Alþýðublaðið - 15.08.1932, Blaðsíða 3

Miklar atíionobætor
Langvarantli atviinnuleyis.i sverf-
ur nú svo harðiega að fjölda
verMýðisheiimila, að þeim ertu all-
ar bjargir bannaöar, neana nú
þegar verði miklum og góöum
atvinnubötum komið í fram-
kvasmd. Þess ver'ður vél að gæta,
áð svo mörg hundruð manns hafa
nú um langan títna liöáð sárlega
af atvinnuleysi, að atvinnubæt-
umar megá ekki vera neitt smá-
smiði, tií þess að þær bæti úr
neyð fjöldans.
Óg hvað er líka hægt að gera,
eiris og nú standa sakir, sem sé
sjálfsagöara og óhjákvæmillegra
tiíl aimenningsheiUa, heidúr en að
sjá svo um, áð þessar langþreyttu
fjöliskyldur, sem svo lengi hafa
bariist við atviinnuleysá og skort,
fái hið iangþreyða tækifæri til
þess að afla sér brauðs með
vinnu sinni? Hvað skyldi vera
jafnsjálfsagt eins og að sjá svo
um, að hinni nagandi kvöil at-
vinntuilieysisins sé létt af heimiiis-
feðrunum, sem hafa dag eftir dag
leitáð viunu, leitað brauðs handa
konum sínum og biirnum, en enga
vjinnu fcngið ? Og mæðurnar, sem
ekki eni öruiggar um þáð í dag,
hváð þær gétí haft í málsverð
handa börnum sínum á morgun,
— og svo hefír verið niarga
daga —, þær hafa sannanlega
kvalist nógu lengi af vonbrigðum
og áhyggjum, þótt heámiliin þteáirra
fari nú að fá einhverjar tekjur
tál lífsváðurværás fjölskyldunum.
Ríki og bæjarfélag hafa mikla
og ábyrgðarríka skyldu til aið
létta þessum hörmungum af, En
til þess verða að korna mtklm
atvinnubætur,
TH þess áð verkiin, sem unnin
eru til atviunubóta, komi einnig
að framtíðarnotum, jafnfriamt
bjargráði því, sem atvinnan sijálf
er fyrir sárpínd og langþjáð
heimili atvinnuteysingjanna, þá er
ííka vandaiiaust að velja verk-
efnin þannig, að þau verði til
frambú öiargagns, og hefir áður
verið bent á ýmis slík verk, bæði
af fulltrúum Alþýðufiliokksins í
bæjarstjóminni og sömuleiðis hef-
ir það verið gert hér í blaöimu.
Þannig viust tvent í senn. Um
leið og bætt er úr atvinnuteysilnu
eru framkvæmd verk, sem biðið
hafa úrlausmar og koma sjáif að
fullum notum fyrir almenning.1
Hyað ætti að geta glatt for-
ráðamienm rikisins og bæjarfé-
lagsins meira heldur en að hrinda
af stað sJíkum framkvæmdum, tii
þess í senn að .bjarga fjiölda
heimila og kioma nauðsyntegum
fnamikvæmdum i vexk?
Pjócituerjmn dr. Kedi flutti mjög
fróðlegan ög skemtiilegan fýrir-
lestur á íslenzku í gær í út-
varpið um Vatnajökulsför sína.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
a
Verðnr efri deiid irsha frírífe-
ispmgsins afnnmin?
Dubliin, 15. ágúst. U. P. Gerald
Boland, fulitrúi De Vatera, hefír
haldið ræðu í Castl^rea og lýst
yfir því, áð fríríkisstjómin íhugi
áð leggja fyrir neðri deild (daii)
frunrvafi) tiil laga um áð leggja
miður efri deild þingsins (sena-
te) vegna þess, að hún bafí gert
sig seka um áð teefja fyrir fxám-
gangi mauðsymlegra þjóðmála og
vefði að telja slikt andstætt hags-
• i
munum þjóðarinnar.
Réttmæt ferafa
frá Jóni ár Flóannm.
