Alþýðublaðið - 21.07.1932, Blaðsíða 2
ALPÝÐUBL’AÐIÐ
AtvlÐniibætiirnar pola enga bið.
Hvað ætlar bæjarstjéroln að gera?
Á síðasta bæ]'arstjórnarfuiidi,
pegar bj'argráðatillögum Alþýðu-
flokksius, um atvinnubætur og
aðrar ráðstafanir vegna atvinnu-
leysisins, var vísað til fjárhags-
nefndar bæjarstjórnarinnar, vai
samþykt um leið, að „nefndin
hraði störfum sínum sem mest“.
Ekld er þó svo að sjá, sem neinn
filughraði hafi verið á nefndinni
eða meiri hiuta hennar, siem ræð-
ur framkvæmdunum, heildur hinu
mesti seinagangur eða það, sem
á hestamannamiáli hefir veriö
kallað „berlingareið“.
Fyrra laugardag, 9. þ. m„ er
nefndin að vísu kölluð á 'fund,
en þar gerist ekkert annað en
þietta, samkvæmt fun dargerö
nefndarinnar:
„Lagðar frarn tillögur um ráð-
stafanir vegna atviunuleysis, siem
vísað var til nefndariunar á síð-
asta bæjarstjórnarfundi [tillögur
Alþýðufliokkisins.]
Borgarstjóra falið að áthuga
um undirbúning almenniings-
mötuneytis og að ræða við h.afn-
arstjóra um vinnu við höfnina.
Fundi slitið.“
Svo líður og bíður. Vika líður
og meira til, án þess að
nefndin sé aftur kölluð saman
á fund. Svo loks á jjiánudagjnn
var heldur hún annain fund. I
fundargerð þess fundar er þetta
eitt bókað um afskifti hans af
atvinnuleysismálunum:
„Rætt um atvinnuleysiö og
möguleika ial að bæta úr því. Á-
kveðið, að borgarstjóri eigi tal við
ríkisstjórn og banka um fé til
atvinnubóta. Voru í þessu sam-
bandi lagðar fram skýrsiliur um
atvinnuleysisgkráningu verka-
mann.afélagsins „Ðagsbrúnar" og
Sjómannafélags Reykjavíkur, enn
fremur skýrslur gasstöðva'rstjóra
og raímagnsstjóra um innhieímtu
þessara stofnana."
Síðian lnefir nefndin engan fund
haldið.
Eftir hálfan mánuð frá því, að
atvinnubótamálinu var vísiað til
nefndarinnar, kemur það aftur frá
henni tiil bæjarstjórnarinnar, án
þess að Jiiefndiin hafi gert neinar
beinar atvinnubótatillögur og án'
þess að hún hafi, svo að vitanlegt
sé, gert nokkurn skapaðán hlut
annan en þann, að fela borgar-
stjóra að tala um málffiÖ við hiafn-
arstjóra, ríkisstjórn og banka, og
að „athuga um“ undirbúning al-
mennings-mötuniey tis. — Engin
skýrsla er heldur birt í síðari
fundargerðinni frá borgat'stjóra
um* árangur af því, sem honum
var falið á fyrri fundinum, „að
athuga um undirbúning almisnn-
ings-mötuneytis og að ræða við
hafnarstjóra um vinnu við höfn-
ina.“
Væntanlega gefur hann þó
skýrslur um það á bæjarstjórraár-
fundinuim í dag.
Það er ekki svo að skilja, að
þetta fernt, sem fjárhagsnefndin
fól borgarstjóranumi, hafi hún átt
ógert að láta. En henni bctr ciið,
gera meira. ll'enni bar að leggja
fyrir bæjarstjórnarfundinn í dag
ákveðnar tillögur um, að þegar
sikuli byrjað á rífliegum atvinnu-
bótum.
Að vísu er hœgi að bera þá
tillögu fram á bæjarstjórnar-
fundinum, þótt hún sé ekki sett
fram í fundargerð niefndariinnar.
En hitt var sjálfsögð skylda
nefndarinnar, úr því málinu var
vísað til hennar, að koma með
beinar og ákveðnar tillögur eða
leggja til, að tillögur Alþýðu-
ílokksins, sem visað var til henn-
ar, verði samþyktar & bæjarstjórn-
arfundinum í dag.
