Morgunblaðið - 30.01.1988, Blaðsíða 59

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. JANÚAR 1988
ísrælsmenn og arabar
- lítilsháttar athugasemd að gefnum tveimur tilefnum
Til Velvakanda.
Þegar ísraelsmenn sæta gagn-
rýni fyrir framkomu sína gagnvart
Palestínuaröbum og nágrannaríkj-
um sínum grípa ráðamenn lands-
ins gjaman til þeirra „raka“, að
gagnrýnendur séu gyðingahatarar
og haldnir nasískum tilhneiging-
um; þeir sem gagnrýni ísrael láti
sig engu varða örlög þeirra millj-
óna gyðinga sem nasistar myrtu
á árum seinni heimsstyijaldarinn-
ar. Auðvitað eru þetta engin rök
gegn gagnrýni, heldur í besta falli
lágkúra, sem lýsir í fyrsta lagi
þeim hroka sem ísraelsmenn hafa
komist upp með að sýna í sam-
skiptum við aðrar þjóðir og í öðru
iagi rökþroti í málefnalegri um-
ræðu. Það er engan veginn sjálf-
gefíð að þeir sem ekki geta orða
bundist og hneykslast opinberlega
á fjöldamorðum ísraelsmanna á
aröbum séu gyðingahatarar. Það-
an af síður að þeir séu nasistar.
Mönnum getur einfaldlega blö-
skrað.
Ástæðan fyrir þessum vanga-
veltum er furðulegt „svar“ Ola
Tynes í Velvakandaþætti nýlega,
við grein Skúla Helgasonar prent-
ara, sem mun hafa birst í
Morgunblaðinu 14. janúar sl. og
enn furðulegri ánægja Árelíusar
Níelssonar með þetta „svar“.
Einnig tvær sgumingar „um fortíð
Ísraels", sem Árelíus varpar fram.
„Svar“ Óla Tynes er að því leyti
furðulegt að hann fjallar ekki
málefnalega um grein Skúla, sem
hann kallar þó óhugnanlega og
segir svo fulla af hatri, fordómum
og viðbjóði að langt sé síðan önn-
ur eins ritsmíð hafí sést í íslensku
blaði. Einhver hefði haldið að jafn
hrikaleg grein væri fullkomlega
svara verð, auk þess sem orðalag
Óla gefur til kynna að hann viti
betur en greinarhöfundur. Óli hins
vegar bætir við, eftir þessa lýs-
ingu, að honum detti ekki í hug
að eítast við einstaka liði hennar.
Aftur á móti tekur hann eina setn-
ingu og notar hana til að klína
nasistastimpli á Skúla Helgason.
Ég las ekki grein Skúla, en hef
ekki ástæðu tii að ætla annað en
að Óli tiifæri þessa setningu sam-
viskusamlega: „Væri ekki tilvalið
fyrir alheimsráð gyðinga að snúa
sér að fullu afli að því að upplýsa
heimsbyggðina um fortíð ráða-
manna í ísrael, í stað þess að
rembast eins og ijúpan við staur-
inn að leita að einhveijum skít til
að kasta í Kurt Waldheim."
Útlegging Óla Tynes: „Þama
er að leita aðalorsakanna fyrir
bræði Skúla Helgasonar. Hann
sækir greinilega hugmyndir sínar
og siðfræði til vinnuveitenda
Waldheims á árunum 1939—1945.
í því ljósi skulu skrif hans skoðuð."
Nú er best að taka það fram
að ég hef enga tilhneigingu til
nasisma, heldur fylli ég þann hóp
manna sem lítur svo á að glæpa-
verk Hitlers og hyskis hans megi
aldrei gleymast og þær sakir aldr-
ei fymast, hveru gamlir sem þeir
böðlar kunna að vera þegar þeir
eru dregnir fyrir rétt. Eg hef því
nákvæmlega enga samúð með
Kurt Waldheim, en er stórhneyksl-
aður á þegnum Austurríkis fyrir
að kjósa hann til forsetaembættis
eftir að fortíð hans varð ljós. Ég
get hins vegar ekki séð að þessi
setning úr grein Skúla gefí ástæðu
til að saka hann um nasisma. Aft-
ur á móti les ég úr henni hneykslun
á því að heimsráð gyðinga skuli
'WaJdheimog’vondu mennirnirl
SlrAIi
Áfatí VthnkaadL
I fímmbjdMginn j
I h"" ^ UnS
I"■ •» ST5
I *»
I ðir 8*“an öonur ein* ntamíð
I hefur aést ( isieroku bUði.
Gremin wM m ofi|ta*j1»,|| „g
mír *tua-«kki I hug
*» <HUrt einaukk Uk hannn-.
g***"®.* g? «*“• <**»■» ■
t>ug*ð til <K ban *ð
*««>■ *etiiiogunni «an er wotuu
.Vwi ekkj thniið tyri, aiheim*
r*ð Kyoingm að inila aér af fullu
afli að þy
inm um i
(Btað þe
an við •
einhver
Waidb

