Morgunblaðið - 06.09.1988, Page 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. SEPTEMBER 1988
Nína Margrét
Grímsdóttir
Tónlist
Egill Friðleifsson
Gerðubergi 4. september 1988
Nína Margrét Grímsdóttir,
píanó
Efnisskrá: J. S. Bach, Ensk svíta
í g-moll nr. 3, W. A. Mozart,
Sónata í a-molí KV 310, C. De-
bussy, Barnaherbergið - svita
fyrir píanó, F. Chopin, Þijú
Impromtus op. 29, 36 og 51.
Ungur píanisti, Nína Margrét
Grímsdóttir, kvaddi sér hljóðs í
Gerðubergi sl. sunnudagskvöld og
hélt þar sína fyrstu opinberu tón-
leika og lék fallegt prógramm með
verkum eftir þá Bach, Mozart,
Debussy og Chopin. Gerðuberg er
aðlaðandi staður, sem nú státar
af splunkunýjum Steinway-flygli
er gjörbreytir þar aðstöðu til tón-
leikahalds til hins betra.
Nína Margrét er Reykvíkingur.
Hún stundaði nám í Tónlistarskól-
anum undir handleiðslu Halldórs
Haraldssonar og lauk þaðan ein-
leikaraprófí árið 1985. Þá lá leiðin
í framhaldsnám til Lundúna, en
meðal kennara hennar þar má
nefna góðvin okkar Philip Jenkins,
sem hér starfaði um árabil, og
Edith Picht-Axenfeld, en hún er
mörgum okkar eftirminnileg eftir
heimsóknir sínar hingað. Nína
lauk nýlega licentiate-prófí og
hyggur enn á frekara nám. Hún
hóf tónleikana með enskri svítu í
g-moll nr. 3 eftir J. S. Bach. Þó
greina mætti eðlilegan sviðssk-
rekk í upphafí náði hún brátt góð-
um tökum á svítunni og skilaði
henni með sóma, ekki síst hátt-
bundinni hrynjandi Gavottunnar
og gáska lokaþáttarins. Nína býr
yfír staðgóðri tækni og öll vinnu-
brögð hennar einkennast af vand-
virkni og virðingu fyrir höfundi.
Hún notar pedalinn í miklu hófí
og reynir aldrei að sleppa billega
frá hlutunum. Þessi atriði komu
einnig vel fram í sónötunni í a-
moll KV 310 eftir Mozart, sem
að mínu mati er eitt merkasta
píanóverk höfundar. Hún lék só-
nötuna skýrt og klárt, næstum af
ákefð, enda mikið niðri fyrir. Þó
sjálfum fínnist mér Mozart hæfa
betur mildari áferð, þar sem létt-
leikinn fái frekar notið sín, var
leikur Nínu sannfærandi, þar sem
öll aðalatriði verksins voru dregin
fram skýrum dráttum. Eftir hlé lék
Nína „Bamaherbergið" eftir De-
bussy af þokka og lauk tónleikun-
Nina Margrét Grímsdóttir píanó
leikari.
um með þremur Impromtus eftir
Chopin, sem hún spilaði mjög fal-
lega og átti víða glæsilega spretti
og þá alveg sérstaklega í hinu
undurfagra verki Impromtu op.
36 í Fís-dúr. Nína Margrét
Grímsdóttir fór vel af stað. Það
er ástæða til að óska henni til
hamingju. Þrátt fyrir ungan aldur
hefur hún náð umtalsverðum
þroska í list sinni. Það verður fróð-
legt að fylgjast með henni í
framtíðinni.
Tónleikamir voru vel sóttir og
klöppuðu áheyrendur hinni ungu
listakonu verðskuldað lof í lófa.
SILVER REED
skðbritvélin í ár
Allír nemendur þurfa góða rítvél, af hverju
ekkí að velja vél sem endist út námsárin.
SILVER REED er framtíðareign sem kostar
ekkí nema 19.800 kr. stgr.
