Morgunblaðið - 29.11.1988, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 29. NÓVEMBER 1988
29
Rithöfiindur sem
vill skemmta
Békmenntir
Jóhann Hjálmarsson
Einar Már Guðmundsson:
LEITIN AÐ DÝRAGARÐINUM.
Almenna bókafélagið 1988.
Leitin að dýragarðinum er safn
smásagna eftir Einar Má Guð-
mundsson, átta sögur. Sumar þeirra
eru samstæðar að því leyti að við-
fangsefni og vinnubrögð eru af
líkum toga, aðrar eru á skjön, en
geta sem slíkar átt margt sameigin-
legt.
Einar Már vill skemmta lesend-
um sínum. Maður freistast til að
kalla eftirfarandi sögur skemmti-
sögur: Sending að sunnan, Malbik-
unarvélin, Garðyrkjumennirnir,
Austrið er rautt, Æðahnútar og
eiturlyf og Leitin að dýragarðinum.
Þá eru bara eftir tvær sögur sem
ekki tilheyra fýrrnefndum flokki:
Regnbogar myrkursins og Þegar
örlagavindamir blésu.
Ekki getur það talist ljóður á
ráði sagnahöfundar að skrifa læsi-
legar sögur, enda býst ég við að
margir lesendur muni njóta frá-
sagnargáfu og hugkvæmni Einars
Más þegar hann bregður á leik.
Fyrsta sagan, Sending að sunn-
an, er til dæmis þannig saga að hún
hlýtur að kæta, höfða jafnt til les-
enda sem eru á höttunum eftir af-
þreyingarefni og þeirra sem hafa
ekkert á móti því að alvarlegar
bókmenntir hafi skemmtigildi. Sag-
an lýsir því hvernig venjulegur
maður umtumast þegar hann horf-
ist í augu við ástina samofna gimd-
inni. Sölumaður sem kynnist mörg-
um konum á ferðum sínum um
landið hittir konu sem hann getur
ekki lifað án. í fyrstu gengur allt
að óskum, en paradísarmissir renn-
ur upp og hann á sér stað með
þeim hætti að bylting verður í lífi
tveggja einstaklinga. Sagan dregur
VJterkurog
k-J hagkvæmur
auglýsingamiðill!
upp mynd brotgjams tilfinninga-
heims þar sem ósigur og dauði leika
stór hlutverk.
Sending að sunnan er ekki galla-
laus saga. Frásögnin af því hvern—
ig„allt byrjaði" virðist til dæmis
óþörf og sögulokin em of einföld
þótt sagan gangi upp. Viðbrögð
sölumannsins undir lokin em frem-
ur ótrúverðug miðað við það hve
fylginn hann er sjálfum sér, saman-
ber Vestmannaeyjaferðina. En ein-
hvem veginn þarf að ljúka sögu.
Malbikunarvélin er Reykjavíkur-
saga sem lýsir ofsóknarhugmynd-
um gamals manns. Garðyrkjumenn-
irnir er saga tveggja bræðra sem
eftir að hafa hrökklast burt úr sveit-
inni koma undir sig fótum í borg-
inni. í sögunni Austrið er rautt er
gert gys að pólitísku trúboði. Æða-
hnútar og eiturlyf er saga af því
hvemig þetta tvennt getur skapað
undarleg örlög. Leitin að dýragarð-
inum hermir frá Frakka sem lendir
í hinum kynlegustu ævintýmm á
flakki sínu um veröldina.
Af öllum þessu sögum má hafa
gaman. Síðastnefnda sagan geldur
þess helst hversu sundurlaus hún
er. Sögumar tvær, Regnbogar
myrkursins og Þegar örlagavind-
arnir blésu, skilja einna mest eftir.
Regnbogar myrkursins greina frá
ungum dreng sem hefur misst föður
sinn, en í heimi drauma og ímynd-
ana er faðirinn alls ekki dáinn.
Þegar örlagavindarnir blésu dregur
upp mynd bílslyss á einkar nærtæk-
an hátt. í báðum þessum sögum
er myndríki og spenna, einkenni
sem við þekkjum úr skáldsögum
Einars Más. Þessar sögur em í senn
Qsameind
Brantarholti 8,
simi 25833
Einar Már Guðmundsson
vel skrifaðar og nísta lesandann í
merg og bein.
Dæmi um stíl Einars Más er þetta
brot úr Þegar örlagavindamir blésu:
„Hljóðlátur þytur.
Hrollkaldur gustur.
Hátt uppi glitra stjömurnar, him-
intunglin sem með ljósbláum sjáöld-
mm horfa út í geiminn.
Horfa, stara og skima.
Einsog ljósastaurarnir með orku
fallvatnanna í æðum og perur skatt-
borgaranna í höfðum.
Þeir horfa líka, stara og skima
og varpa ýmist gulum eða skær-
grænum bjarma í kringum sig þar
sem þeir standa í beinum röðum
og lýsa upp borgina þar sem hjónin
Nikúlás og Nanna aka einhvers
staðar á milli húsanna í miðbæn-
um.“
Þegar á allt er litið er Leitin að
dýragarðinum tilvalin bók fyrir les-
endur sem enn hafa ekki komist í
kynni við skáldsögur Einars Más.
Þetta em sögur fyrir breiðan les-
endahóp. Bestu sögumar vitna um
helstu höfundareinkenni og um leið
kosti hins sérkennilega sagnasm:'3-
Bjart skrifborðsljós,
heima og á vinnustað:
DULUXTABLE
Fæst i öllum helstu raftækjaverslunum og
kaupfélögum. Heildsölubirgðir:
EFTIR ÞÍNUM
EIGIN
MYNDUM
VERÐ
KR. 42
PR. STK.*
*MINNSTA PÖNTUN
10 STK.
Sendu vinum og vandamönnum skemmtilega
og persónulega jólakveðju með jólakorti,
eftir þínum eigin myndum.
Skipholti 31, sími 680450
með
Kópal
Geisla
Veldu Kópal
með gljáa við hæfi.
Miele
Miele
ryksugur eru
sterkar
liðugar
hljóðlátar
kraftmiklar
hreinlegar
áreiðanlegar
fallegar
SUNDABORG 1 S. 6885 88-68 8589
Mcísöhiblaó á hverjum degi!