Alþýðublaðið - 03.06.1932, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
9
Sakborniopr i sæíi démsmálarðikem.
Einsdæmi i síjórnmálasögn heimsins.
Einsdæmin ein versí.
Sá stórfeldi hneykslisatburöúr
kefir gjerist í íslenzku stiörnimiála-
lífa, aö sá nuaður hefir verið sett-
ur í dómismálaráðherrasæti, sem
ligigur undir opinberri ákæru fyr-
ir hiutdeiid í fjársvikum í sam-
bandi við gjaldprot. Þessi miaður
er Magnúis Gu'ömundsson, sem áð-
lur er þektastur fynir för sína í
Krossanes.
Meiri hluti alþingis, samieinaðir
íhaldsmemn og svokallaðir „Fram-
sóknar“-menn, eiga sök þesisa á-
takanlega siðieysis í opinberu lífi,
siðileysiis, sem hvengi á sinin líika
meðal menningarþjóða.
Á þessum tímum er auimt að
vera íslendinigur. Það er ömur-
legt hlutskifti að þurfa að játa,
að íslienzkt stjórnmálalíf sé í
þeirri náðurlægingu, að alþingi
skuli sldpað þeiim mötisnium, er
ekki hika við að setja svívirðing-
jarblett á alt opinhert líf í landinu.
Samsteypnstiórnin
og kjðsendnrnir.
í ,
Fundir i gærkveldi.
Til þriggja funda var boðað í
gærkveldi til að ræða siaimisteypu-
stjórn íhaldsflokkanna. íhalds-
menn boðuðu til eins í Varðar-
húsinu, og munu atlir forvígis-
menn hins nýja flokks hafa rnætt
þar. Fyrstir töluðu þeir Jakob
Mölier og Jón Þorláksson, en
því næst hinir sviknu kjósendur
nokkrir í röð. Var heitt á
köflum, en ekki mun þó fund-
urinn hafa leyzt upp. Annan fund
ætlúðu sprengSingakammúniistar
að halda í Bröttugötu-salnum, en
þangað kom enginn, og varö hann
því aldrei siettux.
1 barnaskólaportinu, þar sem
fundur Alþýðufliokksins var,
munu hafa m-ætt um 3000 manns.
Sigurjön Á. Ólafsson, formaður
Sjómiannafélagsins, var fundar-
stjöri. Fyrstur talaði Jón Bald-
vinisison og rakti sögu kjördæma-
málsins í istórum dráttum. Sýndi
hann fram á and-stöðu íhaldsins
við réttlætismáliin undan farin 16
ár, hvernig það, eftir að það þótt-
ist vera orðið mieð rnálinu, s-lakaði
til hvað eftir ann-að, gaf ofbeldis-
mönniunum frá 14. aprfl frest á
frest ofan, og svo nú, brást þieini
trú, er fjöldi kjóisenda hafðd borið
til þesis um það, að far,a að ósk-
um þeirra mn 22 þús. kjósenda,
er með undirskriftum sínum v|et-
ur kröfðust þess-, að kjördæma-
skipunarmáilið yrði leyst á pessu
pingi. — Næstur talaði Héðinn
Valdimarssion og sv-o hver af öðr-
uim, Stefán Jóhanin, Óliafur Frið-
riksson, Haraldur Guðlmundsson.
Auk Alþýðuflokkisimiannanna töl- J
En verst af öllu er þó að vita
til þiess, að sá maður skuii hafa
setið á a-lþinigi um skeið, gegnt
þar mörgum trúnaðarsitötrfum,
verið áður ráðherra ogí flokksfor-
ingi, en er nú sv-o blygðunarlaus
og óskammfeilinn að taka við yf-
irstjórn dómsmál.anna í 1-andinu,
þó hann sjálfur sé undir opinbem
ákæru, og ætti að réttu lagi að
bíða refsidóms fyrir alvarlegt af-
brot.
Allúr almenningur í landinu
verður að rísa upp til mótmæla.
Hann verður að þvo af sér þann
smánarblett, er fulltrúar hans
hafa siett á lan-d og þjóð í a|ugúm
allra óspiltra mianna. Hann verðúr
að reka af höndum sér sctmá-
bi/rgoarmenn siöleysisins og láta
þá aldiei eiga afturkvæmt tiil op-
inberra starfa.
Alpýdumaðiur.
