Morgunblaðið - 03.03.1989, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. MARZ 1989
13
Rótarslit
eftir Hrafhkel A.
Jónsson
„Þá er það meira en segja það
að láta rífa sig upp héðan úr
Reykjavík og flytja austur á Hér-
að.“
Sá sem svo mælir við DV er skóg-
ræktarstjóri ríkisins, Sigurður
Blöndal, tilefnið ákvörðun land-
búnaðarráðherra að hefja fram-
kvæmd ákvörðunar Alþingis um að
flytja höfuðstöðvar Skógræktar
ríkisins austur á land.
Allt þetta mál gefur mér tilefni
til nokkurrar íhugunar. Þá er nú
fyrst það hvort yfir höfuð einhver
ástæða sé til þess að flytja höfuð-
stöðvar Skógræktarinnar austur á
Fljótsdalshérað.
Helstu rökin sem ég sé fyrir
þeirri ákvörðun eru að á Austur-
landi stendur vagga skógræktar á
íslandi, landfræðileg skilyrði eru
mjög góð, bændur á Fljótsdals-
héraði hafa haft forgöngu um að
gera skógrækt að alvöru búgrein
án þess að binda samfélaginu um
leið umtalsverða bagga, mjög al-
mennur áhugi er hjá Austfirðingum
á skógrækt og því er bakhjarl hinn-
ar fræðilegu skógræktar mjög góð-
ur, síðast en ekki síst þá er jafn-
langt frá Egilsstöðum til Reykjavík-
ur og frá Reykjavík til Egilsstaða.
Flugsamgöngur eru mjög góðar,
auk þess ef sú vitneskja hefur ekki
borist suður yfír heiðar þá er ijörð-
ungurinn í stöðugu símasambandi
og við höfum meira að segja sjón-
varp hér fyrir austan.
Þau rök sem mæla gegn flutn-
ingi Skógræktarinnar frá Reykjavík
eru að mér virðist eingöngu þau
að núverandi starfslið þyrfti ef það
héldi áfram sama starfí að taka sig
upp og flytja búferlum. Þetta eru
vissulega rök sem engir skilja betur
en íbúar landsbyggðarinnar, þús-
Olympíska fræðslu
ráðið í Ólympíu
Blaðinu hefur borist eftirfar-
andi frá Fræðsluráði Ólympíu-
nefndar Islands:
Suður á Pelopsskaga Grikklands,
í héraðinu Elís, eru rústir bygginga
og leikvanga hinna fomu Olympíu-
leika. Er þessi staður undir lágri
hæð, sem nefndist Kronos og við
ármót ánna Alpheios og Kladeos,
sem huldi mannvirkin leir og sandi
eftir mikla jarðskjálfta um miðja
6. öld.
Með samstöðu nokkurra þjóða
voru rústimar hreinsaðar og þar á
meðal „Stadion" hinn sögufrægi
íþróttavöllur, sem lá undir 7 m jarð-
lagi. Um rústir er heillandi að reika
og heimsækja síðan söfnin tvö til
að fræðast um mannvirki og sögn-
um umvafíð mannlíf. Annað stend-
ur skammt frá rústunum og geym-
ir smáa og stóra muni, sem fund-
ust við uppgröft. Meðal þeirra er
styttan af Hermes, sem hveijum
verður ógleymanleg sem fær aug-
um litið. Hitt er í útjaðri þorpsins
Ólympíu og varðar meira hina end-
urvöktu leika.
Upp frá Stadion í dalverpi upp
með Kronoshæðinni er fagurlega
ræktaður garður. Inn á milli kíprus-
og píl-' og grátviða eru grasi vaxnir
leikvellir eða lagðir bundnum slit-
lögum. Þar leynist sundlaug.
Lág, löng skeifulaga leirbrún hús
hafa verið reist þama í þessum
Edenlundi. Hér er til húsa fræðslu-
stofnun Alþjóða-Ólympíunefndar-
innar (IOA). Hingað hefur forstöðu-
nefnd stofnunarinnar í 28 ár boðið
Ólympíunefndum þjóðanna að
sénda fulltrúa sína til dvalar í eina
eða tvær vikur, til þess að fræðast
um störf á Ólympíuleikum og hug-
sjónir þeim tengdum. Þá njóta full-
trúarnir fræðslu um forna og endur-
vakta Ólympíuleika, — og eigi
gleymist kynning á fomminjum. í
sambandi við fomminjar er rétt að
geta þess, að farið er með þátttak-
endur allt til Delfí norður í Þessal-
óníku, til þes að njóta skoðunarferð-
ar um einn hinn unaðslegasta stað
veraldar.
í ár er fulltrúum Ólympíunefnda
boðið að sækja 29. fræðslustefnu
IOA í Ólympíu, 29. júní—12. júlí.