Atvinnubæturnar þola enga bið.
Nógu lengi era mörg hundruð
atvinnulausra mannia búin að
þjást bæði andlega og líkamlega
af því að fá ekki að vinna sér
og sínum brauð og aðrar nauð-
synjar. Nógu lengi er sfeorturinn
búinn að sverfa að konum þeirra
og börnum. Hins vegar eru verk-
efnin yfrið nóg, sem bærinn getur
látið vinna að til gagns í nútíð og
framtíð.
Það er pví skglda bœjarsíjóm-
arinnar að sampgkkja í dag, að
atvinnubœtur skuli, hafmtr í stór,-
um sfíl nú pegar, og síaan má
enginn dráffur verZ\a á fmm-
kvœmd peirra.
Það er óhæfa að draga það
lengur á langinn að hefja þær
bjargráða-aðgerðir, sem bænum
er sfeylt a'ð hefja og hann getur
ekki komást undan að hefja. Og
ekki að eins það, heldur: sem
hann. hefir margfalt gagn af að
gerðár séu sem fyrst, — pví að
bœjarfélagið er fólkið alt, en
ekki fyrst og frem.st stóreignia-
micnnirnir í bænum.
Þó að stórieiignamennirnir þurfi
auðvitað ekki á atvinnubótum að
halda til þess að komast af, þá er
pað, jafnt fgrir pví og engu síður
fgrir pví skylda meiri hlutans
í bæjarstjórninni að sinna at-
vinnubótakröfunni nú þegar. Því
að börn citvinnulegsingjcmna eru
engit síður dgrmœt fgrir bœjctr-
féhagið en börn stóreignctmanna.
Vellíöan þeirra á að liggja bæjar-
fulltrúunum öllium engu siður á
hjarta, og þau eiga heimtingu á
því að fá að lifa kvalningskiusl,
alveg eiras og börn þeirra, sem
ciga • nógan mat og nóg klæði
handa þeim.
Bæjarstjórninini er skylt að
vernda þá, sem ekki geta af eigin
rammleik verndað sig og sína
sjálfir. Henni er skylt að befjá
nú þ-egar atvinnubætur j stóram
stíl, til þess að forða fjölskyld-
um atvinnulieysingjanna frá á-
fram haldandi skortii.
Síðustu fregnir.
Eftir að framanritiað er skrif-
að hefir þetta gerst:
Fjárbagsmefndin hefir nú hald-
ið fund og gerðiist þar þetta:
„Borgarstjóri skýrði frá því, að
hann hefði, samkvæmt ályktun
isíðasta fundar, átt tal við balnka-
stjórnir og ríkisstjórn. Hefðu
bankastjórnirnar engin fyrirheit
getað gefið um láuveitingu til
atvinnubóta að svo stöddu, og
rikisstjórn hefði heldur ekki að
'vo stoddu séð sér fært að taka
ncina ákvörðun.
Af því að nú er atvinnuleysi
mikið, en jafnframt örðugleikar á
öðrum sviðum sökum verðfalls
á framleiðsluvörum, er nauðsyn
á því að finna þær leiðir til að
! ráðia bót á ástandinu, sem að
gagni koma.
Margir imunu segja: Lækkið
kaup hjá hinum vinnandi lýð. Það
skapar meiri vinnu! Er þetta rétt ?
Ég segi neii. Fyrst og fremist af
því, að vinnan verður ekkert
meiri fyrir það, þó kaupið sé
lækkað, og þurfum við í því ti'l-
felli ekki annað en beinda tii ár<s-
ins 1921, þegar kaupið var lækk-
að úr kr. 1,48 í kr. 1,20 á klst.,
með það fyrir augúin að vinnan
myndi aukast. En hvað skeði?
Togararnir gengu frá því seint í
marz fram í júní. Or því hreyfði
enginn sig þangað til í marz
veturinn eftir.
Ríki og bæjarfélög þurfa að fá
tekjur til þess að standást þau
gjöld, sem þeim er gert að sikyldu
að greiða, en sé ekki ráðin bót á
atvinnuleysinu, rýrna þær að
mjög miklum mun, því mieð
hverju á sá að borga, sem engia
peninga hefir til þess að lifa á?
