Morgunblaðið - 21.01.1988, Blaðsíða 42

Morgunblaðið - 21.01.1988, Blaðsíða 42
42_________________MORGUNBLABIÐ, FIMMTUDAGUR 21. JANÚAR 1988 Maimshugurinn Erlendar baekur _ , Siglaugur Brynleifsson The Oxford Companion to the Mind. Edited by Richard L. Gregory with the assistance of O.L. Zangwill. Oxford Univers- ity Press 1987. Þetta er fyrsta bók sinnar teg- undar sem út hefur komið, upp- flettibók um hugtakið „hugur" og það sem tengist því hugtaki. Upp- flettiorðin eru samtals 1001 og höfundar greina og ritgerða, sem ■►ritstjórinn hefur fengið til liðs við sig á þriðja hundrað. Þeir eru fræðimenn í þeim efnum sem snerta „the mind“ á einn eða ann- an hátt. Ritstjórinn starfaði að verkinu í tíu ár ásamt aðstoðar- mönnum. Samantekt og úrvinnsla heim- ilda um mannshugann og kerfun þeirra virðist vera svo yfirgrips- mikil og í mörgum efnum svo á reiki og skoðanir og kenningar um marga þætti ósamhljóða, að val útgefandans er meira en lítið vandaverk. Ritstjórinn segir í formála, að í fyrstu hafí hann ætlað sér að setja saman uppflettibók um hugtök og skilgreiningar hugtaka í öllum vísindagreinum. Slík uppflettibók hefði einnig orðið að fjalla um heimspekihugtök og fagurfræði og bókmenntir. Þegar tekið var að undirbúa skipulag þessa verks kom brátt í ljós, að það var meira en litlum vandkvæðum bundið og var talið lítt framkvæmanlegt. „En á einhvem hátt varð þessi tillaga til þess að það tóku gerjast hugmynd- ir um bók svipaðs toga um mannshugann..." Hugtakið mannshugurinn er samkvæmt skilgreiningu ritstjór- ans haft í víðtækari merkingu en almennt er gert. Hugsun og með- vitund kemur fyrst í hug, en eins og ristj. skrifar í formála: „V.ér takmörkum ekki hugtakið (mind) við meðvitundina eina, að því ljóst var löngu áður en Freud birti kenn- ingar sínar, að hugarheimar verða seint kortlagðir samkvæmt þvi, sem kallast sjálfsmeðvitund ...“ Ritstj. er blessunarlega fjarri þeirri þröngu meðvitund, sem hef- ur löngum einkennt þá sem þefað hafa af vísindum, sálfræði og heimspeki og Goethe dregur svo skemmtilega saman í persónu Wagners í Faust: „Zwar weiss ich viel, doch möcht ich alles wissen." Þeir sem hafa til að bera ein- hveija þekkingu geta sagt eins og kunnur íslenskur læknir sagði í viðtali, að það sem menn vissu um mannshugann og heilastarfsemina væri eins og arða í samanburði við Rey kj avíkurborg. Birtar eru hér greinar og rit- gerðir um taugafræði og starfsemi heilans, efnaskipti og breytingar, sem tekist hefur að staðfesta og unnar hafa verið undir ríkjandi paradigmum raunvísindanna. Greinar um fræðslu, nám, greind manna og dýra, áhrif deyfi- og fíknilyfja á heilastarfsemina. Chomsky ritar um kenningar sínar, A.J. Ayer um kenningar heimspek- innar um tengsl hugar og líkama, Skinner reifar kenningar atferlis- fræðinnar og ritstjórinn, Gregory, um skynjun og skynvillur. Hér er aðeins nefnt brot af þeim fjölda fræðimanna og sérfræðinga sem eiga greinar í bókinni. Farið er hér inn á svið, sem vísindin viðurkenna ekki sem rann- sóknarverð eða erfitt er að beita við vísindalegum rannsóknarað- ferðum, svo sem rannsóknir yfir- skilvitlegra efna,- hugsanaflutning (sem margir telja að sé verðugt verkefni vísindalegra rannsókna) andatrú, þá tegund sem hófst á 19. öld og einnig hinna hefðbundnu yfirskilvitlegu fyrirbrigða, sem eru á svipuðum aldri og mannkynið. Hugur, andi, sál, öll þessi hug- tök eru oft á tíðum lítt skilgreind og vissar stefnur í sálfræði hafna þeim sem nothæfum vinnuhugtök- um í hagnýtri sálarfræði. Hvort sú skoðun gildir eða ekki skal ósagt látið, en hvaðan kemur sköpunar- gáfan? Er hugurinn e.t.v. öxulga- tið, sbr. „Þijátíu hjólrimar mætast í nöfinni, en nytsemi hjólsins er komin undir öxulgatinu ...