Morgunblaðið - 25.05.1989, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 25. MAÍ 1989
25
Leita lækningar við val-
brá í Bandaríkjunum
Grindavík
Tvö böm í Grindavík hafa
síðustu mánuði farið nokkmm
sinnum til Bandaríkjanna í þeim
tilgangi að láta ljarlægja valbrá
úr andliti. Emil Daði Símonarson
er 1 árs og er nú að fara i fjórða
skipti í meðferð og Ásdís Ester
Kristinsdóttir, 16 ára, er að fara
í áttunda skipti.
Guðrún Bjamadóttir, móðir Est-
erar, kvaðst hafa heyrt um það
fyrir 4 árum að hugsánlegt væri
að lækna valbrá. Áður hafði hún
gengið út frá því að slíkt væri ekki
mögulegt og að Ester, sem er með
mikla valbrá í andliti, fengi enga
bót á því. í framhaldi af því fór
Ester til Kalifomíu og gekkst þar
undir meðferð með leysigeisla sem
nefnist Argon-leysir.
Sú meðferð bar ekki mikinn
árangur og skildi meðal annars eft-
ir ör í andliti hennar. Auk þess var
hún sársaukafull og Ester kvaðst
sjálf frekar hafa viljað vera með
valbrá í andliti heldur en að halda
áfram. Móðir Esterar komst síðan
í samband við fólk hér á landi sem
hefur verið í meðferð í New York
hjá lækni sem heitir Roy Geron-
emus og starfar í New York Uni-
versity Medical Center.
Geronemus hefur þróað nýja að-
ferð út frá Argon-leysi og hefur
beitt henni við valbrá. Ester fór út
í fyrsta sinn í september á síðasta
ári og Emil Daði, sem er nú eins
árs og hefur verið með valbrá í
andliti frá fæðingu, fór út á sama
tíma en hann var þá 5 mánaða
gamall. Þau hafa bæði farið reglu-
lega síðan.
Móðir Emils, Gunnhildur Björg-
vinsdóttir, og Guðrún vom sam-
Pétur Gíslason og Guðrún Bjamadóttir með Magnús Helga, t.v.,
Ester og Sigurlaugu.
Gunnhildur Björgvinsdóttir
Emil Daða og Ingubjörgu.
Frímann Ólafsson
og Símon Alfreðsson með Söru t.v.,
mála um að þær sæju merkjanlegan
mun á bömum sínum og að það
væri þess virði að fara með börnin
út. Hver meðferð tekur um klukku-
tíma í hvert sinn. Valið er svæði
sem geislanum er beint að í 40
mínútur.
Að sögn Gunnhildar og Guðrúnar
greiða foreldrar fyrir ferðir úti og
hótel. Fiskanes hf. og sjúkrasjóður
verkalýðsins í Grindavík hafa veitt
styrk til bamanna auk þess sem
knattspymudeild UMFG hefur
styrkt foreldra Emils Daða. Þessi
aðstoð hefur gert þeim kleift að
fara þessar ferðir. Þær sögðu að 6
einstaklingar hefðu farið í meðferð
til New York undanfarin ár og að
í bígerð væri að stofna félagsskap
þeirra.
Kristján Guðjónsson deildarstjóri
hjá Tryggingastofnun ríkisins sagði
í viðtali við Morgunblaðið að Trygg-
ingastofnun greiddi ferðir sjúkíings
ásamt fylgdarmanni og dagpeninga
í þá daga sem dvalið er úti í New
York og einnig er greitt fyrir lækn-
ismeðferð. Þarna væri um meiri-
háttar valbrá að ræða sem telst
líkamslýti.
Jens Kristjánsson lýtalæknir
sagði í viðtali við Morgunblaðið að
valbrá væri afbrigði æðasjúkdóms
þar sem smáæðar í líkamanum
hleyptu of miklu blóði í gegnum
sig. Meðan valbráin er í húðinni er
hún sjáanleg þannig að hún litar
húðina rauða. Undanfarin 10 ár
hafa verið þróaðar aðferðir til að
lækna valbrá með leysigeislum.
Fyrst vom notaðir Argon-geislar
en fyrir um fjórum ámm var byijað
að nota litrófsgeisla meðal annars
í New York en litrófsgeisli er sér-
stakt afbrigði af Argon-geisla.
Þessi meðferð byggist á því að eyði-
leggja æðar sem em of víðar og
hindra blóðstreymi fram í húðina.
Að sögn Jens er til Argon-leysir
á Landakoti sem hægt verður að
nota til lækninga á valbrá með
aukatækjum sem stefnt er að að
kaupa til landsins. Hann sagði, að
svipaður árangur fengist með notk-
un Argon-geisla og litrófsgeisla en
margt benti þó til að litrófsgeisli
sé heppilegri til dæmis vegna minni
öramyndunar en hann er mun dýr-
ari en Argon-leysir. Jens benti þó
á að þessi meðferð dugir ekki á
allar tegundir valbrár en um -70%
sjúklinga fá einhveija bót og hann
vildi einnig undirstrika að litrófs-
tæknin er ekki fullþróuð og full
ástæða væri fyrir foreldra bama
að bíða með að fara með mjög ung
börn í meðferð þar sem öramyndun
er líklegri hjá bömum en fullorðnum
eftir 14 ára aldur.
