Morgunblaðið - 18.03.1988, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. MARZ 1988
!
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir PÁL ÞÓRHALLSSON
V estur-Þýskaland:
Stuggað við heilögum
kúm jafnaðarmanna
OSKAR Lafontaine, forsætisráðherra Saarlands og efnilegasti
leiðtogi sósíaldemókrata í Vestur-Þýskalandi, hefur að nýju
dregið athygli að flokki sinum. Fátt er nú umtalaðra í þýskri
pólitik en sú tillaga Lafontaines, að betur stæðir launþegar
sætti sig við skert laun fyrir styttri vinnuviku svo hægt verði
að fjölga störfum. Hægrimenn og frjálslyndir taka tillögunni
fagnandi en verkalýðshreyfingin og gömlu jaxlarnir f flokknum
mótmæia. En skjólstæðingur Willy Brandts veit lengra nefi
sinu. Hann ætiar sér að verða næsti kanslari.
Aöskudag söfnuðust jafnað-
armenn í Saarlandi að
vanda saman og hlýddu á mál-
flutning leiðtoga síns sem jafn-
framt er varaformaður Jafnaðar-
mannaflokks Vestur-Þýska-
lands. Hann er eðlisfræðingur
að mennt og náði ungur miklum
pólitískum frama. Saarlendingar
eru stoltir af því að heimamaður
skuli hafa komist til áhrifa á
landsvísu en Saarland er fá-
mennasta fylkið í Sambandslýð-
veldinu. Annar Saarlendingur
sem komist hefur til metorða er
Erich Honecker, flokksleiðtogi í
Austur-Þýskalandi. Oskar La-
fontaine hefur alltaf viljað skara
fram úr. Það gerir hann líka,
ólíkt Johannesi Rau síðasta
kanslaraefni jafnaðarmanna sem
aldrei tókst að hefja sig upp úr
meðalmennskunni. Lafontaine
tekur sjálfan sig ekki of hátí-
ðlega og það færir honum
ómældar vinsældir.
Á öskudaginn síðasta beindi
hann ekki spjótunum að pólitísk-
um andstæðingum eins og vant
er heldur eigin flokksbræðrum.
„Við hljótum að draga I efa hvort
gömlu lausnimar frá 6., 7. og
8. áratugnum myndu duga til
að vinna á' atvinnuleysinu ef við
kæmumst í stjóm." Síðan bætti
hann því við að eina færa leiðin
til að draga úr atvinnuleysinu
væri sú að þeir sem hefðu fasta
stöðu deildu ekki einungis vinn-
unni heldur og einnig tekjunum
með þeim sem utangarðs eru.
„Ég er hlynntur 35 stunda vinnu-
viku en ekki því að launin hald-
ist.“
Sakaður um svik
við málstaðinn
Þíið er merkilegt hvað gamlar
hugmyndir geta þyrlað upp miklu
ryki ef réttur maöur lætur þær
frá sér fara á réttu andartaki.
Ungir jafnaðarmenn hafa mælt
með því sama og Lafontaine árum
saman. Og nýir kennarar í Bad-
en-Wiirttemberg fá einungis tvo
þriðju hiuta iauna þeirra sem víkja
fyrir aldurs sakir enda er vinnu-
tíminn styttri sem því nemur. En
enginn átti von á slíku frá vara-
formanni jafnaðarmanna sem
hingað til hefur verið talinn til
vin8tri arms flokks síns. Leita
þarf langt aftur til að finna leið-
toga vinstri manna sem leitar or-
saka atvinnuleysisins ekki einung-
is hjá vinnuveitendum. Verkalýðs-
foringjar líta á hugmyndir La-
fontaines sem svik við málstaðinn
Margir spá því að Oskar La-
fontaine verði næsti kanslari
Vestur-Þýskalands.
ekki síst þar sem nú standa fyrir
dyrum samningar milli hins opin-
bera og starfsmanna þess þar sem
tekist verður á um óbreytt laun
fyrir styttri vinnuviku.
Hingað til hafa samningar milli
vinnuveitenda og launþega verið
nokkurs konar málamiðlun.
