Morgunblaðið - 07.04.1988, Qupperneq 33

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. APRÍL 1988
33
Morgunblaðið/Bjöm Sveinsson
Rússajeppinn sokkinn til hálfs niður um ís á Lagarfljóti og Lagar-
fljótsbrúin í baksýn.
Trúði ekki hundinum
Egilsstöðum.
Lágt fiskverð á brezku mörkuðunum:
Tap á útflutningnum
virðist óumflýjanlegt
ÞAÐ GETUR verið betra að
taka mark á hundinum sínum.
Það fékk einn ökumaður hér að
reyna um daginn er hann ók á
eftir hundi sínum á ísilögðu
Lagarfljóti. Skyndilega virtist
hundurinn verða var við eitt-
hvað framundan og lagði stóra
lykkju á leið sina vitandi það
að betri er krókur en kelda.
Ökumaðurinn Sigurður Jónsson
fór hinsvegar beint af augum
og Ienti í keldunni því hann
missti bQ sinn niður um ísinn.
Bíllinn náðist fljótlega upp
óskemmdur og segir Sigurður
að hann muni framvegis trúa
hundinum sinum.
Akstur eftir ísilögðum Leginum
er vinsælt sport hér á Héraði á
vetrum hvort heldur menn eru á
vélsleðum eða bílum. Nú er ís hins-
vegar orðinn ótraustur og vakir
víða. Þess vegna hefur fólk ítrekað
verið varað við því að fara út á
ísinn jafnt gangandi sem á vélkn-
únum ökutækjum. Enda er vissara
að fara að öl]u með gát á Lagar-
fljóti því þar er dýpi víða mjög
mikið eða á annað hundrað metra
sumstaðar. Þannig að óvíst er
hvort það sem niður fer náist nokk-
um tíma upp aftur.
Hann gerði lítið með þessar að-
varanir ökumaður rússajeppans
sem lagði á Lagarfljótið sl. föstu-
dag. Enda varð ökuferð hans hálf
endaslepp því bíllinn fór hálfur nið-
ur um ísinn og sat þar. Ökumann-
inn sakaði ekki og bíllinn náðist
upp eftir nokkurt stímabrak.
— Björn
VERÐ á ferskum fiski er nú
mjög lágt á brezku fiskmörkuð-
unum. Skýringin liggur fyrst og
fremst í miklu framboði héðan
að heiman og góðri veiði hjá
fiskiskipum ytra. Verð á fiski er
oftast í lægri kantinum að lokn-
um páskum og á sama tíma kem-
ur sá fiskur héðan á markaðina,
sem veiddur var fyrir páska, en
ekki hægt að vinna heima vegna
lögboðinna frídaga. Verð á
þorski þessa vikuna hefur verið
í kringum 50 krónur á kíló að
meðaltali.
Ottó Wathne NS seldi í Grimsby
á þriðjudag og miðvikudag 172 tonn
að verðmæti 8,8 milljónir króna.
Aflinn var að mestu þorskur og
meðalverð 51,05 krónur. Rúmlega
2.000 tonn af físki verða seld úr
gámum héðan í þessari viku auk
aflans úr Ottó og eins skips til við-
bótar, sem selur í dag. Framboð
héðan er því um 2.500 tonn.
Aðalsteinn Finsen, fram-
kvæmdastjóri Brekkes Fish Sales í
Grimsby, sagði í samtali við Morg-
unblaðið, að búizt hefði verið við
þessu. Of mikið væri sent út í þess-
ari viku þar sem aðeins væri selt á
mörkuðunum í fjóra daga. Ágætis
veiði hefði verið hjá brezku bátun-
um og bátum frá nærliggjandi lönd-
um og heima fyrir hefðu menn ver-
ið að losa sig við físk fyrir páska-
fríið. Þar að auki slaknaði oftast á
sölunni fyrstu dagana eftir páska.
Þetta allt hefði þau áhrif að lágt
verð fengist fyrir fískinn.
INNLENT
757 tonn af físki úr gámum héð-
an voru seld í Hull og Grimsby á
þriðjudag. Heildarverð var 41 millj-
ón króna, meðalverð 53,74. Fyrir
þorsk fengust að meðaltali 51,77
krónur, 59,08 fyrir ýsu og 51,66
fyrir kola. Á miðvikudag voru seld
með sama hætti 622 tonn fyrir sam-
tals 30 milljónir króna. Meðalverð
var 47,89. Fyrir þorsk fengust þá
49,79, 53,44 fyrir ýsu og 40,73
fyrir kola. Samkvæmt lágmarks-
verði Verðlagsráðs sjávarútvegsins
Vinnumálasamband samvinnufé-
laganna setti þá skilmála fyrir sam-
þykki sínu á kjarasamningum við
Verkamannsambandið að greitt yrði
fyrir þeirri fjármagnsbindingu sem
sláturleyfíshafar verða fyrir vegna
geymslu á búsafurðum og afurðalán-
avöxtum af óseldum birgðum. í efna-
hafsráðstöfunum ríkisstjómarinnar í
kjölfar kjarasamninganna var fyrir-
heit um að tilhögun vaxta- og
geymslugjaldsins yrði endurskoðað.