SIIVER REED er handhæg heímílísvél sem
^ m 1 cHf^ gott er að hafa víð hendína
%
SKRIFSTOFUVELAR H.F.
Hverfisgötu 33. sími: 62-37-37
Helstu söluaöilar auk Skrifstofuvéla hf.:
Akranes: Bókaverslun Andrésar Níelssonar
Akureyri: Tölvutæki/Bókval hf
Gindavík: Bókabúö Grindavíkur
Hafnarfjöröur: E. Th. Mathiesen
Húsavík: Bókaversl. Þórarins Stefánssonar
ísafjörður: Bókaversl. Jónasar Tómassonar
Keflavík: Nesbók
Ólafsfjörður: Versl. Valberg
Reykjavík: Penninn,
Hallarmúla/Kringlunni/Austurstræti
Tölvuvörur Skeifunni 17
Selfoss: Vöruhús K.Á.
Siglufjörður: Aðalbúðin
Vestmannaeyjar: Kjarni hf
Hella: Mosfell.
Franskur
orgelvirtúós
Tónlist
Ragnar Björnsson
Virtúós, hvað er það? Organleik-
ari sem leikur Bach óaðfinnanlega
fær tæplega þessa yfirskrift jafnvel
þótt hann fínni hvergi erfíðari við-
fangsefni. Virtúóstitilinn fær hann
fyrst þegar honum tekst á sem
skemmstum tíma að komast upp
og niður eftir nótnaborðum orgels-
ins og helst að fætumir séu nokk-
umveginn á sama hraða.
Þetta er síður en svo til að gera
lítið úr, þótt í sumum tilfellum hafi
þessi yfírferð lítið með list að gera,
en veldur sá sem á heldur. Á þessu
flugi getur organleikarinn leikið sér
að heiðarlegustu áheyrendum þann-
ig að augun verði meiri móttakari
en eyrun. Loic Mallié frá Frakk-
landi var réttu megin við þessi
mörk og verður að teljast verðugur
fulltrúi þeirrar frægu organistakyn-
slóðar sem Frakkar hafa alið á þess-
ari öld svo sem Vidor (d. 37),
Dupré, Alain, Litaize, Marie-Claire,
Isoire og fl., sem hver öðrum eru
heimsfrægari organleikarar, og
sumir einnig tónskáld.
J.S. Bach-hlutinn á efnisskránni
var þrír sálmforleikir og Prelúdía
og fúga í G-dúr (Peters 2.h. no 2).
Franskir organleikarar hafa nokkuð
sinn eigin stíl eða skilning á flutn-
ingi orgelverka Bachs, stíl sem ekki
allir sætta sig við án þess þó að
geta með góðri samvisku gagnrýnt
skilninginn, þar á meðal eru gjam-
an Þjóðverjar, Bachs landar Bachs.
Meðferð Frakka á Bach er gjaman
hröð tempó, en um leið dálítið róm-
antískur flutningur. Þessi máti er
ekki í anda Bach-fanana í dag,
þótt á sínum tíma hafí Straube, á
vissu tímabili ævi sinnar, leikið
Bach á þennan hátt. En Bach væri
lélegt tónskáld ef hann þyldi ekki
nema einn fyrirfram ákveðinn flutn-
ingsmáta. Meðferð Malliés á Bach
var mjög skýr og hver hending
mótuð af yfírvegun, einlægni og
öryggi, eðlilega dálítið rómantísk á
stundum, en aldrei svo að það of-
byði smekk undirritaðs, afkomanda
germana. Hraðaval var sannfær-
andi þar til kom að fúgunni, sem
ég held að verði að fullyrða að hafí
verið of hratt leikin, því erfítt var
að fylgja hinum pólífóníska vef fúg-
unnar, vegna hraðans. E.t.v. hefur
honum sjálfum fundist líka nóg um
því hann dró nokkuð úr hraðanum
í lokin, sem hvorki er frönsk né
þýsk tradisjón. Mallié hefur frábæra
tækni og sem nemandi Messiaen
var ekki að undra þótt flutningur
hans á tveim þáttum úr „Fæðingu
