Morgunblaðið - 06.04.1989, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. APRÍL 1989
15
Rauðar flaðrir
og rauð spjöld
Gudjónsson, Gussi og Eiríkur Ein-
arsson, Konni, voru öll lipur í
hreyfingum með hæfilega ýkta
framsögn. Friðborg Jónsdóttir fer
með hlutverk írisar og gerði það
einkar snyrtilega, en galt þess
umfram aðra hvað tilsvörin sem
henni eru lögð í munn eru létt-
væg. Helen Símonardóttir var
ágæt sem Kata pjattrófa og Svava
Helga Carlsen gerði margt snot-
urlega sem móðir Kjartans. Leik-
stjóri hefði mátt sýna meiri hug-
vitssemi í atriðinu, þar sem faðir-
inn horfir á sjónvarpið og móðirin
stússar við blómið sitt, það varð
vandræðalegt og langdregið. Her-
mann Hermannsson hafði „ föður-
lega“ framkomu en skorti á að
framsögnin væri nógu skóluð.
Heilladísimar Bryndís Dúa Guð-
mundsdóttir, Hallfríður Þorgeirs-
dóttir og Þuríður Aðalsteinsdóttir,
svo og Anna Sigrún Baldursdóttir
sem Unnur gerðu eins vel og efni
stóðu til. Þó svo að strætóatriðið
væri að mínum dómi út í hött sem
partur af þessu leikverki er sjálf-
sagt að geta þess að Þuríður skil-
aði gömlu konunni ágætlega.
Leikstjóm Hjálmars Hjálmars-
sonar er dálítið brotakennd, og
staðsetningar hans ekki nógu
vandlega unnar. Leikmyndagerð-
armanns er ekki getið t leik-
skránni, en hún var um margt
góð.
Eg get ekki neitað því að mér
fannst textinn rýr, vanta í hann
kjama og hvað höfundur var að
fara og pælingamar em grunn-
fæmislegar og dálítið bamalegar.
Málfar unglinganna náðist þó oft
ágætlega en óþarfi er að ætla
krökkum þótt ung séu að sýna
jafn mikinn einfeldningshátt og
gætti í sumum atriðum. Allt um
þaðjeftir undirtektum áhorfenda
á frumsýningu að dæma féll sýn-
ingin í framúrskarandi góðan
jarðveg og þá er auðvitað tilgang-
inum náð.
eftír Óla H.
Þórðarson
Dagana 7. til 9. apríl hyggst
Lions-hreyfingin á íslandi selja
sínar góðu kunnu rauðu fjaðrir. Eg
hef eins og margir aðrir fylgst með
Lionsmönnum á undanfömum ámm
og hvemig þeim hefur tekist að
virkja hver annan og fá almenning
til þess að leggja góðum málefnum
lið. Margir njóta góðs af og sama
á við um líknarmál fjölmargra ann-
arra félaga og samtaka. Hvemig
væri þjóðfélagið annars ef fómfúst
fólk hefði ekki ámm saman unnið
Skattaupp-
gjör um mán-
aðamótin
júlí-ágúst
SKIL á skattskýrslum hefur ver-
ið með þokkalegra móti i ár að
sögn Skúla Eggerts Þórðarsonar
forstöðumanns staðgreiðslu-
deildar rikisskattstjóra.
Nú er verið að fara yfir skýrsl-
umar og miðar því verki eftir áætl-
un. Skúli sagði að opinber gjöld
yrðu lögð á í lok júlí og þá yrðu
staðgreiddir skattar færðir á móti
álagningu og greiðslustaða ákvörð-
uð. Mætti fólk því búast við skatta-
uppgjöri um mánaðamótin júlí-
ágúst.
að velferðarmálum? Stjórnvöld
mættu stundum huga að því.
