Morgunblaðið - 31.10.1987, Blaðsíða 60
60
>
v
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 31. OKTÓBER 1987
HCI2/HAIH1
j, eina sem er lausl, er Ipriib-
CXrsu'itcxn."
Skiptir ekki máli hvað þú
segir. Þú ókst á meiri
hraða en tíu kílómetra.
Með
morgunkaffrnu
Það var örugglega ekki
halelúja, sem presturinn
sagði...
Veitið húsnæðisfrum-
varpinu brautargengi
Til Velvakanda.
Lagafrumvarp það, sem Jóhanna
Sigurðardóttir félagsmálaráðherra
flytur, um breytingar á húsnæðis-
málakerfínu, hefur orðið tilefni
nokkurra umræðna. í þeim umræð-
um hafa vakið nokkra athygli
gagnrýnisraddir nokkurra stjómar-
þingmanna.
Meginbreytingin, sem í frum-
varpinu nýja felst, virðist vera sú,
að nú á að koma í veg fyrir, að
þeir, sem eiga margar fbúðir, fái
lán, enn á ný. En sagt er, að þess
fínnist dæmi, að lán hafí verið veitt
þeim, sem eiga allt að 6—8 íbúðir.
Flestum ætti að vera ljóst, að slík
tilhögun lánveitinga er með öllu
óhæf. í annan stað er í hinu nýja
frumvarpi lögð rík áhersla á aukna
fyrirgreiðslu til handa hinum efna-
minni.
Nú mundu flestir ætla, að menn
gætu yfírleitt fallist á þessi sjónar-
mið. En þá kemur fram, að tveir
stjómarþingmenn, þeir Halldór
Blöndal og Páll Pétursson, and-
mæla frumvarpinu. Hinn fyrmefndi
Til Velvakanda
Laugardaginn 24. október birtist
bréf í Velvakanda frá manni sem
biður um að meira eftirlit sé haft
með útlendingum hér á landi. Hann
er hræddur um að þeir stundi ólög-
legt athæfí hér á íslandi. Ég er
útlendingur. Hann þarf þó ekki að
óttast eiturlyfjasölu eða slíkt frá
minni hendi. Af og til sést ég á flakki
í miðbænum og ekki (vinnufötunum,
ég má ekki fara út í vinnufötunum
(ég er hjúkrunarfræðingur) en í
segir þó í viðtali við Alþýðublaðið
22. október að hann hafí ekki séð
frumvarpið. Sú frásögn virðist harla
kynleg, því að í Morgunblaðinu seg-
ir sama dag (22. okt.), að þingflokk-
ur sjálfstæðismanna hafí „á fundi
í fyrradag samþykkt frumvarpið
með ákveðnum fyrirvörum".
Fróðir menn á Alþingi telja, að
andstaða fyrmefndra þingmanna
kunni að stafa af því, að farið hafi
frítímum finnst mér gaman að labba
um og skoða land og fólk. Svo er
sjálfsagt um marga aðra. Ég er ekki
með svart hár eins og útlendingar
frá suðlægum löndum en ég er
hræddur um að útlendingahatur fari
að vaxa meðal okkar ef við dæmum
fólk eftir slíku. Hræðsla og hatur
mun hins vegar hverfa ef við reynum
að tala saman og skilja hvert annað.
0g höfum í huga: „Þú skalt elska
náunga þinn eins og sjálfan þig“.
Norbert MUller
fyrir bijóstið á þeim, að á stjómar-
andstöðu-árum Jóhönnu Sigurðar-
dóttur hafí hún reynst býsna snjöll
við að koma málum fram í þinginu,
þótt við ofurefli virtist oft að etja,
enda mun hún almennt talin dug-
mikil og starfhæf. Þau ummæli leyfí
ég mér að viðhafa hér, þótt ekki
sé ég flokkssystir hennar. 0g varla
getur andstaðan gegn húsnæðis-
frumvarpinu stafað af því, að það
er kona, sem flytur málið. Því að
stundum getur þingmönnum dottið
í hug, að kjósa konur til trúnaðar-
starfa í þinginu, þvert gegn flokks-
samþykktum. Sbr. eitt og eitt
atkvæði, sem konur úr Norður-
landskjördæmi eystra (Kolbrún
Jónsdóttir og Valgerður Sverris-
dóttir) hafa fengið við forsetakjör,
og segir nýlega í blaðagrein (í
DV), að svo virðist sem einhver
þingmaður vilji koma sér f mjúkinn
hjá konum.
Þótt ég sé ekki krati vil ég skora
á þingmenn að veita umræddu
frumvarpi brautargengí. Þar er um
að ræða betrumbætur á núverandi
kerfi.
Jónína Sveinsdóttir
Útlendingahatur?
Víkverji skrifar
Ronald Reagan á ekki sjö dag-
ana sæla í forsetastóli Banda-
rílq'anna um þessar mundir. Fyrst
varð íran/Contra-málið til að grafa
undan áliti hans meðal bandarísks
almennings, síðan neitaði þingið að
samþykkja frambjóðanda hans til
Hæstaréttar Bandaríkjanna og nú
verður kauphallarhrunið væntan-
lega til þess að Reagan verður að
hverfa frá meginstefnu sinni í efna-
hagsmálum og semja við þingið um
einhveijar skattahækkanir til að
vega upp fjárlagahallann. Forsetinn
sem naut hvað mestrar almennings-
hylli allra forseta Bandaríkjanna í
seinni tíð eftir fyrra kjörtímabil sitt,
má því muna fífíl sinn fegurri.
