Alþýðublaðið - 08.07.1932, Blaðsíða 2
B ALF>Ý9UBLAÐ!9
Atvinnubótamálm
á bæjarstjórnarfundi.
Þa'ð var samkvæmt ósk Stefáns
Jóh. Stefámsisonar, fyriir hönd Al-
pýðuflokksiniS, aö sett va:r á dag-
akrá bæjarstiórnarfundarins í
gær: Atviimubætur pg aðrar ráð-
stafanir vegna atvimiuleysis. Á
fundinum báru fulltrúar Alþýðu-
flokksins fram þessiar tillögur:
Til þess að bæta úr hinu geysi-
lega atvinnuleysi í bænum á -
lyktar bæjarstjórn Reykjavíkur:
1. ad hefja þegar atvininubóta-
[vininu í sfórum sitíl í bænum; og
ruota til þesis það fé, senj. ætla'ð
er tii þpss í f jáyhagKáætluu yfir-
standandi áris,
2. ad krefjast þess al rikisstjóm-
inui að hún leggi fram úr ríkiis-
sjóði fé til atvinnubóta aö einum
þriðja á mótf bæjansjóði,
3. ap ríkisistjórnin útvegi bæn-
um lán til atvimnubóta þeirra, siem
ákveðnar eru í fjárhagBáætlun
þessa árs, a ð svo miklu ileyti,
sem ekki er til handbært fó til
'þeirra í bæjansjóði,
4. d& boðið verði út séœtakt
ián innan bæjar til atvinnubóta,
5. «o setja nú þegar fleiri menn
í vimnu við viöhald giatnia og
ræsa,
6. ad gexa nú þegar ráðstaf-
anir til þess., að uinnið vexiðii að
minista kosti fyrir það fé, sem á-
ætlað er til aukningar vatn.sveit-
unnar á yfirstandandi ári,
7. ad hefja þegar byggingu á
geymsluhúsi hafnarinuar og verja
til þess að minsta kosti jafnmiklu
fé og áætiaö var til pess árin
1931 og 1932, og láta vimnia svo
mikla atvinnubötavinnu við höfn-
ina sem unt er,
8. ao loka ékki fyrir gas né
rafmagn hjá atvininulausum
mönnum, þó vanskil verði á
greiðslum af þeirra hálfu,
9. (tb úthluta kofcsi til atvinnu-
lausra, fátækra rnanina,
10. að innheimta ekki útisivör
hjá atvinnulausum, fátækum
mönnum,
11. ad veita þeim atviunuiaus-
um mönnum, er leita þurfa fá-
tækrastyrks úr bæjarsjöða, svo
ríflegan styrk, að, fjöliskyldúr
þeirra þurfi ekki áð líða neyð,
12. ao ákveða nú þegiar, að all-
ur sá fátækraistyrkur, sem veitt-
ur er vegna atvinuuleysis, sé ekki
afturkræfur,
13. ao hefja nú þegar uwdir-
búning til stofnunar almiennings-
mötgnieytum, að minsta kositi á
þrem stöðum í bænum, þar sem
atvinnulausu, fátæku fólki gefist
kiostur á að fá ókeypis eða mjög
ódýrt fæði bæðd í mötuneytuu-
tm sjáifum og einnig heimflutt.
Tiilögar Alþýðnflokksins.
Undirtektir ihaldsmanna.
14. ad hefjia nú þegar uudir-
búning til útvegunar húsuæðis
handa atvinnulau.su fólki, endia á-
byrgist bærinn gœiðslu húsaleig-
unnar,
15. aö bæjarstjórnin beiti sér
fyrir því, að hafin verði nú þegar
vinna við bygginigu nýs vegar á
milli Reykjavíkur og Hafnarfjarð-
ar, og að byrjað verði á fleirum
en einum stað.
Til þesis mieð liorgarstjóra að
hafa með höndum framkvæmdir
þesisara ályktana, kjósi bæjar-
stjórnán nú þegar þriggja manna
niefnd, og auk þess útnefni full-
trúaráð verklýðlsfélaganna í
Reykjavík tvo. menn í nefndina
til viðbótar. Nefnd þessi ákveði,
hverjir fái atvinuubótavinnu, hjá
hverjum verði ekki krafið iinn
gjald fyrir gas og rafmagn, hverj-
ir fái afhent kofcs, hjá hverjium
verðá ekki knafin iinn útsvör, hafi
með hpndium undirbúning og
stjóm aimenningsímötunieyitanna
og annist um útvegun húsmæðis.
