Alþýðublaðið - 21.06.1932, Blaðsíða 2

a
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Atvmnuleysið.
Mgbl. og alþýðan. Atvinnu-
tækin og ábyrgðin.
Kauplækkunartilraunin
í síldarverksmiðjsi ríkisins.
Á sunnudaginn birtist í Morg-
unblaöimi greinarstúi'ur, er sýnir
hetur en nokkuð anna’ð hugsun-
arhátt Mghl.-liðsins i gar'ð hitns
vinnandi fð.lkis. G reinarstúfur
[tessi fjallar um það, hve Alþýðu-
blaðáð sé fránrunalega vitlaust —
og tii a'ð sýna verkamönnuni
hugsunarhátt íhaldsinis, sfcal hér
'birtur stuttur kafli úr greiinitnni.
Blaðið segir:
„. . . Er því haldið fratm í
greinum þessum, að lífakfceri
verkafólfcs sé að halda , sama
kauptaxta í hvivetna eiins og í
góðærunrrm, það sé ekki einasta
nau'ðsynlegt fyrir verkaíólkiö
sjálft, heldur einnig a'ð því er
helzt verðiur skilið fyrir þjóðar-
heildina. Sagt er um lei'ð, að at-
virana hér í Reykjavík sé nú svo
stopul, að dagiaunamienn hafi
tekki atvinnu nema part úr áx-
irau, og þess vegna þurfi kaupið
að vera hátt þann tímta, sem
vinnu er að fá(!) . . .“
Já, og Morgunhlaðið er sivo sár-
reitt yfir þessari vitleysu í Ai-
þýðuhlaðirau, að það lætur háðs-
merki á eftir umrnælunum.
Á þéssu sjá rraeran, að íhaidið
og binn nýi stjórnarhjargvættiur
þess álítur, að því imnini viinna,
sem sé handa verkafólkmu, því
l æ.gra kaup eigi það a'ð hafa fyr-
ir þær stundir, stem það fái at-
vinnu. Þetta er svo frámunalega
heámiskulegt og jafnframt óhæfi-
legt, a'ð entgu tali tekur. íhaidið
álítur að fjöldinn, siem vinnur við
framtó'ðislutæki, sem örfáir eira-
staklingar eiga oig ráða. að öllu
lejdi yfir, sé og eigi a& vsm ai-
gierliega réttlaus. Einstaklingarnir
megd og eigi að gera hvort
tveggja í seran: íækka atvinnu-
dögunum og lækka kaupið. Morg-
Unbiaðið vir'ðist vera orðið svo
spiit máigagn eigirahagsmuina-
manna, sem alt eiga og ekkert
sikortir, að við það sé ekki ræð-
andi. Það má vel vera, að þessir
'vesiings menn, sem stjórna blað-
sneplinuim, séu svo biindaðir fyr-
ir raunverunni og allri sianmigirni,
að þeír viti ekkii, að hér \ horg-
inrai líður fjöldi manns nau'ð
vegna þests, hve atvinnuieyá® er
mikið. Ættu þeir þó að dga hægt
um vik mie'ð a'ð. kynna sér þetta
mieð þvi að snúa sér til fátækra-
fulltrúannia, þyí psir. muraiu vís-t
* ekki eiga inargax frjálsar stund-
ir núna 'þessa dagana.
Verkalýðurinn, sem verður nú
aö svielta með heimili sín, getur
ekki þolá'ð þetta ástiand öllu ieng-
ur. Það vsmar að gera eifcthva'ð
til að bjarga hinum fjöldamörgu
nauðstöddu heimilum, ef afbrot
og lögieysi á ekki a'ð aukast a'ð
stórum raun, því það er segin
saga, a'ð mieð auknu atvinnuleysi
og neyð aukast afbrot, það sýn.a
lögreglu.-kýrsiur aiira Evrópu-
Guðmundur Skarphéðiinsison,
formaðúr verkamannaféi.agis Siglu-
fjarðar, fcom til Siglufjarðar á
laugardiagskvöldið. Dagaraa þar á
undan hafðd stjórn síldarbræðslu-
verksmiðju ríkisinis gengiið um
milli verkamanáanna, sem vinna í
verksntiðjunni, til þesis að reyna
að fá þá til að gauga að kaup-
lækkun og skerðingu ýmis konar
hiunrainda. Þá um kvöldið var
svo haldmn fjölmiennur fundur,
i verklýðsfélagi Siglufjarðar.