frelsarans" og tveim þáttum úr
„Uppstigningunni" yrðu hápunktur
tónleikanna. Erlendir organleikar-
ar, sem vanir eru stórum og 6m-
löngum kiriqum, átta sig ekki alltaf
á hljómburðinum í okkar litlu og
ómlausu kirkjum og spila allt of
„staccato". Mallié hefur furðu fljótt
áttað sig á aðstæðum og „legato"
og „nonlegato" spil hans þjónuðu
svo vel hljómburði, eða hljómburð-
arleysi, kirkjunnar að orgelið hljóm-
aði betur en undirritaður átti von
á. Messiaen er heimtufrekur á leik-
aðferðir og nemandi hans hefði
ekki komist upp með nein undan-
brögð, hér var allt á sínum stað og
ekkert vantaði nema stóran kate-
dral til þess að verkin hljómuðu í
allri sinni dýrð. Þættimir tveir úr
„Þréttándanum" eftir Mallié sjálfan
hrifu undirritaðan aftur á móti ekki
sem tónsmíðar, til þess vantaði
spennu í hljómasambönd og tem-
atíska úrvinnslu og virtúósísk
tæknibrögð björguðu því ekki.
Mallié lauk tónleikunum með
„improvisation“ yfir íslenska þjóð-
lagið „Ár vas alda“. Þessari hefð
að improvisera, hafa Frakkar við-
haldið, kannske öðrum þjóðum
fremur. Frægastur fyrir improvisa-
sjónir sínar var Dupré, sem oft á
tíðum skrifaði þær niður löngu eft-
ir að hann flutti þær, slíkt var minni
hans. Mallié er vafalaust mikill
impróvísator, hefur enda fengið
verðlaun fyrir þá list. Ekki fannst
undirrituðum hann þó ná sér fylli-
lega á flug að þessu sinni. Leit
hans að framvindu varð oft nokkuð
löng og fúgan heldur endaslepp.
Vera má að Ár vas alda sé ekki
heppilegasta mótífíð fyrir þessa erf-
iðu list. En hvað um það, þetta
voru glæsilegir tónleikar, sem All-
iance Francaise og Edda Erlends-
dóttir eiga þakkir skildar fyrir að
lofa okkur að verða aðnjótandi. Sem
aukalag lék Mallié sálmforleik eftir
Bach á einkennandi franskan máta.
Forsíða sýningarskrár „Semtembersýningarinnar ’88“ í Lyngby.
Septembersýning y88:
Ný íslensk list í Lyngby
„Ný íslensk list“ er yfirskrifitn
á „Septembersýningunni ’88“,
sem haldin er á vegum „Lyngby
Kunstforening” i Danmörku nú
í september. Annars vegar er um
að ræða sýningu á verkum Sveins
Björnssonar listmálara á
Hovedgaden 26 í Lyngby, sem
opnar hinn 9. september og hins
vegar sýningu tíu ungra mynd-
listarmanna í Sophienholm, sem
opnar hinn 10. þessa mánaðar.
Báðar sýningarnar standa til 5.
október næstkomandi.
Fulltrúar frá „Lyngby Kunst-
forening" komu hingað til lands
fyrr á þessu ári og völdu myndlist-
armennina tíu í samráði við Svein
Bjömsson. Þeir eru Jón Axel
Bjömsson, Helgi Þorgils Friðjóns-
son, Helgi Gíslason, Páll Guð-
mundsson, Georg Guðni Hauksson,
Hulda Hákonardóttir, Magnús
Kjartansson, Þorlákur Kristinsson,
Grétar Reynisson, og Jóhanna
Kristín Yngvarsdóttir. I sýningar-
skrá er birt ljóð eftir Einar Má
Guðmundsson, „Ungi maðurinn á
torginu“ í þýðingu Erik Skyum-
Nielsen og þar er ennfremur að
fínna grein eftir Guðberg Bergsson
rithöfund, sem ber heitið „Kunsten,
lugten og porten“.