Morgunblaðið - 26.05.1988, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. MAÍ 1988
Boeing-727 þota kólumbíska flugfélagains Avianca á flugvellinum
i Panama, meðan hún hafði viðdvöl þar. Yflrvöld þar báru við
fátœkt og sögðust ekki hafa efni á að greiða lausnargjald fyrir
þotuna.
Flugræninginn var
með leikfangavopn
Bogota. Reuter.
MAÐUR, sem rœndi Boeing-727 þotu kólumbiska flugfélagsins
Avianca og neyddi flugmennina til að fljúga til Panama, Aruba
og siðan aftur til Kólumbíu, var handtekinn á þriðjudag og hafði
þá Undir höndum leikfangavopn, að sögn talsmanns kólumbiska
hersins.
Reuter
Flugræninginn, sem heitir
Gonzales Carreno, komst undan
eftir að þotan lenti aftur í Cartag-
ena. Hann rændi þotunni er hún
var í innanlandsflugi milli Medellin
og Bogota. ógnaði hann áhöfninni
með handsprengju, sem síðar
reyndist úr plasti. Sagðist hann
vera dauðvona sjúklingur og vildi
fá að deyja í kyrrþey utan Kól-
umbíu.
Carreno lét flugmennina snúa
þotunni til Medellin þar sem hann
leyfði 131 farþega og flugfreyjum
að yfirgefa þotuna. Skipaði hann
flugmönnunum síðan að fljúga
þotunni til Panama þar sem hann
krafðist 100 þúsund dollara lausn-
argjalds. Yfírvöld sögðust enga
peninga eiga og lét hann þá fljúga
þotunni til Aruba. Eftir tveggja
stunda viðdvöl þar vildi hann halda
til Kúbu en flugsljórinn sagði elds-
neyti þotunnar ekki duga þangað
og féllst ræninginn á að snúið yrði
til Kólumbfu, þar sem lent var í
Cartagena eftir 11 stunda flakk.
Er þotan ók að flugstöðvarbygg-
ingunni lækkaði ræninginn stiga á
þotunni aftanverðri og slapp út í
Gonzalo Carreno, sem
kólumbísku þotunni.
rændi
náttmyrkrið. Hann er talinn and-
lega vanheill og hefur ofsinnis se-
tið í fangelsi.
Evrópubandalagið
Deilur um nýjan
framkvæmdastjóra
Brussel, frá Kristófer M. Kristinssyni, fréttaritara Morgnnbladsins.
Á NÆSTA ári verður skipað á ný í framkvæmdastjórn Evrópubanda-
lagsins. Kjörtimabil framkvæmdastjórnarinnar er fjögur ár, í henni
eiga sæti sautján framkvæmdastjórar skipaðir af aðildarríkjunum,
einn frá hveiju hinna minni og tveir frá þeim stærri. Yfirstandandi
kjörtímabil hefur Frakkinn Jacques Delors gegnt starfi aðalfram-
kvæmdastjóra og töluverður áhugi er fyrir því að hann gegni því
áfram, a.m.k. fram yfir 1992.
Martin Bangeman, viðskiptaráð-
herra Vestur-Þýskalands, hefur
hins vegar lýst því yfír að hann
stefni á sæti í framkvæmdastjóm-
inni og ekki er búist við því að
hann sætti sig við annað en aðal-
framkvæmdastjóraembættið.
Framboð hans þykir koma snemma
fram, a.m.k. miðað við venjuna, en
í ljósi þess að leiðtogar aðildarríkj-
anna kjósa í orði kveðnu í embætt-
ið á fundi sínum í júnflok þykir ein-
sýnt hvert hann stefnir. Glert er ráð
fýrir því að Karl Heinz Naijes sem
farið hefur með iðnaðarmál innan
framkvæmdastjómarinnar víki fyrir
Bangeman. Von er á Naijes í heim-
sókn til íslands i sumar í boði iðnað-
arráðherra, Friðriks Sophussonar,
sem heimsótti Naijes í Bmssel í
vetur. Töluverður ágreiningur er á
meðal vestur-þýskra stjómmála-
manna um mögulega útnefningu
Bangemans og í síðustu viku skrif-
uðu tveir þýskir þingmenn á Evr-
ópuþinginu honum bréf og skomðu
á hann að láta af fyrirætlunum
sínum þannig að Delors fengi setið
í embætti aðalframkvæmdastjóra
áfram i friði.
