Morgunblaðið - 12.04.1988, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. APRÍL 1988
33
Pakistan:
Um 100 létust í
sprengjuregninu
Islamabad. Reuter.
í gærmorgnn höfðu fundlst lík 90 manna, sem biðu bana eftir að
eldur hafði komið upp í einu vopnabúra pakistanska hersins.
Rigndi sprengjum og eldflaugum yfir Islamabad og Rawalpindi
og er raunar óttast, að tala látinna eigi eftir að hækka mikið.
Um 1.000 manns særðust í þessum hamförum og eru margir illa
haldnir og vart hugað líf.
Komið var að þessum dreng í rústum heimilis sins en báðir foreldrar hans fórust.
Reuter
Þriggja daga þjóðarsorg hefur
verið fyrirskipuð í Pakistan og eru
fánar hvarvetna í hálfa stöng.
Komið hefur verið upp hjálpar-
stöðvum í þeim hverfum, sem verst
urðu úti í sprengjuregninu, og al-
menningur hefur brugðist vel við
áskorun lækna um að gefa blóð.
Hafa sum hverfín verið girt af og
allir íbúamir fluttir á brott enda
er talið víst, að þar sé enn mikið
af ósprungnum sprengjum. Eru
bandarískir sprengjusérfræðingar
komnir á vettvang til að aðstoða
við að gera þær óvirkar.
Fyrirskipuð hefur verið rann-
sókn á slysinu og Mohammad Zia-
ul-Haq, forseti Pakistans, kom
strax heim frá Kuwait þar sem
hann hafði verið í opinberri heim-
sókn. Vegna slyssins hefur verið
vakin á því athygli, að vopnabúr
pakistanska hersins eru víða innan
um íbúðarhverfí en stjómvöld hafa
nú á orði að flytja þau á óbyggð
svæði.
Bretland:
Róttækar breytíngar á al-
marniatryggirigakerfínu
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgunbladsins.
RÓTTÆKUSTU breytingar, sem
gerðar hafa verið á almanna-
tryggingakerfinu i Bretlandi í
háifa öld, komu til framkvæmda
í gær. Þær eru mjög umdeildar.
Fyrir þremur árum vora sam-
þykkt ný lög ( neðri deild breska
þingsins um breyttar reglur um
bætur almannatrygginga. Megin-
markmiðið með hinum nýju lögum
er að einfalda kerfíð, svo að bóta-
þegum sé betur ljós réttur sinn.
John Moore, núverandi heilbrigðis-
og tryggingaráðherra, segir einnig,
að markmiðið sé að venja fólk af
því að vera háð ríkinu og styðja
það til að hjálpa sér sjálft.
Á þessu ári fara tæpir 50 millj-
arðar sterlingspunda í trygginga-
kerfið (um 3500 milljarðar ísl. kr.).
Það era 32% af heildarútgjöldum
breska ríkisins. Af þessum 50 millj-
örðum fara 50% í ellilífeyri, 17% í
fjölskyldubætur, 16% í atvinnuleys-
isbætur, 14% ( bætur til sjúkra og
fatlaðra og 3% til ekkna og munað-
arlausra.
Ungt fólk, sem forðast vinnu, fær
mun lægri bætur en áður. Ungt
fólk í illa launaðri vinnu fær einnig
minni bætur. Ástæðan er sú, að
ríkið lítur svo á, að foreldram beri
Afganistan:
að sjá bömum sínum fyrir húsnæði
fram að 25 ára aldri. Þangað til
er ekki hægt að fá fullar bætur
vegna húsnæðiskostnaðar. Ung
hjón með eitt bam yngra en ellefu
ára, þar sem fyrirvinnan er ein, fá
hærri bætur en áður. Sömuleiðis
einstæðir foreldrar með tvö böm.
Margir þeirra, sem era fatlaðir, fá
lægri bætur en áður.
