Alþýðublaðið - 03.09.1932, Side 4
4
ALÞVÐUBIiAÐIÐ
Rannsékn á blágrýti og grágrýti.
Vefaiadeilan.
(Nl)
Rannsóknim var aðallega genð
með tilliti til notagildis pessam
tveggja bergtegunda sem efni til
gatnagerðar, en þó má nokkuð af
rannsókninni dæma um notagildi
þessara tveggja bergtegumda í
steinsteypu.
Álit rannsóknarstofunnar er
það, að báðar þiessar bergteg-
nndir megi vel niota í isteiWsteypu,
því þær uppfylli það skilyrði,
sem sett er í Þýzkalandi, og það
er, áð þær standist áhrif veðurs,
Við þetta verður að gera þá at-
hugasemd, að það grjót, sem þol-
ir veður ! Þýzkialandi, þolir það
ef tiil vii! ekki hér á landi, þar
sem veðráttan í þessum tveianur
löndum er mjög ólík.
Þess vegna eru þærkröfur, sem
Þjóðverjar gera till byggingarefna
i þessu tiiliti, of vægar fyrir ís-
lenzka staðhætti.
Þjóðverjar krefjast þess, að það
grjót, sem nota á í steinsteypu,,
þoli áhrif veðurs, en það gerir
ekki íslenzkt grágrýti. Það hröm-
ar tiltölulegá fljótt, eánis og sjá
má á legsteinum í kxrkjuga!rðan-
um í Reykjavík, Alþingi'sbúsinu
og mörgum öðrum húsum hér í
bænum. Af þesisu leiðir, að ef ís-
lendingar viija gera sömu kröf-
ur og Þjóðverjar, Randiarikja-
rnenn og fleiri þjóðdx til efnis í
steinsteypu, þá verður grágrýtið
að dæmiast ómíhœfí í aheypu.
sem stienda á úti undir beru lofti.
Raninisókn uöi hve mikið vatn
blágrýti og grágrýti drekka í sig
hefir mistekist hvað grágrýtið
snertir. Og ímunu síðar verða
gerðar ranusóknir hér heiana því
viöyíkjandi.
Síðan ég skrifaði í fyrria grein-
ar um götumar í Reykjavík, hefi
ég heyrt maxgar barnalegar skýr-
ingar á því, af hverju málbikuðu
götuxnar í Reykjavík eru eins
{rabarbana), 8 úr hláberjum, 2
ur krækiberjum, 4 úr nauðberj-
um (ribs), 3 úr sóilherjum, 6 úr
gúrkum og graskerum, 3 úr tröll-
eplum (mielónum), 9 úr rauðald-
inum (tómötum), 14 úr jarðepl-
um, 4 úr gulrófum o. s. frv. og
eru leiðbeiningar um hverja ein-
ustu matjurt, sem hér er rækt-
uð. Loks eru í bókiminú lieiðbein-
ingar um hvemiig matbúa eigi
nytjajurtir, er hér vaxa sjálfsán-
ar, svo sem hvönm njóla, smára,
skarfákál, og síðast það, sem þó
ekki er sízt, fjallagrös og söh
En einis og rnenn vita, er nýlega
komið upp úr kafinu, að sölin em
komin í mikið álit fyrir vestan
haf, og em þar orðin verzlunar-
vana.
Þegar á alt er litíð, er hér Um
áð ræða bók, sem er geysiiega
fróðileg fyrir húsmæður, en jafn-
framt er gróðavænlegt að kynna
sér hana, því ég held að það séu
haldlausar eins og þær reynast
að vera. Ein skýringin er sú, að
hér sé notuð léleg tjara í göt-
urnar, og það sé þýðdngarmest
að tjaran sé góð, en um grjótið
skifti það ekki máM,. I þessu sam-
bandi vi'l ég taka það fram, að
það er þýðingarmikið að bilndi-
efni götunraar sé gott, en það er
ekki tjaran, sem á að táka á
móti því sliti, sem gatan verður
fyrir, heldur er það grjótíð í göt-
unnii.
Saramar á flík halda samán
þieiml stykkjum, sem flíkin er gerð
úr, en saumarnár sjálfir (verða
ekki fyrir raema litiu sliti. Alveg
á sama hátt heidur tjaran grjót-
jiniu í malbikaðri götu saman, og
það er grjótóc) eiras og efnið í
flíkinni, siem verður fyrir sílitínu.
