Morgunblaðið - 07.04.1988, Qupperneq 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, FTMMTUDAGUR 7. APRÍL 1988
KAPÖSALAN
BORGARTÚNI22 AKGREYRI
SÍMI 23509 Næg bilastæði HAFNARSTRÆTI 88
Póstsendum um land allt
)msm
SÍMI 96-25250
Kveðjuorð:
Hilmar Norðfjörð
loftskeytamaður
Fæddur 2.8eptember 1906
Dáinn 24. marz 1988
í gær var kvaddur einn af eldri
borgurum Reykjavíkur, Hilmar
Norðfjörð, loftskeytamaður, en
hann lést 24. mars sl. á 82. aldurs-
ári.
Höfundur þessarar minningar-
greinar átti því láni að fagna að
kynnast Hilmari á miðjum áratugn-
um 1950—60, þegar ég hóf virkt
félagsstarf í Verzlunarmannafélagi
Reykjavíkur. Þekkti ég þá tiltölu-
lega lítið til félagsmála í Reykjavík,
enda aðfluttur og reynslulaus á
þessu sviði. Þörfin fyrir aðstoð
góðra manna, sem báru gott skyn-
bragð á ríkjandi viðhorf í Reykjavík
á þeim tíma, samfara heilbrigðu
mati á hvað leiða mætti til heilla í
félagsstarfi, var því mikil.
Einn af þeim mönnum, sem ótil-
kvaddur veitti undirrituðum ómet-
anlegt liðsinni í félags- og stjóm-
málum þá og síðar var Hilmar Norð-
§örð. Hann var kominn yfir miðjan
aldur, þegar leiðir okkar lágu sam-
an, ríkur af lífsreynslu og þekk-
ingu. Ætíð var hann reiðubúinn til
að miðla öðrum og leggja góðum
málum lið. Með hógværð og lítil-
læti lét Hilmar skoðanir sínar í ljósi
og heyrði ég hann aldrei hallmæla
nokkrum manni. Vildi hann gjaman
færa allt til betri vegar og stuðla
að heill manna og málleysingja.
Hilmar var góður félagi. Minnist
ég sameiginlegra ánægjustunda
okkar og góðvinar hans, Ottós J.
Ólafssonar. Þeir félagar og vinir
vom léttir í lund og höfðu frá mörgu
að segja af reynsluríkri ævi á sjó
og í landi, en báðir vom þeir loft-
skeytamenn að mennt, Reykvíking-
ar og Vesturbæingar.
Ómetanlegt er að hafa fengið að
kynnast þessum góðu mönnum og
eiga með þeim samleið. Hilmar er
kvaddur í dag við það, sem áður
fyrr hefði verið kallaður hár aldur.
Síðustu árin átti hann við vanheilsu
að stríða, en kvartaði eigi, og bar
sig vel, sem var hans von og vísa.
Þegar Hilmar Norðfjörð tók loft-
skeytamannspróf árið 1923 og réðst
í framhaldi af því sem loftskeyta-
maður á togara, var öðmvísi um
að litast í íslensku þjóðfélagi en í
dag. Víðsvegar í sveitum landsins
bjó fólk þá enn í torfbæjum. Sam-
göngur á landi vom lélegar. Útgerð-
in á bemskuskeiði tækniframfara
og togaramir ófullkomnir á
nútímavísu, þótt þeir væm bylting
í fiskveiðum þeirra tíma. Sum hinna
bestu fiskimiða við ísland þekktust
varla, sem og þær hættur, sem
gátu steðjað að á djúpmiðum í hörð-
um vetrarveðmm. Hurð skall oft
nærri hælum við veiðamar. Í árs-
byijun 1925 er Hilmar loftskeyta-
maður á togaranum Agli Skalla-
grímssyni frá Reykjavík. Egill
Skallagrímsson var ásamt nokkmm
öðmm togumm við veiðar á svo-
nefndum Halamiðum út af Vest-
§örðum, þegar aftakaveður brestur
á fyrirvaralaust 7. febrúar. í veður-
hamnum leggst skipið á hliðina, en
fyrir harðfylgi skipstjórans, Snæ-
bjöms Stefánssonar, og áhafnar
tekst að koma Agli aftur á réttan
kjöl eftir 36 klukkustunda samfellt
björgunarstarf. Var það mikið þrek-
virki, því þegar þetta gerðist fómst
tveir aðrir togarar á sömu miðum
með 68 manns. Önnur skip komust
að landi við illan leik. Halaveðrið
var mikil lífsreynsla fyrir þá togara-
sjómenn, sem lentu í því, og hafði
einnig mikil áhrif á sjómannastétt-
ina og landsmenn í heild. Þama var
enn á ný undirstríkað hversu miklar
hættur fylgdu fískvejðum við ís-
land, jafnvel þótt þær væm stund-
aðar á rammbyggðum togumm.
