Morgunblaðið - 18.03.1988, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. MARZ 1988
Bjami Ólafsson skrifar frá Holstebro, Danmörku
Minjar í Danmörku
Frá Bronsöld hafa fundist vegir i Danmörku, lagðir greinum
og hrís.
í grein í Morgunblaðinu nýlega
ræddi ég svolítið um hve ríkir
Danir eru af fomum kirkjum frá
því á elleftu öld og næstu öldum
þar eftir. Það er að segja frá róm-
önskum tíma og síðar gotneskum.
Danir eru ríkir af hverskonar
minjum um lifnaðarhætti fólks.
Stafar þetta bæði af því hve lengi
fólk hefur búið í landinu og eins
af hinu hve vel jörðin danska hef-
ur varðveitt minjar. Vötn og mýr-
ar og leirborinn jarðvegur geyma
vel ýmsa hluti.
Á söfnum eru til hinir merkustu
gripir frá steinöld. Er þessu það
vel komið fyrir að lesa má þróun
verkfæragerðar frá steinöld, eftir
að íshellan hefur þiðnað og þokað
lengra norður eftir. Síðan tekur
bronsöld við, fyrir um þijú þúsund
árum. Þeir eru einnig ríkir af
ýmsum munum þeirra tíma og
hafa á seinni árum fundið og graf-
ið upp ijölmörg svæði sem ætt-
flokkar þess tíma hafa haft ból-
festu á. Fundist hafa nokkrur
munir sem taldir eru vera frá því
um 2000 f. Kr. Svona rekja fom-
fræðingar tímann með fundnum
munum í gegn um aldir.
Sérstakur gripur, sem þekktur
er og er talinn vera frá því um
1400 f. Kr. er sólvagninn. Til
glöggvunar má geta þess að um
það leyti er talið að Tut-ank-ámon
hafi verið Faraó í Egyptalandi.
Frá þeim tíma er fsraelsmenn
voru í ánauð Egypta 12—1300 f.
Kr. þegar talið er að Ramses II.
hafí verið Faraó og dóttir hans
hafí fóstrað Móse, eftir að hann
fannst á ánni Níl, hafa fundist
merkar minjar í Danmörku. Það
em svokallaðar eikarkistugrafír,
með beinum og fataleifum sem
vom forvitnilegt rannsóknarefni.
Ýmsir munir úr bronsi og gulli
hafa fundist frá þessum tíma.
Minjum frá yngri tíma fjölgar
svo jafnt og þétt og lesa fræði-
menn stflgerðir, aldur og uppmna
Bollar úr gulU hafa fundist frá
því 1000-800 f.Kr.
þessara muna, sem oft em snilld-
arvel og haganlega smíðaðir.
Sumir þessara gripa em taldir
vera smíðaðir í Ukraínu, Póllandi
og víðar. Frá tímanum 8—900—
1000 f. Kr. um það leyti_ sem
kveðin var Illíonskviða og Ódys-
seifs og menningin blómstraði svo
glæsilega í Grikklandi og Davíð
konungur sameinaði ættkvíslir
ísraels og Salómon hinn vitri kon-
ungur ríkti eftir föður sinn, eiga
Danir merka gripi, t.d. tvo hjálma
úr bronsi og em hom á þeim.
Þeir em nefndir Viksö-hjálmamir,
eftir fundarstaðnum. Gullskálar
m.a. frá Boeslunde, Midskov og
Mariesminde.
Frá bronsöld hafa fundist götur
eða vegir, sem notaðir hafa verið
til að aka eftir þungum uxavögn-
um. Til að vama því að hjólin
sykkju og festust í votlendi, vom
trjágreinar og hrís lagt þversum
jrfír veginn, svona 30 til 40 sm
þykkt lag. Til að halda greinunum
á sínum stað vom einnig reknir
staurar niður í jarðveginn. Á sér-
lega votlendum stöðum við vöð á
ám o.s.frv. entist vegurinn illa og
var þá færður til. Vegir af þess-
ari gerð hafa fundist við uppgröft.
Höfundur er smíðakennari.
100g IHEIM JOGIIRT
KGARÞÚKAUPHtSOOgDÓS!’
* Eða réttara sagt 102 g þegar miðað er við verð á jógúrt f 180 g dósum.
Sjáðu nú til: 500 g dós af jógúrt kostar 73 kr.*
180 g dós af jógúrt kostar 33 kr.*
Sem sagt: Það er 20,4% ódýrara að kaupa stóra dós.
Tílheyrir þú samrýndri fjölskyldu sem kemur sér
saman um hlutina, þar á meðal bragðtegundir?
Þú drýgir heimilispeningana með því að kaupa
eina stóra dós af jógúrt frekar en 2-3 litlar.
Það er óneitanlega smábúbót þessa dagana.
HVERVILLEKKIGERAGÓÐ KAUP?“TTIS~
leiðbeinandi verð.