En ástæðan til þess að ég tek
mér nú penna í hönd er sú að í ár
er landssöfnun Lions-manna mér
skyld. Byggja skal vistheimili fyrir
ijölfatlaða og ég hef lengi verið
þeirrar skoðunar að slíku heimili
sé ekki unnt að finna betri stað en
að Reykjalundi. Þar vinnur þraut-
þjálfað fólk að endurhæfingu, undir
stjóm Hauks Þórðarsonar yfirlækn-
is, og þeir em ófáir er snúið hafa
frá Reykjalundi með aukinn styrk
á líkama og sál.
Já, söfnunin er mér skyld. Ég
verð að horfast í augu við þá döpm
staðreynd að margir þeir einstakl-
ingar sem fá þann dóm að verða
fjölfatlaðir koma úr röðum skjól-
stæðinga minna — úr umferðinni.
Það er auðvitað erfitt að sætta sig
við en svona er það nú samt. í fjöl-
miðlum er sagt frá umferðarslysum
og að meðaltali 20 til 25 sinnum á
ári að fólk hafí látið lífið. Stundum
er sagt að fólki líði eftir atvikum
og er um teygjanlegt hugtak að
ræða. Sem betur fer birtir til hjá
flestum og þeir komast að fullu út
í lífið á ný, m.a. með hjálp ósér-
hlífins starfsfólks á spítölum og
endurhæfíngarstofnunum. En
nokkrir em ár hvert dæmdir úr leik.
Ekki aðeins að þeir fái gula spjald-
ið og megi hefja lífsdansinn á ný
eftir skamma útivem — nei, spjald-
ið er rautt og merkir að hefðbundið
líf er að baki. Við tekum æfilöng
dvöl á stofnunum og þó þær séu í
sjálfu sér ágætar og allt sé þar
gert fyrir viðkomandi þá em þær
ekki heimili. Einmitt þess vegna
viljum við búa fjölfötluðum fallegt
vistleg heimili í skjóli fagmanna á
Reylqalundi.
Óli H. Þórðarson
„Eg- verð að horfast í
augu við þá döpru stað-
reynd að margir þeir
einstakiingar sem fá
þann dóm að verða Qöl-
fatlaðir koma úr röðum
skjólstæðinga minna —
úr umferðinni.“
Ég skora á landsmenn að taka
virkan þátt í því göfuga starfi sem
að er stefnt með sölu rauðu fjaðrar-
innar í ár. Vel fer á að þeir sem
fengið hafa rauða spjaldið í lífinu
öðlist skjól á ný með því að fólk
kaupi rauða fjöður. Megi „Vonar-
lundur" Qölfatlaðra sem fyrst verða
að vemleika.
Fyrirfram þakka ég þér stuðning
— lesandi góður.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Umferðarráðs.
Ruth Slenczynska
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Þriðju tónleikamir á vegum
Evrópusambands píanókennara
vom haldnir í íslensku ópemnni
sl. mánudag og kom þar fram
píanósnillingurinn Ruth Slenc-
zynska.
FVrst á efnisskránni vom 32
tilbrigði í c-moll eftir Beethoven,
sem ásamt öðmm 16 tilbrigða-
verkum fyrir píanó vom gefin út
án ópusmerkingar.
C-moll-tilbrigðin em samin
1806 og talin feikna góð æfinga-
viðfangsefni en form og úrvinnsla
tónhugmyndanna í verkinu em
nær því sem gerist að vera ein-
kennandi fyrir „chaconnur" bar-
okktímans en klassísk tilbrigði.
Annað verkefnið er eftir Lutosl-
awski og nefnist Bukoliki, áferð-
arfallegt smáverk unnið yfir þjóð-
lög.
allar fjórar Ballöðumar eftir
Chopin vom þar eftir á efnis-
skránni og eftir hlé Jeux d’eau,
eftir Ravel og Sinfónísku æfin-
gamar op. 13, eftir Schumann.
Ruth Slenczynska er stórbrot-
inn píanóleikari og túlkun hennar
og öll mótun viðfangsefna mjög
persónuleg.