Penti Wn. r*ns / rr , Tynes a . ■
»r í -
■f sem l- s^vjpA,- *w«id-
: HeTJZn14- -Uv,
umftun þnu tem þjeki herinn vnnn
'■mennl I •tyijöWinni. En hknn er
' •***•“ í Bandarfkjun- j
‘--’tmðBegja |
_ inn-
ikanna I
r- Hann I
<r aínar 1
?*svo aíUla

, °8
láta voðaverk ísraelsmanna óátal-
in. Á sama hátt les ég úr athuga-
semd Óla sömu málefnasnauðu
lágkúruna og ég nefndi í upphafi
þessa greinarkoms. Svona vinnu-
brögð fínnst mér einfaldlega ekki
samboðin blaðamanni sem skrifar
fyrir lesendahóp sem ég fullyrði
að sé með upplýstari þjóðum í
heimi hvað alþjóðamál snertir.
Sú er einmitt ástæðan fyrir
undmn minni á ánægju Árelíusar
Níelssonar með þetta „svar“ Óla
Tynes. Satt að segja hefði ég hald-
ið að mannvinurinn og sóknar-
presturinn fyrrverandi gérði meiri
kröfur til málefnalegrar umræðu
og bæri þar fyrir utan meiri um-
hyggju en svo fyrir rétti með-
bræðra sinna í heiminum til lífs,
lands og mannréttinda, að hann
reyndi að réttlæta morð á saklausu
fólki. Eitt er nefnilega að hafa
samúð með gyðingum vegna hör-
munga þeirra fyrr á tímum, annað
að loka augunum þegar framkoma
leiðtoga þeirra er farin að minna
óþægilega mikið á „vinnuveitend-
ur Waldheims á áranum
1939-1945“.
Árelíus varpar fram tveimur
spumingum eftir að hafa lýst
ánægju sinni með Óla Tynes:
„Hvaða þjóðarbrot araba og
Palestínumanna hefur notið meiri
farsældar, framfara og frelsis hin
síðari ár en sá hluti sem búið hef-
ur innan landamæra ísraels við
sömu mannréttindi og þessi foma
og hin mesta menningarþjóð
mannkyns?
Og hvenær hafa fréttir borist
af hefndarverkum og hefndum
gyðingaþjóðarinnar þótt hún hafí
verið ofsótt um þúsundir ára, ver-
ið í útlegð í raun og vera um
veröld alla og milljónir gyðinga
myrtar og kúgaðar, hrelldar og
þjáðar?“
Um fyrri spuminguna er fljót-
sagt að hún er meginmisskilningur
að efni til. Arabar þeir sem búa
innan landamæra Ísraelsríkis búa
ekki við sömu réttindi og þeir sem
gyðingatrú játa. Þeir era þriðja
flokks þegnar í landi sem var
þeirra um árþúsundir en þeir hafa
nú verið sviptir. Frelsi þeirra og
mannréttindi lýsa sér í því að þeir
fá lægri laun en gyðingar fyrir
sömu vinnu, auk þess sem þeir
verða í miklum mæli að láta sér
nægja þá vinnu sem aðrir vilja
ekki (eins og farandverkamenn í
Vestur-Evrópu, svo dæmi sé tek-
ið). Þá er markvisst unnið að því
að eyða sjálfsvitund araba innan
ísraelsríkis með aðstoð skólakerf-
isins, þannig að arabísk böm læra
ekkert um sögu sína, menningu
og tungu, heldur er námsefnið
byggt á sögu og menningu gyð-
inga. Annaðhvort veit Árelíus ekki
betur eða hann lokar augunum
fyrir staðreyndum.
Síðari spumingin er dálítið
skondin, þrátt fyrir sorglegt inni-
hald. Vandi sá sem „gyðingaþjóð-
inni“ fylgir er nefnilega sá að
ísraelsríki er reist á landsvæði
araba, sem hraktir vora á brott
með vopnavaldi og hafa síðan lif-
að, ásamt afkomendum sínum, í
flóttamannabúðum í mörgum
löndum. Síðan hafa milljónir araba
verið „myrtar og kúgaðar, hrelldar
og þjáðar" um heim allan, eins og
þeir vita sem vita vilja.
Við þetta er þvi að bæta, þegar
rætt er um átökin á Gaza-svæð-
inu, að þar eigast við hemámslið
og heimamenn. Aðferðir hemá-
msliðsins era býsna dæmigerðar
fyrir slík lið, hvar sem er í heimin-
um. Og viðbrögð heimamanna era
einfaldlega viðbrögð þeirra sem
ekki sætta sig við erlent hemá-
mslið í landi sínu. Ég þykist til
dæmis viss um að almenningur sá
á Gaza-svæðinu sem beitir gijóti
gegn byssukúlum og brynvögnum
myndi kallaður frelsishetjur en
ekki öfgamenn, ef landið héti Afg-
anistan og hemámsliðið væri
sovéskt.
Haukur Már Haraldsson
Áhrifamikil viðtöl
Kæri Velvakandi
Þau vora áhrifarík og örlaga-
þrangin viðtölin við skipbrots-
mennina þijá í Ríkissjónvarpinu.
Þessi þijú hreystimenni era pilt-
amir okkar allra á öllum tímum.
Þetta var allt ótrúlega skýrt og
æðraiaust hjá þeim. Eg var með
tárin í augunum, olíubragð í
munninum og klökk í hálsinum.
Þetta var átakanleg fræðsla um
það hvemig slys verða. Einnig vil
ég þakka Baldri Hermannssyni
fyrir stjóm þáttarins. Það var mik-
ið vandaverk sem hann leysti af
hendi með sóma.
Jóhanna Guðmundsdóttir

