Morgunblaðið - 18.12.1987, Síða 81
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. DESEMBER 1987
81
hlut, enda einn þeirra fáu, dauð-
legra manna, er nennti að nota
þessa Guðs gjöf: Heilann. Ekki var
þó langskólanáminu fyrir að fara,
enda fór því fjarri að menntaþorsti
á Islandi fyrri heimsstyijaldar fengi
þá skjótteknu svölun er nú virðist
sjálfgefin á landi hér. En viðhorf
hinna nítjándu aldar bama til skóla-
göngu voru talsvert önnur en nú
er, þegar hún er frekar flokkuð sem
leiðinlegur en nauðsynlegur lykill
að sem feitustum embættum og
mestri einkaneyslu. Þá var mennt-
unin torfenginn munaður, og Emil
veitti sér hann á eigin spýtur, og
gekk í sinn eigin Háskóla. Stundum
benti hann á bókastæðumar er
huldu hálfa veggi Nafla Heimsins,
og sagði: „Þetta eru bækumar, sem
ég vildi hafa lesið." En sjálfur hef
ég hann grunaðan um að hafa lesið
þær allar, og — það sem meira er
um vert — tileinkað sér efni þeirra.
„Menntun er að vita allt um eitt-
-hvað og eitthvað um allt,“ hafði
hann eftir indverskum spekingi úti
í heimi. Og sannlega var hann
maður fyrir orðum sínum; sannkall-
aður Homme Universel í þeim
samtíma vorum er tilbiður sérhæf-
inguna sem sinn æðsta Guð. Og
fyrir vikið var hann sannur „dipló-
mat“ er alls staðar sómdi sér,
kjörgengur í hverri kóngaveislu;
ávallt hnarreistur og klæðskera-
sniðinn í tauinu, „præget af
ándaristokratens forfinede væsen,“
svo slett sé útlensku. Óneitanlega
sópar að slíkum mönnum, í þeim
gráa hversdagsleika er miðar helst
að því að steypa alla í sama mótið,
og skarð fyrir skildi þá er þeir falla
frá.
En enginn telst víst ódauðlegur
— þó í eigingimi minni hefði ég
kosið sérkjör hjá almættinu fyrir
Emil, vin minn — og síst hefði ég
viljað óska honum langvarandi rúm-
legu, hrömunar, hjálpleysis og
karar. Slíkt hefði ekki fallið að per-
sónu hans, og eflaust orðið honum
þung raun. Og Móðir Náttúra var
honum góð, eins og hann sagði ein-
att sjálfur. Honum var gefíð margt
það er aðrir fara á mis: Gott starf,
góð eiginkona, mannvænlegar dæt-
ur er báðar hafa spjarað sig, langlífi
og góð heilsa, allt til hins síðasta.
Og það sem meira en Honum var
gefín listin að njóta þess ama af
heilum hug, sáttur við sjálfan sig,
Guð og menn. Góð kona, austur á
landi, gaf honum eitt sinn einkunn-
ina „lífskúnstner" er verða mætti
samheiti allra þeirra er fara gegn-
um þetta líf með því hugarfarí að
sjá sólskinið en leiða hjá sér rigning-
una. Eflaust þarf sterkar taugar til
að ná hárri elli og horfa á eftir
samtíðarfólki sínu í gröfína, einu
af öðru, uns maður stendur einn
eftir sem nátttröll í nútíðinni. En
slíkar taugar hafði þessi
„lffskúnstner"; ávallt með á nótun-
um, jafnt í listum, menningu sem
gangi heimsmála. Enda sómdi ekki
annað heimsborgaranum Emil Jón-
assyni, er hóf veraldarflakk sitt,
homanna á milli, eftir sjötugsaldur-
inn, og hætti ekki fyrr en nú í
sumar, er hann kom heim frá Jama-
ica og Flórída.
Slíkir einstaklingar á þessari
jörð, mega vera okkur öllum fyrir-
mynd í „lífskúnst" og víst er að
undirritaður mun reyna af fremsta
megni að tileinka sér þau fræðin.
Lesi menn íslensku dagblöðin í
næstu tilveru, vil ég hér með þakka
vini mínum og frænda góða
kennslu, og þykist eiga góða heim-
von, þá er minn tími kemur, með
slíkan leiðsögumann handan móð-
unnar miklu.
Jón Bened. Guðlaugsson
Leiðrétting
í minningarorðum um Guðberg
Guðjónsson hér í blaðinu sl. þriðju-
dag féllu niður í prentun línur í einni
málsgrein í minningarorðum sem
Helgi Hannesson skrifaði. Þannig
átti þessi málsgrein að hljóða: A
sjómannsárum sínum gerðist Guð-
bergur félagi í Sjómannafélagi
Reykjavíkur. Þegar hann náði þol-
anlegri heilsu á ný gerðist hann
starfsmaður félagsins, (hér er átt
við Sjómannafélagið). Var hann þar
eins og alls staðar sem hann hasl-
aði sér starfsvöll talinn öruggur og
góður starfskraftur.
AEG - því þú hleypur ekki
hverjum sem er í handverkin
Höggbor og skrúfuvélar
SBE 420 RL 420 W
Kr. 4.994,-
SBE 500 RLS 500 W
Kr. 6.495,-
aeg
ÁFKOST
ENDING
GÆÐI
Fæst í byggingavöruverslunum um land allt
BRÆÐURNIR
Lágmúla 9, sími: 38820
í
l
SJONVORP