Alþýðublaðið - 01.09.1932, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
U'Sti hennar hefði látið nokkur
nianösyn'leg föt, skamxnbyssuna og
120 stierlingspund í peningum í
litíla handtösku daginn áðiur, og
farið mieð töskuna þangað, sem
fariangur er geymdur fyrir menn.
En ekki vita menn hvort hann
hefir tekið töskuna þar þegar
hann fór, en haldið er að hamn
hafi gert það. Ungfrú South sagðá
í viðtali við blaðamenn, að það
hlyti eitthvað að hafa komið fyr-
ir unnusta hennar, en aðrir eru
ekki svo góðgjamir að halda það,
heldur að hann hafi bara strokið.
„Ég eiska hann enn þá,“ sagðl
ungfrú South, „og vil giftast hon-
um ef hann kemur aftur.“
Götuprédikarar.
1 þorpum og smærai kauptún-
um, þar sem oft var lítíð um
félagsskap og aðrar tílbneytílng-
ar, vakti það ávait nokkra gleði,
þegar hinir svoköiiuðu umferða-
predikarar stigu á land og hófu
samkomur sínar.
Miargir þesisara manna voru
fiugmuælskir og höfðu al'ís ko;n-
tar látæðfii í frammi orðuím sínum
til áréttingar. Þeir vóru að boða
mönnurn betra og fegurra líf, en
hver sá, er ekld trúði boðsikap
þeirra, átti ekkert annað í vænd-
um en eilífa útskúfun. Þannig
var boðskapur þeirra. V'enjulega
var árangurinn lítiM, fólkið tók
þá ekki alvarliega, hafði fremur
gamian en gagn af komu þeirra.
Nú eru þesisir menn hættir störf-
um að mik-liu leytL En upp er
að rí-sa vor á meðial stétt mianna,
sem ekki tekur þesisum, er ég
áðan lýsti, í meinu fnarn." Þeir
eru að því leyti verri og skað-
legri, að þeir hyijia sig í skúma,-
s-kotum oig sá þar ililignesi sínu.
En hinin v-onu hreinskiilinin og
djarfir, þeir fóru ekki (í felur
með boðs-kap s-inn,.
Mest ber á þessum mönnum
þar siem jafnaðiarmenn hafa haf-
ið umbótastörf. Þar eru verkefn-
■in nóg. Þar hyggja þeir jarðveg-
inn frjósamastan. I þ-amn jarðveg
sá þeir llgresinu. Og einmitt á
silíkum örðugleikatímum, sem nú
rikja, búast þeir við góðri upp-
isk'er-u. Og ekki er þvi að neita
að svo. getí fani-ð, séu menn ekki
viðbúnir að rifa il'lgnasið upp með
rótum. Verjendur jafnaðarstefn-
uninar þurfa því hvar o-g hvenær
se>m er, og við hv-erja sem þeir
eiiga, að vera skjótir til að kveða
niður níðið, siem látiaust er kyrj-
að þar sem þessir skúmasikots-
mienln taka til m’ális-., Sé þ-esis ekki
gætt, má búast við að nágdýrs-
eðli þessara manina verði svo
sterkt, að þ-að um sfðir sundri
samtökum ver-k-amannai.
Nýlega var ei'nn slíkur ræðu-
!maður héf i bæ að pvledika það
fyrir verkamanmi, hv-ersu meiri
hiutí bæjarstjórniar Reykjavíkur
væri velviljaðiri verkamönnum þar
Mannsékn á lilágrýfl og grágrýf&
----— (Frh.)
Sýnisbornim voru tekiin á ofan-
greimd-an hátt vegn-a þess, að rétt
þótti að fá dóm um grágrýtið,
sem hér er notað, eins og það er
aö m-eðaltali, og til samanburðar
fá dóm um óvali-ð blágrýti, sem
myndi kosta lítið mieira að not-a
en grágrýtið', og sem nóg er tíl
af hér r-étt við Reykjavíik.
Það er t. d. til betra blágrýti
en það, sem rann-sóknin var gerð
á, bæði útí í Vjðey og á einstaka
stáð inn hjá Kleppi. Af blágrýt-
iinu inn hjá Kleppi er ekki tíl
nema lítið, og blágrýtið í Viðey
er erfitt að n-ota sem byggpgar-
efni fyrir Reykjavíkurbæ. Það var j
Rannsókn..
