Alþýðublaðið - 30.05.1932, Síða 4
4
ALttÝÐUBDAÐiÐ
því. A'ðalbrieytingarnar frá eldri
lögunum eru þessar:
Frá næstu áramótum aö telja
ver’ður sveitvinslutíminn tvö ár,
í stað fjögurra ára. Bráðabirgða-
áikvæði er, að þeir, sem þá hafa
dvalið sí'ðustu þrjú árin sveit-
festisdvöl í sama hreppi eða
kaupstað, teljist hafa unnið sér
sveit þar þegar þeir hafa dvalið
þar næsta ár í viðbót. Það sikil-
fjyr'ði er í eldri lögunum, að enginn
geti unnið sér sveit á næstu 10
árum eftír aö hann hefir þegið fá-
tækrastyrk, hvort sem styrkurinn
er enduT'kræfur eða ekki. Sá tími
er framvegis styttur í fjögur ár.
Svo hefir verið samkvæmt eldri
lögunum, að ríkið skal taka þátt
í kostnaði við sjýkrahússdvöl
þeirra, sem eru á fátækrafram-
færi, og í framfærslustyrk, sem
veittur er Islendihguim erlendis,
og greiði það kostnað við flutn-
ing styrkþega og fjölskyldu hans
hingað til lands, „ef til slíks
flutnings kernur og kostnaðuiirm
við hann fæst ekki á annan hátt
f
endurgoldinn". Styrkur sá, sem
ríkið hefir veitt í þessu skyni,
er ekki endurkxæfur, — sjúkra-
dválarstyrkurinn ekki endurkræf-
ur hjá styikþega.
Nú er hvortveggi þessi ríkis-
styrkur aftekinín. Framfærslu-
styrkur veittur erlendis og kostn-
aður við heimfiutning styrkþega
og fjölsikyldu hans, sem ríkið
greiðir í bili, skal samikvæmt
nýju lögunum teljast sveitarstyrk-
ur, ef styrkþegi endurgreiðir
hann ekki oinnan mánaðar. Gildir
það einnig um þann styrk, sem
•sendiherra ísiands í Kaupmanna-
foöfn eða aðrir umboðsmenn rikis-
inis eriendis greiða af því fé, seny
veitt er í fjárlögum til styiktar
nauðstöddum fslendingum erlend-
is.
Hins vegar er það spor stigiö
til jafnaðar á fátækraútgjöldum
hreppsfélaganua, að þar sem fá-
tækraútgjöld sveitarfélags yfir
árið fara meira en 15% fram úr
mieðaltali fátæk'raútgjalda á öllu
landinu, miðað að ’/s hluta við
töiu þeirra karla og kvenna, er
greiða eiga gjald til elliistyrktar-
sjóðs, að Va hluta við skattskyld-
ar tekjur,- að Vc' hluta við skuld-
lauisar eignir og að V; hluta við
■fasteignamat, þá greiódst 2/3 hiut-
ar af því, sem þar er fram yfir,
úr ríkissjóði. Lægri greit'ðsla úr
rikissjóði en 100 kr. feliur niður.
— AtvinnuinálaráðuneytiÖ reikni
út, hvað ríkið skuli greiða af
framfærslukostnaðinum, sam-
kvæmt skýrslum, sem sýslumienn
og bæjarfógetar (í Reykjavík toll-
stjóri) og oddvitar bæjar- og
sveitar-stjórna skulu senda því,
samkvæmt skattskrám og skráim
yfir gjaldendur tiil ellistyrktar-
sjóðs, og skýrslu um fátækra-
framfæri í hreppnum eða kaup-
slaÖnum.