Á afréttarmálafundi, sem halld-
inn vár að Skeggjastöðum/ í Flóa
7. ágúst 1932, kom kvörtun frá
fjáreigendum þeim, er nota Flóa-
( og Skeiða-afréttí, yfir því, hve
ferðamenn þeir, er fara um Þjórs-
árdalimm og afréttina, gæti lítt
þeirrar sjálfsögðu skyldu, að loka
girðingarMiðum þeim, sem eru
á leið þeirra, svo fé það, siem á
afréttínum er, nennur um opin
hliðin tíl bygða löngu fyr en því
er ætlað, og fyllir engj.ar og haga
imargra ábúenda í Önúpverja-
hreppi, og veldur þeim þannig
tjóni.
Afréttarmálafundurinn stoorar
því alvarlega • á allar bitneiiðá-
stöðvar og bifreiðaeigendur, að
brýna það fyrir ökumönnum sín-
um að loka öllum girðingarhlið-
um, sem á leið þeirra eru upp
um Þjórsárdal að Hjálip og
Gjánni.
Verði þessa ekki gætt betur
eftírleiðis en Mngað tl» neyðast
eigendur afréttanna til þess, að
hafa verði við Miðin og kæra til
sekta þá v'egfarendur, sem ekki
loka hliðum þeim, sem að — og
á afréttunum liggja.
ísland og Amerka.
Eins og að líkindum lætur, geta
amerísk blöð ítarlega um afhjúp-
un Leifsvarðans hér i Reykjavík-
„New York Timies“ og >,New York
Heráld Tribune" biitu ritistjórnar-
greinar af tilefni afhjúpunar
minnisvafðans. f ritstjórnargriein
„New York Herald Tribune“ er
mælt á þá leið, að þessi viðburð-
ur ætti að verða til þess, að alar
þjóðir í NoTÖur-Evrópu og mienin
af þessum þjóðum i Vesturheimi
fengi betri skilning á því, hve
mikilli skúld þær standa í við
fsland, og er í því sambandi
minst á Mnar fornu bókmientir
þjóðarinnar. Ritstjórlnargrieinar
þessara tveggja stærstu og á-
hrifamestu blaða í New York eru
í aila staðd mjög vingjarnlegar í
■garð Islands og fslendinga. Rit-
istjómargreinar af tilefni afhjúp-
ar Leifs-miínnismerkisi'ns hafá
leinnig verið bdrtar í fjöldamörg-
Kort herforinejarððsins
af [fslandi, öll pau sem út eru
komin. fást ávalt hjá mér.
Uppdráttur af Snðvestarlanði
og Bf lvegakort af Islandf,
brotið þanfiig að kortin fara
vel í vas, eru ómissandi á
ferðalögum. Verð kr. ?,50 og
kr. 1,00.
Austurstræti 1. Sími 26.
um ameríiskum biöðum, en sum
þeirra hafa einnig birt greinir
urn Leif heppna og ferðdr hlans,
leséndunum tii fróðleiks. (FB.)
AtvÍOMleysingjar.
Annað kvöld M. 8 halda verk-
lýðsfélögin hér, Verkamannafélag-
ið „Dagsbrún“ og Sjómammfélag
Reykjavíkur, sameeiigintegan fund
í' alþýðuhúsinu Iðnó til að ræða
um atviwnuieysið, aðstöðu verka-
íýðsins og atvinnubæíur.
Skráningar þær, sem hér hafa
farið fram í sumar — skráning
verkl ý ðisf é laganna um mámaða-
mðtín júní og júlí og skráning
hiris opinbera nokkxu síðar —
hafa fært öllum heim sanninn um
það, að atvinnuleysi hefir aldrei
fyr veriö annað eins hér í Rieykja-
vík og það er nú. Þær hafa sýnt,
að meðaltekjur daglaunamanna
hafa veriö tæpar 160 krónur á
rnánúði síðan 1. janúar síðiastlið-
inn, og gefur það giögga hug-
mynd um hvemig umhorfs muni
vera á alþýöuheimiluttum i þiess-
um bæ, þvi atviunuleysi er ekki
innihaldslaust orð eða nafn á að-
stöðtu einstaklingsins. Það felur
í sér skort á lífsnauðsynijum,
eymd og auk þess spilíling á
beiilbrigðu sálarlífi, þvi atvinnu-
leysið nagar manndóm hvers
manns, legst eins og citur að
framtaki og sjálfsbjargarhvöt.