WIKA
TÖLVUPRENTARAR
GEISLASPILARAR
p;«“eft’á3
5
Þrýstimælar
Allar staerðir og geröir
■LlLL
SðyirilaQtuispuv’
<St
Vesturgtttu 16, sími 13280
„Heilsumánuður“
í Krínglunni

*6
. Þúiyttiroinboguntimró-
tega upp og færir hend-
umar uppogaftur.
Sióan svsiflar þú hondun-
um rótega fyr3t ttl vinstri
og síóan tll hægri.
Þáspenrtirþúgreipará
hnakká og lærir hökuna
rótegaaóbrjósti.
Loks stigur þú óórum færi
fram. krepptr ókklann og
hsíar bolnum rólega yfir
fótinn.
Við byrjum hvern aag i
„ heilsumánuðinum “
með laufléttum morg-
unteygjum i Kringlunni
kt. 9.30 undir stjórn
Janusar Guðlaugsson-
ar iþróttakennara. Þú
getur gert þessar æf-
ingar hér i Kringlunni
með okkur eða hvar
sem er. Þæreru sér-
staklega ætlaðar
vinnandi fólki: i búð-
inni, frystihúsinu, i
eldhúsinu, við tölvuna,
ritvélina eða núna með:
an þú lest Moggann.
Munið að gera þessar
æfingar rólega og anda
eðlilega á meðan.
Dagskráin á „heilstutorgum“
Kringlunnar í dag,
laugardag 30. janúar, erþannig að öðru leyti og munu þá eftirtald-
ir aðilar kynna starfsemi sfna:
Kl. 13-19: Hjúkrunarfræðingar
Kl. 14-15: Kramhúslð
Kl. 10-16: Krabbamelnsfélaglð og Tóbaksvamanefnd
Kl. 10-16: Landlæknlsembmttlð
Kl. 11-16: Bandalag ísl. akita
Kl. 14-16: Sjúkraþjitfarar
Kl. 10-12: Júdósamband íslands
Kl. 10-19: íþrótta- og tómstundaráð Reykjavikur
Kl. 13-14: Líkamsræktarstöðln Hress
Komdu viö og fáöu ráö og upplýsingar hjá sörfraöingum um
RETRI HEILSU Á NÝJU ÁRV á „hrilsutorgum" Kringlunnar.
Starfsfólk Kringlunnar,