Morgunblaðið - 13.05.1989, Page 29

MÖáGtJNBLÁÐIÍ) LAUGARDÁGÍIR Í8' JÍA'Í Í989
29
Minning:
Katrín Viðar
Fædd 1. september 1895
Dáin 27. maí 1989
Sagt er, að hið allra fegursta og
dýrmætasta, sem með mönnum
þekkist, komi í smæstum pakkning-
um. Hér er átt við perlur og gim-
steina. Vafalaust eru ummmæiin
rétt, því venjulega eru perslur og
gimsteinar ekki mikil að ummáli.
Þegar dregin er orðlæg samlíking-
armynd um eitthvað, sem er harla
verðmætt, er jafnan gripið til siíkra
orðtækja sem: „Gull og gimstein-
ar“......Gull og grænir skóg-
ar“......Gull og gersemar."
Þegar ég minnist Katrínar Viðar
heitinnar við þessi tímahvörf, stíga
ofanskráðar orðmyndir upp á hug-
arhvel mitt og verða til heimfæring-
ar.
Allir, sem nutu forréttindanna
að kynnast og þekkja Katrínu Viðar
vita, að hún var sannarlega mann-
perla og gimsteinn í lífi, starfí og
eðliskostum. Þetta vita þeir mest,
er þekktum hana best. Reyndar var
hún fíngerð og nett og fellur því
vel inn í mynd samlíkingarinnar.
Hún hafði hreint yfirbragð, var
næm, glöggskyggn, skarpgreind,
yfírveguð og gætin í orði, víðlesin,
fjölfróð, listhneigð og listræn.
... Listræn, já. ... Öllu réttara:
Hún var listaverk lífsins — sjálf
eins og hún var, lífsafrekið, sem
hún vann — þetta tvennt samofið
í eitt listaverk.
Náttúrufræðingur, náttúruunn-
andi og fagurfræðingur var hún af
Guðs náð. Um það vitnar jurtasöfn-
un hennar, sem var stórafrek í
starfí og skipar algera sérstöðu.
Þó ég nyti þess ekki að ganga í
gróðurreitinn hennar á Þingvöllum
meðan sá skartaði fjölbreytilegustu
fegurð sinni, duldist hvorki auga
að sjá né vitund að meta hvílkt
starfsafrek blasti þar við sjónum.
En þar var Katrín búin að safna
öllum íslenskum jurta- og tijáteg-
undum auk mikils fjölda erlendra
afbrigða. ... Spurningin vaknaði:
Hvað getur gert slíkt að veruleika?
... Þessi fíngerða, smávaxna kona!
Svarið er eitt: Háar hugsjónir, mik-
ið innsæi, gagnger þekking, sívak-
inn eldmóður, þrotlaus elja, ná-
kvæm nærfærni, endalaus umönn-
un, fagurhyggja, hjartahlý persónu-
göfgi, vísindalegt náttúruskyn, er
sameiginlega getur af sér slíkt af-
rek í starfi og veitir ómælanlega
lífsfyllingu. Þá lífsfyllingu fóstraði
Katrín í ríkum mæli.
Eftir því sem ég kynntist henni
meir og hún opnaði mér hugarheim
sinn, er við ræddum saman, vel
vængjað ímyndurnaraflið flaug
víða, sá ég bæði og fann ofan-
skráða eiginleika sérstæða og sam-
ofna hjá henni, og naut þess í hljóðri
ánægju, hvernig hún greip á margs
kyns málum af nærfærinni þekk-
ingarauðgi langrar lífsreynslu með
djúpri virðingu, reisn og glögg-
skyggni.... Hún var alls staðar vel
heima.
í sjálfu sér var þetta ekkert undr-
unarefni. Miklu fremur eðlilegur
árangur þess, að alla ævi teygaði
hún af lindum bestu bókmennta,
æðstu og fegurstu tónlistar með því
að hún lék sjálf og kenndi á slag-
hörpu. Eiginlega var hún þrefaldur
hörpuleikari. I fyrsta lagi lék hún
á slaghörpuna sína, í öðru lagi lék
hún á hörpu náttúrunnar með jurta-
söfnun sinni, tijá- og garðræktinni.
í þriðja lagi lék hún með eigin lífi
á hörpu lífsins, svo ómaði öllum til
yndis.
