Morgunblaðið - 10.09.1988, Blaðsíða 35

35
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. SEPTEMBER 1988
Sjötíu þingfulltrúar mættu á þingið að þessu sinni.
því til stjómar Sambands íslenskra
sveitarfélaga að halda fundi í kjör-
dæmum landsins til að kynna þau
mál sem efst eru á baugi.
Úrsögn Siglufjarðar
Þingið harmar úrsögn Siglufjarð-
arkaupstaðar úr sambandinu og
skorar á bæjarstjóm Siglufjarðar
að endurskoða afstöðu sína til aðild-
ar að sambandinu og til samstarfs
sveitarfélaga á Norðurlandi.
Endurskoðun starfshátta
Þingið beinir því til fjórðungs-
stjómar að endurskoða lög Fjórð-
ungssambands Norðlendinga og
leggja niðurstöður fram á fjórð-
ungsþingi 1989. Jafnframt fari
fram ítarleg endurskoðun á starfs-
háttum sambandsins og athugun á
því hvaða skipan sveitarstjómar-
samtaka er hagkvæmust á Norður-
landi til frambúðar. Þingið felur
fjórðungsstjóm að halda fundi með
sveitarstjómarmönnum á Norður-
landi um þessi málefni áður en gerð-
ar em tillögur um þau til næsta
Jjórðungsþings.
ÞRJÁR konur voru kosnar í
fjórðungsstjóra Norðlendinga
á þingi þess um helgina, en það
hefur ekki gerst í manna minn-
um. Ein kona hefur setið i
stjórainni. Það var Auður
Eiriksdóttir i Öngulstaðahreppi
sem sat næstsiðasta kjörtíma-
bil.
Konur á þinginu neituðu að
sætta sig við tillögu lqömefndar
um næstu fjórðungsstjóm, en þar
var gert ráð fyrir konu í varaform-
annssætið, Guðnýju Sverrisdóttur
Grýtubakkahreppi og skyldu for-
maðurinn og þrír aðrir stjómar-
menn vera karlkyns. Kjömefnd
Byggðamál
Fjórðungsþing felur fjórðungs-
stjóm að vinna að bættri ímynd
landshlutans með því að draga fram
helstu kosti búsetu þar og jafnframt
vinna að jákvæðari umfjöllun um
lífsskilyrði á landsbyggðinni í fjöl-
miðlum; að vinna að breytingum á
menntakerfínu þannig að lögð verði
miklu meiri áhersla en nú er á þær
námsgreinar sem mennta fólk til
starfa á landsbyggðinni; að við-
skipta- og þjónustustarfsemi verði
stórefld í þéttbýlisstöðum á Norður-
landi til þess að bæta samkeppnis-
aðstöðu landshlutans gagnvart
Reykjavík; að dregið verði úr þeim
mismun sem er á milli Reykjavíkur-
borgar annars vegar og sveitarfé-
laga á landsbyggðinni hinsvegar
varðandi tekjur af fasteignagjöldum
og aðstöðugjöldum; unnið verði að
réttlátari tekjuskiptingu en nú er á
milli fyrirtækja og einstaklinga í
undirstöðuatvinnugreinum annars
vegar og þjónustugreinum hinsveg-
ar. Jafnframt verði með stjóm-
valdsaðgerðum dregið úr botnlausri
eyðslu og óþarfa fjárfestingum
þjóðarinnar sem komið hafa m.a.
hafði gert ráð fyrir Bimi Sigur-
bjömssyni bæjarstjóra Sauð-
kræklinga i formannssætið,
Guðnýju í varaformannssætið og
aðrir í stjóm áttu að vera Hilmar
Kristjánsson Blönduósi, Baldvin
Baldvinsson Ljósavatnshreppi og
Sigurður J. Sigurðsson Akureyri.
Samstaða var um kjör form-
anns. og varaformanns, en þegar
kom að kjöri annarra stjómar-
manna var þeim Sigríði Stefáns-
dóttur Akureyri og Ingunni Sva-
varsdóttur Presthólahreppi stiilt
upp við hlið karlanna og svo fór
að þær náðu báðar kjöri ásamt
Hilmari Kristjánssyni.
fram í gífurlegri þenslu á höfuð-
borgarsvæðinu.
