Morgunblaðið - 03.02.1989, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. FEBRÚAR 1989
11
—

■ .
Svar við „galopnu
bréfi“ Sigurðar
Þórs Guðjónssonar
eftir Guðmund
Bjarnason
í blaðagrein sem birtist í Morg-
unblaðinu 12. janúar sl. undir yfír-
skriftinni „Galopið bréf...“ varpar
greinarhöfundur nokkrum spurn-
ingum til mín þar sem spurst er
fyrir um athugun á lyfjagjöfum
lækna á vinnuhælinu á Litla-
Hrauni, hvemig staðið hafi verið
að athugun svo og hvetjar niður-
stöður hafí verið.
í stuttu máli eru svör mín þau
að heilbrigðisráðuneytið hefur ekki
látið gera könnun á lyfjagjöfum til
fanga á Litla-Hrauni enda er það
hlutverk landlæknisembættisins að
fylgjast með slíkum málum og ann-
ast athugun ef ástæða þykir eða
athugasemdir eða kæmr berast um
vinnubrögð sem þykja athugaverð.
Mér er kunnugt um að landlækn-
ir hefur látið kanna hve margir
fangar á Litla-Hrauni em á lyfjum,
hvaða lyfjum og hve mikið magn
hver fangi fær. Ég tel slíka athug-
un fyrst og fremst eiga erindi til
heilbrigðisyfírvalda, þ.e. ráðuneytis
og landlæknisembættis svo og til
viðkomandi aðila, lækna einstakl-
inganna sem í hlut eiga og e.t.v.
til aðstandenda þeirra, en ekki til
almennings í gegnum fjölmiðla
nema að því leyti sem upplýsingam-
ar em almenns eðlis. Niðurstöður
verða því ekki birtar í heild sinni
enda eins líklegt að þar komi fram
viðkvæm persónuleg málefni.
Ég bað landlækni að taka saman
þær upplýsingar sem hann teldi
rétt að láta koma fram opinberlega
um mál þetta og þær ályktanir sem
af þeim draga. Upplýsingar þessar
bámst mér 30. janúar sl. og fara
þær hér á eftir.
„Landlæknisembættið hefur, eins
og lög gera ráð fyrir, athugað kæm
sem Sigurður Þ. Guðjónsson gerir
að umtalsefni í blaðagrein í Morg-
unblaðinu 12.01.1989 undirheitinu
„Galopið bréf til heilbrigðismálaráð-
herra og smáskeyti til dómsmála-
ráðherra".
Niðurstöður þeirrar athugunar
era þessar:
1. Varðandi fyrirspum SÞG um
lyfjameðferð eins fanga, sem
jaftiframt telst sjúklingur, skal
fram tekið að vissulega fékk
sjúklingur nokkuð háa lyfja-
skammta en miðað við sjúk-
dórnseinkenni, aðstæður og að-
búnað tel ég ekki að lyfja-
skammtur hafí verið of hár.
2. Vegna fyrirspumar um lyfja-
neyslu fanga á Litla-Hrauni.
Samkvæmt upplýsinum, sem ég
hefí aflað mér frá læknum
Litla-Hrauns, er nú um þriðjung-
ur fanga á einhveijum lyfjum.
Tæpur helmingur er á sterkum
geðlyfjum vegna erfiðra geð-
sjúkdóma. Þriðjungur er á ró-
andi og svefnlyfjum eða rúm
10% af öllum föngum. Þess skal
getið sérstaklega að í þessum
tilvikum er um langvarandi
notkun róandi lyfla að ræða fyr-
ir vistun og er sú notkun talin
nauðsynleg vegna geðkvilla.
Eins og undirritaður hefur oft
bent á em fangelsi ekki æskilegur
staður til þess að endurhæfa menn,
sem eiga að baki oft margra ára
áfengis- og fíkniefnaneyslu. Þó að
gæslulið sinni föngum eftir bestu
getu skortir það þjálfun til þess að
veita slíkum sjúklingum nauðsyn-
lega aðstoð og meðferð. Læknis-
þjónusta er stopul og geðlæknar
koma aðeins endmm og eins. Með-
ferð við geðsjúkdómum verður
Guðmundur Bjarnason
„Ég er að vinna að því
í samráði við dóms-
málaráðherra að fund-
in verði betri lausn á
málum þeirra ógæfu-
sömu einstaklinga sem
gerst hafa brotlegir við
lög og eiga við alvarleg
geðræn vandamál að
stríða.“
aldrei nema nafnið eitt. Neysla
kvíðastillandi og róandi lyQa er
ætíð nokkuð háð aðstæðum og að-
búnaði sjúklinga en er oft eina ráð-
ið sem hægt er að grípa til í fangels-
um. Ef haft er í huga að mikill
meirihluti fanga er vistast á Litla-
Hraun hafa átt við langvinnt áfeng-
is- og fíkniefnavandamál að stríða
er ekki furða þótt síbrotatíðni sé há.
Lyfjaneysla í fangelsum er að
öllu jöfnu meiri en utan veggja
þeirra. Sjálfsagt er að draga sem
mest úr lyfjanotkun þar, sem og
annars staðar, og má vera að þessi
umræða stuðli að þeirri þróun. En
ef til em lyf, sem lina þjáningar
og sjúkdóma, ber lækni að ávísa
þeim, m.a. vegna skorts á öðmm
meðferðarleiðum, annars bregst
hann skyldu sinni.
Tekið skal fram að á ámnum
1976 og 1982 vom gerðar saman-
burðarathuganir á lyíjaneyslu
íslenskra fanga og fanga í fangels-
um Norður-Evrópu. í ljós kom að
lyfjanotkun í íslenskum fangelsum
var mun minni en í erlendum fang-
elsum.
Athuganir erlendis frá gefa
greinilega til kynna að unnt er að
ná góðum árangri við endurhæfingu
fanga og jafnframt að losa sjúkl-
inga við fíkniefni og lyfjaneyslu ef
þeir fá meðferð frá sjúkrastofnun.
virðingarfyllst,
Ólafiir Ólafsson,
landlæknir.“
Ég tel ekki ástæðu til að orð-
lengja frekar um mál þetta en vil
geta þess hér að ég er að vinna að
því í samráði við dómsmálaráðherra
að fundin verði betri lausn á málum
þeirra ógæfusömu einstaklinga sem
gerst hafa brotlegir við lög og eiga
við alvarleg geðræn vandamál að
stríða.
Hö/undur er heilbrigðis- og trygg-
ingamáiaráðherra.

Góðan daqinn!
/ \/
STORKOSmúS —
VERÐÍÆKKUN!

\írifrí:k m,000-
]/rOhxhkun:hr, 85,000,
tá/sm/imÆk
Ttlbi)ð5Vtrd
kr,480,000,-stfr.
jj GrtptujoH tœkifcrí jjrir \ttnianÍHfur hakkanir. * Sf
6ói^riiijluhjör eiö^eAr tw/oJir bitar Ukrnr -------• HM .*«
'fvtri. ÉHlHÍ

0";
_ l: S9 K*
HÖFÐABAKKA 9 SIMI 687300