En Bangeman er ekki eini evr-
ópski stjómmálamaðurinn sem ætl-
ar sér inn f framkvæmdastjóm Evr-
ópubandalagsins á næsta ári, þann-
ig er reiknað með því að Leo Tind-
emanns, núverandi utanríkisráð-
herra Belgíu, hverfí úr því embætti
og taki sæti í framkvæmdastjóm-
inni sem fulltrúi Belga í stað Willy
De Clereq, sem farið hefur með
utanríkismál innan hennar.
Talið er nokkuð víst að Delors
verði endurkjörinn á leiðtogafund-
inum í Hannover ef Francois Mitt-
errand, Frakklandsforseti, fer fram
á stuðning við hann á fundinum.
Bretland:
Samband milli hjartasjúk-
dóma og móðurmjólkur?
St. Andrewa. Frá Guðmimdi Heiðari Frinuumuym, frðttaritara Morgunblaðeins.
ORSAKANNA fyrir hjarta- og kransæðasjúkdómum virðíst ekki
vera að leita i fæðuveqjum fullorðinna, heldur f gæðum fæðunnar,
sem fóstur fá f móðurkviði og fyrst eftir fæðingu, að því er segir
f The Sunday Timea sfðastliðinn sunnudag. Breskir vfsindamenn
birtu þessar niðurstöður í Brítiah MedicaJ Joumal f sfðustu viku.
Vísindamenn, sem hafa athugað
þetta á vegum rannsóknaráðs í
læknisvísindum, telja, að slæmar
aðstæður í móðurkviði eða á fyrstu
mánuðum eftir fæðingu skapi skii-
yrði fyrir hjarta- og kransæðasjúk-
dóma síðar á ævinni. Fæðuvenjur
og reykingar séu orsakaþáttur, en
upphafsskeið ævinnar sé ekki síður
mikilvægt i þessu tilliti.
Þessar niðurstöður skipta miklu
máli fyrir fræðslu yfírvalda.
Vísindamennimir telja réttara að
beina henni að því að bæta aðstöðu
bama fyrstu mánuði ævinnar en
að leggja aðaláhersluna á fæðu-
venjur og áreynslu miðaldra karla.
Mikilvægt að bæta
heilsufar stúlkna
„Ein ályktun af þessu er, að til
að fækka dauðsföllum vegna
hjartaáfalla eigi samfélagið að
bæta heilsufar stúlkna," segir
David Barker prófessor, sem
stjómar þessum rannsóknum. „Ef
heilsa ungra stúlkna batnar og
vöxtur þeirra eykst, þá verða böm-
in, drengir og stúlkur, sem þær
eignast, þegar þær em orðnar fullt-
íða konur, heilbrigðari."
Fylgni milli ung-
barnadauða og
hjartasjúkdóma
Í þessari rannsókn vom valdir
hópar af miðaldra körlum og kon-
um úr þremur bæjum í Englandi:
Ipswich Stoke-on-Trent og Wak-
efíeld. I Wakefíeld vom dauðsföll
vegna hjartasjúkdóma tfðust, en
fítuneysla minnst. Þessar niður-
stöður ganga þvert á þá skoðun,
að fítuneysla sé mikilvægur or-
sakavaldur hjartveiki.
Barker segir hins vegar, að fund-
ist hafí sterk fylgni á milli hárrar
tíðni dauða ungbama og mæðra
þeirra fyrr á öldinni og hjartasjúk-
dóma nú.
Einstaklings-
bundin ráðgjöf
Hjartaslag er nátengt blóðþrýst-
ingi, sem talið er, að ráðist mjög
snemma á ævinni. Dauðsföllum
vegna hjartaslags hefur fækkað
með aukinni velmegun.
Barker telur, að hjarta- og
kransæðasjúkdómar ráðist af
slæmri fæðu ungbama eða ef móð-
ir þeirra hefur liðið skort í æsku,
sem skaðar hæfni hennar til að
eignast bam.
Sú skoðun hefur verið ríkjandi,
að mikil fituneysla og hreyfíngar-
leysi valdi því, að æðar stíflist, og
fólki, sem neytir mikillar fítu og
hreyfír sig lítið, sé að jafnaði hætt-
ara við hjartaáföllum. Tilraunir til
að draga úr þessum áhættuþáttum
hjá þúsundum manna báru engan
árangur. Reyndar virtist það vera
8vo, að þeim, sem fengu slíka með-
ferð, væri hættara við dauða en
hinum, sem iátnir voru í friði.