Þá skorar þingið á rikisstjómina
að grípa nú þegar til róttækra neyð-
arúrræða til að koma í veg fyrir
óbætanlegt tjón af fyrirsjáanlegu
hruni undirstöðuatvinnuvega þjóð-
arinnar. Hrynji þeir, mun annað
fylgja á eftir. Þingið varar við því
andvaraleysi sem virðist vera gagn-
vart því ástandi sem orðið er og
afleiðingum þess. Þingið samþykkir
að gangast fyrir stofnun sameigin-
legrar nefndar frá samböndum
AXEL Beck iðnráðgjafi þjá Iðn-
þróunarfélagi Austurlands flutti
erindi um átaksverkefni það sem
í gangi er á Egilsstöðum og Seyð-
isfirði og er það fyrsti'vísirinn
af breyttri byggðastefnu hér á
landi. Þróunarverkefnið hefur
verið á dagskrá Byggðastofnun-
ar í nokkur ár, en formlega hófst
undirbúningur þess ekki fyrr en
árið 1986. Hugmyndin er sótt til
Noregs, en þar hafa 70-80% af
sveitarfélögum farið út í ein-
hvers konar átaksverkefni til að
stuðla að atvinnuuppbyggingu.
Á Egilsstöðum og Seyðisfírði
vom haldnar svonefndar leitarráð-
stefnur þessa árs og vom um 40
þátttekendur valdir á hvomm stað
úr hinum ýmsu þjóðfélagshópum.
Þátttakendum er skipt upp I hópa
og fær hver hópur ákveðið verkefni
til umíjöllunar. Fyrsta verkefnið er
umflöllun um hvemig íbúum fannst
að búa á stöðunum í fortíðinni, sl.
tíu ár eða svo, og niðurstöður slðan
lagðar fyrir almennan fund. Annað
verkefni fjallar um hvemig er að
búa á stöðunum í nútíðinni og hvaða
möguleika byggðarlagið hefur og
þriðja verkefnið fjallar um framtíð-
ina, hvemig viljum við búa eftir tíu
sveitarfélaga á landsbyggðinni, sem
fái það sérverkefni að hafa á hendi
hagsmunagæslu og frumkvæði að
viðræðum við ríkisvaldið um endur-
reisn framleiðslu atvinnuvega þjóð-
arinnar. Stjóm sambandsins er falið
að gera úttekt á hlut landsbyggðar
og þá sérstaklega Norðurlands í
þjóðarbúskapnum.. Jafnframt beiti
stjómin sér fyrir því að hægt verði
að ávaxta lífeyrissjóði landsmanna
í heimabyggð þeirra. Þá vekur þing-
ið athygli á því að á tímum sam-
dráttar í dilkakjötsneyslu á síðustu
ár og hvað eigum við að gera til
að fá bömin til að flytja aftur til
baka eftir skólagöngu. Fjórða verk-
efnið fjallar svo um á hvaða svið
skuli leggja áherslu til að draumur-
inn geti ræst.
Hópar eru í gangi á hvoram stað
sem vinna nú að ákveðnu mark-
miði. Á Seyðisfirði hefur til dæmis
verið stofriað hlutafélagið „Frú
Lára“ og hafa 130 konur á Seyðis-
fírði keypt hlutafé. Hyggjast þær
m.a. reka verslun og skóladag-
heimili. Annar hópur hefur í hyggju
að stofna fyrirtæki um kaup á tog-
ara til Seyðisfjarðar sem brýn nauð-
syn er á. Haldinn hefur verið borg-
arafundur um togarakaup og er
ráðgert að hlutabréf verði boðin út
f haust. Einnig er á döfínni stofnun
byggingafyrirtækis vegna aukinnar
húsnæðisþarfar á Seyðisfírði. Á
Egilsstöðum er verið að stofna
hlutafélag um auglýsinga- og
markaðsstofu. Annar hópur vinnur
að innflutningi og einn hópurinn
þar vinnur að undirbúningi fyrir
útflutning á ferskum físki.