Jón Helgason landbúnaðaráðherra
sagði við Morgunblaðið að breyting
í fyrra á tilhögun niðurgreiðslna
fást að meðaltali yfír 30 krónur
fyrir þorskkílóið og á fiskmörkuð-
unum hefur verðið verið í kringum
40 krónur. Kostnaður við flutning
á gámafiskinum er nálægt 25 krón-
um á kíló, en erfítt er að meta inn
í hann þyngdarrýmun og rýmun á
kvóta. Tap virðist þó óumflýjanlega
vera á þessum útflutningi.
í Þýzkalandi lauk Vigri RE við
sölu afla síns í Bremerhaven. Hann
seldi alls 343,5 tonn fyrir 18,9 millj-
ónir króna, meðalverð var 54,88.
ríkisins á vaxta- og geymslugjaldi
hefði valdið sláturleyfíshöfum erfíð-
leikum og sagðist hann vona að þetta
samkomulag nú létti stöðu þeirra.
Hann sagðist giska á að á að um
væri að ræða hátt á þriðja hundrað
milljónir króna en það færi eftir
hvemig sala afurðanna gengur á
hverjum tíma.
Jón sagði að nú yrði reynt að fínha
ákveðnara fyrirkomulag á þessum
málum svo ekki þyrfti að standa í
jagi um þau árlega og væri gert ráð
fyrir að breytingum á búvörulögum
í upphafi næsta verðlagsárs.
Hæstiréttur:
Leystur vandi
sláturleyfishafa
Viðskiptabankar fjármagna
vaxta- og geymslugjald
SAMKOMULAG hefur náðst um að viðskiptabankarnir taki að sér að
fjármagna vaxta- og geymslugjöld ai búsafurðum með auknum afurða-
lánum. Að sögn landbúnaðarráðherra er þarna um að ræða hátt á
þriðja hundrað milljónir til að brúa bilið út þetta verðlagsár.
Samningar um vísinda-
samstarf í sjónmáli
ísland og Evrópubandalagið:
Brussel. Frá Kristófer Má Kristinssyni, fréttaritara Morgnnblaðsins.
Framkvæmdastjórn Evrópubandalagsins hefur farið þess á leit
við ráðherranefnd þess að hún veiti framkvæmdastj óminni um-
boð til að gera rammasamning við íslensk stjórnvöld um samstarf
á sviðí vísinda og tækni. Búið er að vinna drög að samningnum
sem tekur að öllu leyti mið af samskonar samningum sem hin
EFTA-löndin hafa gert við EB. ísland er eina aðUdarríki EFTA
sem á eftir að gera samning af þessu tagi. Innan ramma samn-
ingsins verður hægt að koma á formlegu samstarfi við aðila inn-
an Evrópubandalagsins um rannsóknaverkefni á ýmsum sviðum.
Reiknað er með því að gengið
verði frá samningnum snemma í
sumar og þá verður hann sendur
viðeigandi ráðherranefnd innan
EB til staðfestingar. Jafnframt
munu fara fram tvær umræður
um samninginn á Evrópuþinginu
í Strassborg. Reiknað er með því
að umijöllun ráðherranefndarinn-
ar og þingsins taki sex til níu
mánuði þannig að samningurinn
ætti að vera tilbúinn til undirritun-
ar í lok þessa árs eða snemma á
næsta ári. Sá timi mun þó að
sögn embættismanna í Brussel
nýtast til viðræðna um hvaða
þætti samstarfsins íslendingar
vilja leggja áherslu á, þannig að
hægt verði að staðfesta þátttöku
þeirra um leið og samningurinn
hefur verið staðfestur. Samning-
urinn mun kveða á um kostnaðar-
skiptingu og störf sérstakra sam-
skiptanefndar sem komið verður
á fót. Hann verður þannig almenn
forsenda þátttöku íslendinga í
einstökum áætlunum samstarfs-
ins.
Samningar sem þessir hafa
verið gerðir á milli EFTA-land-
anna annars vegar og EB hins
vegar á grundvelli Lúxemborgar-
yfírlýsingarinnar, svo kölluðu, en
hún var sameiginleg yfírlýsing
utanríkisráðherra aðildarríkja
bandalaganna beggja um aukna
samvinnu á öllum sviðum, gerð á
fundi í Lúxemborg 1984. Með
tvíhliða samningum hafa EFTA-
ríkin tryggt sér aðgang að um-
fangsmiklum áætlunum EB á
sviði rannsókna ýmiss konar.
Ríkisstjóm íslands samþykkti árið
1986 að leita eftir samningum við
EB um aðild að a.m.k. hluta þeirra
verkefna sem unnið er að innan
vísindasamstarfsins.