Brotþ-ol gegn þrýstingi (meðaltal
af 6 rannsóknum)
Brotþol gegn höggum, rannsakað
á t-eninígum (meðaltal af 6
ranns-óknum)
Slit við núning (meðaitail af 4
ran’njióknum)
Ónýting muinitngsins við sívax-
-andi þrýsti|nig (meðaltal af 4
rannsóknum)
Ónýtíng mulnilngsins vi-ð högg
(meðalta! af 3 rann-sóknum)
Brotþol blágrýtisins gegn þrýst-
ingi er lítið eiitt hærra en grá-
grýtisins,, ien hvorttveggja er
nægilega hátt fyrir grjót, (sem
'nota á í götur o-g hús-. Það reyn-
ir næstum aidrei á brotþ-ol grjóts-
ins gegn þrýstingi, því í göt-um
á það ekki að getia k-omið fyrir,
að þ-etta brotþol sé yfirskriðið,
og nægilegt brotþol gegn þrýst-
ingi sem bygginganefni hafa flest-
ar himar lélegus-tu bergtegundir.
í öllum hinumi styrkleiksrann-
sókniunum gegn höggum, sliti og
sívaxandi þrýstingi, er blágrýtið
um helmingi og í einu tóllfelli
arinn-ar hér í garð sinnia verka,-
manna. í Rvík sé nú byrjað á
stórfeldum atvinnubótum!! En á
sama tíma sé ekkert gert hér, og
þó séu jafnaðanm. í meiri hluta
í bæjarstj. hér,, en fíbaldsmenn
skipi meiri hluta bæjarstj. í Rvík.
Af þessu átti svo þessi v-erka-
miáðúr að læra þ-ann sannleika,
að þótt j-afnaðarmenn séu í meiri
hluta, þá s-éu þeir ekki vitund
betri i garð verkamanna heldyr
en íhaldið.
Athugum nú þ-ennan boðskap
þessa skúmaskotsmannis nolekuö
nániar,., Það er öllum verkamönn-
utm ljóst, bæði í Hafnarfirði og
Reykjavík, að í Rvík hafa verka-
menn haldið stóra og fjölmenna
fundi, þar sem sí og æ hefir
yerið krafist atvin’nubóta, og und-
an þeim þunga og þeirri alvör-u,
sem auðkent hefir þessa fundi,
hefir svo burgeisavaldið að iliok-
u!m látið, þótt það, sem fengist
því álitið þýðing-arlaust að senda
sýnishorn frá þessum stöðum til
samanburðar grágrýtinu.
Sýnisbornin af grágrýtinu sendi
síðan dómsmálaraöuneytið gegn
um þýzka „konsúlatíð" í Reykja-
vík, til utanríki'smálaskrifstofu
Þýzkalands l Berlín, sem síðan út-
v-egaði rannsökn á grjótihu í raunsóknarstofu þýzka ríikisins, í Berlín-DaMem. Rannsóknarskírteini þessarar st-ofnunar er nýlega komið, og er styrkleiki þess-ara tveggja berg- tegunda samkvæmt rannsókmnni ef tirfaxandi:
Blágrýti. Grágrýti.
1300 kg/cm2 1250 kg/cm2
140 kgcm/cm3 51 kgcm/cm3
13,4 cm3 28,2 cm3
19,6<>/o 35,1%
12o/o 26,6%
næstum brisvar sinnum haldbetra
en grá'grýtið.
Ónýting grágrýtiiismulningsins
bæði við högg og sívctxamli prgst-
mg en ' hœrri en sú hœsía leijfi-
lega, sem leyfx) er fijnr efni sein
nota má til gatnagerðar, í Þýzka-
landi.
Þess vegnia er það álit hinna
þýzku sérfræðfinga, að grágrýtij)
sé ómothœfi (unbragchbar) til
gatmigerdfir, en ac> blágrýtidi aft-
ur dj móti uppfylli ficer kröfiir,
sem gercpr em í Þýzkahmdl tii
hefir, sé á engan hátt nægifiegt..
Slíkir fundir eru verkalýðnum
nauðisynlegir, þar ' sem iha'ldiö
ræður ríkjum, en fultrúum
verkam-anna, sem hér ski’pia mairi
hilutann x bæjarstj., er fullljós
nauðsynin á atvinnubótum,, og af
þeir.ri ástæðu hafa verkamenn
ekki þurft aö hálda funldi s-líka
sem stéttarbræður þeirra í Rvík
og annars staðiar þurfa, þar sem
íhaíld ríkir.