Nei; fyrsta og æðsta krafa hvers
þjóðfélags hlýtur að vera sú, áið
næg vinna sé handa öllum, siem
vilja vinna og geta unnið. En á
timum eins og nú og helzt alt af
þurfum við að velja þau verk,
sem getá gefið okkur arð aftur,
og það sem fyrst. Og það er nóg
af slíkum verkum nú, sem bíða
að eins eftir því, að þau séu fram-
kvæmd.
Þesisar mínar hugleiðiingar mun
ég sérstaklega miða við Reykja-
vík, og ætla því a’ð taka upp það
helzta, sem hér er hægt að gera.
1. Bærinn hefir mulningsvél
hér innain við bæinn, en margiir
þeirra, sem byggja hús, kjósa
heldur að sækja byggingarefni —
Fjárhagsraefndin leggur tii, áð
bæjarstjórnin kjósi sérstaka
þriggja manna raefnd, til þess á-
samt fulltrúum frá stjórnum Sjó-
mannafélags Reykjavíkur og
verkamannafélagsins „Dagsbrún-
ar“ að ræða við ríkisstjórnina og
leita samvinnu við hana um fram-
kvæmd á atvinnubótum, og skili
raefndin tillögmn þar að lútandi
til fjárhagsraefndar í tæka tíð fyr-
ir næsta bæjarstjórraarfund.
Nefndin leggur þó áherzlu ár
að 70—100 menn úr hópi at-
vinnulausra manraa, þeirra, sem
ilakast era stæðir, geti komist í
vinnu hjá bæraum þegar i raæstiu
viku, þar til víðtækari atvinrau-
bætur komast í framkvæmd í
næsta mánuði."
mulning — mikið lengri ieið. Af:
hverju stafar það? Það stiafar
mest af því, að svæði það, sem
mulningurinn liggur á, er svo ó-
slétt, að iMmögUiliegt er að moka
þar. Þetta þarf að laga, og er þáö
bezt gert með því, að steypa þar
„plan“ á löngu svæði, svo hægara
verði að moka, og skulum við þá
isjá hvort ekki aukast viðskifti við
grjótnám bæjarins.
2. Bærinra á mikið land, sem
búið er að gera i skurðL Þessu
þarf að koma í rækt. Gera v-erð-
lur í þau lokr.æsi, plægja þau og
herfa, tíraa úr þeim grjót á sum-
um stöðum. Þetta skapar allimikla
vinnu og færir fljótt arÖL
3. Bærinn hefir margar skiif-
stofur, sem hann borgar fyrir háa
húsaieigu, líklega fyrir allar
skrifstofur bæjarins frá 40—50
þús. á ári. Bærinra á lóðir, og því
ekki að byggja gott skrifstofu-
hús (ráðhús)? Einstakli'ngum þyk-
ir borga sig að byggja slík hús
og leigja þau út, og því ætti
bærinn ekki einnig að sjá sér
(hag í því að gera slíkt hið siairaa,
þó ekki væri nema fyrir sínar
eigin skrifstofur. Vitaskuld er
það, að þetta veitir minni átviinnu
en kostraaðurinn er, því bygging-
arefni er alldýrt, en þetta færir
arð undir eins.
4. Höfnin hefir sett á fjárhags-
áætlun sína bæði árin 1931 og
1932 300 þús. kr„ sem á að
byggja fyrir vörageymisluhús við
höfnina. Þetta er ðiauðsynjaverk,
en með það er eins og ráðhúsið,
að meira fer þar fyrir efni en
vinrau, en aHimörgum möinnuim.
veitir það vinnu yfir langara tímá.
5. Bærinra þarf að afhenda fá-
tækrafulltrúunum einhver sérstök
verk til framkvæmda, sem þeir
geta gripið til að láta vinna, éf
til þeirra þurfa að lieita mcnn,
sem eru full-viranufærir. Fengi.
Mvai parf ai germt
Magsmuisir vepkamðnaa eni haggsiiiiEnir
hæjarins.