Verkalýðshreyfingin hefur viljað
tryggja að rauntekjur minnki
ekki. Það samþykiqa vinnuveit-
endur ekki með þeim afleiðingum
að hægt hefur gengið að stytta
vinnuvikuna. Af því. leiðir einnig
að störfum flölgar hægt.
Stóru flokkarair
nálgast hvor annan
Sumir vilja sjá í hugmyndum
Lafontaines merki víðtækari þró-
unar í þá átt að andstæðumar í
vestur-þýskum stjómmálum þurr-
kist út. Maðurinn sem barðist árið
1983 hvað harðast gegn uppsetn-
ingu meðaldrægu flauganna er
einn af fáum vinstri mönnum sem
iðjuhöldar taka mark á. Nóg er
af hliðstæðum dæmum: Alfred
Dregger, þingflokksformaður
kristilegra demókrata i Bæjaral-
andi, og Egon Bahr, vamarmála-
sérfræðingur jafnaðarmanna,
mótmæla endumýjun skamm-
drægu flauganna á sömu forsend-
um. Kohl kanslari og Strauss
Bæjarakóngur reyna að slá end-
umýjuninni á frest til að styggja
ekki almenning. Heiner Geissler
framkvæmdastjóri flokks kristi-
legra demókrata leitar nýrra leiða
í samskiptum Austur- og Vestur-
Þýskalands sem þegar betur er
gáð eiga rætur að rekja til slökun-
arstefnu Brandts. Lothar Spáth,
kristilegur demókrati og forsætis-
ráðherra í Baden-Wiirttemberg,
sagði á dögunum þegar hann var
spurður með hverjum hann vildi
mynda stjóm ef flokkur hans
missti meirihlutann í komandi
kosningum: „Ég hef nú mestan
áhuga á græningjum." Pólitíkin
er að verða meira spennandi en
áður. Lengi sýndu fræðimenn
Vestur-Þýskalandi lítinn áhuga
en tilkoma græningja hleypti svo
sannarlega lífi. í stjómmálin al-
mennt og fræðin um þýska pólitík.
Nú gerir svipað vart við sig aft-
ur. Félagsfræðingar sjá ávöxt erf-
iðis síns í hinni nýju þróun. Þeir
hafa ráðlagt stjómmálamönnum
til hægri og vinstri að hætta að
miða við fastan kjósendahóp og
bjóða heldur upp á fjöibreytta,
sveigjanlega stefnu sem kemur á
óvart.
Boðar framfarir og
aukin afköst
Þeim sem lesið hafa úttekt jafn-
aðarmanna á ósigrinum I þing-
kosningunum á síðasta ári þarf
ekki að koma tillaga Lafontaines
á óvart. Samkvæmt þeirri nafla-
skoðun verður flokkurinn að losa
sig við gamlar klisjur. „Á meðan
mikilvægur hluti kjósenda lítur
svo á að jafnaðarmönnum sé ekki
treystandi fyrir framfömm á sviði
atvinnulífs heldur að þeir geti ein-
ungis séð um að varðveita félags-
leg gæði þá ná þeir ekki völdum,"
segir í skýrslunni. Flokkurinn
verður sem sagt að nálgast Fijáls-
lynda í stefnumiðum sínum en
þeir hafa í tvo áratugi verið stóm
flokkunum tveimur nauðsynlegir
til að mynda meirihlutastjóm.
í kosningunum á síðasta ári
nem hægrimenn jafnaðarmönn-
um um nasir að þeir ætluðu sér
að ná völdum með hjálp græn-
ingja. Vissulega gældu margir
vinstrimenn við slíkt en höfðu
ekki kjark til að láta á það reyna.
Sfðan þá hefur klofningur meðal
græningja orðið æ ljósari og þeir
um leið orðið lítt fysilegir til sam-
starfs fyrir jafnaðarmenn.