Verkamenn hér í bæ treysta
fulltrúum sínum. Þ-eir vita, -að for-
ingjar þeirra ger ált, sem í þieiitra
váldi stendur, tífi þess að bæta
kj-ör verkaman-na.
Auk þess eru það ósannindi hjá
þessum skúmas-kots-predikara, að
meiri hluti bæjarstj. hér hafi ekk-
ert gert til aukniíngar atvinnu í
bænum. Fyrir rúmu ári
keypti bæjarsjóður botnvörpung.
Var það á þefim tí'iHa, sem sýni-
Jegt var að verða myndi mákið at-
vinnuleysi hér. Mun ekki ofmælt
þótt fullyrt sé, að toeð konlu
þessa skips hafi atvinna aukist
handa 80 manns,.og er það 2/5
hlutar af öllum fjöldanum, sem
burgeiisavaldið í Rvík veitti at-
vinnubætur nú í sumar. Það er
verkamönnum hér líka Mitíjóst,
að þetta hefði ekki veríð gert
hefðu rhaldsmenn ráðið hér ríkj-
um„
Þá ber o-g að minnast á annað
þýðingarmiikið -atrxöi Mieðal
þeirra skipa, sem nú stunda veið-
ar við N-orðurland, eru tvö, sem
vaf-alaust lægju annar-s í höfn,
befðfi! meiri hlutinn í bæjarstj.
■ekki sýn-t þann lofsverða siMMn.g
á sjálfsbjargamðleitni maninia, að
Ig-anga í ábyrgð fyrir sjóveði skip-
-anna. lEn einmitl í þessu fel-ast
atvinnubætur handa 40 mönnum.
Þetta nægir ttí að b-enda þessum
skúmaskotsmanni á, að hann og
hans líkar fara með ^fiaðfiauSa1
stafi, þegar þeir boða sitt skúnm-
skots evangelium. Þetta sýniiir -og
hverjunx b-ezt sé að- treysta til
að fara mieð mál v-erkalýðisinisw
Verkalýðuxinn í Hf. hefir valið
mienin úr sínum flokki. Stéttar-
bræðúr þ-eirra í Rvík beyja enn
h-arðia b-aráttu við íhuldið. En eins
og reykvískir veTkamenn verða
að sækja á, eins verða stéttar-
bræður þ-eirra hér að vera sýknt
og heilagt á verði til þesis að neká
til baka baknag skúmasikotsmiann-
anna. Annars kvnni svo að fara,
að isamtök ykkar verkamanna
klofnuðU, en sá er tiílgangur
s-kúmia&kotsmannannia. V-eriið þ\ú
alt af á verði, ein-arðir, traustir
i
og djarfir, jafn-t í vörn siem sókn.
Hafnarf., 29. ágúst 1932.
T. J.
Oíkí danfziss ou vegfMis
Handavinnnuámsskeið.
Væntanlegir þátttakendur í
handavinnunámskeiðánu, sem aug-
lýst hefir v-erið, eru beðnir að
(mæta í saumastofu Austurbæjar-
'skólans k)l!. 5 í dag.
Jarðarför
drengsins,, sem dó af bifreiöar-
slysánu í Ös-kjuhlíði, ólafs Ge-irs
Þorkelssonar,- fer fram á morg-
un og hefst kl. 1 frá íh-ebnití
hans, Týsgötu 6.
t
Atvinnuhótamáiið á baejarráös-
fundi.
Sú meinlega válila komst í frá-
sögn af bæjarráðsMiidi- hér x
blaðinu í gær, að það hafi verið
fj/rri tíllaga Stefáns Jóh., ,sem var
feld. Þáð var sídari ttíiliaga haxis,
um ýmsar ráðistafanir vegna at-
vinn-uleysisins. — Ti'lögurnar
koma bá'ðar fyrir bæjarstjóxnar-
Ifundinn í dag.
Knattspyrnuför.
Frá Isafirði var FB. símað í
gær, að flokkur knattspyrnu-
ma-nna úr félaginu „Vestra" hafi
þann dag fa-xið með „GulIfossi“
efnis, sem noia á til gatnagercjar.
(Frh.)
Jón Giinnarsson.
heldiur en meiri hluti bæjarstjóm-