Þess vegna verður grjótdð að vera
háldgott, ef göturnar eiga að þola
umferð nema með stöðugu við-
haldi og tíðri umfeigraingu.
Bandarikjamenn seíja rnjög
strangar kröfur um leigWeiiia
þesis grjóts,, sem þieár raota tii
gatna- og vcga-gerðar. Enda eru
þeirra vegir eins vel og vand-
lega gerðir eins og amteríisku bíl-
arnir, siem eftír þeJm aka.
Svipaðar kröfur og gerðar- eru
til grjótsi, sem raota á tii gatma-
gerðiai, eru gerðar fýrir möl, sem
raota á í ofaníbufð á þjóðvegi.
Og er það stórraauðsyralegt máf
að rannsaka, hvort ekki er hér
mikið af ónothæfri möl notað í
ofaníburö á vegi kmdsins.
Vonandi er, að þessd víslinda-
lega rannsókn og álit eimhverra
hinna allra beztu sérfræðánga Ev-
rópu komi því tíl leiðar, að hér
á landi verði ekki haldið áftiam
áð eyða svo miLljónum króna
iskiftir í verklegar frajmkvæmdir,
setn í er notað ónothæft efni.
Jón Gurmmson.
i
ekki miklar ýkjur að segja, að
húsmæður geti stundum á einum
degi (með hagkvæmari miðdegis-
verði) grætt verð bókarinnar, sem
er einar 2 kr- 50 aurar. (
_____________________ Fl. F.
(Jm dagiirn og veginn
Sviþjóðarfararnlr sýna á morgun
fimMka og giímur kl. 2 á Aust-
urveltí. Hefir Áranann fengið leyfi
til að selja merki til tekjuauka
fyrir flokkinn, og verða þau seld
meðan á sýningunni stendur. Er
þess vænst, að Reykvíkingar
styðji hina ungu íþróttamienn
með því að kaupa merkin.
Ksppróðrarmót íslands
fer fraon á morgnn úti við Ör-
fim'sey og hefst kl. 6.
Víkingaskipið
fór héðan í gær fyrir hádegi.
Atvinnurekendur og verkamenn
í Lancashire-spunaverksmiðjun-
um bnezku hafa hafraað tilögum
þriggja þingmántna frá Manches-
ter um málamiðlun. — 150 000
vefarar hafa ggrt verkfall í lok
fyrstu verkfallsvikunraaT;.
Alpinglsmannskosning.
Nu befir ráðuneytíð auglýst í
Lögbirtingabliaöinu, að kosnimg á
eiraum alþingismanni í Reykja-
vík, í stáð Einars Arnórsisionar,
fari fram laugardaginn 22. okt-
óber (fyrstá vetrardag).
Rannsóknafiugið.
Þáð hófst í gær,. Öninur flug-
vélin holllenzka kotmist á sjötta
þúsund mietra í loft upp. Þar
var þá 28 stiga frost. I morgun
hélt ranusóknaflugið áfram.
Knattspyrnan.
I gær vann „Valur“ Vestmanna-
eyingana mieð 1 gegn 0.
Vígsla kirkjugarðsins
(nýjia í Fossvogi fór fram í gær
að viðstöddum mörgum hundituð-
um manna. Framkvæmdi siéra
Friðrik HalLgrímsison vígsluna.
Fór fyrsta jarðarförin frarn í
norðausturhorni þess hluta garðis-
ilnis, er fyrst um sinn er tekinn
til afnota.
María Maikan
syngur á mlorguin í aLþýðnlhús-
ilnu Iðnó kl. 9 isíðdegis (en ekki
kL. 4). María er beztia söngkona
landsins og munu þeir, siem geta,
ekki láta hjá líöa að hlustiai á
hana. Söngvinnr.
Strandið á Akranesi.
Sú meinlega prentviiLLa silæddist
í raokkur eintök af blaðiinu gær,
'að í strandfréttinni stóð: Akur-
eyri, en áttí að vera Akipntssi,
— í gærkveldi voru taldar áll-
góðar horfur á áð beppnaisit
myndi að ná „Stiaf“ aftur á fiot.
Hefir „Hamar“ tetíð að sér að
neynia það. Kafaíri og aðstoðar-
rnaður hans fóru til Akraness í
gær með „Suðurlandi'j í mlorgun
var sent hingað tíl Reykjavxkur
eftír dæLum og björgunaráhöld-
um.
