Morgunblaðið - 22.03.1988, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. MARZ 1988
IWALUUSI
RAFSUÐUVÉLAR
Verð
/JO plus er:
Meistari í sinni stærð
- 130 A/20% int. 1 fasa
- fyrir 1,6 - 3,25 mm vír
- kveikistraumpuls
- skammhlaups mörk sem verndar vélina
og sparar meöal annars suöuvír
- létt, aöeins 25 kg.
- loftkæld
Ml
c/MAc
lkc 1:;;ðubyS^|öngu.
\Vall,lJlS/. •jp meö Sl1 0 aass
U^ftkr. •’*_______________—■
/./CC 180 er:
Frábær í þunnu efni, allt frá vinnslu í bíla-
boddí til þykkra stálbita. Hentar einnig til
réttingar á málmi með kolþræði.
Afköst 180 A/25%o int.
Fyrir 0,6-0,8 mm stálvír og 1,0 mm álvír.
Framleiöandi: Kone Wallius í Finnlandi.
Einkaumbod: QfJ^piÍ JÓnSSOtl & CO.
Bjarmatandi 20 Rvik, simi 91-84377
Söluumbod:
Rekstrarvörur
Rettarhalsi 2 Rvik.
Simi 91-685554
Norðurljós hf.
Furuvöllum 13. Akureyri
Simi 96-25400
Að breyta
eggjum í bíl
eftír Jón Asbergsson
í fréttatíma Ríkissjónvarpsins
föstudaginn 11. marz sl. var viðtal
við formann Stéttarsambands
bænda, Hauk Halldórsson, loðdýra-
bónda. Flutti Haukur landsmönnum
þau tíðindi að stórmarkaðir á höfuð-
borgarsvæðinu hefðu um langt
skeið „pínt" eggjaframleiðendur til
að veita mikla afslætti af fram-
leiðsluvörum sínum og „þvingað"
þá til að taka við greiðslum í öðru
formi en peningum, s.s. húseignum
og bifreiðum. Gat formaðurinn þess
sérstaklega að Hagkaup væri þekkt
fyrir þess konar viðskiptahætti og
notaði fyrirtækið óvönduð vinnu-
brögð í samskiptum sínum við fram-
leiðendur og hefði m.a. „kallað þá
á teppið" til að reyna að breyta
afstöðu þeirra til framleiðslustýr-
ingar á eggjum og kjúklingum.
I raun er það óskiijanlegt að
formaður Stéttarsambandsins skuli
vera jafn hneykslunargjam og raun
ber vitni. Ekkert þessara aðfinnslu-
atriða hans getur talist óeðlilegt,
ósæmilegt eða ólöglegt og val hans
á orðunum „pína“ og „þvinga" lýsir
ekki að okkar mati samskiptum
okkar við framleiðendur á eggjum
og kjúklingum.
Það eru engin ný tíðindi að af-
sláttur sé gefinn af söluverði vöru
ef um magninnkaup er að ræða.
Hagkaup gerir þær kröfur til allra
sinna starfsmanna er annast inn-
kaup að þeir reyni að kaupa vörur
á eins hagstæðu verði og frekast
er unnt. Gildir þetta jafnt um inn-
lendar sem erlendar vörur. Slíkt
getur varla talist óeðlilegt. Hvort
Hagkaup nái hagstæðara innkaups-
verði en aðrir stórmarkaðir skal
ósagt látið, enda fáum við aldrei
aðgang að upplýsingum þar um.
A árinu 1987 keypti Hagkaup
egg og kjúklinga frá 7 fyrirtækjum
Ferskar dögum
saman -enda í
loftskiptum__
umbúöum.
Mjólkursamsalan
Fróðleikur og
skemmtun
fyrir háa sem lága!
og námu viðskipti þessi samtals um
56 milljónum króna. Allar greiðslur
fyrir þessar vörur voru með pening-
um eins og venja er í öllum okkar
viðskiptum. Á þessu var þó ein
undantekning, því í marzmánuði
1987 var fyrirtækinu Reykjagarði
hf. greidd úttekt á kjúklingum með
bifreið sem í viðskiptum var metin
á 1,2 milljónir króna. Nemur sú
greiðsla um 2% af öllum viðskiptum
við framleiðendur á eggjum og
kjúklingum. Þegar þessi viðskipti
voru gerð töldu báðir aðilar sig
gera góð kaup og er full ástæða
til að ætla að svo sé enn, því við-
komandi bifreið er enn í eigu
Reykjagarðs hf. Ef formaður Stétt-
arsambandsins telur sig kunna fleiri
dæmisögur um að eggjum hafi ver-
ið breytt í hús eða bíl, þá tengjast
þær sögur ekki Hagkaup að öðru
leyti en hér hefur verið greint frá.
Þegar ljóst var að framleiðendur
á eggjum og lquklingum ætluðu að
biðja landbúnaðarráðuneytið um
„kvótakerfí" á framleiðslu sína kall-
aði Hagkaup til fundar með stærstu
viðskiptavinum sínum á þessu sviði.