úðu nokkrir íhaldsmenn og
spiengikommúnistar. Var hrópað
á hvorutveggju um svik, og var
fundurinn á köflum eins og olg-
andi haf vegna æsinga gegn sviik-
urunum í kjördæmaskipunannál-
imi. Eitt af því, sem íhaldsmenn
færðu fram til að réttlæta svik
sín var, að „það visisu aBir, að
ómöguliegt hefði verið að leysa
málið á þessu þin.g;i“. En eins og
þeir vita, hafa bæði íhaldismál-
gögnin hér í bænum hamxað á
því látlaust síðan um kosiningar.
ad ef iafnadmmenn briglmst ekki
tiltrú kjósiendannia, þá væri hægur
vandi að kúga afturhaldið (þ. e.
,,Fr-am;s-ó,kn“) til að gefa eftix í
kjördæmaskipunaírm-álliinu.
Þetta er lí-ka rétt hjá blöðunum.
Hefðu þieir, sem vildu réttláta
kjördæmías-kipun staðið fast sam-
an, þá hefði málið v-erið leyst á
viðunandi hátt á pes&u, pingi. —
Tryggvi Þ-órhailission var búinn að
lýsa því yfir, að hann myndi ekki
rjúfa þinig, — og það mijndi eng-
inn ,,Fmjnsókimr‘‘-munnp. hafa
gert, pví aa peir pord.it ekki dð
rjúfa ping. —En aftur ámóti hélt
„Framsókn“ fast í ranglætio, og
það gátu andstæðingar hennar alt
af vitað. íhaldið gafst upp, sveik
alt, áður en „FramBiókn" hafði
verið pínd til hins ítrasta.E. nda
má segja, að það hafi f-engið
n-okkuð fyrir svikin: Magnús Guð-
múndsson í dómismálaráðiherra-
sæti.
Á fundinum v-ar borin fram eft-
ir íarandi ályktun og samiþykt
með öllum atkvæðum.
Fjölmennur þingmálafundur í
Reykjavík mótmælir því, að
aílþingi hætti störfum fyr en
stj órnarskrármáli'ð er leyis-t á
þann hátt að kjósendur fái
jafn.an rétt ti! áhrifa á full-
trúaval til alþingis hvar sem
þeir búa á lan-dinu og nauð-
synlegar ráðstafandr veröi
g-er’ðar um atvinn-ubætur og
aðrar varnir gegn kreppimni.
Morgnnblaðið nm ihaldsstjórn-
ina.
Það er rétt að lofa iesendum
Alþýðubla'ðsins að heyra ofurlítið
hvað Morgunblaðið segir um hiina
nýju stjórn.
Það segir, að þ-að sé eigi of-
mælt að segja, að stjórnarmyndun
þessi hafi komiið mörgum nokk-
úð spánskt fyrir, og að þ-að sé
lengra gengið eh mienn hafi b-úist
við, er Ásgeir Ásgeirss-on tók
Magnús Guöimundssan í dóms-
málaráöherrasaitið!!
Og svo endar blaðdð með þess-
ari biekkingartilraun:
„En hvað um kjörd-æmamáláð ?
Þannig spyrja Sjálfstæðismienn
úm land alt. . . . Samkvæmt ySr-
lýsingu þeirri, er þingfliokkur
Sjálfstæðismanna gaf út í gær,
v-erður eigi annað séð, en flokkúr-
inn hafi eimmitt haft kjördæma-
/máljð í huga, er hanin ákvað þátt-
töku í samsteypustjórninmi."
Sannlieikurinn er sá, að leáÖ-
togax, leigutól og liðsmienn: í-
hal-dsins eru í vandræðum með
að verja þes-sa uppgjöf sína í
kjördæmaskipunarm-álinu, og það
þarf því eklti að koma fólki á
óvart þótt „rök“-færsian verði
dálítið kjánaleg.
Arfur tvifarans.
Stórkostleg svik í Ara-
eríku.
Nýlega komst upp um stærstu
erfðafjársvik, sem til þessa hafa
íborið við í Ameríku. Saga máJs-
íns er eins og „spennandi sltáld-
saga“. Aðalper-sóna sögunnar er
J. Cardiff, fyrver-andi útgerðali’'
maður, sem dó í fyrra. 76 ára
gamall.
