Alþýðublaðið - 07.07.1932, Blaðsíða 3

Sóknin mikla.
Eftir karl í koti.
II.
113 daga þingið í vetux var
barátta um völdin af hálfu í-
haldsmamia við sjóinn. „Réttlæt-
dsmálin“ voru að eins agn handa
Kjósendunum. Enda vom paiu
lögð á hilluna, og við þeim á
ekM að hreyfa svo lengi, sem
peir hafa völdin að meira eða
minna leyti. Eins og áður er sagt,
purftá nýja memn í ráðherrasfól- ■
unum til pesis að framikvæma
ísóknina miklu, svo kaupstaðaí-
haldánu líkaði. Þetta tóksit von-
um betur. Hinir nýju vmnumienn
voru ráðnir, Magnús, Ásgeir og
Þorsteinn. Engir pessara manna
hafa pótt néinir sérstakir at-
kvæðamenn. En það var ekki
mest um vert frá sjónarimiði
kaupstaðáíhaldsins. Aðalmaðurinn
i: pessari nýju vistráðningu miun
hafa veiáð Öl. Thorsi, fulltrúi stór-
atvánnurekendanna í landinu og
fyrst og fremst síns edgins fyrir-
tækis., h.f. Kveldúlfs. Hann miun
fyrst og fremst hafa hjálpað Ás-
geiri upp í forsætisráðherrastól-
inn, sem hann svo mjög langaði
í og stendur því ! miikilli pakk-
lætásskuld við Ólaf fyrir vildið.
Allir vita, að Ólafur á hvert bein
í Magnúsá, enda honlum mikill
greiði gerðúr, að komast í ráð-
herrastól, eins og á stóð. Um
Porstein er ekki kunnugt, hversiu
leiðitamur hann verður. Þó er
af kunnugum taldð, að blóðið
renni til skyldunnar, þar sem efn-
aðir menn eru fyrir. Með pesisari
stjórnarmyndun stóðu báðir í-
haldsflokkarnir einhuga og genguf
par með opinberlega í sömu flat-
sœjifjina, sem peir í myrkrinu
höfðu hafst við í áður.
Af þessu má ' ráða, að íhaldið
við sjóinn hefir tögl og hagldir og
heldur í beizlistaumana á ráð-
.herrunum run framikvæmd sókn-
arinnar miklu. í byrjun ársins var
búist við almennri árás atvinnu-
rekendanna á kaupgjald sjómianna
og verkamanna í Reykjavík. En
páð, sem mesitu réði hjá atvininu-
rekendum, að pieir ekki hófu sókn-
ina pá, var meðal anuiars kjós-
endahræðisla, pví búist var við
pingrofi, og annað hitt, að þáver-
andi stjórn tilheyrði íhaldinu í
sveituniumi, sem ékki var eins lík-
leg til harðræöa gegn verkalýðn-
um eins og atvinnurekendur ósk-
uðu. Þetta kom einnig berlega
fram í kaupdeilu sjómanna við
Eimskipafélagið. Stjórn þass var
ekki einis áköf í sófcn á bendur
sjómönnum eins og við mátti bú-
ast samkvæmt reynslunni. Fulltrúi
„Framsóknar" mun cinna ákafast
hafa talað fyrir pví máli að knýja
sjómenn til kauplækkunar.
Afleiðingin varð því sú, að
sókninni par var frestað um eitt
ár, par til nógu taumliðugir menn
væru komnir í ríkisistjórmna. Svo
bytjar aðal-herferðin. Ríkið hefir
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
látið byggja og starfrækja síldar-
verksmiðju á Siglufirði, sem fyrst
og fremist á að vera bjargráð við
hina smærri útvegsmenn síldveið-
anna og sjómannastéttina í
heild. Sérstaklega er henni ætíað
áð vera þeim til bjargar, er
veiða síld til söltunar, svo peir
geti hagnýtt pann hluta aflans,
sem ekki telst söltunarhæfur, og
til pess að auka veiðimagn sitt.
