Alþýðublaðið - 06.06.1932, Qupperneq 2
a
ÁLÞ.ÝÐUBL'AÐIÐ
íhalds-'máttarstólpiaii
á Seyðisflrði.
¥£lr milljóii krénnr
tU atvlnnnbóta.
íhaldið átti sér lerngi einn öfl-
ugan ináttarstólpa á Austfjörð-
um, sem var Stefán Th. Jónssion
á Sey'ðisfiiröi. Hefir áður veirið
minist afl-ræiMlega hér í blaö&ntu
á viðsitófti Stefánts við ÍSilands-
banka. Skal nú hér rakið nokk-
uð skýrar en áður hefir verið
kostur viÖskifti Stefáíms við bank-
aran.
Viðisfeiftin fóru aðaliega fram
gegn um útbúið á Seyðisfiirði, en
par var Eyjólfur Jónisison bróðir
Stefáns .• forstjóri. En einis og vera
bar unt sivo stórán viðiskiftamiainin
fyfgdist bankastjörnin hér í
Reykjavík í aðalatriðum með
hvað gerðist.
í efnahagsreikningi Stefáns fyr-
ir 1916 pru fasteiigniiir hanis i ársi-
iok pað ár taíldar 113 þúis. kr.
virði, þa’r af jarðeignir og tún
71/2 þúis., en húseignir og lóðar-
réttindi lOöVs' þús. kr. Húseiign-
irnar eru tuttugu að tölu og allar
á SeyðisfiTÖá, en mörg lítil, t.
d. eru fimim þeirra með bóík-
færðu verði undir 1000 kr., en
tíu, siern tafdiar eru milli eitt og
fimm þúsund’ krórtit virði. Stærstu
húsira>gnirnar eru íbúðarhús Stef-
áns (15 þús. kr.), söilubúðin (20
þús.) og fyrstihúis (23 þús. kr.).
fjórum árum seinna eru fast-
eigmir Stefáns bóikfærðar 54 þús.
kr. hærra. Við þær hefir bæzt
hálf jörðin Ekra, sem er bók-
færð 2000 kr., og tveir fisfeiisikúr-
ar, hvor um sig 1000 kr. og
edtthvaö íleira. Aðal-hækkuniin
iiggur þó í hækkuðu verði hús-
'eignanna. Pahnig er Madsiénisieign-
in svonefndít bókfærð 22 þús
kr. hærra, og íbúðarhúsið og
sölubúbin hvort um sijg 10 þús.
kr. hærra.
Fimm árum síðar er bókfært
yerð fasteignia Stefáns 268 þús.
kr., þ. e. það hefir hækkað á
þessum árum um liðug. 100 þús.
kr., eða að mieðaltali um 20 þús.
kr. á ári. Við eignirniar hefir bæzt
jörðjn Surtsistaðir, bóikfær'ð 10
þús.. kr., en aðalhækkunin stafar
af hækkuðu verði á húseignun-
um. fbúðarhúsið hækkar emn urn
11 þús. kr., sölubúðin enn um 20
þús. kr. oig M a d senshú sedgnin uim
30 þús. kr. Hús þesisi vonu öll
göiihul: timburhús og genigu tölu-
vert úr sér á þessum árum, sem
þau hækkuðu svona á pappírnum.
Þegar athuguð er báta- og
skipa-eágn Stefáns, þá kernur
svipuð hækkun fram þar eins og
á húseignunum, eftár því sem ár-
in líða.
í efnahagsrieikninigi Stefáns í
árslok 1916 eru taldir þessir fjór-
ir vélbátar: Bergþóra (5 þús. kr.),
Grænbarði (2 þús, kr.) Valuriinn
að 1/3 (IV2 þúsi. kr.), Skúli fó-
geti að 1/3 (I1/2 þús. kr.). Enn
firemur mótorskipið Óðánn að 3/8
hlutum (12 þús. kr.) og minini
bátar (eitt þúsund kr.j. Satmtals
eru bátar og stóp bókfærð með
23 þús. kr.
Fjórum árum seinna (31. dez.
