Alþýðublaðið - 24.05.1932, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
9
Flóð i Englandi.
Lundúnum, 24. maí. U. P. FB.
Fimm mienn hafa bie'ði'ð bana, en
fjöldi orðið að hverfa frá heim-
ilum sínum vegria flóða í Eng-
landi. Flóðin liafa gert us!a f níu
héruðuni: í Midiands, Norður-Eng-
landi. Orkomur voru afar-miikl-
ar uim síðustu helgi. Tjónið er
talið neina á fimtu miij. stierl-
ingispunda. Nýja Shakespeareleik-
húsiið í Stratford on Avon er eim-
■angrað af flóðunuim. Er þetta
mesta flóð, sem komið hefir í
Stratfiord on Avon í 39 ár. f
mörgutn húsum hefir fólkið orð-
ið að flytja sig upp í svefnher-
bergi á rishæðum húsannia, því
í íveruberberigjunum niðri er ekki
hægt að hafast við lengur. 1
mörgum borgum er vatnið
margra feta djúpt. Skemdir á
matvælum og fl. miklar í kjöll-
uruim o. s. frv. Slöíkkviliðið vilnn-
ur víða að því að aðstoða íbú-
ama. — Vatnið í Thamesfljótí
hæfekar um þumlung á klukku-
stund. Óttast menn tjón af völd-
um fló'ða meðfram Tharnes.
Fjárlögin.
Atkvæðagreiðsiu um
frumvarpið frestað.
í gær fór fram 3. umræða fjár-
'iaga í efri deild alþimgis og at-
kvæðagreiðsia um breytingartil-
lögur, en atkvæðagreiðslu um
fjárlagafmmvarpið sjálft var
frestað. Lét Ásgeir ráðherra svo
um mælt, að hún muni verðá
látim bíða í niokkra daga. —
Annars staðar í biaðíiinu er saigt
frá undirtektum þeim, er atvinnu-
bótatililaga Jóras Baldvinssonar
fékk. Ei'nnig voru feldar tillög-
iur, er hann biar fram, um 1200
kr. til Bókmentafélags jafnaðar-
manna, um 2 þús. kr. til ráðn-
ingarstofu kveninia, og um 10 þús.
kr. till F j ar ða rheiö arvegar.
Fjárveitinganiefnidin fór nú of-
an af því að leggja til, að kaup-
iækkiuharskilyrði yrði sett í fjár-
löigin fyrir strandferðastyrk til
Eimskipafélags fslands., svo sem
hún lagðd til við 2. uroræðu, en
styrkurinn var að tillögu hennar
hækkaður úr 60 þús. kr. í frum-
varpiniu upp í 250 þús. kr.
Tulilögur Guðrúnar Lárusdóttur
um Icekkanir á fjárvcitingum til
rithiöfundanna þriggja, Halíldórs
Kfljans Laxness, Þórbergs Þórð-
arsonar og Guðmiundar Kamb-
ans, voru fddiar. Jón í Stóradal
fliutti einnig tiilllögu um, að feld-
ur yrði úr frumvarpinu 8 þus.
kr. námstyrkur, sem Mentaihála-
ráðið á að úthluta til íslenzkra
námismanna við erlenda skóla. Sú
tiillaga var feld. Hins vegar var
samiþykt nokkur hækkun á skáld-
launum Einars Benediktsstwiar og
1200 kr. fjárveiting til Gumnlaugs
Blöndals listmálara. Eimrig var
samþykt að greiða Búnaðarbank-
anum viðlagasjóöslán, sem hann
á hjá Stefáni skáldi frá Hvíta-
dal, svo að Stefán þurfi ekki að
niissa bújörð sína, Bessatungu í
Dölum, sem er að veM fyrir lán- [
inú.
Alpingi.
í gær endurafgreiddi efri deáild
til neðri deildar frumwarp Har-
alds Guðmundssoniar og Sveiins
u:m stuðning ríkisins" vdð útflutn-
ing á nýjum bátafiski, eins og
e. d. gekk frá því við 2. umræðu".
Neðri dieild afgreiddi til efri
deildar frumvarp um landsreákn-
ingsisamþykt. \
Grávöminarkaðui'inn.