Barker telur, að gefa verði fólki
ráð eftir aðstæðum þess snemma
á lífsleiðinni fremur en að sömu
ráðin dugi öllum.
Bretland:
Eþíópískum
prinsessum
boðið land-
vistarleyfi
Lundúnum, Reuter.
BRESKA stjórnin tilkynnti á
þriðjudag að sjö konur, ætt-
ingjar fyrrum Eþiópíukeis-
ara, Haile Selassie, gætu sest
að í Bretlandi. Aður hafði
stjórn konunúnista í Addis
Ababa ákveðið að leysa þær
úr haldi.
Konumar sjö, þar á meðal
79 ápa gömul dóttir Selassies,
hafa verið í fangelsi án þess
að réttað hafí verið í máli þeirra
sfðan kommúnistar sviptu keis-
arann völdum árið 1974.
Eþíópíustjóm tilkynnti á laug-
ardag að konumar hefðu verið
leystar úr haldi.
„Sumar kvennanna stun-
duðu nám hér f Bretlandi og
hér eiga þær marga vini. Við
vonum að þeim verði innan
skamms leyft að yfírgefa
Eþíópíu. Vilji þær kqrna til
Bretlands em þær velkemnar,"
sagði Lynda Chalker, aðstoðar-
utanríkisráðherra. Hún bætti
við að stjómin bfði nú frétta
af þremur dóttursonum keisar-
ans, sem enn em f haldi f
Eþfópíu.
13.310 Sovétmenn sagðir
hafa fallið í Afffanistan
Moskvu, Reuter. 3
SOVÉTMENN tilkynntu I gær að 13.310 sovéskir hermenn
hefðu fallið og 35.478 særst i stríðinu í Afganistan, sem hófst
í desember árið 1979. Auk þess væri 311 sovéskra hermanna
saknað og þeirra á meðal væru stríðsfangar sem afganskir
skæruliðar héldu enn. Aðstoðarutanríkisráðherra Sovétríkj-
anna, Júlí Vorontov, gaf einnig í skyn í gær að Sovétmenn
gætu tekið brottflutning sovéskra hermanna frá Afganistan til
endurskoðunar hætti Pakistanir ekki að bijóta samningin sem
gerður var í Genf í síðasta mánuði.
„Standi Pakistanir ekki við anistan fæm afgönsk stjómvöld
samninginn sem gerður var í Genf
grípum við til viðeigandi ráðstaf-
anna,“ sagði Vorontsov á blaða-
mannafundi f Moskvu í gær. Þeg-
ar hann var spurður hvort Sovét-
menn myndu hætta við brottflutn-
inginn eða senda hermenn aftur
til Afganistans svaraði hann: „Við
gætum þurft að boða til annars
blaðamannafundar til að skýra frá
viðbrögðum okkar.“ Vorontsov
sagði að sovésk stjómvöld hygðust
skilja hemaðarráðgjafa eftir í Afg-
fram á það, en það segja Banda-
ríkjamenn brot á Genfar-samn-
ingnum.
Sovéski hershöfðinginn Alexej
Lfzftsev sagði á sama blaðamanna-
fundi að 13.310 sovéskir hermenn
hefðu fallið, 35.478 særst, 311
hermanna væri saknað, og þeirra
á meðal væru stríðsfangar. Hann
vildi ekki upplýsa hversu margir
stríðsfangar væm enn í haldi í
Afganistan, en sagði Sovétmenn
myndu gera allt sem þeir gætu til
að fá stríðsfangana heim.
Samkvæmt tölum Sovétmanna
munu 12 prósent þeirra sovésku
hermanna sem börðust í stríðinu
í Afganistan hafa fallið, ef gert
er ráð fyrir að alls hafí 115.000
Sovétmenn barist þar, eins og al-
mennt er talið. Til samanburðar
má nefna að 47.321 bandarískir
hermenn féllu í stríðinu í Víetnam,
eða 10,5 prósent þeirra 450.000
Bandaríkjamanna sem þar börð-
ust.
Vorontsov sagði að um 2.000
afganskir skæmliðar og „hundmð
vopnaflutningabfla" hefðu komið
til Afganistans frá Pakistan síðan
Sovétmenn hefðu hafíð brottflutn-
inginn 15. maí. Hann sagði að
sovésk stjómvöld hefðu kvartað
yfír þessu við pakistönsk stjóm-
völd og vænti skýringa frá þeim.