Svo satt og rétt sem þetta er
allt, var þó enn einn eðlisþáttur
Katrínar heitinnar, sem bar öllu
ofar, innifól alla aðra kosti hennar
og var hreyfiafl þeirra. Það var hin
milda, næma móðurhyggja, sem
hún bar í brjósti. Hún var ímynd
hinnar íslensku móður — móður,
sem ekkert aumt mátti sjá, sem úr
öllu vildi bæta, sem opnaði hug og
hjarta, synjaði aldrei um nokkuð,
sem hún vissi að þörf væri fyrir og
til gagns mætti verða, svo fremi
að hún gæti í té látið. Af ásjónu
hennar andaði innri hlýju. Horfandi
á hana komu mér sífellt í hug orð
stórskáldsins Einars Benediktsson-
ar þar sem hann segir í hinum
mikla, djúpakveðna sálmi sínum.
Hvað bindur vorn hug við heimsins
glaum: „Af eilífðarljósi bjarma ber,
sem brautina þungu greiðir."
... Vafalítið var lífsgangan stund-
um þung. Katrín var af þeirri kyn-
slóð, sem varð að vinna hörðum
höndum. ... Hún tilheyrði ekki
kynslóðinni, sem hefur alls konar
vélar til að vinna fyrir sig, sem vill
fá flest fyrir fæst, helst allt fyrir
ekkert.... En það er einmitt þegar
þungt er fyrir að „bjarminn sem
ber af eilífðarljósinu" gerir allan
mismuninn. Og það er nú jafnan
svo, að þeir, sem geyma Guð í hug
og hjarta eiga þennan æðri ljóma
hið innra með sér. Ég las hann svo
oft af ásjónu hennar. Hún átti hann.
Enda kvartaði hún aidrei, hvorki í
lífsbaráttunni né heldur, þegar
dauðinn fór að.
Það sem hefur verið sett á blað
hér er einungis sjálfsmynd hennar,
sem hún dró í hugarheim minn með
listgáfuhönd eiginleika sinna og lit-
auðgi fjölþættra, göfugra, fagurra
persónukosta. Samt sem áður er
þetta einungis sú orðlæga mynd í
orðlægri tjáningu. Mynd hinnar orð-
lausu þagnar er svo önnur, — sú
rétta og sanna, sem aldrei veður
færð í orðlægan búning, því þar
myndi orðunum fatast tjáningin.
Þrátt fyrir háan aldur var Katrín
hvorki þreytt lífdaga né lífsmædd.
Þvert á móti var hún slíkt
„lífsbarn", full lífi, lífsþrá og
lífshugsun, að hugur hennar og tal
snerist jafnan um lífið, að lifa og
starfa. Auðvitað kenndi hún mis-
munar, hvað þrek og fráleik snert-
ir, en það tengdist líkamanum mest
megnis. Vitund ferskleika hélt
sínum þrótti og fráleik. Hugarflugið
og minnið var stöðugt til staðar, —
allt fram til hins síðasta, er lögmál-
um lífs og dauða verður eigi um
haggað.
Hver dagur á kvöld sitt, þegar
„sól hnígur að sævar barmi, sígur
höfgi á þreytta jörð“... Svo er og
farið ævidegi sérhverrar mannveru.
Þar „hnígur sól“ einnig „að sævar
barrni" og „sígur höfgi“ á brá.
Þannig var andlát Katrínar ein-
mitt, — náttúrlegt, friðsælt, eðli-
legt. Lífsdeginum var lokið og hún
tók í friði hinstu hvild þessarar jarð-
vistar.
Hér er gengið eitt mikilmenni
íslenskra kvenna, sem með lífi og |
starfí sínu frýjar íslenskum konum
hugar til æðstu dáða. Það var mik-
ill lífsauki að þekkja hana — hún
var perla.
Við hjónin samfögum ástvinum
hennar, skylduliði öllu og ótölulegri
vinafjöld að hafa fengið að eiga '
samleið með henni og njóta hennar.
Hjartnæma samúð tjáum við hinum
sömu, að fá eigi lengur notið, reyn-
andi þann mikla sjónarsvipti, sem
hér er orðinn. En við tökum líka
þátt með þeim í feginleik þess, að
kærkomin hvíld er fengin effir lang-
an, strangan en fagran og auðnu-
ríkan ævidag.
Guð blessi þau öll og kæra minn-
ingu Katrinar.
Sólveig og Jón Hjörtur
Jónsson
Gönguferð um Fossvogsdal
Á ANNAN í hvítasunnu 15. maí
gengst Náttúruverndarfélag
Suðvesturlands fyrir stuttri
gönguferð um Fossvogsdal og
hefst hún klukkan 10 við Foss-
vogsskóla. Gengin verður hring-
ferð um Fossvogsdalinn og kom-
ið tilbaka um klukkan 12. Létt
ganga við allra hæfí. Öllum er
heimil þátttaka.
