Alþýðublaðið - 27.08.1932, Blaðsíða 2

2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
1276 atvinnuleysingjar.
Við pannsóhn á atvinnnleyslsskýrslum
verkaiýðsféiaganna og bæjarstjórnar hef-
ir komtð i ijós, að 1186 atvinnuleyslngjar
hafa látið skrá slg, en Jsar að anki hafa
00 menn iátið skrá sig í skrifstofn at-
vinnnleysisnefndarÍDjnar.
Eins og kunnugt er létu á átt-
unda liundrað atvinnulLeysmjgjar
iskrá sig í sknifsttofum verklýðs-
fólaganna í byrjun júlímániaðar.
Vissu allir, að prátt fyrir pað
þó að þetta væri einhver hæsta
atvinnúleysingjataila, sem komið
hafði nokkru sinni fram hér í
Reykjavík, þá voru þó margir,
sem ekki höfðu komið til skrán-
inigar.
Tæpum mánuði síðar, eða uim
síðustu mánaðamót, fór fram op-
inber skráning, og létu .þá á sjö-
undia hundrað mannis skrásetja
sig. Héldu vist fliestir, að við báð-
ar skráningarnar hefðu að miestu
leyti sömu menn látið skrásetja
sig. En svo er ekki.
Atvinnuleysisneínd bæjarstjórn-
arinnar, sem fuHtrúar fná sarn-
tökunum eiga sæti í, hefir undan-
farið verið að rannsaka skýrsí-
urnar og bera þær saman og sú
raninisókn hefir led'tt í ijós, að alis
hafa láti’ð skrá sig atvinnuiausa
í bæði skiftin 1186 cdvinmileijs-
mgjar, og þó eru enn miargir,
s>em ekki hafa látið ekrá sig.
Hafa núna síðústu dagana t. d.
90 miannis lá'tið skrásetja sig í
iskrifstofu atvi'nnuíleysisnefndar-
innar, og er þá tala hinna skrá-
settu atvínnuieysáhgja komin uppí
1270
Gefur þessi tala hræðiiega
mynd af ástandinu þegar líkia má
búast við, að enn séu miargir at-
vinnuleysdngjar svo andvara- og
skeytingar-iausir um baráttu sam-
takanna fyrir atvinnubótum, að
þeir hafi ekki látið skrá sig.
í Reykjavíkurborg eru um 30
þúsunid íbúaT aliLs. Atvinnuileysis-
skráninigiin sýnir um 1300 atvinnu-
leysingja og það mun ekki of
mæit, að þar af muná vera um
1000 heámiliisfeður. Qera má og
ráð fyrir að þesisir 1300 atvinmu-
leysdngjar hafi 5—6 þús. á fractn-
færi sínu, og það sannar, að 5.
hver Reykvíkinigur líður bei'nilínis
skort vegna auðvaldskreppunnar
og fylgiplágu hennar, atvinnu-
teysásius.
En andvaraleysi alþýðunnar
fyrir baráttu samtaka hennar
kemur skýrt í Ijós við rannsókn
og samanburð atvininuleysiismef nd-
arinnar á skýnsilunum. Og er slík-
ur sofandaháttur mieira en vita-
verður,.
Hvexs vegnia hafa jafnaðar-
mermirnir á þingi knúð fram lög-
in, sem fyrirskipa atvinnuleysis-
skrániinguna ? Og hvers vegna
hafa satatökin, verklý ðisfél ötgin,
stofnað til skráninigar?
Eingöngu tii þess, að geta bygt
kröfur sínar uta atvinnu og
brauð handa alþýðuhairoiilunum á
skjalfðstnm staðreýndnm.
Auðvaldið, auödrottnarnir, í-
haldið vill helzt ekki efna til
neinna atvilnnubóta. Það fer eftir
kenninguinni, að hver eigi að
bjarga sjálfum sér — og er um
Jeið blint fyrir þeirri staðreynd,
að verkalýðurinn, sem ekkert á
nema sitt eigið vinnuþrek, er
sviftur tækifærunum til að bjarga
sér um Jeið og framleiðsilutækjun-
um er lagt dauðum og atvinna
stöðivuð.
