Morgunblaðið - 25.02.1988, Blaðsíða 1
80 SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
46. tbl. 76. árg.
FIMMTUDAGUR 25. FEBRÚAR 1988
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Verkfall í
Vatikaninu
Vatikaninu, Reuter.
LEIKMENN sem starfa i Vati-
kaninu ákváðu í gær að efna til
mótmæla vegna breytinga sem
gerðar hafa verið á tilhögun
launagreiðslna. Ætla þeir að
mótmæia á nýstárlegan máta.
Munu þeir mæta til vinnu en
ekki þiggja laun fyrir nema
hluta dagsverksins.
Verkalýðsfélag leikmanna í
Vatikaninu hefur ákveðið að efna
til aðgerða til að mótmæla þeirri
ákvörðun að greiða laun í lok hvers
mánaðar í stað þess að greiða laun
fyrirfram í upphafi hvers mánað-
ar.
Segir félagið ákvörðun þessa
hafa verið tekna einhliða af páfa-
stóli. Af þeim 1.800 leikmönnum
sem starfa í Vatikaninu eru um
1.400 í verkalýðsfélaginu sem
stendur fyrir þessum nýstárlegu
mótmælaaðgerðum.
Á mánudag ætla starfsmenn að
vinna eins og ekkert hafí í skorist
en neita að þiggja iaun fyrir fyrstu
þijár unnar klukkustundir hverrar
vaktar. Munu þeir fara fram á að
laun fyrir þessa tíma verði færð
Jóhannesi Páli páfa sem aðstoð
við fjársöfnun til hjálpar hungruð-
um í heiminum. Að sögn tals-
manns samtakanna miða aðgerð-
imar að því að þrýsta á stjóm
Páfagarðs til að breyta tilhögun
launagreiðslna. „En,“ sagði tals-
maðurinn, „við viljum ekki valda
hans heilagleika og kirkjunni
óþægindum."
Verkalýðsfélag leikmanna var
stofnað árið 1979 og er viðurkennt
af páfa. Félagið hefur nokkmm
sinnum hótað að stöðva vinnu, en
ávallt guggnað þegar á reyndi.
Mótmæli Armena í Sovétríkjunum:
Reuter
Mótmæligegn afmælishátíð
Manila, Reuter.
Þúsundir manna í Manila, höfuðborg Filipps-
eyja, mótmæltu þeirri ákvörðun stjórnvalda að
efna til sérstakrar afmælishátíðar vegna þess
að í dag eru tvö ár liðin frá því að Ferdinand
Marcos var hrakin frá völdum á Filippseyjum.
Talið er að 10.000 manns hafi tekið þátt í mót-
mælunum. Brenndu þeir brúður sem áttu að
sýna Corason Aquino forseta og Fidel Ramos,
varnarmálaráðherra, og báru spjöld sem á var
letrað að þau hefðu svikið þjóðina. Mótmælin
stóðu í fjórar klukkustundir og fóru friðsamlega
fram.
Suður-Afríka:
Stríðsástand
gæti skapast
— segir Desmond Tutu
Jóhannesarborg, Reuter.
RÍKISSTJÓRN Suður-Afríku
lagði í gær bann við pólitískum
aðgerðum sautján helstu samtaka
blökkumanna, sem beijast gegn
kynþáttastefnu stjómarinnar. Ge-
offrey Howe, utanríkisráðherra
Bretlands, lýsti yfir vanþóknun á
þessu banni og Desmond Tutu,
erkibiskup, sagði að bannið skap-
aði hættu á stríði í Suður-Afríku.
Samtökin sautján verða ekki ólög-
leg samkvæmt þessu banni, heldur
þurfa þau að sækja um leyfi stjórri-
valda vilji þau gripa til aðgerða. „Ég
harma þiessar aðgerðir suður-afrísku
ríkisstjómarinnar," segir í yfirlýs-
ingu Howes, utanríkisráðherra Bret-
lands. „Ríkisstjóm Bretlands er al-
gjörlega mótfallin slíkum þvingun-
um.“ Hann sagðist ennfremur vonast
til að suður-afrískir andstæðingar
stjómarinnar héldu í vonina um frið-
samlegar brejdingar.
Suður-afrískir trúarleiðtogar for-
dæmdu bannið harðlega. „Margir
blökkumenn munu líta á það sem
stríðsyfírlýsingu stjómarinnar,"
sagði Desraond Tutu, erkibiskup,
sem hlotið hefur friðarverðlaun Nób-
els. í gærkvöldi fordæmdu Banda-
ríkjamenn, Kanadamenn og Perez
de Cuellar framkvæmdastjóri Sam-
einu þjóðanna bannið.
Sjá „Pólitiskar aðgerðir ...“ á
bls. 28.
Flokksleiðtoga vikið úr starfi
vegna þjóðernisvakningar
Moskvu, Reuter.
Ef við hótunina yrði staðið nú yrði
það fyrsta verkfall í sögu Vati-
kansins.
STJÓRNVÖLD í Sovétríkjunum I
ráku í gær ieiðtoga kommún-
istaflokksins í því héraði í Az- I
Afganistan:
Sakar Bandaríkja-
menn um leynimakk
- ágreiningur kominn upp milli
Bandaríkjamanna og Pakistana
Islamabad, Reuter.