Á fundi Loðdýrafélagsins síðast
Iiðinn fimtudag skýrði ritari fé-
lagsins frá síðústu markaðsfrétt-
um. Þó að barlómur sé mikill
í niönnum erlendis yfir markaðs-
verðinu biera sikýrslurnar þiað þó
með sér, að annflðhvort er það
hinn venjulegi búmanna-ba rlónrar
eða þá að hann stafar af því, að
ræktendur erlendis hafa verri að-
stöðu, við ræktunina en við hér.
Verðið, siem upp er gefið, er það
hátt, að við hér ættum að geta
alið dýr með góðum hagnaði, svo
framarlega sem stofnkostnaðurinn
hefir ekk iorðið óeðHega hár.
Markaðurinn er að vísu daufur
yfirleitt, en þó gerðist það merkL-
lega á síðustu upphoðium, að
verðið á þeirri skinntegmidinni,
sem mest framboð er orðið á,
silfurrefnum, fór hækkandi, að
jafnaði um 10»/o, og seldist alt
upp sem fram var boðið. Það er
því svo að sjá, sem sú tegundin
sé hamin yfir það erfiðasta,
hvernig siem það verður með aðr-
ar skinntegundir.
Hjá uppboðsfinmantu „Ra!mico“ í
Leipzig, sem hafði tæp 2000 skiinn
til að selja, var verðið þannig:
Alsilfur*) 120—240 mörk
3/i silfur 115—185 —
1/2 silfur 100—170 —
1/4 silfur 95—165 —
Léttsilfur 75— 95 —
Svört 65— 85 —
Hjá Latnpson, einhverju hinu
þektasta uppboðsfirmia í Londou,
var verðið sem hér segir:
Alsilfur 137,50—225 rnörk
3/4 silfur 138 —418 —
1/2 silfur 132,50—336,50 —
1/4 silfur 112 —265,25 -—
Léttsilfur
og svört 76,25—117
Hér er farið eftir þýzkum heim-
ildumi og verðið því gefið upp
í mörkum. MarkiÖ er nú heldur
innan við kr. 1,50. Meðalverðiö
eftir þessum tölum mundi verða
í íslenzkri mynt upp undir 200
krónur á hvert skinn, og er eng-
inn efi á því, að það verð mundi
*) Sjá skilgreiningu á þessum
tnöfnum í „Loðdýrarækt I“, bls 54.
gefa refabúum hér góðan haghiað.
Verðið á öðrum refatiegundum
er ekki gefið upp, en þess þó
getið, að á flestum þeirra hafi
verðið beldur færst upp.
Önnur loðdýr þekkjum við hér
lítiði enn þá. Þó má geta þess,
að verð á minkskinnum af vilt-
um dýrum var á sí'ðasta markaði
í Winnipeg 4tM 6,25 doll. (1 doll.
nálægt 6 kr.). Um þvottabirni
(kóna) er það sagt, að lítil eftir-
spurn hafi verið eftir gráum,
betri eftir dökkum, Meðalverð-
ið á gráum hafi verið 2,75—3,25
doil. eða upp undir 20 kr. ísr
lenzkar. Það er þó nálægt tvö-
falt við verðið, sem hér var á.
dilkuni síðast liðið haust og miun
þó fóðurkostnaður varla vera
roeiri á kóna en dilfci. Og þetta
var verðminsta tegundin!
Ebb eiB kaupgðgBBar-
tiiraflfl.
Kanpðeila f Bolnnsavik.
Eiins og lesendur Alþýðublaðs-
ins mun reka minmi til, voru all-
máklar vinnudeilur í Bolunigaivík
s. 1. vetur. Ekki stöfuðu þær samt
af því sem „Mgbl.“ kaillar
„heimtufrekju" verkalýðsins, því
kaup er lægra í Bolungavík en
hjá flestum þeim félögum, sem í
sambandinu eru, heldur af
þrjózku og óbiilgirni atvinnurek-
enda. Kaup fcomist um tíma í
vetur niiður í 65 aura um tím-
ann, hvort sem unnið var á nótt
eða degi. Með aðstoð Alþýðu-
samibandsins fékst kaupið hækk-
■að í 80 iauTá í algengri vinnu og
1,20 í skipavinnu og auk þess
var vinnam flokkuð á sama hátt
oig venjulega er gert í kaup-
gjáldSsiamningum. Enn fremur
skyldu félagismenn sitjia fyrir allri
viinmu. Þessum málalokum undu
útgeröarmenn Mð versta. Æstu
þeir sjómenn upp á móti land-
verkafólki, ofsóttu þá menn, sem
tóku svari oig studdu verkalýð-
inn, og höguðu sér yfirleiit. eftiiir
beztu keflvískum fyrirmyndum.