Þannig bendir nú flest til þess
að Ronald Reagan verði fimmti for-
setinn í röð sem ekki ríður feitum
hesti frá þessu valdamesta embætti
heims, enda þótt þeim hafí sumum
hveijum vegnað vel framan af.
Lyndon B. Johnson varð fómarlamb
Vietnam-stíðsins, Nixon sökk í for-
að Watergate-hneykslisins, Ford
gerði stuttan og litlausan stans í
embættinu, gíslamálið varð Carter
að falli og nú virðist heillastjama
Reagans hafa yfírgefið hann.
Þegar horft er á sögu Banda-
ríkjanna verður ekki betur séð en
það sé einsdæmi að komið hafí
tfmabil þar sem fímm forsetar hafí
setið í embætti í röð og allir horfíð
úr embætti í skugga pólitískra af-
glapa og hneykslismála. Er þetta
tilviljun eða hefur eitthvað gerst í
bandarísku þjóðlífi sem beinlínis
verður þessa valdandi?
Ef leitað er að örlagavöldum
þessara fímm síðustu forseta
Bandaríkjanna, beinist athyglin
óhjákvæmilega að bandarískum
fjölmiðlun. Mikilla breytinga tók að
gæta í fjölmiðlun í Bandaríkjunum
upp úr miðjum sjötta áratugnum
og átti stríðsrekstur Bandaríkjanna
í Vietnam stærsta þáttinn í því.
Margir áhrifamiklir fjölmiðlar lentu
þá nánast í andstöðu við bandarísk
stjómvöld, gagnrýndu þátttöku
Bandaríkjanna f stfðinu harðlega
og brátt snerist almenningsálitið á
sveif með þeim. Fjölmiðlamir fóru
að endurskoða hlutverk sitt. Þeir
tóku að líta á sig fulltrúa hinna
almennu borgara og að I þeirra
verkahring ætti að vera að hafa
eftirlit með stjómkerfinu. Til varð
sú skilgreining á hlutverki fjölmiðl-
anna að þeir væru í reynd fjórða
stjómstigið og ættu að hafa eftirlit
með hinum þremur, þ.e. þingi,
framkvæmdavaldi og dómsstólum.
Fjölmiðlunin varð ágengari og
óvægnari og fjölmiðlamenn öðluð-
ust aukið sjálfstraust og fóru að
fínna til sín, þegar þeir fundu að
þeir gátu haft afgerandi áhrif á
gang sögunnar og jafnvel velt
áhrifamestu mönnum landsins úr
sessi. Fjölmiðlabylting þessi hafí f
för með sér aukið sjálfstæði fyrir
fjölmiðlamenn og athafnafrelsi, þótt
enn sé deilt um hvort fjölmiðlamenn
hafi axlað ábyrgðina í sömu hlut-
föllum. Samfara þessu létu ýmsar
læstar dyr stjómkerfísins undan og
það opnaðist upp á gátt.
Menn geta sfðan velt þvf fyrir
sér hvort forsetar Bandaríkjanna
síðustu 20 árin hafí í reynd verið
veikari persónuleikar og spilltari
heldur en fyrirrennarar þeirra.
Þeirri spurningu verður líklega
seint svarað, þvf að fyrri forsetar
bjuggu við gjörólík skilyrði. í þá
daga var yfirvaldið YFIRVALD,
naut óttablandinnar virðingar og
þurfti tæpast að óttast að við því
yrði hróflað. Geðþóttaákvarðanir og
sitthvað það sem kallast spilling á
okkar tímum var þá hluti af leik-
reglunum og það eru þessar leik-
reglur sem fjölmiðlamir hafa verið
að breyta. Nú vaka fjölmiðlamir
yfír yfírvöldunum og það er eins
gott að menn fari ekki út af spor-
inu. Það er þess vegna ekki víst
að ýmsir af merkustu forsetum
bandarískrar sögu hefðu heldur
þolað að vera undir þeirri smásjá
Qölmiðla, sem eftirmenh þeirra nú
á tímum mega þola.
Svo má kannski líka spyija
hversu mikil áhrif hafa fjölmiðlar á
það hvers konar menn veljast til
að gegna forsetaembættinu í
Bandaríkjunum. Fjölmiðlar nútí-
mans hafa tilhneigingu til þess að
vera í stöðugri ímyndarleit og þess
vegna skipta oft umbúðimar —
hvemig stjómmálamaðurinn kemur
fyrir, hvemig talanda hann hefur
og heiðríkt yfírbragð — meira máli
heldur en innihaldið. Skyldi til dæm-
is Abraham Lincoln, sem aldrei var
talinn með fríðustu mönnum, yfír-
leitt hafa átt nokkra möguleika á
þvf að ná kjöri á þessari miklu sjón-
varpsöld?
Umhugsunarefni óneitanlega.