Kostnaður við nefnd þessa
greiðist úr bæjarsjóði.
Askoranir „Dagsbrúnar“- og
Sj óman nafé iags-fun darins í fyrna
kvöld til b æjarstjó rnarinnar voru,
einnig afhientar forseta hennar, og
las hann þær upp á fundimim,
svo sem venja er til um erindi,
sem ’ send eru á hæjanstjórnar-
fund.
iSt. J. St. lýsiti þeirri miklu
nauðsyn, að bæjaristjórnin hefjist
nú þegar handa um að bæta úr
hinni miklu nieyð, sem nú ríkir
á fjölda verklýðsheimiia vegna at-
vinnuleysis, og sífelt eykst, eftir
því, sem lengur líður án þess að
bætur siéu þar á ráðnar, —• þar
sem fjöldi heimila líður nú þegar
sáran skort, bæði á fæðu og öðr-
um lífsnauðisynjum. Kvaðst Stef-
án vilja gera ráð fyrir því, að
bæjarfulltrúarnir gegndu allir
þeirri miklu skyldu þeiirra, að
bregðast fljótt og vel við til silíkra
framkvæmda, sem segir í tillög-
unum.
Knúiur borgansijúri viðurkendi
þörfina á atvinnuaukniingu, en
taldi harmatölur um féleysi bæj-
• arsjóðsims. Var það áðalefni ræðu
hans. Ekki talaði hann þó fjand-
samlega um bjargráð þau, sem
Alþýðuflokkurinn bar fram, en á
því stóð ekki hjá Jakobi Möller.
Voru undirtektir hans hiinar
verstu og sóru sig í ættiná viö
nafnlausar „Vísáis“gieinar um
nauðsyn kauplækkunar og annað
af slíku tæi.
Til þess að; tefja afgreiðslu
' málsdns lagöi hann tll, að tillög-
unum væri vísað til fjárhags-
nefndar „til athugunar".
Sigurjön Á. Ólafmon, — sem
sat fundinn í sitað Siguxðiar Jón-
aissonar, sem er erlendls, — sýndi
fram á, að þótt það sé undrun-
alefni, að siíkar undirtaktir sem
ræða Jakobs skuli heyrast í bæj-
arstjóminni við tUlögum tii af-
komulijargráöa fyrir sveltandi
verkalýð, þá hafi að vísu ekki
verið annars af honum að vænta,
— því það er almenningi kunn-
ugt um, að á kaupdieálutímþim
skrifar Jakoh naínlausar greinar í
„Vísii“ í þeim tilgangi að niða
málstað verkalýðislns, og á því
hefir heldur ekki staðið undan-
farna daga. Ilann hafi þó talaö
með öðrum munni en nú þegar
hann hefir þurft að leita eftir at-
kvæðum Reykjavíkurhúa. Vita
megi hann þó, að þar yið liiggur
heill Reykvíkinga lálmient, að
verkalýðurinn hafi vinnu og að
afkoma hans sé þoianieg. Og þó-tt
Jaboh sé hálaunaður nú, þá geti
þö lekið að því, ef svo heldur
áfram, að fjöldinn af verkafólki
er atvimiuiaus, að þá renni þær
stoðir undan tekjum rikisiins og
anmara stofnana, að ekki verði fé
til að greiða Jakobi eða öðrum
hálaunamönnum svo tóikið, sem
nú er gert. Þegar hann hamrar á
því, aÖ laun verkalýðsins ei-gi að
stórlækka, þá ætti hann að hug-
leiða, hvað bann myndi segja
sjálfur, ef krafan væri um lækk-
Un á hans eigin launum um jafn-
mörg o/o. Hriim myndi vafalaust
ekki taka pví með- þögn og, þol-
inmæði, þótt þar sé af ólíkt meim
að taka.