Hámarksfjöldi fulltrúa frá einni
þjóð er fímm. Ólympíusamhjálpin
„Olympic Solidarity" greiðir helm-
ings fargjald fyrir einn karlmann
og eina konu (ekki fyrir tvo af sama
kyni) og Ólympíunefnd ísland hinn
helminginn. Dvalarkostnaður er
400 dollarar á mann. IOA sér full-
trúum fyrir gistingu í Aþenu bæði
við komu til landsins og við brottför
og enn fremur flutningi til og frá
Ólympíu.
Þátttakendur skulu vera virkir í
íþróttastarfí og íþróttaiðkendur og
ekki eldri en 35 ára. Þeir þurfa að
vera vel að sér í ensku eða frönsku,
þar sem fyrirlestrar og umræður
fara fram á þeim tungumálum.
Fræðsluráð Ólympíunefndar ís-
lands efnir til fræðslufundar í Odda
(Háskóla íslands) í stofu 101, 25.
febrúar nk. og hvetur alla, sem
hugsa sér að sælq'a um dvöl í
Ólympíu, að kooma á fundinn. Þar
verða til umfjöllunar, að ósk IOA,
helstu málefni, sem tekin verða
fyrir á fræðslustefnunni í Ólympíu,
svo sem Ólympíustarfsemin,
Ólympíuleikarnir og neysla örvun-
arlyfja o.fl. Er því hér um að ræða
góðan undirbúning fyrir væntan-
lega Grikklandsfara. Hver sá sem
dvelur á vegum IOA í Ólympíu nýt-
ur kynninga og fræðslu, sem verður
honum ógleymanleg og eykur skiln-
ing hans á alþjóðastörfum á
Ólympíuleikum.
(Fræðsluráð Ólympiunefndar Islands.)
Vöruskiptin við útlönd:
Hlutfall sjávarafurða í út-
flutningi minnkar um 5%
VÖRUSKIPTAJÖFNUÐURINN við útlönd var óhagstæður um 800
mil(jónir á síðasta ári en árið áður var hann óhagstæður um 2,5
miHjarða. Inn voru fluttar vörur fyrir 62,5 mil(jarða fob en út fyrir
61,7 mil(jarða kr. Heildarverðmæti vöruinnflutningsins var 1% minna
en á árinu 1987, á föstu gengi reiknað, en vöruútflutningurinn 2%
meiri.
Verðmæti útfluttra sjávarafurða
var 5% minna í fyrra en árið áður
og minnkaði hlutdeild sjávarafurða
úr 76 í 71%. Verðmæti útflutts áls
var 14% meira og kísiljáms 44%
meira en árið áður. Útflutningur
skipa og flugvéla varð nálægt fjór-
falt meiri en árið 1987 og skýrist
það einkum af sölu Flugleiða á 5
þotum.
Á síðasta ári voru keypt til lands-
ins skip og flugvélar og endurbætur
á skipum fyrir 5,5 milljarða kr. og
er það 44% meira en árið áður.
Almennur vöruinnflutningur
minnkaði um 3% á milli ára.
Hrafnkell A. Jónsson
„Það er alvarleg stað-
reynd sem ekki verður
komist framhjá að mið-
stýring hins íslenska
samfélags hefur leitt til
þess að langskóla-
menntun ungmenna úr
dreifbýli er nánast end-
anleg ákvörðun þess að
viðkomandi ætli ekki
að eyða ævinni að loknu
námi í heimabyggð.“
undum saman hafa breyttir sam-
félagshættir knúið fólk úr dreifbýli
að taka sig upp af æskustöðvum
og flytja suður. Munurinn á aðstöðu
þeirra og starfsmanna Skógræktar
ríkisins eru fyrst og fremst þau að
þeirra bíður starfíð sem þeir nafa
kosið sér að ævistarfi. Álgengast
er hins vegar að þeir sem flutt hafa.
„suður“ hafa þurft að fóma ævi-
starfínu og taka til við starf sem
þeir kusu sér ekki, á stað sem þeir
vildu ekki búa á.
Þetta eru ekki rök mun einhver
segja, það er aldrei hægt að telja
það rök fyrir kvöð á einn einstakl-
ing að einhver annar hafí þurft að
þola svipað.
Þessu er ég sammála að vissu
marki, en bið þá fólk að skoða þetta
mál og reyndar almennt hugmyndir
um dreifíngu stofnana út frá fleiri
hliðum.
Ég nefndi hér í upphafi þau fag-
legu rök sem ég tel mæla með flutn-
ingi Skógræktarinnar austur á Hér-
að, en ég vil jafnframt benda á að
ein ástæða byggðaröskunar er ein-
hæft atvinnulíf, það er atgerfis-
flóttinn sem svo hefur verið nefnd-
ur.