„Þessi aðferð ergjörbreytt aðferð
til byggðastefnu Islendinga. Verið
er að reyna að virkja heimamenn
til að hafa frumkvæðið í byggða-
fimm áram hafi heildarkjötneyslan
á íslandi aukist um 2,21 kg á mann.
Þingið beinir því til stjómar sam-
bandsins að hún láti vinna upplýs-
ingar um tilfærslu á heildarkjöt-
framleiðslu í landinu milli lands-
hluta við það að neyslan færist
milli kjöttegunda.
Nýmál
Þingið lýsir yfír vanþóknun sinni
á þeim efnahagsaðgerðum ríkis-
stjómarinnar að skerða kaup og
kjör launþega landsins og varar við
þeim hugmyndum, sem uppi era
um enn frekari launaskerðingu.
Fjórðungssambandið telur að þess-
ar aðgerðir muni fyrst og fremst
koma niður á landsbyggðarfólki og
öðram þeim sem vinna við höfuðat-
vinnugreinamar. Þær era því beint
til þess fallnar að auka enn á fólks-
flóttann af landsbyggðinni til
þenslusvæðanna á Suðvesturhomi
landsins en ekki til þess að rétta
við grannatvinnuvegi þjóðarinnar.
Jafnframt beinir þingið þvf til þing-
manna og fjárveitingavaldsins að
gert verði á næstu áram sérstakt
átak til að bæta vegasamgöngur
milli Norðlendingafjórðungs og
AustQarða. Auk þessa sendir þingið
fbúum Ólafs§arðar kveðjur sínar
vegna náttúrahamfaranna að und-
anfömu og hvetur til samhugar og
samstöðu með þeim. Skorar þingið
á stjómvöld að styðja af fullum
krafti við bakið á þeim í þvf mikla
endurreisnarstarfí sem er framund-
an og fbúana að standa þétt saman
í uppbyggingarstarfínu.
málum í stað þess að bíða eftir
hugmyndum frá sérfræðingum úr
höfuðborginni," sagði Axel. Átaks-
verkefnið er að helmingi greitt af
Byggðastofnun og hinn helmingur-
inn er greiddur af bæjarsjóðum_
Seyðisfjarðar og Egilsstaða. Verk-
efnisstjóri er Elísabet Benedikts-
dóttir. Axel sagði að á fundi hjá
Byggðastofnun sl. þriðjudag hefði
komið fram sterkur vilji til að setja
slíkt átaksverkefni í gang á
Hvammstanga og leiddu allar líkur
til að hafíst yrði handa þar síðar
með haustinu. Auk Byggðastofnun-
ar hefur Iðntæknistofnun sýnt verk-
efninu mikinn áhuga. „íbúar era
mjög áhugasamir um þessar
breyttu hugmyndir, en það verður
að segjast eins og er að kerfíð er
íhaldssamt. Ljóst er að verkefnið á
Hvammstanga verður að vera frá-
bragðið því sem er að gerast á
Austurlandi þar sem allur rekstur
þar stendur mjög höllum fæti. í
þorpinu sjálfu yrði líklega notast
við leitarráðstefnulíkanið, en úti í
sveitunum þyrfti að koma til annað.
Bændur myndu t.d. hittast mánað-
arlega og ræða um hluti eins og
ánamaðkarækt og silungarækt svo
eitthvað sé nefnt," sagði Axel.
Þrjár konur í
fjórðungsstjóm
Heimamenn hafi frum-
kvæði í byggðaþróun
— segir Axel Beck iðnráðgjafi á Austurlandi
1TÆKNIBYLTING + NÝ HÖNNUN • 35% VERÐLÆKKUN 1
með: / 2 s
Þremurtímum, dagatali og vikudegi E (á þremurtungumálum) niðurteljara, skeiðklukku, vekjara o.fl. ÍÍ9HBHBBBP
□□ TISSOT fworimer Hagæða ur J* jqN BJARNAS0N & C0 3.950 kr. Kaupvangsstræti 4, Akureyri. S: 96-24175.