Loks er svo ákveöið, a'ð rá'öu-
neyfi'ð sluiii rannsaka hag og
meta gjaldfioþ þeirra sveitarfé-
laga, sem skulda öðrum sveitar-
félögum verulega fjárhæð vegoa
fátækrastyrks, sem veittur liefir
verið fyrri en á þessu ári. Ef
rikisstjórnin teiur sveitarféiag
ekki fært uin að endurgneiða
slíkar skuldir að fullu, þá skal
hún. leita samninga um greiðsil-
una, og má hún þá greiða nokk-
urn hluta skuldarinnar úr ríkis-
sjóði, „þó aldrei frekara en það,
sem vanta kanin á, að sveitarfélag
það, sem skuldina á að lúka,
geti greitt hielnning hennar," enda
sé það skilyrði, að sá hluti skuld-
arinnar, sem um semst að hi'ö
skulduga sveitaffélag greiði, sé
goldinn þegar í stað, en eftir-
stöðvar faili niður. —
Það í lögum þessum, sem til
bóta horfir, hefði fengist á full-
komnari hátt, ef alþingi liefði
samþykt framfærslulagafrunivarp
Alþýðuflokksins og þótt það hefði
ekki gengið lengra en að sam-
þykkja frumvarp fjórmienning-
anna um endurbætur á fátækra-
lögunum. Og þær miklu réttar-
bætur þeim til handa, er verða að
leita fátækrastyrks, sem , voru í
þeim frumvörpum, fyrirfinnast
bkki í þiessum lögum.
Rústlr.
„Hér þarf vakandi önd og
vinnandi hönd, en hér þarf
engu að velta í rúistí'r, held-
ur að eins byggja upp.
Hér er engu aö velta í irúst-
ir. Þa'ð er ekki einu siinni
svo miikið, að við höfum
fengið rústir frá forfeðrum
okkar, hvað þá heldur eáltt-
hva'ð, sem velt-a þurfi i'
rústír.“
„Stefnir“ 1930. 4. hefti.
Greinarkaflinn hér aö ofan er
niðurlag alþingishátiðiaTguðspjalls
Magnúsar Jónssonar guðfræði-
prófessors, sem stendur skrifað
í „Stefni“, tímariti íhaldsfiioíkks-
ins, sem Magnús Jónsison veittí.
forstöðu ásamt Kristjáni Guð-
laugssyni, sem er einn af foringj-
um íhaldisins, sem nefnir sig
„unga sjálfstæðismienn“.
Enda þótt Magnús Jónsson
gegni mjög virðulegu embætti í
þjóðfélaginu, á borgaralega vísu,
hefir hann staði'ð mjög framar-
'lega í stjórnmálabaráttu íslenzka
auðvaldisins hin síðari árin og
hvergi sparaö a'ð höggva hart
iog títt í lið andstæðinga sinna,
þar sem hanin hefir því við kom-
ið, hvort hcldur í ræðu eða riti.
Einkum hefir því. verið við-
brugðið, hve klúryrlur hann var
í ræðum sínum síðast Jiði'ð vor, er
hann tala'ði af hálfu floikks síns
í útvaxpið og stór hluti lands-
ftianna var sem áheyœndur.
Þá er það einnig frægt orðið
um land alt, að skólastjóri gagn-
fræðaskólans ó Akureyri, Sigfús
Halldörs frá.Höfnum, sanna’ði það
skýrt og skorinort í „Opnu bréfi“
til 'Magnúsar, er bdrtist í Alþýðu-
blaöinu í fyrra vor, að Magnús
heftí í grein í „Stefni“ falisað
prentuð uimmæli, sem standa
skýrum stöfum í Alþingistíðind-
unum 1929. Af þessum áburði
hefir M. J. ekki gert minstu til-
raun til að hreimsa sig, enda
myndi slíkt algeriega tilgangs-
laust.
Menn íhugi nú málið dálítið.
Magnús Jónsson, prófesisor í guði-
fræði við Hásíkóla Isilands, mað-
urinn, sem á að búa prestsefni
landsins undtí starf sitt, p. á. m.
að boöa þjóðinni og útbreiða
gleðiboðskap mieistarans frá Na-
zaret, hefir af víðförnum menta-
manni verið í opinberu og víð-
lesnu blaði lýstur li/gctri að prent-
uðum ummæium, án þess að mót-
mæla því hið minsta.
Mér er nú spurn: Getur Háskól-
inn, æðsta og virðúlegasita mieinta-
stofnun hiins borgaialega pjóðfé-
lags á íslandi, verið þektur fyrir
að hafa að starfsmanni mann,
sem hefir mófmælalaust verið
lýstur lygari opinberlega, án þess
að treysita sér tii að hreinsa sig
af því? Og rikisistjórndín, með tvo
prestlærða rnenu innan vébanda
sinna, getur hún leitt þietta rnál
hjá sér án þess að rumska hið
miriista ? Eða hvernig ætli þjóöálnni
og þó sérstaklega klerkunum g-et-
ist að Magnúsi Jónssyni í sæti
Haraldar sál. Níelssonar?