í gönguferðinni verða athuguð
ýmis náttúrueinkenni Fossvogsdals,
eiginleikar hans sem útivistarsvæð-
is og hugað að vaknandi gróðri.
Þá verður rætt um nýjar hugmynd-
ir um notkun dalsins sem umferðar-
æðar án mengunar frá bílum.
Náttúruverndarfélagið hefur um
nokkurt skeið kynnt hugmyndir um
samfellda gönguleið milli gömlu
byggðarinnar í Reykjavík og Blá-
fjalla. Þessari leið gætu einnig
tengst gönguleiðir uiri nágranna-
sveitarfélögin. Leiðin er stórbrotin
og fjölbreytt og getur jafnt þjónað
hressandi útiveru og notast til
fræðslu um náttúru, minjar. og
sögu.
(Fréttatilkynning)
RAÐAUGÍ YSÍNGAR
smá ouglýsingar
Nauðungaruppboð
á eftirtöldum fasteignum fara fram í
skrifstofu embættisins, Miðstræti 18,
Neskaupstað, þriðjudaginn 16. maí.
Nesgata 36, þingl. eigandi Jóna Ingimarsdóttir.
Uppboðsbeiðendur eru: Bókaútgáfan Þjóðsaga og trésmiðja Þorvald-
ar Ólafssonar. Annað og sfðara kl. 10.00.
Strandgata 8, þingl. eigendur eru Gytfi Gunnarsson og Ásdis Hannibals-
dóttir.
Uppboðsbeiðendur eru: Samvinnulífeyrissjóðurinn og Almennar
tryggingar hf. Þriðja og síðasta sala kl. 14.00 á elgninni sjálfri.
Urðarteigur 22, þingl. eigandi Mánaplast hf.
Uppboðsbeiðendur eru: Iðnþróunarsjóður, Iðnlánasjóður og Hoecht
Aktiengeselltschast. Annað og sfðara kl. 10.00.
Urðarteigur 26, þingl. eigandi Jón Svanbjörnsson.
Uppboðsbeiðandi er Byggingasjóður rikisins. kl. 10.00.
Þórhólsgata 3, þingl. eigandi Sjöfn Steingrímsdóttir.
Uppboðsbeiðendur eru: Lífeyrissjóður Austurlands, Arnmundur
Backman hrl., Útvegsbanki íslands hf., Byggingasjóður ríkisins og
Höldur sf. Þriðja og síðasta sala kl. 13.30 á eigninni sjálfri.
Bæjarfógetinn í Neskaupstað.
Nauðungaruppboð
fara fram á eftirtöldum fasteignum miðvikudaginn 17. maf kl. 14.00
á skrlfstofu embœttisins á Bjólfsgötu 7, Seyðisfirði:
Hafnargata 47, Seyðisfirði, þingl. eign Fiskvinnslunnar hf., eftir kröfu
Ríkissjóðs íslands, Olíufélagsins Skeljungs og Brunabótafélags is-
lands.
Austurvegur21, efri haeð, Seyðisfirði, þingl. eign Valdimars Júliusson-
ar, eftir kröfu Lifeyrissjóðs Austurlands og Byggingasjóös ríkisins.
Jörðin Refsstaðir 2, Vopnafirði, þingl. eign Sigurlaugs Brynlelfssonar
og Ingibjargar Stephensen, eftir kröfu Tryggingastofnunar rfkisins,
Búnaðarbanka (slands og Byggingasjóðs ríkisins.
Hnitbjörg í Hliðarhreppi, þingl. eign Guðþórs Sigurðssonar, eftir kröfu
stofnlándeildar Búnaðarbankans.
Hafnargata 32b, Seyðisfirði, þingl. eign Brynjólfs Sigurbjörnssonar,
eftir kröfu Lífeyrissjóðs Austurlands. Önnur og síðari sala.
Sýslumaður Norður-Múlasýslu,
Bæjarfógeti Seyðisfjarðar.
SJÁLPSTÆÐISPLOKKURINN
FÉLAGSSTARF
Akureyri - Akureyri
Baejarmálafundur í Kaupangi mánudaginn 15. mai kl. 20.30.
Bæjarfulltrúar Sjálfstæðisflokksins.