Komu þeir á fundiran, Sveinn
Benediktsson og Þormóður Eyj-
ólfsson, stjórnendur verksmiiðj-
unnai'. Voru þeir mieð ýirasar til-
lögur um kaupiækkun. Meðal
annars var Sveinn með tillögu
um að breyta algerlega gruradvelli
eftirvinnunnar, lengja dagviranu-
tímánn, afnema kaffitíma o. s.
frv. Ekki bar tillögum þeirra
Sveiras og Þormóðs saman, og var
Sveinn talsvert „róttækari“ í
kauplækkunarkröfunum, En
fundarmenn höfnuðiu öJIum
slíkurn kauplækkunartiliögum,
svo sem skýrt var frá 5 síðasta
blaði.
Goos-verksmiðjan hefir gengiö
að kröfum verkamanna og borig-
ar samkvæmt taxta félagsins að
öliu iieytii. Búist er við, að Krosisia-
nesverksmiðjan og verksmiðja Dr.
Pauls ver'ðii reknar í suimar.
Er það nú greiniléga koimi'ð í
ljós, til hvers fulltrúa veikaJýðs-
ins, Guðmundi Skarphéðinsísyni,,
var bolað úr stjórn verksmiöj-
unnar. Það var undirbúningiur
kauplækkunarárásariininar, sem nú
hefir verið gerð.
Skeyti til Alþýðubiaðsins í giær
frá Siglufirði: Út af fréttasioeyti
landanna. — Atvinnubætur verða
;a'ö koma þegar í stað, því þó að
þær S'éu eigi neitt, sem bjargii
til fullnustu, draga þær þó úr
brýnustu þörfum fjölda heimila.
HiÖ eina, siem hægt er að geria
til verulegrar og jákvæðrar bjarg-
ar, er a'ð sviftia hina fáu umráða-
rétti yfir atvinnutælíjunum og fá
íjiau í hiendur því fólki, siem að
þeim vinraa.
Þá mun vierkalýðurinn táka á
sig ctlla ábyrgð á rekstri þeirra
og þola mie’ð þeim súrt og sætt.
En roe'ðan alþýöan á ekkert og
umráöin yfir atviinnutækjunum
eru í höndum örfárra einistiakra
manraa, krefst \ erkalýðurinn þess,
að hann fái næga atvinnu og nóg
kauj) til a'ð geta lifað. Hann gerir
kröfur til þess skipuiags, sem
hneppir hann í fjötra og hann
ber enga ábyrgð á.
Fáið verkalý'ðraum tækin í
hendur og látáð hann sjálfan ráða
jgeim!
' ríkisverksmiðjustjórnariMnar er
rétt að geta þess, að stjórnar-
nefndarimiönnunum Þormóði og
Svieini bar ekid saimain um skiiln-
ing á tiiboöi sínu tii verka-
mannafiélagisiins. Eftir skilníngi
Þormióðs mun lækkunin nerna alls
4296 krónum á vikukaupi virkra
daga miðað við 50 menn I 2
mánu'ðd, en eftir skilniingi Sveiras
Benediktssonar 25 þúsuind krón-
um, eð;a nær 25»/o iækkun,
og þá eftir hanis skilningi alveg
isvift burt grundveili kauptaxt-
anis, sem er 9 slunda dagvinna,
sérstakt kaup í eftirvinnu og
kelgidagavinnu. Tilhaði stjórinar-
innar var neitað af verkamanna-
félaginu. Verkamienn verkismiðj-
unnar liöfðu rætt mieð sér til-
lögur stjórnaTÍnnár um kauplækk-
un á tveimiur fundum og fallist
á að stytta sun n ud agshelgma um
12 tíma, en nú er þaö uppvíst,
að verksmiiðjustjómiin fékk nefnd
\ erksmiöjuverkamannanna til að
koma ekki fram með þettia álit
sitt á verkaman nafélagsfundin um.
Kauplækkuniartilralun stjórnarinn-
ar s.pyrst hér illa fyrir, ékki sízt
af því, að önnur verkslmiðjia
Goos, sem ætlar að reka síldar-
bræðslu, borgar taxta félagsins,
og sömuleiðis af því, að mönn-
um firast nóg a'ð útger'ðinni sé
gefið af almennu fé 135 þúsund,
ef gefnir eru eftir vextir og af-
bongun, þö ekki sé seilisit eftir
5—10 þúisund krónum af verka-
fólki verksmiðjunnar, því hér er
hún mieð öllu skattfrjáls, og eru
þa'ð mörg þúsund kr. til útgerð-
arinnar á kostnað annara gjaid-
enda hér.