Hrynræn skerpa og vítt styrk-
leikasvið, sem einkennir leik henn-
ar, er ótrúlegt en auk mikillar
tækni er það þó mótun blæbrigða,
sterkt formskyn og djúpstæð
skáldleg tilfinning, sem gefur leik
hennar ótrúlegt seiðmagn.
Á þann hátt endurskapar hún
tónverkin sem hún leikur, eins og
t.d. mátti heyra í Ballöðunum eft-
ir Chopin og ekki síst í Sinfónísku
æfingunum eftir Schumann.
í raun er slíkur píanóleikur,
eins og heyra má hjá Ruth Slenc-
zynska, við mörk mannlegrar getu
og vaknar sú spuming hvort ekki
sé þar komið eins og í íþróttunum,
að aðeins verði jafn vel gert en
varla miklu betur og því sé eina
leiðin að gera hlutina „öðmvísi",
sem oft leiðir til breytinga, breyt-
inganna vegna.
Hvað sem því líður, þá er það
Guðbjörn Guðbjörnsson
meiriháttar upplifun að heyra
slíkan leik, eins og hjá Ruth Slenc-
zynska og ef til vill ekki óviðeig-
andi að vitna til ummæla er Clara
Schumann viðhafði eitt sinn, eftir
að hafa hlustað á Liszt, „Hann
vekur manni ótta og undmn."
Ruth Slenczynska
að tónleikum loknum.
GLÆSILEGT „DEBUT“
Guðbjöm Guðbjömsson tenór-
söngvari „debuteraði" sl. þriðju-
dagskvöld í íslensku ópemnni og
naut til þess aðstoðar Jónasar Ingi-
mundarsonar píanóleikara. Á efnis-
skránni vom lög eftir Áma Thor-
steinsson, Eyþór Stefánsson, Sig-
valda Kaldalóns, Jón Þórarinsson
og Gunnar Reyni Sveinsson. Þá
vom níu „Lieder“-lög, fimm eftir
Schubert og fjögur eftir Brahms,
og tónleikunum lauk með ópera-
aríum eftir Verdi, Massenet, Tsjaj-
kovskíj og Puccini.
Það er eftirtektarvert við söng
Guðbjöms hversu hann leggur sig
eftir „bel canto“-söngtækni enda
var söngur hans glæsilegastur í
Le reve úr ópemnni Manon, eftir
Massenet og Che gelida manina
úr La Bohéme, eftir Puccini. í Le
reve var söngur hans blátt áfram
dýrðlegur. f Lunga da lei úr La
Traviata eftir Verdi var söngur
hans einnig mjög góður og gaman
var að heyra hann syngja aríu úr
ópemnni Eugene Onegin, eftir
Tsjajkovskíj. Af íslensku lögunum
var Heimir eftir Kaldalóns best
sungið en sem aukalag söng Guð-
bjöm Sáuð þið hana systur mína,
eftir Pál ísólfsson, hreint út sagt
frábærlega vel.
Það var margt fallega gert i
„Lieder“-lögunum en þar mátti
heyra Guðbjöm vera að útfæra
það, sem hann er um það bil að
ná valdi á en leikur sér ekki með
eins og hann t.d. gerði í ópemaríun-
um og sumum íslensku lögunum.
Guðbjöm er sannarlega stórkost-
legt efni og að hafa svo ungur sem
hann er náð slíku valdi á rödd sinni
og túlkun í söng gefur fyrirheit um
glæsilega framtíð honum til handa.
Segja má að nú standi Guðbjöm á
þeim þröskuldi er skilur á milli
þess að vera nemandi eða fullgildur
starfandi listamaður, vel búinn til
ferðar um langan og erfiðan veg í
leit að húsakynnum listagyðjanna.
Þrátt fyrir „smá slys“ í í nótt
kom vorið, seinna laginu eftir
Gunnar Reyni, og ósamtaka byrjun
í Fuglinn í fjörunni eftir Jón Þórar-
insson var samleikur Guðbjöms og
Jónasar mjög góður og auðheyrt
að Jónas lagði sig sérstaklega eftir
því að styðja vel við söng Guð-
bjöms.