COST-áætlunin
Fram undir þetta hafa íslend--
ingar tekið að einhveiju leyti þátt
í svokallaðri COST-áætlun sem
er áætlun um samvinnu EFTA og
EB á sviði umhverfís- og heil-
brigðismála, samgangna og upp-
lýsingatækni. Innan þess hefur
lítt verið ijallað um þarfír atvinn-
ulífsins sem er megintilgangur
þeirra áætlana annarra sem í
gangi eru en þær era um það bil
tuttugu. Framlög þátttökuþjóða
era reiknuð sem hluti af þjóðar-
framleiðslu þeirra ásamt framlagi
til sameiginlegs stjómunarkostn-
aðar. Umsóknir sem berast era
metnar af nefndum sem í era full-
trúar ailra aðildarríkja samstarfs-
ins, lögð er áhersla á samvinnu á
milli landa og fyrirtækja og
vísindastofnana. Styrkimir nema
50% til 100% af kostnaði við hvert
verkefni, nokkuð eftir eðli þess
og eins hvort um rannsóknarverk-
efni á vegum háskóla eða fyrir-
tækis er að ræða. Þegar um fyrir-
tæki er að ræða er tekið tillit til
möguleika þess á að bæta afkomu
sína með verkefninu. Reikna má
með því að íslendingar fengju alla
'jafnan meira í sinn hlut í formi
styrkja en sem næmi framlögum
þeirra til samstarfsins ef hæfír
aðilar hafa á annað borð áhuga á
að nýta sér þá makalausu mögu-
leika sem þetta samstarf býður
uppá.
Sektir vegna út-
leigu á myndböndum
HÆSTIRÉTTUR hefur dæmt
eigendur myndbandaleigu til
greiðslu sekta þar sem leigan
hafði á boðstólum myndbönd,
sem aðrir aðilar áttu höfundar-
réttinn að. Þá voru myndböndin
og hylkin um þau gerð upptæk.
Þetta er fyrsti dómurinn sem
fellur í Hæstarétti varðandi höf-
undarrétt á myndböndum.
Annar eigandi myndbandaleig-
unnar keypti myndböndin erlendis
og flutti þau til landsins og vora
þau síðan leigð út. Hinn eigandinn
sá ekki um útvegun myndbanda,
en sú staðreynd þótti Hæstarétti
ekki fírra hann refsiábyrgð, þar
sem honum hefði ekki getað du-
list, að hætta væri á brotum gegn
einkarétti sem þeim, er málið tók
til. Samningur var milli útgefanda
myndbandanna, CIF Video, annars
vegar og Háskólabíós og Laugar-
ásbíós hins vegar. Óskuðu réttha-
famir eftir opinberri málshöfðun á
hendur eigendum myndbandaleig-
unnar.
í niðurstöðu Hæstaréttar segir,
að myndböndin, sem deilt var um
í málinu, hafí verið auðkennd með
nöfnum höfundarréttarhafanna að
hinni upphaflegu kvikmynd og að
útgáfu hennar á myndbandi. Þau
hafi þannig gefið nægilega til
kynna, að þau féllu undir samning-
inn. Var öðram eiganda mynd-
bandaleigunnar, þeim sem sá um
útvegun myndbandanna, gert að
greiða 50 þúsund króna sekt til
ríkissjóðs, en hinum var gert að
greiða 10 þúsund krónur. Þá var
báðum gert að greiða málskostnað.
Myndböndin og hylki um þau vora
gerð upptæk.
Dóminn kváðu upp hæstaréttar-
dómaramir Guðmundur Skaftason
og Benedikt Blöndal og Hjörtur
Torfason, settur hæstaréttardóm-
ari.
FVamsóknarflokkurinn:
Virðisauka-
skattsfrum-
varpið afgreitt
ÞINGFLOKKUR Framsóknar-
flokksins afgreiddi á fundi í gær
frumvarp um virðisaukaskatt og
hafa allir stjómarflokkarnir nú
samþykkt frumvarpið.
Páll Pétursson formaður þing-
flokksins sagði við Morgunblaðið
eftir fundinn að flokkurinn gerði
ráð fyrir að framvarpið tæki breyt-
ingum í nefndum og ákveðin atriði
verði skoðuð þar betur.
Páll sagði aðspurður að flokkur-
inn hefði ekki afgreitt framvarp um
aðskilnað dómsvalds og stjómsýslu-
starfa enda væri þar margt sein
orkaði tvimælis. Það framvarp hef-
ur verið gagnrýnt af ýmsum aðilum,
m.a. Sýslumannafélagi íslands sem
sent hefur frá sér ýtarlega ályktun
um drög að framvarpinu. Á mánu-
daginn rennur út frestur til að
leggja fram framvörp á yfirstand-
andi þingi, án þess að leita þurfí
undanþágu frá þingsköpum.