RÓTTÆKUR afganskur skæruliðaforingi, Gulbuddin Hekmatyar, sak-
aði Bandaríkin á miðvikudag um að fara á bak við Pakistana og skæru-
liða múslima með því að semja við Sovétrfkin um skilmála vegna brott-
flutnings sovéska hersins frá Afganistan. Staðhæfði hann þetta við
blaðamenn i Islamabad. Ýmislegt bendir til þess að skoðanaágreining-
ur sé að koma upp milli Bandarikjamanna og Pakistana vegna skil-
mála afganska friðarsáttmálans sem er til umræðu í Genf undir hand-
leiðslu Sameinuðu þjóðanna.
Gulbuddin Hekmatyar, sem er
leiðtogi eins af sjö skæruliðahópum
Afgana, sem hafa aðsetur í Pakist-
an, sagði við erlenda sendimenn og
blaðamenn að honum virtist stór-
veldin hafa orðið ásátt um að koma
Zahir Shah, fyrrum konungi sem nú
er í útlegð, til valda á ný. Hann
sagði þetta eftir að aðstoðarutanrík-
isráðherra Bandaríkjanna, Michael
Armacost, kom til Islamabad til að
gera leiðtogum Pakistana grein fyrir
viðræðum Bandaríkjamann og Sov-
étmanna um málefni Afganistan í
Moskvu í þessari viku.
Hekmatyar sagði aðspurður að
erbajdzhan þar sem armenskir
íbúar hafa mótmælt að undan-
förnu og farið fram á samein-
Gulbuddin Hekmatyar. Reutcr
hægt væri að endurskoða áætlanir
varðandi stjóm skæruliða, sem
kynntar voru á þriðjudag, ef aðstæð-
ur breyttust. Talsmaður pakistanska
utanríkisráðuneytisiná sagði þessar
áætlanir- skæruliða jákvæðar. Þær
gera ráð fyrir að fylgismenn núver-
andi stjómvalda í Afganistan, sem
njóta stuðnings Sovétmanna, taki
afar lítinn þátt í stjóm landsins.
ingu við Armeníu, að sögn sov-
ésku fréttastofunnar Tass. Að
sögn andófsmannsins Alexand-
ers Ogorodníkovs kom tilkynn-
ingin um brottvikninguna á sama
tima og mótmæli brutust út á ný
i Jerevan höfuðborg Armeniu og
í fleiri borgum í armenska lýð-
veldinu. Sagði hann að þrátt fyr-
ir ítrekuð tilmæli til borgara um
að gæta stillingar hefði fólk hóp-
ast út á götur Jerevan og hefði
þurft að loka verslunum vegna
mótmælanna. Margir voru hand-
teknir í borgum og bæjum í Arm-
eníu.
Ákvörðunin um brottvikningu:
Borís Kevorkovs, flokksforingja,
var tekin á fundi deildar kommún-
istaflokksins í héraðinu Nagomo-
Karabshkaja í Azerbajdzhan, en
íbúar í því héraði vilja sameinast
Armeníu. Er Kevorkov sakaður um
„mistök í starfi". Genríkh Pogosíjan
var útnefndur eftirmaður hans.
í dagblaði Sovétstjómarinnar íz-
véstíu sagði á þriðjudag að opinber
embættismaður hefði staðfest að til
stæði að endurskoða stöðu þessa
hluta Azerbajdzhans. Miðstjóm
sovéska kommúnistaflokksins sendi
hins vegar frá sér yfírlýsingu í gær
þess efnis að engin endurskoðun á
stöðu armenska hluta Azerbajdz-
hans væm í bígerð, enda kæmi slíkt
ekki verkamönnum í lýðveldunum
tveimur til góða. Voru tveir fulltrú-
ar frá stjómmálaráðinu, æðstu
stjómarstofnun landsins, sendir frá
Moskvu til Jerevan til að stilla til
friðar, að sögn Ízvéstíu.
Tass-fréttastofan sagði að á
fundi flokksins í gær í borginni
Stepanakert hefði verið einhuga
stuðningur við yfírlýsingu mið-
stjómar flokksins. Einnig voru
fundarmenn sammála miðstjóminni
um að ástandið væri „alvarlegt",
að sögn fréttastofunnar.
Að sögn andófsmanna hafa þús-
undir tekið þátt í mótmælum í Jere-
van síðustu daga til stuðnings kröfu
Armenanna í Nagomo-Karabajdz-
han. Talsmaður utanríkisráðuneytis
Sovétríkjanna Gennadíj Gerasímov
staðfesti að til mótmæla hefði kom-
ið í Armeníu en vildi ekki gefa upp-
lýsingar um hvar eða hversu marg-
ir hefðu tekið þátt í þeim.
Mótmælin að undanfömu eru hin
síðustu í öldu andófs sem gengið
hefur yfír í Sovétríkjunum. Til mót-
mæla hefur komið í borgum í Eist-
landi og í gær héldu úm 600 stúd-
entar við háskólann í Tbflísí, höfuð-
borg Georgíu, fjögurra klukku-
stunda langan fund þar sem þeir
andmæltu æfíngum hersins í
grennd við fomt klaustur.
Sjá einnig „Þjóðernisólga
veldur _____“ á bls. 28.