Við þetta verða samtök verka-
lýðsins að berjast ,og það er sið-
ferðileg skylda hvers eins og ein-
asta vinnuseljandia gagnvart sam-
tökunum, gagnvart sjálfum sér,
bömum sínum og konum, að
taka þátt í þessiari baráttu af
fullum krafti — og það minsta,
sem hægt er að krefjast af hverj-
um verkamianni að hann Jeggi
fram í þessari baráttu, er, að
hann gefi samtökunuim þær stað-
neyndir, sem hann eiinn ræður
yfir og getur í té látið, en þær
fást að eihs mieð nákvæmum
skýrslum um ástæðux hans.
Þettia hefir verkaJýðíuTÍnn verið
of tnegur til að Játa í té, en afleíð-
ingin af þeirri tregðu til eigin
íramtaks í baráttunni við plágur
auðval d ssldpulagsins eru veikari
kröfur, minni árangur, en það
er samia og meira hungur og
vandræði hjá verkalýðnum sjálf-
um.
Með slíku andvaraJeysi styrkir
alþýðan aðstöðu auðdrottnanna,
en veikir samtökin, — og er ekki
frítt við að mianni detti í þessu
jsambandi í hirg kvæðá Þonsteins
um gamla Ijóniíð. Það var búið
að slíta síðustu beiigiunni í gómn-
um 4 banakrinjglum sauðanna, —
en sauðahjöröin viildi: „kaupa
tönn í hverja hviílft og heilan
tanngarð, ef þú viilt“.
FreJsi verkalýðsiins úr neyðar-
ástaridi því, er auðvaldsskipuliag-
ið skapar, verður að vera hans
eigið verk. Ef hann ekki skilur
þetta sjálfur — verður hann að
„láta éta siig“ af gömlu Ijónunum
— auðváldinu, bröskurunum —•
milljónaþjófunum, — sem hlúa
að sínu eiigin hreiðri með stráum
úr hreiðrum álþýðunnar.
Og nú verður verkalýðurinn að
ganga fram til enn öflugri sókniar
en áður fyrir atvinnu og brauði
handa sér o g sínum. Kröfur
samtaka hans eru nú styrkari en
nokkru sinni áður. Síðustti töl-
urnar um fjölda atvinnuleysingj-
anna veikja áðstöðu valdhafanna
tíJ að standa á mótí því, að
bjarga alþýðuhetmilunum frá
hungri,. Og það þýðir ekki að
segja, þegar annars vegar eru
þúsundir brauðlausra manna, að
peningar séu ekki til til að koma
af stað atvinnubótum eða starf-
rækja atvinnutækin.
Peningarnir ern til!
Þeir eru tíi í sjóðum burgeis-
anna. Þeir eru til í bankabókum
þeirra, sem hafa nóg af öJlu með-
an þúsiundir heimila líða skort.
— Við rannsókn, er fór fram í
bönkunum fyrir rúmu ári, fann
skattstjórinn faldar mMljómr.
Þesisiar földu mJJljónir voru m.,
í bókum sem voru stílaðar á
nöfn eins og „Kútur“, „Nafnlaus",
„Engiin", „N. N.“ og „Einhver".
Það eru tll peningar og það er
til nægur matur.
I:#ss er krafist, áð hvort fveggja
verði veitt til hinna aJlslausu al-
þýðuheimila.
V. S. V.
von Gronan
ætlar að fljúga
frá Amerikii tll Japan.
Dutch Harbour, Alaska, 26/8.