“ (Lao- Tse: Bókin um veginn. Rv. 1921.) Ritstjórinn skrifar í formála að vandamál hafi komið upp varðandi æviþætti þeirra manna, sem feng- ist hafí við umfjölluð fræði, óger- legt var að taka æviþætti þó ekki væri nema þeirra helstu. Sú leið var valin að vinsa úr, enda er fjarri lagi að bókin geti verið bíógrafísk- ur lexíkon ásamt uppflettibók um mannshugann. Verkefnið er óþijótandi og þótt uppflettiorð séu 1001 og bókin rúmi 850 blaðsíður, tveggja dálka, þá er útgefendum vel ljóst að slík samantekt um efnið er ákaflega fjarri því að geta verið tæmandi. Bókin er vel unnin sem uppfletti- bók og registrið eykur mjög notagildi hennar. Þeir sem koma til með að nota hana munu fljót- lega komast að raun um, að erfitt er að vera án hennar og það er einkenni gagnlegra rita. raðauglýsingar raðauglýsingar raðauglýsingar kennsla Frönskunámskeið Alliance Francaise 13 vikna vornámskeið hefst mánudaginn 25. janúar. Kennt verður á öllum stigum ásamt bókmenntaklúbbi, samtalshópi og í einka- tímum. Innritun fer fram í bókasafni Alliance Franca- ise, Vesturgötu 2 (gengið inn bakdyrameg- in), alla virka daga frá kl. 14.00 til 19.00 og hefst fimmtudaginn 14. janúar. Allar nánari upplýsingar fást í síma 23870 á sama tíma. Veittur er 10% staðgreiðsluaf- sláttur og 15% staðgreiðsluafsláttur fyrir námsmenn. Greiðslukortaþjónusta. Stefnir - ræðunámskeið Stefnir, fólag ungra sjálfstæðismanna, i Hafnarfirði heldur ræðunám- skeið fyrir byrjendur laugardaginn 23. janúar nk. kl. 13.30 í Sjálfstæð- ishúsinu í Hafnarfirði. Leiðbeinandi veröur Guömundur Á. Tryggvason. Allir ungir Hafnfirðingar velkomnir. Aðalfundur - Kópavogi Aðalfundur Baldurs, félags sjálfstæðismanna í launþegastótt, verður haldinn fimmtudaginn 28. janúar í húsakynnum Sjálfstæðisflokksins i Hamraborg 1, 3. hæð og hefst kl. 20.30. Fundarefni: 1. Venjuleg aðalfundarstörf. 2. Önnur mál. Stjórnin. m Ný sókn - Eyverjar Eyverjar, Fólag ungra sjálfstæðis- manna í Vest- mannaeyjum, halda opinn fund í Hótel Þórshamri, matsal, kl. 20.30, föstudag- inn 22. janúar. Framsögumenn eru Árni Johnsen, vara- þingmaöur, sem ræöir stöðu þjóð- mála og flokksmál og Árni Sigfússon, formaður SUS, sem ræðir málefnastarf ungs sjálf- stæðisfólks framundan, bæjarmál og landsmál. Sjálfstæðisfólk fjölmennið! Eyverjar. Siglufjörður - Siglfirðingar Matthías Á. Mathiesen, samgönguráöherra, og Pálmi Jónsson, al- þingismaöur, mæta á almennum fundi á Hótel Höfn fimmtudags- kvöldiö 21. jan. kl. 20.30. Rætt verður um landsmál og hagsmunamál Siglufjarðar. Fundurinn er öllum opinn. Sjálfstæðisfélögin i Siglufirði. Dalasýsla Aöalfundir sjálfstæðisfélaganna i Dalasýslu og fulltrúaráðsins verða haldnir i Dalabúð, Búöardal, þriðjudaginn 26. janúar kl. 21.00. Venjuleg aðalfundarstörf. Friðjón Þóröarson alþingismaður