1920) er skipaeigniin bókfærð 5400
kr. mieira. Skipaski'fti hafa, orðið;
er Bergþóra úr sögunini, en Ald-
an komin í staðinn. Verður við
það 1000 kr. hiækkun, en hin
hækkunin stafar af því að verðið
er fært upp á skipum, t. d. á
Óðni um 3000 kr.
Á efniahagsreiikninigi Steíáns í
ársilok 1925 eru vélbátar, skip o.
fl. bókfærð fyrir 71 þúsund kr.
Þriðju partarnir úr Skúla fógeta
og Valnum eru þar ekki, en þrjár
berpinæ'tur með tilbeyrandi bát-
um eru taldar 40 þúsund króna
virðá.
Þnem árum síðar (31. dez.
1928) hiefir bóikfært verð stópa
og báta enn aúkisf um 20 þús-
undir, og er nú 91 þúsund. Skúli
og Bergþória eru nú aftur koimin
á efnahagisreifcninginn, og hvort
um sig talið 5 þúsund króna
virðd. Enn fremur hefir bæzt við
skipið Unnur, sem taiiið er 20
þúisiund króna virði. Að liourinn
samt sem áður hækkar ekki nema
um 20 þúsund stafar af því, að
herpinæturnar eru nú ekki taldar
nema 30 þúsunid króna virÖ’i.
Þess má geta að Ðergþóra var
furubátur, amíðaðUr' í Danmörku
1908, 9 s-mál. b.rúttó, 0g hafði 16
hestafla Tuxham-vél verið se.tt í
hanin þetta sama ár. Græntoarði
var líka furubátur, 4 simál. stór
brúttó. Hanin var þegar hér var
komið 23 ára gamal'l, simíðaður
í Noregi 1905, en 71/2 hestafls
vél hafði, verið sett í hann fyrir
14 árum (1914). Skúli fógeti var
tveimur árum yngri, simíðaður í
Danmörku 1907. Hainn var 7smál.
brúttó, en vélarlaus að því bezt
verður séð. Unnur var aftur tölu-
vert stærri en hiniir bátarnir, 27
smiál. brúttó, og ekki rnema 9
ára gömul, hafði 45 hestafla Rap-
mótor verið settur í bátinin þetta
sama ár.
Hlutabréf eru talin á efnahagis-
reikningi Stefáng 1920 371/2 þús.
Ikr. Af þessu var 25 þús. kr. í
hlutabréfum frá H/F Aldan, en
það félag tapaði stórfé árlega og
átti margfalt minna en ekki nieitt
í árslok 1926. Samt er hlutafjár-
eign Stefánis á efnahagsreikniinigi
hans tveim árum síðar (í árslok
1928) talin 37i/a þús, kr. virðii, en
hér er um sömu hlutahréfin að
ræ'ða og eru á efnahagsrieikniingn-
um 1920.
(Frh.)
Ungbamavemd Líknar, Bárug.
2, er opin hvern fimtudag og
föstudag frá 3 til 4.
Tiftlaga AlþýðuEIoklisins samgykt
á aftþingi.
Loks hefir barátta Alþýðu-
flokksins fyrir atváinnubótuim bor-
ið þann árangur, að atvinnubótia-
tillaga Alþýðuflokksins var sam-
þykt á alþingi á laugardagimn:
Samtals 1 milljón og 50 púsimd
kr. til atvinnubóta. Þar af skal
ríki’ð leggja fram 350 þús. kr.
oig lána bæjar- og sveitar-félög-
um aðrar 350 þús. kr. Þriðju
350 þús,- kr. luggi bæjar- og sveit-
ar-félögin þá þegar fram á móti,
auk lánsins, sem ríkið ská? veita
þeini.
Þessi tillaga A1 p ýðuflokksfuli-
trúanna var samþykt f neðri deiltí
þinigsins með 14 atkvæðum gegn
atikvæði Guðhrands ísberigs. Svo
hreytt voru fjárlögin endur-
afgreidd til efri deildar.
Klordæmamálið
og st|és*nnFba*æð"
ingurinn.
Nýja stjórnin var tifkynt á al-
þingi á laugardaginn. Ásigeir for-
siætisráðherra hélt þá ræðu, siem
mun hafa átt að vera stefnUsikrár-
ræða, en mjög var hann sagna-
fár um stiefnu stjórnarinnar.