Ölafirr Frifórikmpn sýndi fram
á skyldu bæjarstjórnarinnar til að
forða verkafólkiniu frá atvininu-
leysfenieyðinni, og að svo mörg
störf bíða óunnin, sem bænum er
gróði að að uninin séu, að ho-n-
um er einnig að þvi leyti. stör-
haigur að því að láta atvinnulaust
fólk fá vinnu við þær fram-
kvæmdir. En bæjarstjórnin ætti
eininig að gera sitt til að herða
á því, að aðrar atvinnufmm-
kvæmidir, sem fjöldi fólks getur
haft vinnu við, séu ekki látinar
niður faiia. Bar hann þá friam
svohl jóðandi tillöigu:
„Bæjarstjórn Reykjavíkur skor-
ar á ríkisistjórnina að setja þegar
í gagn síldarmjölsverksmiðju
ríkiisins á Siglufirði."
Jakob Mölliex vM-di með engu
móti, að svo ákveðin áskorun
væri samþykt. Flutti hann þvi
svofeida diagisikráriillöigu:
„í því triausti, að ríkisstjó-rnin
starfræki isíldarverksmiðjuina, ef
fært þykir, tekur hæjarsitj-ómin
fyrir næsta mál á dagBkrá.“
Dagskrártii laga Jakolbs va,r
samþyikt -með 8 atkv, íhaldis-
manna gegn 6 atkv., og kom því
tillaga Ól. Fr. ekki til atkvæ-ða.
Að 1-oknum umræðum um at-
vinnubótatillögur Aílþýðuflokksins
-og um aðrar ráðstafanir vegina
atyiinnulieysiisins, þær, er þar seg-
ir, k-om til atkvæða uppástunga
Jak-obs Möllers um, að tllögun-
um yrði vísað til fjárhaigsnefnd-
ar, með þeixri viðbót: „og verði
kvatt til aukafundax í bæjar-
stjórninini, ef nefndin telur það
nauðs-ynlegt".
Ól. Fr. flutti þá breytingartil-
löigu þar við, að kvatt skyldi
verða til bæjamtjómarfundar um
málið að viku liðinni Sú tillaga
var feld með 7 atkvæðum gegn
5 atkv. Alþýðuflokksifuliltrúanna.
Síðan var tillaga Jabobis sam-
þykt með viðhöt frá Einiari Arn-
órsisyni, með 7 atkv. gegn 5, og
var hún þá þiannig í heild, að
tillögum Alþýðiuflokksins var
vísað til fjárhagis-nefndar, ,,-og
verði kvatt til aukafundar í bæj-
arstjómjuni, ef nefndin telur það
nauðsynlegt, en-da hraðl nefndin
istörfum sínum sem mest“.
Þar með var fundimun slitið. —
Nú reynir á, hve fljót og góð
sú aigreiösla verður, sem fjár-
hagsnefndán og síðan bæjarstjórn-
ar-mieirihlu-tinn veita þ-esisnm,
bjargarráðstöfunum fyrir atvinnu-
lausan mannfjöldann.
Gaslejrsið i HrgiuL
Af hverju stafar gasieysið, sem>
verið hefur undanfarna daga?Ýms-
ar seíjaravélar hafa orðið að hætta
vegna þess að ekki hefir verið
nóg gas tíl þess að halda blýinn
bráðnu, og í Vesturbænum hefir
vart verið hægt að nota gasið.
Gasstöðvarstjóri tjáði Alþýðu-
blaðinu í morgun, að loft hafi
komið í gasið í nótt og af því
stafaði það, hve gasið væri lítið
og slæmt.
Friðarmál Rússa oo Finna.
Helsingfors, 7. júlí. U,P. F.Bi
Svinhufvuð forseti hefir fyrir
Finnlands hönd endanlega sam-
þykt samning þann, sem Finnland
og Rússland hafa gert með sér,
þess efnis, að hvort iandið um
sig heitir því, að ráðast eigi á
hitt, heldur jafna deilumálin með-
friðsamlegum hætti.
Cherbourg 7. júlí. U. P. F. B.
Frakkneskur kafbátur, ,Promethe‘,
sökk 20 milum undan Cherbourg
í dag. Fiskimenn hafa bjargað 7
áf skipverjum.
Opinberlega er tilkynt, að 66
menn hafi farist þegar kafbáturinn
sökk. Alls voru 73 menn á honum,.
þ. á. m. margir sérfræðingar.