Morgunblaðið - 16.09.1988, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FOSTUDAGUR 16. SEPTEMBER 1988
10% hæira verð
fyrir nýtt kjöt
SLÁTURFÉLAG Suðurlands
hefur ákveðið að bjóða kaup-
mönnum nýtt dilkakjöt á 10%
hærra verði en kjöt frá því í
fyrra. Verðlagsstófnun telur að
þeim sláturleyfishöfum sem
slátruðu í sumar sé þetta heim-
ilt, en aðrir sláturleyfishafar
megi ekki selja nýja kjötið á
hærra verði en kjöt frá því í
fyrra.
• „Við seldum kjöt af nýslátruðu á
þessu verði í sumar og höfum því
heimild til að bjóða það nú á þessu
verði. Það er síðan komið undir
kaupmönnum hvort þeir vilja not-
færa sér þetta tilboð. Þær verslanir
sem keyptu af okkur kjöt af ný-
slátruðu í sumar hafa síðan heimild
til að selja nýja kjötið á 10% hærra
verði en gamla kjötið, en aðrar
ekki. Um er að ræða kjöt í 1. flokki
eingöngu, en það er það kjöt sem
fyrst og fremst selst á þessum tíma.
Það nýja kjöt sem ekki selst verður
hins vegar sett í frystigeymslur að
minnsta kosti fram til 1. október,“
sagði Jón Gunnar Jónsson, fram-
leiðslustjóri hjá Sláturfélagi Suður-
lands, í samtali við Morgunblaðið.
Sláturleyfishafar hafa haldið því
fram, að ef þeir seldu nýja kjötið á
því verði sem þeim hefur verið gert
skylt, þá næmi tap þeirra um 20
krónum á hvert kíló. Aðspurður
sagði Jón Gunnar að 10% álagning
á það verð þýddi að sláturleyfis-
hafar ættu að geta náð endum sam-
an.
Georg Ólafsson, verðlagsstjóri,
sagði í samtali við Morgunblaðið
að þeir sláturleyfíshafar, sem slátr-
uðu í sumar og settu kjöt á markað
á því yfírverði sem þeim var þá
heimilt, megi nú selja nýtt kjöt á
því sama verði. Öðrum sláturleyfis-
höfum sé það hins vegar ekki heim-
ilt meðan á verðstöðvuninni stendur
út þennan mánuð. Ef um framleng-
ingu verðstöðvunarinnar verði að
ræða að þeim tíma loknum, þá komi
til aðrar forsendur, og um einhveij-
ar undanþáguheimildir verði þá
væntanlega að ræða.
Hreiðar Karlsson, kaupfélags-
stjóri á Húsavík og formaður
Landssambands sláturleyfishafa,
sagði að samkvæmt búvörulögun-
um ætti alls staðar að vera í gildi
sama verð á kjöti í heilum skrokk-
um, og því þætti sér óraunhæft að
verið væri að selja kjöt af nýslátr-
uðu á mismunandi verði.
Halda eftir 30 krónum
af hverju kílói kjöts
„MÉR er kunnugt um að ein-
hveijir sláturleyfishafar hafa
áskilið sér rétt til að halda eftir
30 krónum af hveiju kflói kjöts
sem fer i slátrun, og i sjálfu sér
hafa aðrir sláturleyfishafar
sama möguleika til þess ef þeir
telja sig með þvi ná einhveijum
árangri," sagði Hreiðar Karls-
son, formaður Landssambands
sláturleyfishafa,. í samtali við
Morgunblaðið. Hann sagði jafn-
framt að sér væri kunnugt um
að einhveijir sláturleyfishafar
hafi einnig sett fram formlegan
fyrirvara um greiðslutíma til
bænda, miðað við hvernig tækist
að fjármagna tilkostnað við slátr-
unina.
„Ég taldi þó eftir stjómarfund
Landssambands sláturleyfishafa,
sem haldinn var síðastliðinn þriðju-
dag, að ekki yrði gripið til þessa
ráðs neins staðar," sagði Hreiðar.
Jóhannes Kristjánsson, formaður
Landssamtaka sauðfjárbænda,
sagði í samtali við Morgunblaðið
að hann léti sér helst detta í hug
að ef að þessum aðgerðum yrði þá
væri þar um að ræða neyðarúrræði
að hálfu sláturleyfíshafa í erfiðri
stöðu.
„Ég á hins vegar ekki von á því
að bændur taki þessu með jafnaðar-
geði ef af verður, en við verðum
illa settir ef við fáum ekki að slátra.
Ef þetta verður úr, þá sýnir það
einfaldlega að sá þáttur í búvöru-
lögunum stenst ekki, sem mest var
hampað á sínum tíma, og fjallar
um hvemig greiða ber fyrir afurð-
imar. Reyndar hefur hann aldrei
staðist, nema ef vera kynni hjá ein-
staka sláturleyfíshafa. Að mínu áliti
hafa bændur aftur á móti staðið
að fullu við gerða samninga. Þetta
sýnir einfaldlega að gjörðir Alþingis
og loforð ráðamanna þessarar þjóð-
ar em ekki pappírsins virði.