Að lokum sagði Jens að um 750
íslendingar væru með valbrá ein-
hvers staðar á líkamanum sem
þýddi í raun að milli 15 og 18
manns fæðast með valbrá árlee
F(
Mýtt hugtak í
húömeöferð
LIPOSOME
fyrir andlit
Þj óðhagsstofiiun:
Brýnast að auka framleiðslu og
treysta undirstöður atvinnulífsins
BRYNUSTU verkefiii stjómvalda í efhahagsmálum em að skapa
skilyrði til aukinnar framleiðslu og treysta undirstöður atvinnulífs-
ins. Þetta kemur fram í Ágripi úr þjóðarbúskapnum sem Þjóðhags-
stofhun kynnti í gær að undangenginni endurskoðun á efiiahags-
horfum fyrir árið 1989, meðal annars í Ijósi nýgerðra kjarasamninga
og framvindunnar að undanfömu.
Helstu niðurstöður eru þessar:
Spáð er 1%% minnkun landsfram-
leiðslu frá síðasta ári og að lands-
framleiðslan muni samtals dragast
saman um 3% á þessu og síðasta
ári. Ástæðan fyrir þessari óhag-.
stæðu þróun segir Þjóðhagsstofnun
að sé bæði samdráttur í útflutningi
og þjóðarútgjöldum. „Því er ljóst
að eitt brýnasta verkefnið framund-
an er að auka framleiðsluna, ef
takast á að viðhalda sambærilegum
lífskjörum hér á landi og meðal
þeirra þjóða sem fremstar standa,“
segir í yfirliti Þjoðhagsstofnunar.
Þjóðartekjur gætu dregist meira
saman en landsframleiðslan í ár,
eða um tæp 3%, þar sem reiknað
er með að viðskiptakjör rými á
þessu ári. Það stafar einkum af
hækkun olíuverðs á heimsmarkaði
og lakari horfum um verð sjávaraf-
urða en áður var reiknað með. Gert
er ráð fyrir lítilsháttar heildar-
hækkun sjávarafurða, en þó minna
en nemur verðbólgu í viðskiptalönd-
unum. Þrátt fyrir þetta er ekki
búist við að viðskiptahallinn gagn-
vart útlöndum aukist, hann verði
um 3/2%, sem er sviað og síðustu
tvo ár.
Spáð er 21% verðbólgu frá upp-
hafi til loka ársins á mælikvarða
framfærsluvfsitölu. Kaupmáttur at-
vinnutekna á mann gæti orðið
6—7% minni en hann var í fyrra
og er það svipað og gert hefur ver-
ið ráð fyrir. Samkvæmt því yrði
kaupmátturinn um 10% lakari en
1987 en aftur á móti 12% meiri en
árið 1986. Til samanburðar getur
stofnunin þess að þjóðartekjur á
mann hafa aukist mun minna en
kaupmátturinn frá 1986, þær verða
1—2% hærri í ár en 1986.
Atvinnuhorfur eru óljósar. Fjöldi
lausra starfa hefur dregist saman
að undanfömu og atvinnuleysi auk-
ist. Þjóðhagsstofnun spáir því að
atvinnuleysi verði um 114% af vinnu-
afli að meðaltali á þessu ári. Þótt
þetta sé töluvert meira atvinnuleysi
en verið hefur hér á landi á undan-
fömum ámm er rétt að vekja at-
hygli á því að þensla hefur ein-
kennt íslenska vinnumarkaðinn um
langt skeið.
Afkoma atvinnuveganna, ekki
síst útflutnings- og samkeppnis-
greina, hefur verið mjög erfið að
undanfömu. Þetta stafar meðal
annars af minnkandi veltu, háu
raungengi og auknum ijármagns-
kostnaði. Það fer því ekki á milli
mála að eitt helsta viðfangsefni
efnahagsstjómar á næstunni verður
að treysta undirstöður atvinnulífs-
ins.
í niðurstöðu athugana á hag at-
vinnuveganna árið 1987 kemur í
ljós að hagnaður fyrir greiðslu
skatta var um eða innan við 1% af
rekstrartekjum þegar á heildina er
litið. Það telur Þjóðhagsstofnun
slakt í ljósi þess að mikill upp-
gangur var í þjóðarbúskapnum á
því ári og hagvöxtur með mesta
móti. Því er spáð að afkoman hafi
verið enn verri árið 1988, en skáni
eitthvað á yfírstandandi ári vegna
lækkandi vaxta og raungengis.
ÍQie
s u p e r S i p 0 s 0 m e
con(e n t r o te
JiLSANDIR
besta verðið
á markaðnum!
IILSANDER
optibelt
KÍLREIMAR
REIMSKIFUR OG FESTIHOLKAR
Drifbúnaður hvers konar
er sérgrein okkar.
Allt evrópsk gæðavara. Veitum
tæknilega ráðgjöf við val á
drifbúnaði.
Það borgar sig að
nota það besta.
Þekking Reynsla Þjónusta
FALKINN
SUÐURLANDSBRAUT 8 SÍMI84670