Hilmar flíkaði ekki með þennan
atburð er að framan greinir, en
engum gat dulist, að hann haft
mikil áhrif á lífsviðhorf Hilmars.
En menn létu ekki deigan síga.
Haldið var til veiða á ný og björg
sótt í bú. A næstu áratugum færðu
togaramir ómældan afla á land.
Ekki er orðum aukið þótt sagt sé,
að áhafnir íslenska togaraflotans,
yfirmenn sem undirmenn, hafi á
fyrri hluta aldarinnar lagt gmnninn
sið þjóðarauði íslendinga með störf-
um sínum. Þeir mddu nýrri tækni
braut í fiskveiðum, sem skilaði
margföldum árangri borið saman
við fyrri vinnubrögð. Þeir hófu nýt-
ingu nýrra áður óþekktra auðugra
djúpmiða við landið. Islenskir sjó-
menn vom sannir vormenn íslands
í nútíma atvinnuháttum. Þeir skópu
þann auð, sem var forsenda fram-
fara og velmegunar. Veigamikill
hlekkur í þessari starfsemi var starf
loftskeytamannsins. Góðir skip-
stjórar kappkostuðu að hafa góðar
áhafnir. Góðir loftskeytamenn vom
gullsígildi. Samskipti við önnur
skip, upplýsingar um veiðar, veður-
far og fleira skipti sköpum hvað
árangur við veiðar snerti.
Þá má ekki gleyma hinum veiga-
mikla öryggisþætti. Það var á þess-
um vettvangi, sem Hilmar starfaði
í tvo áratugi á togumm hjá Kveld-
úlfsfélaginu. Hélt hann mikið upp
á þá Thorsbræður, sem góða hús-
bændur og höfðingja mikla. Lét
hann oft góð orð falla um sam-
skipti sín við þá.
Kynslóðir koma og kynslóðir
fara. Hver kynslóð hefur sín sér-
kenni og gegnir veigamiklu hlut-
verki í framþróun mannkynsins.
Hilmar Norðfjörð lagði gmndvöll

Vmt/Á
Borgarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins verða til viðtals í Val-
höll, Háaleitisbraut 1, á laugar-
dögum frá kl. 10-12. Er þar tekið
á móti hvers kyns fyrirspurnum
og ábendingum og er öllum borg-
arbúum boðið að notfæra sér
viðtalstíma þessa.
Laugardaginn 9. apríl verða til viðtals Júlíus Hafstein, formaður íþrótta- og tómstundaráðs
Reykjavíkur, umhverfismálaráðs og ferðamálanefndar og í stjórn Dagvistar barna, Helga Jóhanns-
dóttir, í stjórn umferðanefndar og SVR og Ingólfur Sveinsson, í stjórn heilbrigðisráðs og Sjúkrasam-
lags Reykjavíkur.
Gamla
Vorboðinn Ijufi...
ný kápa á skemmtílegu verðí!
að íslensku nútímalegu þjóðfélagi.
Einkenni þessarar kynslóðar var
óbilandi trú á Island og því að vera
íslendingur. Þessi afstaða byggðist
ekki á þjóðemishroka eða stæri-
læti, heldur væntumþykju á því
landi, sem fóstraði landsins böm í
friði og farsæld. Metnaður Hilmars
Norðfjörðs og þeirrar kynslóðar er
hann tilheyrði var að byggja upp
þjóðfélag umburðarlyndis og vel-
vilja. Arfur þessa fólks er mikill og
vandmeðfarinn. Fyrir þetta er
þakkað á kveðjustund.