Að mínu mati verður að nota
næsta vetur til þess að koma öllum
þessum málum á hreint í eitt skipti
fyrir öll. Það er eins og öllum komi
á óvart á hveiju hausti að þá þurfi
að slátra, og óþolandi skipulags-
leysi hefur verið ríkjandi. Það er
til dæmis óþolandi að mismunur á
útreikningum á sláturkostnaði hjá
ríkinu annars vegar og hjá slátur-
leyfishöfum hins vegar sé á bilinu
100—200 milljónir. Ef það hefur
verið ætlan ríkisvaldsins að lög
stæðust, og af þess hálfu dregið í
efa réttmæti þess sem sláturleyfís-
hafar segja, þá sýnist mér ekki um
annað að ræða en að fram fari ítar-
leg rannsókn á rekstri sláturhúsa,
til þess að fá úr þessu skorið í eitt
skipti fyrir öll. Það er alveg óþol-
andi að bændur séu alltaf þolendur
í þessu sem þeir hafa engin tök á
að hafa áhrif á,“ sagði Jóhannes
Kristjánsson.
AF INNLENDUM
VETTVANGI
eftir AGNESI BRAGADÓTTUR
„Framfærsla með voða-
lega flókinni bókfærslu“
ÞORSTEINN Pálsson forsætis-
ráðherra reyndi í fyrradag að
að blása lífi í rikisstjómina með
viðræðum við Steingrím Her-
mannsson og Jón Baldvin
Hannibalsson. Þær viðræður
reyndust árangurslausar. Við-
mælendur Þorsteins töldu, að
hann hefði ekki léð máls á
málamiðlunum, sem þeir gætu
sætt sig við, en forsætisráð-
herra mun hins vegar hafa ta-
lið, að hann hefði komið til
móts við samstarfsmenn sína
án þess að þeir sýndu nokkra
viðleitni á móti.
Seint í fyrrakvöld átti forsætis-
ráðherra svo fund með tveim-
ur bankastjórum Seðlabankans,
þeim dr. Jóhannesi Nordal og
Geir Hallgrímssyni. Að loknum
þeim fundi tók Þorsteinn ákvörð-
un um að beina því til samráð-
herra sinna, þeirra Steingríms
Hermannssonar og Jóns Baldvins
Hannibalssonar, að sett yrði á
laggirnar undimefnd fiokkanna
þriggja, með þeim Jóni Sigurðs-
syni, viðskiptaráðherra, Halldóri
Asgrímssyni, sjávarútvegsráð-
herra, og Friðrik Sophussyni, iðn-
aðarráðherra, sem í samvinnu við
dr. Jóhannes Nordal færu yfír
stöðu mála, og reyndu að fínna
samkomulagsgrundvöll. Fram-
sóknarmenn töldu, að þessi
ákvörðun hefði verið tekin á fundi
„æðsta ráðs“ sjálfstæðismanna.
Þessi undimefnd kom saman til
fundar síðdegis í gær og aftur í
gærkvöldi. Samkvæmt upplýsing-
um Morgunblaðsins töldu ráð-
herramir þrír, að þeir gætu út af
fyrir sig nálgast hver annan í sjón-
armiðum en meiri spuming væri,
hvort þeir gætu fengið flokka sína
til að samþykkja einhveija mála-
miðlunarlausn.
Seint í gærkvöldi vom svo þing-
flokkar Sjálfstæðisflokks og Al-
þýðuflokks á fundi.
Framsóknarmenn
þungbúnir
Framsóknarmenn voru þung-
búnir í gær og sögðu að Þorsteinn
væri meira að segja að hlaupa frá
sínum gömlu tillögum og væri
byijaður að draga „dauðar kanín-
ur“ upp úr hatti sínum. Svo nefna
þeir tillögur þær sem Ólafur
Isleifsson, efnahagsráðgjafí ríkis-
stjómarinnar, lagði fram, þegar
forstjóranefndin var að störfum,
samkvæmt tilmælum forsætisráð-
herra. Viðbrögðum Einars Odds
Kristjánssonar, formanns nefnd-
arinnar, við tillögum Ólafs ísleifs-
sonar var lýst af kunnugum á
eftirfarandi hátt: „Hér sitjum við
gjaldþrota menn með sveittan
skallann og fyrirtækin á hausnum
og svo kemur þú, þú ráðgjafí ríkis-
stjómarinnar, úr þínum fílabeins-
tumi og töfrar upp úr þínum
bögglaða pípuhatti dauðar kanín-
ur.“
Þorsteinn Pálsson, forsætisráð-
herra mun hafa reifað hugmynd-
ina í fyrrakvöld að ákveðin yrði
meiri gengisfelling en áður hafði
verið um rætt, sem var 3%, auk
þess sem hann er sagður hafa
lagt til að verðbólga hjaðnaði ekki
jafnört og gert var ráð fyrir í fyrri
tillögum, eða að hún yrði um 24%.