Eftir tvær vikur verður kosið
til fylkisstjómar í Baden-Wiirtt-
emberg. Þar ráða kristilegir
demókratar ríkjum. Þar er afkom-
an hvað best og þar eins og í
Bæjaralandi hafa jafnaðarmenn
ættð átt erfitt uppdráttar. Fram-
bjóðendur þeirra ganga nú til
kosninga undir slagorðum sem
hægrimenn hafa hingað til haft
einkarétt á: Meiri framfarir, meiri
afköst. Og Lafontaine liggur ekki
á liði sínu og slær um sig með
svörum sem minna á Strauss þeg-
ar hann er í essinu sínu. Sakaður
um að hafa óraunsæjar hugmynd-
ir fram að færa, svarar hann stutt
og laggott svo ailir skilja: Þegar
er farið að stytta vinnutímann án
þess að greiða sömu laun. At-
vinnuleysið er grófasta dæmið um
það!
Reisn í
fjölmiðlum
eftirJón Óttar
Ragnarsson
Enginn skyldi vanmeta það und-
irbúningsverk sem Rikissjónvarp-
ið vann áður en Stöð 2 kom til
sögunnar. Rikissjónvarpið kynnti
landsmönnum hugtakið sjónvarp,
þjáifaði aragrúa sjónvarpsfólks,
bjó til öflugan markað fyrir gerð
sjónvarpsauglýsinga og birtingu
þeirra, stuðlaði að þvi að islensk
kvikmyndagerð kæmist á fót og
hefur gert margvíslegum menn-
ingarviðburðum landsmanna ítar-
leg skil.“
Þessi bútur er úr iokakafla greinar
minnar um Sjónvarp í hnotskum sem
ég skrifaði I Sjónvarpsvísi Stöðvar
fyrir um þáð bil mánuði slðan (og
kemur í aprílhefti) og vona ég að
hún lýsi vel tilfinningum mlnum til
Ríkissjónvarpsins.
Hún er í anda þess sem ég hefi
ávallt haldið fram um Rlkissjón-
varpið enda þótt ég hafi á sama tlma
glaðst yfir velgengni Stöðvar 2 og
haft áhyggjur af keppinaut mlnum.
Þær áhyggjur hafa ekki minnkað
með nýjasta afreki Markúsar Amar
Antonssonar á fjölmiðlasviðinu.
Mitt verkefni sem sjónvarpsstjóra
Stöðvar 2 hefur ávallt verið fyrst og
fremst eitt: Að glæða áhuga íslend-
inga á góðu sjónvarpi og bjóða áskrif-
endum Stöðvar 2 þá bestu dagskrá
sem völ er á. Þetta hefur tekist. Við
sýnum nú árlega um 75% allra þeirra
framhaldsþátta og kvikmynda sem
hlotið hafa flest verðlaun á erlendum
vettvangi auk mikils magns af besta
fræðslu-, menningar-, bama- og
Iþróttaefni sem I boði er!
Blekkingar
Blekkingar Markúsar eru nú orðn-
ar legfó: Tökum 8 dæmi:
Landsamanburður!
Þótt Stöð 2 næði aðeins til ríflega
helmings landsmanna í upphafi hik-
aði RtJV aldrei við að nota landið
allt sem samanburðarsvæði til þess
að falsa betri tölur I auglýsingum!
Læst og ólæst dagskrá!
Enda þótt Stöð 2 læsi yfirleitt um
kl. 21.00 notar RÚV hiklaust saman-
burð eftir þennan tíma til að falsa
betri tölur, nú síðast með auglýsinga-
herferð I dagblöðum. Er hægt að
leggjast lægra?!
Aðstoð við keppinauta!
Áður en Stöð 2 hóf göngu sína
auglýsti RÚV (til gamans: sjá mynd)
aðstoð við frjálsar stöðvar. Aðstoðin
fólst m.a. því að leyfa Stöð 2 afnot
af kofa og mastri í Mosfellssveit til
þess eins að fleygja henni út aftur
ári síðar (og banna henni aðgang að
aðstöðu annars staðar á landinu)!
Upplagseftirlit!
RÚV þóttist hafa mikinn áhuga á
markaðshlutdeild Stöðvar 2 I auglýs-
ingum en lagði snarlega niður upp-
lagseftirlit Miðlunar hf. um leið og
hallaði undan fæti!