Ymsir ellilffeyrisþegar fá minni
bætur en áður, en róttækasta breyt-
ingin varðandi ellilífeyri er
langtímabreyting. Nú er ellilífeyrir
miðaður við 25% af launum þeirra
tuttugu ára starfsævinnar, sem
hver maður fékk hæst laun. Þessi
viðmiðun verður lækkuð ( 20% af
meðalævitekjum. Lækkunin kemur
til framkvæmda í áföngum á áran-
um 1998 til 2008. Jafnframt verður
fólk hvatt til þess með öðram að-
gerðum að leggja sjálft til hliðar
fé til elliáranna. Ástæðan til þess-
ara breytinga er sfaukið hlutfall
aldraðra af þjóðarheildinni og sam-
fara því aukin útgjöld vegna ellilíf-
eyris.
Talsmenn Verkamannaflokksins
segja þessar brejdingar vera til
marks um smásálarhátt núverandi
stjómvalda, að draga úr framlögum
til þeirra, sem minnst mega sín, á
sama tíma og skattbyrði er lækkuð
á þeim tekjuhæstu. Þeir staðhæfa,
að mun fleiri tapi en hagnist á þess-
um breytingum. Undir þetta taka
ýmsir sérfræðingar. Sömuleiðis
hafa ekki verið gerðar breytingar
á skattalögunum til að vinna með
þessum breytingum.
Ein af bæjarstjómum Lundúna
undir stjóm íhaldsflokksins lét gera
úttekt á þeim hópi í sínu umdæmi,
sem njóta bóta úr almannatrygg-
ingum. Samkvæmt niðurstöðum
þeirrar könnunar tapa ríflega
13.000 á breytingunum, en rúmlega
5000 hagnast á þeim. Tapið næmi
þreiriur milljónum punda, en hagn-
aðurinn 785 þúsund pundum.
Stjómvöld staðhæfa, að 88%
þeirra, sem njóta bóta úr almanna-
tiyggingakerfínu, verði ekki verr
settir en áður. Þau segja einnig, að
í heild muni fatlaðir verða betur
settir en áður. Ýmsir þingmenn
íhaldsflokksins hafa áhyggjur af
því, að ellilífeyrisþegar verði upp
til hópa verr settir eftir þessar
breytingar en áður. Stór hluti þeirra
styður að jafnaði íhaldsflokkinn.
Ólympíuleikaruir:
Vilja aflétta
hömlumaf
innflutn-
ingiááfengi
Brussel. Frá Krrat&fer Má Kristins-
syni, fréttaritara MorgunblaðainB i
Belgíu.
SAMTÖK áfengisframleið-
enda innan Evrópubanda-
lagsins hafa beint þeim til-
mælum til kóreskra stjóm-
valda að þau aflétti hömlum
af innflutningi á sterku
áfengi. Talsmaður samtak-
anna lagði áherslu á að þetta
yrði gert áður en Ólymphi-
leikamir hefjast í Seoul í
haust.
Tollar á innfluttu áfengi era
mjög háir í Kóreu, þannig
kostar t.d. flaskan að skosku
viskí 2.600 krónur en flaska
af innlendu 325 krónur. En
það era ekki einungis háir toll-
ar sem kvartað er undan, sala
á innfluttu áfengi er takmörk-
uð við ferðamannahótel, veit-
ingahús og fríhafnarverslanir.
Yfirvöld í Kóreu hafa þegar,
að einhveiju leyti, aflétt höml-
um af léttum vínum en segja
alls ekki á dagskrá að rýmka
reglur um sterk vín á þessu ári.
ERLENT
Kjarnorkuvopn og Danmörk:
Samvinna NATO-ríkja 1 hættu
ef stefna okkar breytist
- segir Poul Schliiter, forsætisráðherra.
Skæruliðar skjóta
niður farþegaflugvél
Kaupmannahöfn, Reuter.
POUL SchlUter, forsætisráðherra Danmerkur, sagði á laugardag
að hert eftirlit með banni við kjamorkuvopnum í Danmörku myndi
ógna vamarsamvinnu Dana, Bandaríkj amanna og Breta. Hann
vildi ekki útiloka að boðað yrði til þingkosninga ef samþykkt yrði
á fimmtudag frumvarp um að bandamenn Dana í NATO yrðu
skriflega minntir á bannið í hvert sinn sem herskip þeirra legð-
ust við bryggju í Danmörku.
Moskvu, Reuter.