Fyrverandi stjórn hafði gert
ungan Svein-staula að trúnaöar-
manini sínum í stjórn verksmiðj-
unnar. Nú hefir pessi sami maður
gerst verkfæri sér voldugri og
sennilega illvígari manna í garð
verkalýðsdns og komið af stað
kaupdeilu við verksmiðjuna, sem
ekki sér fyrir endann á. Deila er
hafin við eitt sterkasta verka-
mannafélag landsins iuim petta
mál. Á sama tíma er
hafin deila við stærsta I og
sterkasta sjómannafélag lands-
ins, Sjömannafélag Reykjavíkur,
um kaupgjald á skipum Kveldúlfs
við síldveiðar í isumiar. Það er því
ekki byrjáð á peim veikustu, heM-
ur er sóknin hafin á barðsnún-
asta fylkingararm verklýðsins.
Sóknin breiðist óðfluga út. Á
sama tíma er krafist kauplækk-
lunar í Glerárporpi við verksmiðj-
una par og við verkamaunafé-
lagið í Sléttuhreppi, en meðlimir
pess félags vinna við Hesteyrar-
verksmiðjuna, sem er eign Kv-eld-
úlfs. Sóknin mikla er pví hafin.
Alt virðist benda til, að eiinn og
sami heilinn standi á bak viið alt
sarnan og stjórni sókninni.
Hvað gera svo drengirnir í
stjórnarráðinu?
Ekki neitt, eins og við var að
búast. Alt er látið reka á reiðan-
um. Bardaginn fær að halda á-
fram. Þeir hafa vald til áð láta
ríkisverksmiðjuna byrja strax.
Þeir hafa mikið vald til pesis að
ýta á eftir bönkum og einstak-
lingum til pess áð koma fram-
leiðslutækjunum af stað. En pess
er ekki að vænta af þeim, að
peir noti neitt af pví valdii í pa
átt. Húsbændurnir hugsa sér að
berjast til prautar. (Nl.)
Veikalýðuiinn
á ekki atvimmtækin og
ræður engu um pau,
pegar peim er iagt
kyrrum, eins og nú er.
Nægtabúii náttúiunnai
lokað,
pví pau eru lykillinn að
pvi. Krefjistpess, að pið
séuð ekki sviftir lifs-
björg ykkar.Heimtið, að
ykkur séu afhent at-
vinnutækin, svo að pið
getið lifað.
Sviftið
hina fáu valdi til að
ráða yfir iifsafkomu
hinna mörgu.
Viðsblfti íslenðinga og Noið-
manaa.
Osló, 6. júlí. NRP.-FB.
Opinberlega er tilkynt, að á
ráðstefnu, sem forsætisráðhierra
Islands, Asgeir Asgeirsson, var á
með nokkrum norsku ráðherrun-
um, hafi náðst samkoflnulag um
að hefja samningaumleitianir uan
vöruverzlun. Saminingaumleitan-
irnar hefjast í Reykjavík uim 25.
júlí og verðúr haldið áfram í
Osló, er peim lýkur í Reykja-
vík. — Samkvæmt pví, er segir
í „Tidenis Tegn“, mun Lslenzka
ríkisstjórnin siegja uipp í dag gild-
andi verzlunar- og siglinga-samn-
ingum við Noreg. Asgeir Ás-
geirsson forsætisráðherra. og Jón
Árnasion forstjóri fóru frá Osló
í gær. Forsætdisrá'ð'herrann hefir
látið svo um miælt: „Mér þyldr
leitt, að sam-komulag ná’ðist ekki
þegar um lækkun kjöttollsttnsi, en
ég vil leggja mikla áberzlu á,
að vér höfum fengið hinar beztu
undirtektir og mætt mikiillii vin-
semd hjá jnorsku stjórninni. Tel
ég víst, að starf Mnnar nýju
samninganefndar muni bera göð-
an árangur.“ — Jón Árnason mun
verða einn hinna íslenzku samn-
ingamianna.
(Verzlúnarsamntógur sá, sem
hér um ræðir, er uppsegjanlegur
með árs fyrirvara, en sigliinga-
samntogurinn með misseris fyrir-
vara.)
Flag von Gronaas.
Berlín, 6. júlí. UP.-FB.
von Gronau lenti á eyjunni Sylt
í dag. Ætlar hann að fara í
reynsluflug par, en pví næst að
fljúga um Suður-Grænland, La-
brador, Montreol til Chicago, tál
pess að athuga enn frekar en
hann hefir áður gert flugskilyrðin
á þesisari leið, í pví skyni að
komaist að pví, hvort ráðlegt muni
að koma á föstum flugferðum
milli Ameríku og Evrópu um Is-
land og Grænland.