Atvinnúleysið er þjóðfélags-sjúk-
dómur, sem ekki er haégt að
lækna nema með fullum upp-
skurði, breytingu á skipulaginu,
bneytingu á starfsháttum þjóðar-
innar og sMftingu á þvi, er vinn-
an skapar.
Þáð verða alþýðumenn og kon-
ur að gera sér Ijóst.
En rneðan skipulaginu er ekM
breytt og því eMd, skorið fyrir
rætur meinisemdarinnar, verður
verkálýð'urinn að verjast henni
eftir megni, og það gerir hann
með samtökum sínum, sem bera
fram kröfur hans tíl þeárra, er
halda þjóöfélagsskipattánni við
líði, þrátt fyrir sjúkdóm hennar,
og sem bera því ábyrgð. á henni
og afieiðángum berínar frammi
fyrir öllum þeám, er ekkert eiga,
ekkert hafa „upp á að h;laupa“
er atvinnan bregst, og siem vilja
breyta sMpúlagiriu og hafa því
bent á laúsn út úr vandKeöunum.
Kröfur samitakannia etu því
kröfur \ erkalýösins.
Hvert mannsbarn á heimtingu
á uð fá að lifa, og ekkert getur
staðið gegn því nema andstæð
náttúra. Náttúran er ótæmandi og
við fslendingar lifum á þvi fyrst
og frernst, áð afla úr henmi beán-
linis. Nægtabúrin eru full — það
er skipulaginu að kenna, að ménn
líða skort og hafa hvorM fæði,
klæði, hús rié heámili..
Við eigum því heimtinigu á að
við fáum greddda fyrir okkur
húsaleigu, rafmagn, gas, kol —
ef við fáum ekM að vinna,. Við
eigum heimtingu á að fá Mæði
og fæði meðan það er ti:l í Jiarid-
iriu og náttúran iokast ekki. —
Ef peninga þarf tií, þá eru þeir
tál. Þeir eru til í bamkabókum
eignaimannanna, þar eru þeir tíl
i— og ekkert getur aftrað því, að
þeir skuli tefcnir, ef það þarf
til að geta satt hungrandi fólk.
Það er sárt að geta ektó satt
börnin sín þegar þau eru svöng,
ég þoli sjálfur nokkuð, en, það
þoli ég eldd, og það er ég nú
búinn áð þola nóg finst mér.
Ég skrifa þetta alt af þvi ég
heyrði talað im fundinn á Dags-
brúnarskrifstofunni, og mér finst
að við verðum að standa saman.
Félögin okkar er það eina, sem
við getum vonað að geti hjálpað
okkur, og því betur, sem við
fylkjuni okkur um þau og þær
kröfur, sem þau samþykkja, því
betri verður árangurinn. Við er-
urn búnir áð reyna það, þó seint
gangi. Það er kann ske af þvi
við ofurefli er að etja og við er-
um ekM nógu samtaka.
Atvinnu og brauð! sagðl AI-
þýðublaðið.
Já,
atvinna og brauð!
Það er krafan.
J. S.
verkamiaður.
ChicagosýninQin að ári.
%
Chicago í ágúst. U. P. Charles
G. Dawes, fyrrum sendihcrra
Bandarikjanna í Bnetlandi, hefir
tekið að sér yfirfjármálastjóm
alþjóðtasýningarinnar, sem hér.
verður haldin að ári. Fjörutíui
þjóðir hafa þegar boðað þátttöku
isína í sýnirigunni. Tilætlunáin er,
láð á sýningunni geti menn fengið
fræðslu og yfírlit um framfarir í
heiminum á seinustu 100 áiluim.
Skrifstofur hafa verið opnaðar í
Lundúnum og París til þess að
greiða fyrir sýnendum frá Ev-
rópu og væntanlegum. sýnángar-
gestum þaðan.