Það er alvarleg staðreynd sem
ekki verður komist framhjá að mið-
stýring hins íslenska samfélags
hefur leitt til þess að langskóla-
menntun ungmenna úr dreifbýli er
nánast endanleg ákvörðun þess að
viðkomandi ætli ekki að eyða ævinni
að loknu námi í heimabyggð. Þar
kemur vilji viðkomandi lítið við
sögu, heldur hitt að eftir að tekin
er ákvörðun um t.d. háskólanám
er augljóst að starfsvettvangurinn
verður á Stór-Reykjavíkursvæðinu,
þar hefur ríkið komið fyrir stærst-
um hluta þeirrar starfsemi sem á
þess vegum krefst menntunar, og
í samhengi hafa aðrir fetað í fót-
sponn.
Því er það svo að valddreifíng í
formi þess að dreifa stofnunum um
landið, með því að flytja þekkingu
í sem allra flest byggðarlög, með
því að byggja upp öruggt sam-
göngunet í landinu og með því að
skrá rétt verð á framleiðslu undir-
stöðuatvinnuveganna og tryggja
jafnframt að rétturinn til að draga
björg í bú, að eiga kvóta, verði
bundinn byggðarlagi og engu öðru,
þetta þrennt er hin raunverulega
byggðastefna sem mun taka fram
þúsund sjóðum.
Framkvæmd ákvörðunar Alþing-
is um flutning Skógræktar ríkisins
austur á land er grundvallarmál
sem landbúnaðarráðherra hefur ör-
ugglega óskiptan stuðning af lands-
byggðinni til að framkvæma. Ef
þessi ákvörðun nær fram að ganga
þá gæti hún orðið undanfari þess
að færri en þess þurfa í dag þyrftu
að „rífa“ sig upp og flytja í annan
landshluta til að geta sinnt því
ævistarfi sem viðkomandi hefur
valið sér, þetta er leið til að forða
alvarlegu rótarsliti sem allir rækt-
unarmenn óttast.
Alúðleg þjónusta í hlýlegum salarkynnum.
HS$i Verslaaarinn«r - Símar 30300.
A. N
—
M9P9MII9999I
' Súpur:
Karrýlöguð fiskisúpa,
borinfram með hrísgrjónum og hvitlauksbrauöi.
Rjúpusúpa,
borinfram með portvinsstaupi.
Rjómalöguð skjaldbökusúpa.
Lambakjötsúpa %
með Julienne- granmeti og blóðbergi.
Grænmetissúpa
með reyktum laxi og piparrótarrjóma.
-
m

Forréttir:
Grafiaxrúlla,
fyllt með mauki úrreyktum laxi.
Salatdiskur
meö heitum skelfiski og sinnepssósu.
Snigladiskur Hallargarðsins.
Laxatartar úr ferskum laxi,
boriðfram með hráum lauk og eggjarauðum.
SvínarifBarbecue
með kryddhrisgrjónum.
Koníakssteiktir humarhalar
með piparsósu.
..............
Kjötréttir:
Lambalundir
meðjógúrtsósuogléttsoömgranmeti.
Nautalundir Hallargarösins.
Léttsteiktar lundabringur
meö púrtvinssósu, tyttuberjasultu og eplasalati.
Heilsteiktar grísalundir
meö Ralatovia-granmeti oggrisasósu.
Ofnsteikt Pekingönd „a la orange“.
Basil- og sveppafylltur lambahryggur
meö lambajus".
Heilsteiktur lambavöövi
meö lambasafransósu.
Hallargarðurinn byður nu
gestum sínum nýjan og
unaðslega fjölbreyttan matseðil
sem ætti að kitlo bragðlauka
kröfuhörðustu sælkera og
tryggja öllum okkar gestum
eftirminnilegan mólsverð.
RMRMMR
Fiskréttir:
Gufusoðnar gcllur
með humar og hörpudisk i Smelanasósu.
Sjávarréttadiskur sjómannsins.
Skelfiskragou „ProvincaIe“
meöristuímbrauöi.
Ofnbakaður saltfiskur.
Steikteðasoðin lúða
/,fiskigranmetissósu.
GriIIaðir humarhalar í skel
meðristuöubrauði.
6 rétta leynimatseöill
Nú bjóðum viö ævintýTagjörnum
sælkerum sannkallaða bragðlaukasprengju.
Við veljum réttina og þjónar okkar upplýsa
leyndarmáliö er þeir bera ykkur hvern rétt.
Eftirréítir:
Dagsseöill:
Sukkulaðifondue með avoxtum
(minnslfyrirtvo).
Itölsk ostaterta.
Súkkulaðilauf með limebúðingi.
Heit eplaterta með vanilluís.
Marsipanhjúpuöísterta
meðlikjör.
Ofnbakaður camembertostur í brauðdegi
með rifsberjasultu.
Vilhsveppasúpa
m/hvítlauksbrauði
Tornedos
m/rjómapiparsveppasósu
Ofnbakaður skötuselur
isherrysósu
Desertgarðuri~n