þöli auðvalds-
sikipúlagsins og skapa nýtt skipu-
lag, sem byggist á pví, að fjöld-
inn geti lifað; en skilyrði þess
er, að fjöldmn sjálfiir eigi siarfs-
tœkin, að pau séu pjóðnýtt.
Alpiili neitar eu
■ atvinnobætir.
TilJaga Jóns Baldvinssonar um
400 þúsund kr. fjárveitiingu til
atvinnubóta í kaupstö'öum og
kauptúnum gegn tvöföldu fram-
lagi þeirra var feld á alþingi í
gær með miklum atkvæ'ðiaimun.
Au'ðvaldsflokkarnir hafa þá fjór-
um sinnum á þ-essu þinigi felt
fjárveitingu til atvininubóta. Sýnir
þa'ð vel umhyggju auðvaldsios
fyrir afkomu verkalýðsins.
Hvað lýður
stórpólítikinni?
Þa'ð má segja að óvissan und-
anl'arna daga uim það, hvað yrði
um þingmálin, hafi verið llkt og
-er oft um stjórnarskifti í sum-
um stóru löridunum, þar sem 6
tiil 10 flokkar eru í þinginu, en
samkonnilag þarf miili tveggja
til þriggja flokka ti! þesis að
geta myndað stjórn.
Þingménn Framsókn a rfl ok ksins
héldu fund í fyrra kvöld. Stóð
hann í tvo timia, en ekki urðu
menn á eitt sáttir og frestuðu
h'onum þangað til klukkan 5 í
gærdag. En af því að þingfundux
átti að hefjast klukkan 8V2 var
honum hætt kl. liölega 7, en nýr
fundur ákveöinn klukkan 9 í
miorgun. Engin niðurstaða hafði
or'ðið á þessum fundi.
Talið var líklegt í gærkveldi
a'ð svo myndi fara, að stjórnin
hæðist lausnar. Var af sumura
þiuigmönnum nefnd sem hugsan-
leg lei'ð, að Ásgeir myndaði stjóm
í fulilri sátt við Framsóknarflokk-
inn, og Leysti svo stjórnariskráir-
ínálið.
Log frá alþingi
Alþingi setti í gær þessi lög
(afgr. í e. d.):
Um mforkuvirki. Ýmsar bæt-
ur á raforkuvirkj'aJögunum.
Ákveðin lœknMaun í Ólafs-
fjarðarhéraði. (Tekiö upp í Jlauniah'
lögin.)
Um kirkjugaron. Lögin stefna ■
a'ð því, að betur verði hirt um
kinkjugarða, heidur en nú er víða
umi landiÖ. Niðurliagðir kirkju-
garðiar skulu vera friðheilgir og
teljaist til fornleifa. — KirkjUr
igarðiar (J)jóðkirkjunnar) skulu
hver um sig vera sjálfseignialri-
stofnanir með sérstöku fjárhaldx.
!• 1L
á Anstamlii.
íþróttafélag Reykjavíkur hélt ák
sunnudaginín sýningu á Austur-
velli, og fór hún ágætlega frain.
Þesisar sýningar íJoröttafélaganna
eru bæði ágæt skemtun fyrir þás
sem á horfa (enda var í þetta'
sinn yndisiegt ve'ður), og gera
jafnframt mikiö til þess að aukffl
áhugann hjá almenningi fyrii'
leikfiminni. Það er auðþekt úr
það fólk, sem leikfimi stundar.
Einkum er þetta áberandi hvað
stúlkum viðvíkur. En þó hér séu
mörg góð íþróttaféLög, held ég
samt að 1. R.-stúlkumar séu enuí i
þá beztar í leikfiimi.
Gr.
Maðns* S&rapap.
Vestmanniaeyjum, 23/5. FB„
Maður hrapaði tíl bana hér S
eyjunum í gærmorgun snemma.
Hann hét Björgvin Pálsson, rúm-
lega tvítugur.
Vestmaimaeyja«deilan.
Eftir því sem Mgbl. hiefir eftir
Kveldúlfi, vill Kveldúlfur borga
sama kaup í Eyjum og aðrir
b'OTga, og hafi ekki ætlað sér
að blanda sér í kaupmál þar.
Vonandi þýðir þetta að félagið
fari að borga taxta verkamanna-
félagsins, sem alment er borg-
aður, jafnvel þótt einhverjir hafl
ef til vill ekki greitt hinn fulla
taxta.
Aflast á Skálnm.
Ágætur afli h-efir verið undaix-
farið á Skálum á Langamesi og
nokkur afli á Bakkafirði. Há-
karliaveiði hefir nokkuð verið
'Stunduð á Bakkiafirði og veiðst
sæmilega.
Fyrirspurn.
Þegar hjón sfeilja til borðs og;
sængur, og maðurinn sökum va;n-
rækslu eða óreglu efeki greiðir
meðlag til konu og barna,
svo konan er meydd til að farffl
með úrskurð sinn til bæjariins
og fá eitthvað út á hann þar,
telst hún þá fyrir skuldimni aðS<
einhverju leyti?
Kona.
Svar: Ef konan fær ekki meira
en það, sem maðurinn á að
greiða, reiknast það ekki sem
isveitarstyrkur til hennar.
Knattspyrna dnengja. 1 gær-
feveldi lék „Sprettur“ igiegn
„Sendisveinadeilditnni11 og sigraðf.
með 5 :2.