Búist er við, að reynisluflug von
Gronaus á Sylteyju og þar í
grend taki alt að pví vikutíma.
7. júlí: Tilkynt er, að von
Gronau leggi af stað í Ameríku-
'fliug sitt í mánaðarlokin.
Hnattfloglð.
Berlín, 6. júlí. UP.-FB.
Mattem og Griffin lentu á Tém-
pelhof-flugstöðtoini kl. 5,42 e. h.
Þeir voriu, að pví er virtist,
út-taugáðir, er. peir lentu, en
hrestust brátt við. Létu þeir pá
í ljós, að peim léki hugur á að
halda áfraim flugferðánini hið
hraðaista eftir skanima hvíld. —
Þeir voru 10 klst. og 50 mín.
á leiðinni yfir Atlantshafiið. Þpir
héldu áfram flugferðinni til Mosk-
wa kl. 9 e. h.
a
1 sonnudagínn bemnr
fer F. U. J. í för um Grýtu, Ker,
Laugavatn, hellinn og Þingvelli.
— Verður lagt af sitað frá Al-
þýðuhúsánu við Hverfisgötu kl.
8 að morgni. — Farið báðar leiöir
kostar kr. 6,50 eða 7 kr. og verð-
ur farið í kassabílum. — Öll með,
sem getið! Þetta verður góð för.
Tilkynnið pátttöku ykkar í afgr.
Alpýðublaðsins.
r
Avarp
til fslenzka þjóðarinnar.
Herferð gegn heimabrnggU
smyglnn og lannsðln á-
lengis.
Það er alpjóð kunnugt, að
bruggun áfengis hefir haöist og
farið mjög í vöxt i ýmsum hér-
uðum landsinis hin síðustu ár.
Smyglun er stöðugt mikil og laun-
sala vaxandi. Rætur vaxandi ölv-
unar rneðal pjóðartonar má fyrst
og fiemst rekja til bruggara, laun-
sala og smyglara. í sumum hér-
uöum landstos er ástandið pannig,
að samkomur voru baldnar á sið-
asta vetri, þar sem gerðust öl-
æðisáflog, svo að af hlutust bein-
brot og önnur alvarleg meiðjsl.
Æ&ka landsins, sem á að hefja
þjóð vora á æðra menningar- og>
siðgæðis-stig, týnir ráði, rænu og
manndómi af völdum heima-
hruggaðra og smyglaðra eitur-
veiga. Menn, sem ekki hafa kom-
ist á það siðgæðisstig að hugsa
um afleiðingar verka sinna fyrir
aðna, — bruggarar, smygliarar og
launisalar —, eru að leiðá spill-
ingu og glötun yfir Mna ungu
kynslóð, — tortíma von pjóðar-
innar um gróandi þjóðlíf. Hér
er um svo alvarlegt mál að ræða,
að vér hljótum að skora á alia
pá étoistaklinga, félög og sitofn-
(ainir í landinu, sem sjá og skilja
hættuna, sem pjóðtoni stafar af
athæfi þessara manina, að hefja
ákveðna herferð gegn því.
Sem aðilja í pessari herferð
hugsum vér oss:
1) Félög svo sem: Templara-
ktúkur, ungmennafélög, kvenfé-
lög, ípróttafélög, bindindisfélög í
Skólum landsins, verkalýðsfélög
óg ýmis konar stéttarfélög.
2) Þjöðikirkjuna og öninur
kirkjufélög.
3) Blöð og tímarit.
Oss er ljóst, að ýmsir af pess-
um aðiljum hafa unnið og vtona
mikið og þarft verk fyrir petta
mál, en alvarlegir tímar kveðja
til enn meiri starfa.
Hver einstakltogiur, sem vill
kenna pjóðinni btodtodi, kennir
henni að akoða launbniggara,
smyglara og launsala sem föður-'
landsfjendur, og vtonur þainnig
að pví, að skapa piað almenntogs-
álit, sem dæmir þá óalandi og ó-
ferjandi, er að sjálfsögðu lúnn
þarfasti liðsmaður í þessari her-