Eins og ég gat U:m í byrjun
þessarar greinar eru ummæJin hér
að ofan tekiu orðrétt úr grein,
er nefnist Alþingishátíðiin, og birt-
ist í alþinglishátíðar-hefti Stefnis
1930. UmimæJin .eru a’ð vísu ekki
ný, svo mörgum virðist rnáske
óþarfi a’ð rifja þau upp að nýju.
En þau eru að mín-u áliiti sigiild
og ættu ekki að líða strax úr
minn.i riranna. Þau tala skýru og
ákveönu rnáli þess, hvernig einn
af aðalleiðtogum íslenzku yfir-
stéttarinnar lítur á það böl, sem
auðvaldsþjóðféiiagið heftí skapað
aiþýðunni hér á íslandi.
(Frh.)
14. maí 1932.
Giwni. Bj. Vigfússon
— frá Hrísnesi. —
Usas daginn og veginn
Onnur IeikfÖT norður.
Leikfélag Reykjavíkur mun nú
hafa fullráðið að takast á hend-
ur aðra leikför norður tíi Akur-
eyrar með líku fyrirkomulagi og í
fyrra. Eftír því sem bla'ðið bezt
veit, verður það Kvaranis-lieikrútið
nýja og miarg umtalaða — Jósci-
fat — sem sýna á þar. ■— Fyxstu
leikendur fara áf stað héðan á-
Jeiðiis norður næstu daga. — Nán-
ar um leikförina í bla'ðinu á
roorgun. •
Áttræð
er á inorgun Sigríður Sigurðar-
dóttir. Hún er tii heimii'lis hjá
Úr fundið. Vitjist á afgreiðsluna
gegn greiðslu þessara auglýsingar.
Til leigu 2 herbergi. (Annað
herbergið getur verið eldhús. Sími
765.
Mikið af góðum plötum frá 2 kr.
Hljóðfærahusið, Laugavegi 38.
—
Orgel til leigu. Hljóðfæruhúsið,
Laugavegi 38.
Sólrik íbúð, 2 herbergi og eld-
hús, er til leigu. Verð kr. 50,00.
Upplýsíngar á Bragagötu 21 uppi.
Sparið peninga Fotðist öþæg-
indi. Mnnið pvi eftir að vanti
ykkur rúður í glugga, hringið
í síma 1738, og verða pær strax
látnar í. Sanngjarnt verð.
syni sínum og tengdadóttur, Ja-
kobínu Helgadóttur og SLgurði
Þórðarsyni trésmiið, Vesturgötu
21.
Sýning K. R. stúlknanna
í gær á AusturveLi var prýó-
isgóð og horfði á hana fólk svq
þúsundum sikifti.
Kreppan
heitir nýtt gamanbilað, sem byrj-.
aði að k'Oma út fyrir helginia.
Otgefandi og ábyrg'ðarmiaður er
Bjarni Gu'ömundsson stúdent.
íslenzk listsýning
í Stokkhólmx. Sýninganefndrn
óskar eftir, að inálararnir fái að
láni beztu verk þeirra og fólk
verði góðfúslega við ósk þiöirra,
þar sem nauðsyn er á, að vand-
að sé til sýningar þessarár.
Úr borginni.
fór arimargt fólk á laugardags-
ikvöldið og í gær. Skátar og fleiri
lágu úti í tjöldum yfir nóttina.
Ve'ður var hiö bezta i alJan gær-
dag, og létu þeir hið bezta yfir
■sér, sem fóru úr bænum. — Lík-
ast til verður þó rninina um
fer'ðalög úr bænum í sumar en
undanfarin sumur, vegna bölv-
aörar kieppunnar.
Mvsa-i ©r ai frétta?
Nœturlœknir er í nótt Kar!
Jónss'on, Grundarstíg 11, sími
2020.
Lœknishéraci laust. Héraðslækn-
xsembættið i Grrmsneshéraði er
auglýst laust til umsóknar.
Settur lœkrár. Jón Karlsson hef-
ir verið settur lækntí í Reykja-
fjarðarhéraði frá næstu mánaða-
mótum.
Rltst|öri og ábyrgöarmaÖMi
Ólafur Friðriksson.
Alþýðupreutsmiöjauc