kemur á fundina. Stjórninrnar. Sjálfstæðisfólk íVestur-Húna- vatnssýslu Félagsfundur verður sunnudaginn 24. janú- ar i Vertshúsinu, Hvammstanga, kl. 15.00. Pálmi Jónsson mætir á fundinn. Stjórnin. Hugmynda- bankinn er opinn Hugmyndabanki unga sjálfstæðismanna er opinn öllum þeim, sem vilja leggja inn hugmyndir um nýjungar í starfsemi SUS. Innlegg á reikning í hugmyndabankanum getur skilað sér með margföldum vöxtum í styrkari stefnu og öflugri Sjálfstæðisflokki. Takið þátt í starfi verkefnisstjórnarinnar um hugmyndabanka og hringið í sima 82900 eða 686216 fyrir 21. janúar. Sjórn SUS. Akranes - bæjarmálefni Fundur um bæjar- málefni verður haldinn í Sjálfstæð- ishúsinu við Heiðar- gerði sunnudaginn 24. janúar kl. 10.30. BæjarfUlltrúar Sjálf- stæöisflokksins mæta á fundinn. Kaffiveitingar. Sjálfstæðisfélögin Akranesi. Fundur um efnahags- og kjaramál Verkalýðsráð Sjálfstæðisflokksins og mál- fundafélagið Óðinn halda sameiginlegan fund með forsætisráðherra og formanni Sjálfstæðisflokksins, Þorsteini Pálssyni, um efnahags- og kjaramál. Fundurinn verður haldinn í Valhöll, Háaleitisbraut 1, mánu- daginn 25. janúar og hefst kl. 20.30. Allir velkomnir. Munið mánudaginn 25. janúar. Koníaksdeild Týs heldur aðalfund sinn á þorrablóti Sjálfstæðisflokksins þann 23. jan. nk. Venjuleg aðalfundarstörf. Félagar mætið! Lengdur skilafrestur Vegna fjölda áskoranna frá félögum höfum við ákveðið að lengja skilafrestinn á svarbrófum til verkefnastjórnanna til 21. janúar. Munið að svarbréfið má fara ófrímerkt í póst og einnig er hægt að hringja á skrifstofuna i síma 82900 eða 686216. Stjórn SUS. Spilakvöld Félög sjálfstæðismanna í Laugarnesi, Háaleitishverfi, Austurbæ og Norðurmýri halda spilakvöld fimmtudaginn 21. janúar kl. 20.30 í Valhöll, Háaleitisbraut 1. Stjórnandi er Þórður Einarsson. Kaffiveitingar. Fjölmennið. Stjórnirnar. Bjóðum sjálfstæðisfólki í Austurbæ og Norðurmýri akstur á spila- kvöldiö. Hafið samband við skrifstofuna fyrir kl. 17.00 í síma 82900. Notið símann - síðustu forvöð lok þessarar viku munu verkefnisstjórnir SUS senda fyrstu bréfin til þátttakenda i málefnastarfi sambandsins. Þeir, sem hyggjast vera með, ættu þvi að gripa símann hið fyrsta og hringja í 82900 eða 686216 og tilkynna þátttöku. Við minnum á málaflokkana sem nú eru til umfjöllunar: Umhverfismál, utanríkismál, verkaskipting rikis og sveitafélaga, dagvistunarmál, áhrif kristinnar trúar á sjálfstæðis- stefnuna, sjávarútvegsmál, islenskur fjármálamarkaður, neitenda- mál, landbúnaðarmál, samgöngumál, húsnæðismál, námslánakerfi, hugmyndabanki SUS, almenningstengsl SUS og fjármál SUS. Stjórn SUS. Vesturland Sjálfstæðisfélagið Freyr heldur aðalfund i Vegamótum á Snæfellsnesi mánudaginn 25. janúar kl. 21.00. Venjuleg aðalfundarstörf. Friðjón Þórðarson, alþingismaður kemur á fundinn. Stjórnin Umgengst þú fisk? Ef svo er, ættir þú að athuga möguleikana á að taka þátt i málefna- starfi SUS um sjávarútvegsmál. Þar verður m.a. fjallað um: • Fiskveiðistjórnun og stefnu. • Fiskútflutning. • Gengisskráningu. • Ákvörðun fiskverðs. Griptu tækifærið til að hafa áhrif á málefnastarfið. Þátttaka tilkynnist i síma 82900 og 686216 fyrir fimmtudaginn 21. janúar. Stjórn SUS.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.