Gerðum við þeim grein fýrir afstöðu
okkar til þessarar framleiðslustýr-
ingar og hvöttum þá til að endur-
skoða afstöðu sína og viðhalda
ftjálsu markaðskerfi í þessari fram-
leiðslu.
Formaður Stéttarsambands
bænda má kalla þennan fund hvaða
nafni sem hann kýs, enda er hug-
takið „frjáls markaður" sjálfsagt
bara orðabókardæmi í hans huga.
Framleiðslustýringin mun hinsveg-
ar hafa í för með sér eftirfarandi
þróun: Öll samkeppni í þessari
framleiðslu mun hverfa, allur hvati
til að framleiða ódýrari og betri
vöru verður úr sögunni, verð á
kjúklingum og eggjum verður
ákveðið af einhveiju verðlagsráði
út frá þeim forsendum að afkastam-
innsti framleiðandinn fái nægar
tekjur til að þrauka. Sem sagt lög-
fest verður hæsta verð á eggjum
og kjúklingum sem þekkist á
byggðu bóli. Matvara sem erlendis
telst ódýr hversdagsmatur verður
hér á landi rándýr herramanns-
fæða.
Niðurstaða þessara mála er í
senn raunaleg og með öllu óþörf.
Staðreyndin er sú að stærstu fram-
leiðendumir hér á landi á eggjum
og kjúklingum hafa þegar yfír að
ráða framleiðslutækjum og tækni,
sem stenzt samanburð við það sem
bezt gerist erlendis. Þeir gætu full-
komlega keppt í verði við erlenda
starfsbræður sína, ef íslenzk stjóm-
völd hefðu einhvem áhuga á að
framleiðsla þeirra væri ódýrari en
nú er. Til þess að svo yrði þarf eftir-
farandi að gerast:
a) Yfirdýralæknir verður að leyfa
notkun á afkastameiri hænsna-
Tónfræðadeild Tónlistarskól-
ans í Reykjavík heldur sína ár-
legu tónleika á Kjarvalsstöðum
miðvikudaginn 23. mars nk., kl.
21:00
Efnisvalið, sem allt er frumsamið
af nemendum skólans, endurspegl-
ar mikla grósku í tónfræðadeild
skólans síðastliðin ár. Auk fræði-
lega námsins er gert ráð fyrir að
nemendur deildarinnar stundi nám
í tónsmíðum, og kemur afrakstur-
inn fram í tónleikum þessum, sem
hafa áunnið sér fastan sess í tón-
leikahaldi skólans og um leið borg-
Jón Ásbergsson
„íslenzkir neytendur
hljóta að mega gera
þær kröfur að verð á
matvælum sé ávallt eins
lágt og frekast er kost-
ur. Hér á landi er hins-
vegar áratuga hefð fyr-
ir því að virða þessa
hagsmuni neytenda að
vettugi.“
stofni t.d. frá Danmörku á sama
hátt og leyfður hefur verið inn-
flutningur á minkum og ref.
b) Yfirdýralæknir verður að leyfa
notkun á efnabættu fóðri
sem takmarkar ungadauða.
Slíkt fóður er notað í Dan-
mörku.
c) Hinir stóru framleiðendur
verða að fá frið fyrir mið-
stýringarmönnum í öllum
flokkum til að fullnýta
framleiðslutæki sín - eld-
ishús, sláturhús og dreif-
ingaraðstöðu.
íslenzkir neytendur hljóta að
mega gera þær kröfur að verð á
matvælum sé ávallt eins lágt og
frekast er kostur. Hér á landi er
hinsvegar áratuga hefð fyrir því að
virða þessa hagsmuni neytenda að
vettugi. Hið alræmda „kerfí“ vemd-
ar óskilgreinda hagsmuni einhverra
fárra framleiðenda á kostnað fjöld-
ans. Hagsmunir neytenda eru að
kaupa egg og kjúklinga á sambæri-
legu verði og gerist erlendis. Það
væri hægt ef innflutningur á þess-
um vömm væri gefínn frjáls eða
ef innlendum framleiðendum væri
gefinn kostur á að framleiða þessar
vömr við sömu skilyrði og gert er
erlendis, þ.e. með nýjum hænsna-
stofni og bættri fóðurgjöf. Sfðari
kosturinn er auðvitað æskilegri, en
að líkindum velja stjómvöld að af-
hafast ekkert í málinu, því hags-
mundir neytenda virðast ekki skipta
máli.
Höfundur er forsijóri Hag-
kaups.
annnar.
Hafa tónleikamir jafnan verið vel
sóttir vegna hins ferska og hressi-
lega anda sem oft fylgir ungu lista-
fólki og verkum þess. Ef litið er
yfir efnisskrá næstu tónleika má
sjá að ekki hefur verið bmgðið af
venjunni, því að hún er einstaklega
flölbreytt og áhugavekjandi. Flutt
verða einleiksverk, kórverk, söng-
verk, rafverk, kammerverk og jafn-
vel verk með dönsumm. Sérstökum
ljósabúnaði hefur verið komið fyrir.
Tónleikamir em öllum opnir.
(Fréttatilkynning)
Tónlistarskólinn í Reykjavík:
Tónleikar tónfræða-
deildar á morgnn