U. P. FB. von Gronau lenti hér í
dag. Hann ætlar sér að fljúga
héðan um KuriJeyjarnar til Jap-
an. Hefir enginn flogið þesisa leiíð
fyrri. (Kuriles-eyjar eða Tsjisji-
ma-eyjiarnar, eims og Japanir
káJJa þær, eru eyjaflokkur á
svæðinu miJli Je&so-eyjar og suð-
urodda Kamsjatka. Nyrstu eyj-
arnar eru oftast snævi þaktar og
eru óbygðar. Að ems syðstu eyj-
arnar þrjár eru bygðar.)
„Polarbjörnsu«
angnplnn norski.
/
Osió, 26. ágúst. NRP.—FB.
„Polarbjörn," kom til Álasunds í
morgun frá Grænlandi með 78
Grænlandsfara. Fariarleiðtoginn,
Orwi'n verkfræöingur, skýrir frá
því, að veður hafi verið ágætt
alla leið frá Grænlandi, endia tók
ferðin skemri tíma en menn
höfðu gert sér vonir um í upp-
hafi bennar. 1 leiðangrinum var
í öllu farið alveg eftór áætltun.
Hállvard Devold, sem var far-
þegi á skipinu, skýrir frá því,
að í ár hafi veiðst ágætlega í
Græniandi. Kvaðst hann hafa far-
ið yfir stórt svæði og komiið í 35
veiðámanmakofa.
Hvar ftýgur Lee?
Veðurfregnir frá skipum á At-
lamtshafimu eru ágætar. Senmilega
flýgur Lee tiil Þýzkaiamds, um
Hamborg og Kaupmanmahöfn, og
þáðam til OsJó, segir 1 NRP.-
fregm frá Osló í gær,
Fluglð
frá Græblandi til íslands.
FB., 27. ágúst.
Lauge Koch landkönnuðurlagðí.
iaf stað í gærdag kl. 3 frá Sco-
resbysundi í Grænlandi í flugvél
simni áJeiðiis hingað tíl lands. Bár-
ust loftskeytastöðimni fregnir um,
þetta.
Lauge Koch.,
Veður var hagstætt norðanilamdsy
og var búist við að Lauge Koch
myndi lenda nyrðra eða þá á
Vestfjörðum, sennilega ísafirði,
því að hér syðra var hvast v,eð-
ur á isuðaustan tneð snörpum
hryðjum seinni hluta dags. Mun
og veðurstofan hafa ráðið honum
frá að fljúga hingað, en Lauge
Koch afréð að halda áfram
hdngað,
Loftskeytastöðin hafði að kaíla
stöðugt samband við flugvélima
á leiðinni hingað, unz hún fór
fram hjá Lóndröngum kl. langt
gengin 8 og fékk þá miðun á
Reykjavík með aðistoð „Fyllu“.
Var þokudumbungur yfir Faxa-
flóa og gekk á með hryðjuta.
Var búist við flugvélinni hingað
kh 8—8y2, en hún var ekki komin
laust fyrir kl. 9, og fréttu það
blaðamenn, sem biðu hennar, að
loftskeytastöði'n hefði ekki haft
samband við.hánia upp undir hálf-
ttea, En að kálla kl. á slaginu 9;
fréttist, áð flugvélin hefði Jent &
Akranesi.
Lenti flugvélin þar í smávík
vestan við skagann. Voru memv
fengnir til að vaka yfir henni
þar í nótt. Lauge Koch kvaðst:
hafa fengið mikinn storm sein-
asta áfanga leiðarinnar.
Lauge Kochr flaug hingað í
morgun og lenti hér kli. 10 og,
20 min .
Þeir era þrir, sem komu á flug-
véliuni. Annar félaga Kochs beitir
Petersen.
Þeir flugu hingáð til lands,
vegna þess áð þeir höfðú tvær
flugvélar, em ekki var hægt að
koma nema annari þeirra fyrir
á skipunum, sem flytja 'leiðang-
ursmennina heim frá GrænlandL
Flugvélin verðjur send tneð póst-
skipi til Kaupmannahafnar, ett