Cardiff byrjaðd sem skiipsdreng-
ur, en síðar tók kaupm-aður noikk-
úr hann í fóstur og lét hann
vinna hjá sér í búðinni. Kaup-
maðurinn gaf honum nokkur þús-
únd doll-ara, og með ýmis konar
braski tókst Cardiff að tifailda
þá upphæð. Seinna varð hann út-
gexðarmaður og græddi á því
mikið fé. Á stríðsárunum tapaði
hann töluverðu fé, en þó var
hann svo ríkur árið 1919, að hann
gat hætt öllu braski, sezt í helg-
an stein og „lifað á rentunum".
Cardiff hafðí gifzt er hann var
45 ára að aldri, en hann hafði
efck-ert barn eign-ast. Konu sína
misti hann ániö 1921 og hann
syigði hana ákaflega í mörg ár.
Honum þótti það líka mjög leitt
áð hann. átti enga erfingj-a, og
þess vegna ákvað hann að hann
skyldi taka frænda sinn Siér í
sionarstað og ger-a hann að einka-
erfingja sínium. En þetta var hæg-
ara sagt en gert, því gamLi máð-
urinn \rissi ekkert hvar frændi
hans var niður kominn.
Frændinn hafðá fLuzt til Ástral-
íu löngu áður en ófriðurinn mikli
hófst og síðan h-afðd ekkert frézt
af honum. Cardiff snéri sér nú
til emka-leynispæjara-stofnunar
og samdi við forstjóra hennar um
að hafa upp á frændanium, en
mánuð-ir liðu án þess að Leátin
bæri nokkurn áTangur; en að Lok-
um tókst forstjóranum þó að hafa
úpp á frændaúum. Hann vax beð-
Snn um að koma til New York
og gamli maðurinn tók hann að
sér að fullu og öllu. Og þegar
Card-iff dó erfði uppeldissonur
hans 80 þúsund dolLara.
Nokkrum mánuðum eftir lát
Cardiffs miótmæLti einn af fjar-
sky-ldum ættinigjum hans réttmæti
erfðaskrárinnar. Og samtímis
kærði annar fjarskyldur erfinigi
úppeldissoninn fyrir að hafa liaft
(svik í frammi með föLsuðum bréf-
um. Hélti þessi maður því fram,
að Leyni-spæjarastofnunin h-efði
hjálpað bonum til að fr-cmja svik-
in og blekkja ganúa mainininn.
Hinn rétti frændd hafði dáið 1923.
Akæru þessari fylgdi dánarvott-
orð frændans. Nú var nákvæim
rannsókn hafin í málinu og að
henni Loldnni vax „Jacqu-es Car-
diff“ handtekinn. — Ár-anguriinn
af rannsókninni vakti geysiat-
hygli. Það sýndi sig að leynispæj-
arastofnunin hafði fr-am-ið stór-
feld svik. Þegar henni hafða ekki
tekist að ná í hinn rétta frænda,
náðd hún í ungan m-ann, sem
hafði oft Lent I fangelsi fyrir
þjófnað og svik, og Lét hann taka
við hlutverkinu, frændi Cardiffs.
Þes-si urigi miaður v.ar mjög líkur
hinum rétta frænd-a, en nefin voru
þó óLík. Var því framinin upp-
Bkurður á nefi hans o-g því bneytt.
—r Morrisson, forstjóri leymiispæj-
ar-a-stofnunarinnar, hafði fengið
16 þúsund doLlara fyrir svikáln hjá
uiiga mannimun.
Opið bréf til Brynjólfs
Jóhannessonar í Hrísey.
--- (Frh.)
Þú munt þó verða að játa það,
að bátur þinn fór afarmarga sunnu-
dagsróðra, og þegar svo var, áttum
við landmennirnir enga frjálsa
stund um hverja þá helgi. Og þó
svo væri, að báturinn ekki færi í
sunnudagsröðra, sem kom þö
sjaldan fyrir, þá komu bátarnir
oftast seint að á laugardagskvöld-
um, og varð pá annað hvort að
vaka við aðgerðina um nóttina og
sofa þá á sunnudaginn eða geyma
hana til sunnudagsmorguns, og er
henni var lokið, þurfti auðvitað að
beita á ný. Á þessu má sjá, að
allan þann tíma, sem bátnrinn
stundaði porskveiðar, höfðum við
landmennirnir í mesta lagi 2—3
stunda fri á hverjum helgidegi, og
er það lítið meira en venjulegur