FrétíarMarinn.
Nýjar drápsvélar.
Lundúnuim í. júní. UP.—FB.
Tveir upi)finningamenn, annar
þýzkur, hinin enskur, hafa fram-
leitt skotfæri, sem geta valdið
miklu mieira tjóni en skotfæiii þau,
sem til þesisa hafa verið notiuð í
hternaði. Þýzki uppfininingamiaður-
inn hefir fundið upp kúlur íil
þiesis að sikjóta mieð úr rifílum,
siem eru svo öflugar, að þær
otvístra þykkum plötum úr bezta
srtáli, þótt þeim sé sfcotið úr mik-
iili fjarlægð. Uppfiraniingamaður-
inin, Gerlich nokkur í Kiel, hefir
fundið upp sérstaklega útbúinn
riffil til þess að skjóta kúi.um
þessum' úr.
Briezki up p l'iraningamaöiirin n
hefiir fundið upp fallbyssukúlur,
sem geta úr 9 míina fjariægð
tvístrað stálplötum, sem eru fet
á þykt. Sérl'ræ'ðingar telja, að
vegna uppfdnningaT haras verði
’hersikipasmaði í framtíöinini seinni-
lega miklum breytingum undir-
brpin frá því sem nú er. Hersk:i[>
framtíðariniraar verði mörgum
sinnum rammbyigg'ðari en nú, en
ekki niærri eins hra'ðskreiið.
Alsherjarmót í. S. L
1 gærkveldi var ekki hægt að
halda mótinu áfram vegraa veð-
furs, en í kvöld ver'ða þau atriðs
mötsins, sem þá skyidu vera, og
að líkinduim einnig íimtarþrautin,
sem er síðasta atriði mótsinis.
Stigatala íþróttai'ólagainia er nú
þannig:
K. R. hefir unnið 193 stiig, Vest-
Vestmanraaeyingar 87 stig, Ár-
mann 75 stig, f. R. 7 stig og
danska íþróttafélagið 2 stig. -r
Það félag, sem flest fær stigin,
vinnur aI Isherjarmótsbikar í. S. í.
ÍHrótíagestir frð Akareyri.
í gærkveldi konnu hingað tif
bæiarins 14 stúlkur og 18 piltar
úr Knattspyrnu íélagi Akureyrar,
eru þau gestir K. R. iraeðan þiau
dvélja hér í borgirani. Ætla piif-
arnir að keppa á knattspymu-
móti íslands, siem hefst anniað
kvöld, en auk þess miurau þeir
þreyta ýmsar aðrar íþróttir við
íþróttamienn úr K. R. og ef tii
vill fletri á „íþróttakvöldi", sem
efnt verður til hér nú á næst-
urani. Stúlkurnar, sem eru flest-
ar hinar sömu og þær, er sýndu
filmleika á alþingisbátíöinni 1930,
munu sýna hér íiinleika uraidLir
stjórn kennara síns, Henmainns
Stefánssoraar, en auk þess munu
þær fceppa í boltaleikum ‘ og
hlaupum við K. R.-stúlkur.
Gagnkvæm tollalækkan.
LáUsanne, 20. júní, UP.— FB.
Fyrsta skrefið hefir verið tek-
ið til að lækka tollmúrana milIJ
þjóðanna stig af stigi. Hollaind,
Belgía og Luxemþurg hafa kom-,
ið sér saman um árlega gagn-
kvæma 10% lækkun á tollum,
þanigáð til svo er korniö, að kalla
má að um algert afnám toll-anraa
sé að ræða, að því er þessi ríki.
snertir. Jafnframt hiafa þau til-
kynt, að öðrum ríkjum sé heimilt
að taka þátt í þessu samkomu-
lagi. Öll þiessi ríki hafa skriifað
úndir Oslóar-sáttmálann, en sam- \
kvæimt- honum eru þau ríki, sem,
uradir sáttmálaran hafa skrifaðl,
ékuidbundin til þess að tilkynna
öðrum ríkjum, ef töllálækkun er
áformúö.
Hjálprœ&isherinn. Opinbier fagn-
aöarsamkoma í kvöld kl. 8V2-
Holmes ofursti stjórnar. Þar
verður nýi deildarstjórLnm settur
í embætti sitt. Allir velkorranir.
MiLUfer'&askipin. Brúarfoss kom
frá útiöndum í gærkveldi. Suð-
urlandi'ð fór til Borgannésis í dag
og kemiur aftur í kvöld.
i
I