Hvorki alþýðuflokksmenn né
framsóknarmenn em til viðræðu
um slíka lausn, sem þeir vilja
raunar alls ekki kalla lausn. Segja
þeir að með þessarí leið verði ekk-
ert við fjármagnskostnað ráðið og
nafnvextir muni hækka. Benda
þeir á hversu mikið misgengi yrði
á milli fjármagnskostnaðar og
launa, en gert er ráð fyrir a.m.k.
6 mánaða frystingu launa í tillög-
um forsætisráðherra. Það verði
aldrei hægt að bjóða launþegum
upp á umtalsverða gengisfellingu,
með 20 til 24% hækkun láns-
kjaravísitölu og 0% hækkun
launa.
Framfærsla, bókfærsla
eða undanfærsla?
Raunar mun lítil alvara hafa
verið á bak við samþykki þeirra
Jóns Baldvins og Steingríms við
því að undimefnd flokkanna
reyndi að vinna að sameiginlegri
tillögu. Jón Baldvin sagði í sam-
tali við mig í gær: „Hugtökin og
atburðarásin er á þessa leið. I
allan vetur hafa þeir heimtað upp-
færslu, en það heitir gengislækk-
un. Svo kom „Bjargvætturinn í
grasinu", og þá heimtuðu þeir
niðurfærslu. Svo ýttu þeir niður-
færslunni út af borðinu (ég er að
sjálfsögðu að tala um sjálfstæðis-
menn) og þá heimtuðu þeir milli-
færslu. Nú em þeir að ýta milli-
færslunni út af borðinu. Svo hefur
Denni heimtað bakfærslu og nú
em þeir að ýta bakfærslunni út
af borðinu og þetta endar með
tvennu: Þetta verður framfærsla
með voðalega flókinni bókfærslu,
eða bara undanfærsla!"
í 'gærkvöldi var búist við því,
að forsætisráðherra myndi leggja
fram á ríkisstjómarfundi í dag
tillögu um aðgerðir í efnahags-
málum oggera samstarfsflokkun-
um að samþykkja eða hafna, en
áður en það gerist mun hann
væntanlega eiga fund með for-
mönnum samstarfsflokkanna og
þeirri undimefnd sem var að störf-
um í gær.
Dómsdagur ekki
endilega í dag
Ekki er þar með sagt að dóms-
dagur sé endilega í dag hvað varð-
ar líf þessarar ríkisstjómar, því
heimildarmenn mínir áttu í gær
allt eins von á því að einhver frest-
ur yrði gefinn áður en svara yrði
krafíst. í dag bendir því margt
til þess að það komi í hlut mið-
stjómar Framsóknarflokksins á
fundinum á morgun að taka
ákvörðun um að binda enda á
þetta stjómarsamstarf.
Heimildir mínar hermdu að
vonlítið væri um samkomulag og
að allt benti til þess að hvers kon-
ar sambræðingi, sem borinn yrði
upp á ríkisstjómarfundi, yrði
hafnað og þar með væri stjómin
lens og ekkert eftir nema að fara
frá. Spumingin væri nú fyrst og
fremst sú hvemig ríkisstjómin
færi frá, ekki hvort hún færi frá.
Það er ekki að ófyrirsynju að
ljúka þessum misjafnlega ábyrgu
hugleiðingum með lítilli ferskeytlu
sem heyrðist af munni eins stjóm-
málamannsins í gær:
Yzt í norðri rís eyja úr mar.
Þar aldan leikur við hlein;
Væri ekki gott að geyma þá
þar,
Grímsa, Nonna og Stein?
Elite-keppnin í Japan:
Unnur komst
í úrslit
UNNUR Valdís Kristjánsdóttir fulltrúi Nýs lífs í Elite-
keppninni í Japan komst í úrslit keppninnar. Var hún
í hópi 15 stúlkna af 60 sem það gerðu. Þetta er í ann-
að sinn sem íslensk stúlka kemst f úrslit þessarar
keppni.
Við höfum ekki nákvæmari fregnir af frammistöðu Unnar
en keppnin var haldin í Atani í Japan. Unnur sigraði í
undankeppninni hérlendis í fyrra, var valin úr hópi 100
stúlkna. Aðalskrifstofa Elite í New York fékk strax mikinn
áhuga á Unni og hefur hún dvalið þar um skeið í mynda-
tökum.
Unnur er aðeins 15 ára gömul, fædd 13. ágúst 1973.
Samvinnutryggingar:
Axel Gíslason verð-
ur framkvæmdastjóri
„ÞETTA leggst mjög vel I mig og
ég hlakka til að takast á við ný
verkefni f samvinnu við ágætt fólk
hjá Samvinnutryggingum," sagði
Axel Gíslason, aðstoðarforstjóri
Sambandsins. Hann hefur verið
ráðinn f starf framkvæmdastjóra
Samvinnutrygginga frá næstu
áramótum.
Um áramót lætur Hallgrímur Sig-
urðsson af starfí framkvæmdastjóra
en mun áfram veita endurtrygginga-
deild félagsins og Líftryggingafélag-
inu Andvöku forstöðu uns hann læt-
ur af störfum um áramótin 1989-90.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins mun ekki verða ráðinn nýr
aðstoðarforstjóri til SÍS í stað Axels.
Axel Gíslason.