Hwað ©r að fréttaY
NœturlœJmir er í nótt Þórður
Þórðarsion, MaraigötU' 6, sími
1655, og aðra nótt Óskar Þórð-
arson, öldugötu 17, uppi, sírni
2235.
Sunnttdagslœknln verðlur á
miorgun Daníel Fjeldsted, Aðal-
stræti 9, sími 272.
Nœtunutírxjur er næstu viku í
lyfjabúð LaugavegaT og Ingólfs-
lyfjabúð.
Messur á mioigun: í dómkirkj-
íxnni kl. 11 séra Friðrik Hall-
grílmsson. I fríkirkjunni kl. 5 séra
Ami Sigurðsson. MessUr hafa í
Rúllugardínur fást í húsgagna-
vinnustofunni á Grettisgötu 21.
Tekið á móti pöntunum í hús-
gagnaverzluninni Laugavegi 6.
báðum kirkjunum byrjað ki. 10
árdegiis nú undanfariið, en svo
verður ekki friamvegis á þessu
sumri.
Útioarpidt i dag: Kl. 16 og 19,30:
VeðUrfaiegnxr. Kl. 19,40: Tónílieikar
(Otvarpsþríspiílið). K3. 20: Söng-
vél, KL 20,30: Fréttír. Kl. 21:
Söngvél (Beethoven). — Danzlög
til kl. 24.
Pétur Skjurass.on flytur erimdi
í Varðarhúsitou annað kvöld kl.
8V2 um lífsigleði, segir einniig frá
síðasta ferðalagi sínu. Allir vel-
komnir.
Frú Guófún Símommlóttir,,
Nönmugötu 10, á sjöitugsafmæli á.
morgun.
Berjafön sú, er templarar ætl-
uðu að efna til á sunnudaginn
var, en fórst þá fyrir vegna rign-
ingar, verðiur farin á morgun,
Frá Akmnesi. Akxanasskeyti í
gærkveldi til FB.: Línuveiðarinn
„Ölafur Bjarnas'on“ er væntanilieg-
fur í nótt að norðan af síldveið-
um. Skip þaú, sem héðan fóra á
síldveiöar, hafa yfirlieitt aflað vel.
Eru sum þeirra komin, en þau,
sem ókomáln eru, væntanleg nú
Um helginá og í mæstu viku.
Haustmót 2, flokks, ÚrsMtalexk-
urinn fer fram á mlorgun kl. 4
milli K. R. og „Váls“.
K. R.-danzMkurjmn hefst kl. 10
ií kyöfd í K. R.-húisinu. Hljómisveit
Hótel íslands spilar,
Ljásmynda&íofm bæjarins era
nú aftur Opnar frá 1—4 á surrnu-
tíögum.
' Fálkakafjibætirlrm. í augllýs-
ingu um happdrætti mieð Fálka-
kaffibætinum, sem var í blaðfirau
í gær, hefir máisprentast Nr. fyrár
Kr. váð upphæð verðláuraanna.
Útvarpw éi morgun: KL 10,40:
Veðurfregnir. Kl. 11: Messa í
dómkárkjunná (iséra Fr. H.). Kl.
19,30: Veðurfregnir.. Kl. 19,40:
Barnatíml (Þuriðux Sigurðardótt-
ir). KL 20: Eri.‘ndi: Um barna-
vernd, I. (Sigurbjörn Á. Gísla-
son). Kl. 20,30: Fréttír. Kl. 21:
.Söngvél (Brahmis). — Danzlög til
’kl. 24.
Danzleik heldur Glímufélagið
Ármann í K. R.-húsinu aranað
kvöld kl. 10. Þar vefða afhent
verðlaun frá kappróðrarmótunum
í sUmar. Hljómsveit Hótel Islamds
og öranur ágæt Mjómsveit spila á
danzleiknum.
Serudisveinar. Munið eftir
skemtun ykkar í kvöld kl. 9 í
Varðarhúsiwu, Þar verður margt
tiH skemtunar, eárasöngur, upplest-
ur o. fL o. fl. — Gleymið ekki
að taka stúlkur mieð ykkur. —
Það verðtxr danza'ð fram á rauða
nótt uradir ágætis músík., Aðgang-
tor kostar 2 kr. Sendisvemn.
Ritstjóii og ábyrgðarmaður:
Ólafur Fiiðiiksson.
Alþýðuprentsmiðjain.