Auglýsingamarkaður!
Hvergi hefur sókn Stöðvar 2 farið
meira í taugamar á RÚV en á aug-
iýsingamarkaðnum. Stöð 2 náði
rlflega þriðjungi þessara tekna á
árinu 1987 og fór yfír RÚV í árslok
1987. Þessum augijósu staðreyndum
hefur Markús æ ofan I æ reynt að
hnekkja með blekkingum!
Samkeppnin!
RÚV telur sig I samkeppni í sjón-
varpi. Það er blekking. RÚV fær
obbann af tekjunum á silfurfati og
þegar á bjátar er hlaupið I skatt-
borgarana og kríað út viðbótarfé.
Einungis ef RÚV þorir að afsala sér
iögskipuðum afnotagjöldum verður
um samkeppni að ræða. Aldrei fyrr!
Kenny Drew
til íslands
Vœntanlegur er tll landsins
hlnn snjalli jasspfanisti Kenny
Drew og heldur hann tvenna tón-
leika í Helta pottinum I veitinga-
húalnu Duus 19. og 20. mara.
Kenneth Sidney Drew fæddist í
New York 1928 og hóf klassískt
pfanónám fimm ára gamall. Þegar
fram liðu stundir lá leiðin f New
York High School of Music and
Arts, en þar lagði Kenny enn frek-
ar stund á klassíska tónlist sam-
hliða þvf sem hann lærði á bás-
únu. Klassíska tónlistin vók þó fyr-
ir jassinum er á leið og um 1950
bjó hann í New York og lék þó inn
á plötur með nokkrum af helstu
8tjörnum jassheimsins fyrr og
sfðar sem þá voru í fararbroddi
framsækinna jasstónlistarmanna,
mönnum eins og Lester „Pres“
Young, Coleman Hawkins, Miles
Davis og Charlie „Yardbird" Park-
er. Inn á sína fyrstu plötu lék hann
hjó Howard McGhee og fró því eru
plöturnar sem hann lelkur á, sem
aðalmaður eða undirleikari, orðnar
fleiri en hólft annaö hundrað.
Frá New York var haldiö til Aust-
urstrandarinnar og þar lék hann
jass með ýmsum, enda stóð jasslíf
eystra með miklum blóma ó þeim
órum. 1956 sneri Kenny aftur til
New York og hóf þar að leika meö
þeim tónlistarmönnum sem tekið
höfðu við forystunni fyrir þróun
jassins og eldri jálkum, þeirra á
meöal John Coltrane, Johnny Griff-
in, Sonny Rollins, Art Blakey og
Charles Mingus.
Til Evrópu
Árið 1961 kom Kenny til Parísar
til að leika undir f verðlaunaleik-
ritinu The Connection. Hann hefur
síðar sagt frá því að hann hafi lang-
að til að kynnast jasslffinu í Evrópu
og það, meðal annars, hafi gert
það að verkum að hann þekktist
boð um að fylgja leikritinu. Svo vel
Ifkaði honum í Evrópu að hann gat
ekki hugsað sér aö snúa aftur til
Bandaríkjanna og 1964 fluttist
hann til Danmerkur. Þar hefur
hann búið sfðan. f viötali f tfmarit-
inu Jass Monthly um 1970 sagði
Kenny að f Danmörku hafi hann
fundið margt og þar á meðal sjálf-
an sig. Því til viðbótar hafi pfanó-
leikur hans tekið miklum fram-
förum við flutninginn, enda sé fólk
almennt afslappaðra f Evrópu og
hann sé alltaf að spila með hinum
og þessum; í stöðugri þjálfun. Á
sínum tíma fiktaði hann við fíkni-
efni, Ifkt og lenska var ó meðal
jasstónlistarmanna bandarfskra,
en síðan að hann fluttist til Dan-
merkur er það úr sögunni.
Á meðal þelrra sem hann hefur
spilað með og tekið upp með f
Danmörku er margur snjall tónlist-
— ■