Alþýðublaðið - 15.10.1920, Qupperneq 1

1920
Föstudaginn 15. október.
237. tölubl.
Sósíalistar og kommúnistar.
Margir hafa lagt þá spurningu
fyrir ritstjóra þessa blaðs, hver er
munurinn á sósíalistum og á kom-
múnistum (eða bosivíkura, svo sera
þeir oftlega eru nefndir eftir rúss-
neskum flokksbræðrum sínura).
Munurinn er aðallega falinn í
því, að sósíalistar (jafnaðarmenn)
hafa trú á því, 4ð verklýðurinn
geti sigrað auðvaldsstéttina á þing-
legan hátt; geti smátt og smátt
breytt þjóðfélaginu þannig, að
framleiðsla og verzlun komist í
hendur almennings, þ. e. að þau
verði rekin með hagsmuni almenn-
ings fyrir augum, en ekki hags-
muni fárra auðmauna, svo sem á
sér stað nú.
Aðalvopn jafnaðarmanna í bar-
áttunni við auðvaldið eru kosn-
ingarrétturinn, verklýðsfélagsskap-
ur og kaupfélagsskapur. Með því
að nota atkvæðisréttinn til þirtgs
og sveitastjórna, reyna jsfnaðar-
menn að ná svo sterkum flokki á
þingi og í sveitastjórnum, að þeir
fái þar nokkru ráðið, og takmarkið
er auðvitað að ná þar meirihluta,
til þess að geta breytt þjóðfélag-
inu og framleiðsluaðferðum þess
samkvæmt kenningum sínum.
Verklýðsfélagsskapurinn er aðal-
iega til þess að bæta tafarlaust
kjör verklýðsins, eftir því sem
hægt er, rneð því að fá kaupið
hækkað, og kaupiélagsskapurinn
er aðalega til þess einnig að bæta
bráðustu þörfina með því að halda
uiðri verðinu á lífsnauðsynjum.
Oft heyrist það sagt, að jafn-
aðarmenn æt!i að afnema eignar-
réttinn, en ekki er það rétt. Jafn-
"»ðarmenn (sósíalistar) vilja borga
hamleiðslutæki þau, er þeir gera
rjpptæk, eftir mati, en það íé, sem
til þess þarf, á auðvitað að fást
lnu aftur með því að leggja skatt
^ stóreignir, fastar og lausar.
Kommúnistar (bolsivíkar) keppa
að sama takmarki og sósíalistar
'ljifnaðarmenn), sem sé því, að
þjóðin eigi sjálf framleiðslutækin,
svo sem áður var skýrt
Munurinn á sósíalistum og kom-
múnistum Iiggur því aðeins f þvi#
hvaða leiðir skuli fara til þess, að
koma jaínaðarstefnunni á. Kom-
múnistar stefna ekki að því, að
reyna að ná meirihluta á löggjaf-
arþinginu, því þeir segja að það
sé í fyrsta lagi ómögulegt af því,
að meirihluti lýðsins sé svo hugs-
unariaus og illa upplýstur, að hann
skilji ekki hvað honumjfsé sjálfum
fyrir beztu, og fyrir hvert blað,
er verldýðurinn geti haldið út,
geti auðvaldið gefið út tíu blöð,
og hafi nóg fé til þess að halda
menn til að rita á móti kröfum
verklýðsins, rita níð um forgöngu-
menn verkamanna, og ríta annað
það, er orðið gæti til þess, að
sundra verkalýðnum. í öðru lagi
segja þeir, að kæmi það samt
sem áður fyrir, að verkalýðurinn
næði meirihiuta í einhverju þingi,
sé vonlaust að hægt sé að koma
jafnaðarstefnunni á, á þann hátt
sem sóslalistar vilja. Auðvaldið
hafi alstaðar herforingjana að baki
sér og þar með herinn, og mundi,
með hans tiistyrk, tafarlaust gera
stjórnarbyltingu og koma sínum
mönnum til valda, en foringjar
jafnaðarmanna mundu handsamað-
ir og dæmdir fyrir „föðurlands-
svik“, eða annað sem auðvaldið
findi upp á, ef þeir vævu þá eltki
blátt áfram myrtir, eins og Kurt
E'sener, Rosa Luxenburg og Lieb-
knecht.
Kommúnistar stefna því ekki að
því, að ná meirihluta þings á sitt
band, því þeir álíta það gagnslausfc.
Takmarkið sem þeir berjast fyrir
er bylting verkalýðsins, það er að
verkalýðurinn geri uppreist og
taki stjórnartaumana í síaar hend-
ur og þar með stjórnina á fram-
leiðslatækjum og öllu sem því
fylgir.
(Frh.).
€i|in julUrúi.
Khöfn, 15. okt.
Reuters-fréttastofa segir, að eng-
inn fulltrúi frá Bandaríkjunum muni
verða á þjóðafundinum í Genf.
$\i í iippnámi?!
Khöfn, 15. okt.
Símað er frá Kovno, að bráða-
birðafriðarsamningur hafi verið
undirskrifaður milii Rússa og
Ukraine annars vegar, en Pólverja
hins vegar. En jafnskjótt hafi
bolsivíkar byrjað árás aftur á alla
herlfnu Pólverja.
Ukrainskir upphlaupsmenn hafi
tekið Kiew.
Andstæðingar bolsivíka myndað
stjórn í Nischni-Novgorod.
(Má nú segja, að margt gerist
undarlegt og harla ótrúlegt í Rúss-
landi. En senniíegast er, að hér
sé málum eigi alllítið blandað. Fer
eigi hjá því, að annaðhvort er
fregnin um árás bolsivíka upp-
spuni, eða uppreistarfregnirnar.
Ekki þarf annað en líta á það,
hve mikla áherslu bolsivíkar leggja
stöðugt á það, að fá frið við
fjeasdur sína. Og hinsvegar, ef
þeir væru eins valtir í sessi og
auðvaldsblöðin hafa stöðugt bá-
súnað, er mfög ólíklegt, að þeir
leggi að óþörfu út í stríð, ef alt
logaði í uppreist heima fyrir. Trú-
legast er því, að hvortveggja
fregnin sé stórum orðum aukin,
ef hér er ekki um venjulega Iyga-
fregn ófriðarvina að ræða, til þess
að æsa vesturþjóðirnar gegn Rúss-
um. Þarf ekki annað en minna á
lygafréttastofuna, sem ljóstað var
upp um í sumar í Þýzkalandi.]'|
Kveiht var aftur á flestum götu-
ljóskerunum f gærkvöldi.