AFGANSKIR skæruliðar skutu
niður farþegaflugvél í norður-
hluta landsins á sunnudag. Að
sögn sovésku fréttastofunnar
Taas létu 29 manns lífið.
Flugvélin var af gerðinni AN-26
og vora 23 farþegar um borð auk
sex manna áhafnar. Hún var á leið
frá Mayama í Faryab-héraði til
Mazari Sherif, stærstu borgarinnar
í Norður-Afganistan er skæraliðar
grönduðu henni með flugskeyti.
Utvarpið í Kabúl, höfuðborg Afgan-
iistan, sagði átta konur og tvö böm
'hafa týnt lífl í árásinni. Á undan-
Ifömum tveimur árum hafa bæði
sovéskir og afganskir embættis-
menn ítrekað sakað skæmliða um
að beita bandarískum flugskeytum
af gerðinni „Stinger" gegn far-
þegaflugvélum.
A laugardag tilkynnti Míkhaíl S.
Gorbatsjov, aðalritari sovéska
kommúnistaflokksins, að brottflutn-
ingur sovéska innrásarliðsins frá
Afganistan hæflst 15. maí næst-
komandi í samræmi við samkomu-
lag milli stjómvalda í Afganistan
og Pakistan sem búist er við að
verði undirritað í Genf síðar í þesss-
ari viku. Skæruliðar sem halda til
í Peshawar í Pakistan hafa fordæmt
samkomulagið og heitið áframhald-
andi baráttu gegn sovésku lepp-
stjóminni í Kabúl.
„Ef við einangrum okkur á
þennan hátt mun það hafa alvar-
legar afleiðingar," sagði Poul
Schliiter í sjónvarpsviðtali á laug-
ardag. „Þetta þýðir að heimsóknir
bandarískra og breskra skipa
leggjast endanlega niður og vam-
arsamvinnan verður í hættu."
Hingað til hafa dönsk yfirvöld
litið þannig á, að bandamenn Dan-
merkur virtu þá stefnu Dana að í
landi þeirra væra ekki kjamorku-
vopn á friðartímum. Hafa ekki
verið gerðar sérstakar ráðstafanir
til að ganga úr skugga um vopna-
búnað herskipa frá NATO-ríkjum,
þegar þau koma til danskrar hafn-
ar. Hvorki Bandaríkjamenn, Bret-
ar né Frakkar játa eða neita til-
vist kjamorkuvopna í skipum
sfnum. Eftir að ríkisstjóm Nýja-
Sjálands tók upp þá stefnu að
kanna vopnabúnað erlendra her-
skipa fyrir komu þeirra til hafna
í landinu, hefur verið grunnt á því
góða milli stjómarinnar þar og
bandarísku ríkisstjómarinnar og
vamarsamvinna þjóðanna orðið að
engu.
Stjórnin í minnihluta?
í frumvarpinu sem liggur fyrir
danska þinginu er lagt til, að í
hvert sinn sem herskip frá NATO-
ríki tilkynni komu til danskrar
hafnar fái skipstjórinn skriflega
orðsendingu, þar sem minnt verði
á þá dönsku stefnu að kjamorku-
vopn era bönnuð í Danmörku á
friðartímum. Dagblaðið Informati-
on segir að Terence Todman,
sendiherra Bandaríkjanna í Dan-
mörku, hafi varað danska stjóm-
málamenn við harkalegum við-
brögðum, ef frumvarpið yrði sam-
þykkt. „Forsætisráðherrann á að
hafa sagt sendiherranum, að málið
væri svo alvarlegt að hann myndi
boða til kosninga, ef meirihluti
þingmanna þrengdi stefnuna S ör-
yggismálum," segir Information.
Oftar en einu sinni hefur ríkis-
stjóm Schluters orðið að lúta í
lægra haldi í atkvæðagreiðslu á
þingi um öryggismál. Innan Atl-
anthafsbandalagsins er gjaman
talað um utanrikisstefnu Dana á
þann veg, að hún sé mótuð í neðan-
málsgreinum vegna fyrirvara sem
þeir hafa sett neðanmáls í ýmsar
lokaályktanir ráðherrafunda
NATO.