Morgunblaðið - 21.01.1988, Síða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. JANÚAR 1988
UPPÞVOTTAVÉLA SENDING
Á STÓRLÆKKUÐU VERÐI
Við fengum takmarkað magn af þessum glæsilegu uppþvottavél-
um í hvítu á lækkuðu verði.
Rétt verð eftir tollahækkun kr. 53.200,-
Verð nú kr. 41.900,- kr. 39.800 stgr. Útborgun kr. 6.000,-
Blomberq
Vestur-þýskt gæðamerki.
Einar Farestveit&Co.hf.
BORGARTUN 28, SÍMAR: (91) 16995 OG 622900 - NÆG BÍLASTÆÐI
TÖLFRÆÐI
LANDLÆKNIS
eftirFrey
Þórarinsson
Fyrir nokkrum dögnm barst mér
inn um bréfalúguna bæklingur frá
landlæknisembættinu kallaður
„Heilbrigði allra árið 2000“. Þetta
mun vera hið fyrsta af fyrirhuguð-
um fréttabréfum embættisins,
prentað í 85 þúsund eintökum og
dreift inn á hvert heimili í landinu.
Ritið er fullt af litmyndum og línu-
ritum og hvergi til sparað enda um
hálf tylft auglýsinga- og prentstofa
viðriðnar verkið.
Ekki dreg ég í efa að það gæti
verið þarft framtak af hálfu land-
læknis að hafa samband við okkur
sjúklinga sína með útgáfu frétta-
bréfs en ljóst er að málflutningur
á þeim vettvangi verður að vera
þannig að landsmenn læri að
treysta þessum lækni sínum. Mér
þykja hins vegar vinnubrögð við
gerð þessa fyrsta fréttabréfs afar
gagnrýniverð og ekki til þess fallin
að menn taki mikið mark á boð-
skapnum. Skal það rökstutt með
nokkrum dæmum úr fréttabréfinu.
Ifyrsta dæmið tek ég af blaðsíð-
um 6 og 7, þar sem fjallað er um
breytingar á reykingasiðum lands-
manna. Þar segir meðal annars:
„Athyglisvert er í þessu sam-
bandi að skoða þá fylgni sem sýnir
sig á milli almenns kaupmáttar
launþega í landinu og sölu á tó-
baki. Það hefur sýnt sig að um leið
og kaupmáttur ráðstöfunartekna
eykst verður hliðstæð aukning í
sölu á vindlum og vindlingum." Og
enn segir: „í ljósi þessa má ef til
vill ætla að gífurleg verðhækkun á
tóbaksvörum gæti reynst vænleg-
asta leiðin til þess að markmið
heilbrigðisráðherra náist í þessum
efnum," þ.e. að draga úr neyslu
tóbaks.
Þessum orðum fylgir línurit af
„kaupmætti taxta“ og „sígarettu-
sölu á fullorðna" á árunum 1963
til 1987. Þetta línurit er þannig
dregið að kaupmáttur og sígarettu-
sala falla alveg saman 1964—1969,
og virðist því við fyrstu sýn vera
um allmikla fylgni að ræða.
Við nánari skoðun sést hins veg-
ar ekki mikil fylgni milli þessara
ferla. Til að sannprófa það las ég
öll gildin af línuritinu og reiknaði
fylgnistuðul milli ferlanna. Sam-
kvæmt þeim reikningum er ákvörð-
unarstuðullinn 0,125, sem táknar
að einungis 12—13 prósent af
breytileika í tóbaksneyslu megi ef
til vill rekja til breytinga á kaup-
mætti rauntekna. Það er með
öðrum orðum nánast engin fylgni
þar á milli.
Ef maður samt hugsaði sér að
umtalsverð fylgni hefði reynst milli
þessara þátta væri ályktun um áhrif
verðhækkunar á tóbak engu að
síður ólejrfileg frá tölfræðilegu sjón-
armiði. Það eina sem slík fylgni
sýndi væri að rýmun kaupmáttar
fýlgdi minni tóbakssala. Alyktanir
um áhrif verðhækkana hvíla óhjá-
kvæmilega á hagfræðilegu líkani
um neysluvenjur sem landlæknir
hefur trúlega ekki handbært. Ef
það líkan er hins vegar á vísum
stað mætti spyija sem svo: Hvaða
áhrif hefði það á tóbaksneyslu ef
kaupmáttur tvöfaldaðist og tóbaks-
verð þrefaldaðist?
Næsta dæmi er á blaðsíðu 6, þar
Lúxusbíll á hálfvirði?
Þannig flytjum við sjálf inn
lítið notaðan bíi
Kynntu þér verdskrána vel
áður en þú slærð til
Það borgar sig
Nýkomið áalla
helstu blaðsölustaði
Frjálstframtak
Norræn menn-
ingarsamvinna:
Námsstyrkja-
kerfi og
kennaraskipti
Menntamálaráðherrar Norð-
urlanda samþykktu drög að
framkvæmdaáætlun um norrænt
menningarsamstarf á fundi
sínum í Osló 7. þessa mánaðar.
Þar segir m.a. að koma eigi á
styrkjakerfi til að auka mögu-
leika norrænna námsmanna á að
stunda nám annars staðar á
Norðurlöndunum en í heimalandi
sínu, og að örva eigi samvinnu
milli menntastofnana með kenn-
araskiptum.
í frétt frá menntamálaráðuneyt-
inu segir að áætlunin skiptist í þijú
svið; fræðslumál, vísindamálefni,
og almenn menningarmál. Á sviði
fræðslumála ræddu ráðherramir
um aukna útgáfu fræðsluefnis og
þróun kennslutækja víð kennslu á
norrænum tungumálum. Á sviði
vísindamála á að fjölga námskeið-
um fyrir unga vísindamenn, og
stofna gistiprófessorastöður í til-
raunaskyni.
Tillögur eru í framkvæmdaáætl-
uninni um að efla „Norrænu húsin"
og aðrar stofnanir með svipuð
markmið, og var m.a. samþykkt á
ráðherrafundinum að hækka fjár-
framlag til Norræna hússins í
Reykjavík á þessu ári, einkum til
að gera því kleift að kynna íslenska
menningu á hinum Norðurlöndun-
um. Ráðherranefndin ætlar að beita
sér fyrir þvl að framlög til menning-
armála hafí árið 1991 hækkað um
sem svarar 35 milljónum danskra
króna frá fjárlögum 1987, en þá
námu þau um 155 milljónum dan-
,sf<ra króijá. . < jl' 'i ■ ÍÉl