17. landsþing Landssam-
bands sjálfstæðiskvenna
verður haldið í Viðey dagana 9. til 11. júní 1989.
Þingið verður sett í Valhöll föstudaginn 9. júní.
Dagskrá auglýst síðar.
Stjórnir aðildarfélaga Landssambands sjálfstaeðiskvenna eru vinsam-
legast beðnar um að tilkynna þátttöku fulltrúa sinna á þingiö fyrir
1. júni nk.
Þátttaka tilkynnist i síma 82900 (Fanney) eða 680699 (Þórunn).
Stjórn LS.
Egill FUS, Mýrasýslu
Opinnfundur
Opinn fundur verður haldinn miðvikudaginn 17. mai 1989 kl. 20.30
í Sjálfstæðishúsinu við Brákabraut. Gestur fundarins verður Skúli
Bjarnason, læknir.
Dagskrá:
1. Styrktarmannakerfi. Skúli Bjarnason, kynnir kerfið fyrir fundar-
mönnum.
2. Umhverfisverndarátak SUS.
3. SUS þing á Sauöárkróki.
Félagar mætið vel og stundvislega.
Stjórnin.
WiLAGSLÍF
Skíðadeild Ármanns
Innanféiagsmót Ármanns verð-
urhaldiðhvítasunnudag 14. maí.
Dagskrá:
Skoðun 10 ára og yngri kl. 10.00.
Skoðun 11-12 ára kl. 11.30.
Skoðun 13 ára og eldri kl. 13.00.
Bæði verður keppt í svigi og
stórsvigi. Ef fresta þarf móti á
sunnudag 14. maí verður það
mánudag 15. mai.
Þeir sem vilja gista skrái sig í
síma 13169, Helga.
Firmakeppni Skíðaráðs Reykjavík-
ur verður ekki á laugardag.
Stjórnin.
FERÐAFÉLAG
ÍSLANDS
ÖLDUGÖTU3
SÍMAR11798 og 19533.
Dagsferðir Ferðafélagsins
um hvítasunnu:
1. Sunnudag 14. maf kl. 13:
Garðskagi-Stafnes-
Básendar/ökuferð.
Ekiö sem leið liggur suður með
sjó um Keflavík og Garðskaga-
vita, siðan um Sandgerði, Hvals-
nes að Stafnési og gengið þaðan
að Básendum, sem er forn mið-
stöð einokunarverslunarinnar
dönsku til 1798 er hið mikla og
örlagarika Básendaflóð lagði
staðinn í eyði. Verð kr. 1.000,-
2. Mánudagur 15. maí kl. 13:
Höskuldarvellir - Keilir.
Keilir er 378 m og því afar létt
aö ganga á fjallið. Gengið er frá
Höskuldarvöllum. Verð kr. 800,-
Brottför frá Umferðarmiðstöð-
inni, austanmegin. Farmiöar við
bil. Frítt fyrir börn yngri en 15
ára.
Ferðafólag íslands.
Krossinn
Auðbrekku 2,200 Kópavogur
Samkomur falla niður um helg-
ina. Við verðum á móti í Hlíðar-
dalsskóla. Sjáumst á þriðjudag-
inn kemur kl. 20.30.
Hvítasunnukirkjan
Fíladelfía
Almenn bænasamkoma i kvöld
kl. 20.30. Hvítasunnudag: Hátíð-
arsamkoma kl. 16.30. Ræðu-
maður: Garðar Ragnarsson.
2. hvítasunnudag: Hátíðarsam-
koma kl. 16.30. Ræöumaður:
Hafliði Kristinsson.
Útivist
Hvítasunnudagur
14. maíkl. 12.30
Gönguferð á Skipaskaga (Akra-
nesi). Skemmtileg og fróöleg
ganga við allra hæfi. Staðkunn-
ugur heimamaður slæst í hópinn
og fræðir um sögu og minjar.
Gott tækifæri til að kynnast
bæði gamla og nýja tímanum.
Byggðasafnið í Görðum skoð-
að. Verð 1000 kr. og safngjald
100 kr. Börn 8-13 ára greiða
500 kr. Brottför með Akraborg
frá Grófarbryggju kl. 12.30.
Mætið tímanlega.
Annar í hvítasunnu
15. maíkl. 13.00
Hveradalir - Meitlarnir. Góö
gönguferð austan Þrengslaveg-
ar. Verð 900 kr„ frítt f. börn m.
foreldum sínum. Brottför frá
BSÍ, bensínsölu.
Sjáumst!
Útivist, ferðafélag.