Um ' stjórnarskriármálið isag'ði
hann, að stjórnin teldi sér skylt
að leggja fyrir næsta þing fruim-
varp um „sianngjama lausn þes,s
máilsi", en ekkiert vildi hann segja
um það,' á hvern þátt það frum-
varp ætti a'ð vera eða hvað
stjórnin telji „sanngjarna liauisn
miálsins“.
Jón Bal dvimsson sýndi fram á,
að þótt stjórnin leggi frumivarp
um stjórnarsikrárbrieytinigu fyrir
þinigið, þá er engin trygging fyrir
því, að „Framsóknar'Tlokkurinu
samþykki það frumivarp. Og ekki
komi það vel heiim við yfirlýs-
ingu „Framsóknar“ í útvarpinu,
að hún muni ætla sér að sam-
þyíkkja á næsta þinigi stjóanar-
skrárfrumvarp, siem tryggi jafn-
rétti kjösendanina. Ef hún gangi
þá á móti málinu og varni fram-
gangi þess, þá hafi það að eins
vierið dregið á langinn enn á ný.
Meira en 20 þúisundir kjósienda
haía isent alþingi áskorun, um
réttlála kjördæmasikipun. Hváða
tryggingu fá þeir fyrir því, að
rnálið verða leyst á næsta þingi á
viðunandi hátt ? Og á hvern liátt
hugsar stjórnin sér a'ð málið
ver'ði ieyst?
Við því fengust engin ákveðiin
svör. Var það helzt að heyria á
Á:S|geiri og Magnúsi Guðniiunds-
syni, að eina tryggingin væri i
þeirn sjálfum. Magnús þóttist
ætla að segja af sér á næsita
þingi, ef væmtanlegt stjórnar-
frumvarp næ'ði ekki fram að
ganiga, en . hann vi'ðurkendi, að
harm gæti raunar enga trygginga
sett fyrir lausn kjördæmamáls-
ins. Og Ásgeir vildi ekkert meira
um það segja á þessu þingi( I).
Yfírlýsing
Þiniflekks
Framsékoar.
Svik ihaldsins við kjördæma
skipnnannðUD afhiúpnð. --
Þingflokkur Framisóknarmianina
hefir afbent Fréttastofu blaða-
manna eftirfariandi:
Að gefnu tilefni, vegna yfirlýs-
ingar þingfliokks SjáMstæðis-
manna í gær, óskar þinigfliokkur
Framsóknarmiannia þesis getið, að
í samibandi við myndun sam-
steypuráðunieytisiinis, hafa ekki, af
hálfu Framisó'knarflókksins, verið
gefnar neinar yfirlýsiingar né
neinar ákvarðianir teknar um
lausn 'kjörd ænnam álsins.
Að öðru leyti skail tekið frani,
að Framsóknarflokkurinn fól Ás-
geiri Asgeirssyni að mynda ráðu-
neytið, enda fengist þá afgreiðsla
á fjárlögum og öðrum mauðfeyn-
legustu fjáraflalögum.
Alþingi, 3. júní 1932.
Þingflokkur Framsúknarmanna..
Þessi yfirilýsing þingflokks:
„Fr,amsóknar“m,anna hrekur að
fullu og öllu þær yfirlýsingar,.
siem íháldsmienn hafa reynt að
fá fólk til að trúa, að þeir mieð'
flótta sínium frá fyrri ákvörðun-
um sínum og mynduin samstieypu-
stjórnarinnar hefðu tnjgt það, að
kjördæmaskipuninni yrði hreytt á
viðunandi hátt, endia hriakti og
Ásgeir Ásigeirsison þetta mieð'
„prógram“-ræðu sinini á laugar-
daginn var.
Það er því fullkomlega sann-
að, að íhialdið befir hlaupiið frá
baráttu sininii fyriir réttlátri kjör-
dæmaskipun,, að það hefir fórnað
réttlætismálunum fyrir hagsniuni
örfárra hátekju- og stóreigna-
manna, er vildu ekki láta leggja
á sig réttláta tolla 0g sikatta.
Þes,sa verða kjósendur að minn-
ast.