Hilmar Norðíjörð var mikill sjálf-
stæðismaður og tók virkan þátt í
starfsemi flokksins meðan kraftar
og heilsa leyfði. Hugsjónir Sjálf-
stæðisflokksins voru honum hjart-
fólgnar og lagði Hilmar mikla
áherslu á, að Sjálfstæðisflokkurinn
starfaði á grundvelli kristilegrar
siðfræði og berðist fyrir stöðu þeirra
er minna mega sín í lífinu. Umtals-
góður var hann með afbrigðum og
lagði jafnan öðrum gott til.
Með söknuði er því kvaddur góð-
ur maður og þökkuð áratuga sam-
fylgd. Dóttur Hilmars, Steinunni
Margréti, og öðrum vandamönnum
em sendar innilegar samúðarkveðj-
ur.
Guðmundur H. Garðarsson
í gær var til moldar borinn Hilm-
ar Norðfjörð, loftskeytamaður. Jón
Hilmar, en svo hét hann fullu nafni,
var fæddur á Sauðárkróki 2. sept-
ember 1906. Foreldrar hans vom
hjónin Asa Jónsdóttir og Jóhannes
Norðflörð, úrsmiður og kaupmaður.
Hilmar var elstur 6 bama þeirra
hjóna Þegar hann var 7. ári flutti
flölskyldan til Reykjavíkur og sett-
ist þar að. Hilmar dváldi þá um
nokkurt árabil hjá móðurforeldmm
á Ásmundarstöðum í Presthóla-
hreppi og minntist hann þessara
æskudaga ætíð með mikilli ánægju.
Þegar Hilmar hafði aldur til hóf
hann nám í Verslunarskóla íslands
og síðan í Loftskeytaskólanum og
lauk þaðan prófi árið 1924. Næstu
20 árín starfaði hann sem loft-
skeytamaður á togumm Kveldúlfs
og síðan á Qarskiptadeild Veður-
stofu íslands til ársins 1977, síðustu
3 árin sem deildarstjóri.
Hilmar var tvíkvæntur. Fyrri
kona hans var Ása Kjartansdóttir.
Þau slitu samyistum. Dóttur áttu
þau saman. Árið 1941 kvæntist
Hilmar í síðara skiptið Vilborgu
Oktaviu Grönvold, dóttur hjónanna
Margrétar Magnúsdóttur og
Gústafs Grönvold, mikilli sóma-
konu. Þau hjónin eignuðust eina
dóttur, Steinunni Margréti. Heimili
þeirra var lengst af við Brávalla-
götu. Ég minnist ótal ánægjulegra
heimsókna til þessarar elskulegu
Qölskyldu. Heimili þeirra var friðar-
reitur, áhrifum frá ys og óróa um-
heimsins var haldið utan veggja.
Hilmar var mikill fjölskyldumaður
og undi sér best með sínum, en
gladdist jrfir heimsóknum góðra
vina. Hann var hógvær og orðvar,
en undir niðri bjó heitt skap. Hann
leitaði ávallt hins góða í fari ann-
arra og ég hygg að hann hafí kall-
að fram það besta í fari samferða-
mannanna. Hann var mannvinur í
þess orðs bestu merkingu.
Hilmar starfaði nokkuð að fé-
lagsmálum, en störf hans í þágu
dýravemdunar stóðu hjarta hans
næst. Var hann gerður að heiðurs-
félaga Sambands dýravemdunar
íslands árið 1976.
Konu sína missti Hilmar árið
1977. Það var honum mikill missir,
enda var þá heilsu hans tekið að
hraka. í nokkur ár bjó hann áfram
á Brávallagötunni í skjóli Steinunn-
ar dóttur sinnar, sem sýndi honum
mikla ástúð og umhyggju.
Dótturbömin, Stella María og
Hilmar Þór aðstoðuðu og afa sinn
eftir föngum og styttu honum
stundimar.
Síðustu æviárin dvaldi Hilmar á
Hrafnistu, sáttur við Guð og menn
og þakklátur fyrir alla umhyggju
sem honum var sýnd. Hann andað-
ist á Landakotsspítala 24. mars sl.
Ég og fjölskylda mín kveðjum
góðan dreng, þökkum samfylgdina
og biðjum honum Guðs blessunar á
nýjum vegum.
Þ.S.