Neyddust félagsimenn því til að
lækka nokkuð suma liði samn-
ilngsins — þó ekki dag- oé eftdim
vinnu.
Atvioniuleysi hiefir veriö hið
jinesta í Bolunigavík í vetur eiris
og ann.ars staðar, og hefir fé-
lagið látið birta áskoranir til ut-
anhéraðsmanna um að koma ekki
þangað í atvinnUiMt. En þrátt
fyrir ákvæði samningsiins og þrátt
fyrár augsýnilegt atvinnuleysi
hafa atvinnurekendur þar sýnt sig
mjög líklega til að taka utan-
héraðs- og utanfélags-fóLk í þá
lithi vinnu, sem þeir hafa þurft
að Láta vinna, og hefiT félagið
sífelt orðið að vera á varðbeirgi
um að ákvæðum samniingsiinis
værái fyiLgt.
Hafa atvinniu'ekendur þannig
með öllu móti ætlað að eyði-
leggja féliagsskapinn, en þar
hefir þeim brugðtLst reikningslist-
(in, því í gegn um alt það stríð,
sem verkafólkiö liefir þurft að
eiga í, hefir stöðugt fjöilgab í
félaginu, svo að um s. 1. mán-
aðaimot voru meðliimir þess tun
100. Er það gleðilegur vottur
þesis a'ð verkafóLk í Boliungavík
skilur það, að ofsóknum og kúg-
unartílriaunium atviininurekenda á
verkalýðurinn ætíð að svara á
isama hátt: með nteiri og öflugxi
samtökum.
Urn s. 1. mánaðamót byrjubu
Bjarni Fannberg og Högni Gunn-
arsson atvinnurekstur í féLagi.
Vildu þeir ekki undirskrifa saimn-
inga við félagið þó það gerði alt,
sem' því var unt, tiil að fá frið-
samlega liausn dieilumálanna. Létu:
þeir félagar síðan vinnu þá, sem
þeir þurftu að Láta vinna (sem er
fiskverkun), í „akkorð“, en nú
nýverað, l*gar gert var upp það,
sem búið var að vinna, kom í
Ijó.s að verkafólkið, sem „akk-
or‘öiö“ tók, hefði náð tímakaupi.
Þetta þoldu þessir kærlieiksriku
„velgerðannenn" verkalýðsátos
ekki og hafa nú giert tilraun til
að lækka „akkorðið“ frá því aem
áður var, svo að trygt sé að
hvernig sem verkafólkið fer að,
skuli það ekki biera úr býtum
það, sem taxti félags þess ákveð-
ur. FéLagið hefir nú snúið sér til
A1 þ ý ðu samban d sins, sem mun að-
stoða félagið eftir föngum.
Raforfeavtrkjalðgin bætt.
Alþingi hefir nú afgxeiitt lög.
samkvæmt frumvarpi því, er þeir
fluttu saman, Jónas Þorliergsson
og Vilmundur Jónisson. Þetta er
aðálefni lagannia:
Þar sem. ednistiakir menn eöa
félög eiga raforkuver eða raf-
orikuveíitu og starfrækja það til
aIm.enningsnotkuna:r, skal ákveða
xaforkugjaldið í gjald.skrá, sem
hlutaðeigamii héraðs- eða bæjar-
stjórn samþykkir og ráöherra
sitaðfestir. — Þar mieð er komið
í veg fyrir, að eigendur orku-
versins hafi aðstöðu til að skatt-
Leggjá rafmagnsnotendur eftir
geðþótta sínum.
í öðtru lagi er hæjar- og sveit-
ar-stjórnum vcátt heimiid íid aö
taka einkasölu á rafmagnstækj-
um, hverri í sínu umdæmi, ef
sveitar- eða hæjar-félagið kemur
á stofn rafmagnsverd eða raf-
magnsveitu og starfrækir það til
ahnennilngsþarfa.
í þriðja lagi er ákveödð, að
stjórnin skuii setja með rieglu-
gerð ákvæði, er hefti, — svo sem
fært þykir að dómi raforkufræð-
iniga —, innflutning þeirra raf-
magnstækja, sem valda truflun-
uin á viðtöku útvarps og loft-
sfceyta eða eru svo ófullkomin,
að hætta getur stafað af. — ó-
fullko.mnum rafma:gn.s.tækjum og
ófullnægjandi útbúnaöi ,á raf-