Morgunblaðið - 26.05.1989, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. MAÍ 1989
60 ÁRA AFMÆLI SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS
Gefum Sjálfstæðisflokknum
gleði og baráttuvilja í afinælisgjöf
Ræða Þorsteins Pálssonar í Háskólabíói í gær
Hér fer á eftir ræða sú, sem
Þorsteinn Pálsson, formaður
Sjálfstæðisflokksins, flutti á af-
mælisfundi Sjálfstæðisflokksins í
Háskólabíói í gær:
A þessari hátíðarstund fögnum
við merkum áfanga í sögu Sjálf-
stæðisflokksins. Sá skuggi fellur
þó á þennan dag að Geir Hallgríms-
son, fyrrverandi formaður flokks-
ins, getur ekki vegna dvalar á
sjúkrahúsi verið með okkur í dag.
Sem betur fer er hann á góðum
batavegi og hugur hans er sem
endranær bundinn við heill flokks
og þjóðar. Geir Hallgrímsson og
Ema Finnsdóttir eiginkona hans
senda okkur svofellda kveðju:
Formaður Sjálfstæðisflokksins,
Þorsteinn Pálsson.
Sendum Sjálfstæðisflokknum og
sjálfstæðismönnum um land allt
heillaóskir í tilefni 60 ára afmælis-
ins og þökkum samstarf á liðnum
áratugum. Megi Sjálfstæðisflokk-
urinn ávallt vera útvörður frelsis
og framfara í íslenskri þjóðmálabar-
áttu.
Ema og Geir Hallgrímsson.
Við þökkum þessa góðu kveðju
og sendum þeim hjónum hugheilar
þakkir fyrir hið óhemju mikla starf
sem Geir Hallgrímsson og frú Ema
hafa leyst af hendi fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn. Hviklaus forysta Geirs
Hallgrímssonar á erfiðum tímum í
sögu flokks og þjóðar verður aldrei
fullþökkuð. Við sendum Geir
Hallgrímssyni okkar bestu óskir um
skjótan og góðan bata, þökkum
hlýhug hans og vináttu og biðjum
honum og fjölskyldu hans Guðs
blessunar um ókomin ár.
Vinir og samheijar.
BAKHJARL OG BRAUTRYÐJ-
ANDI eru kjörorðin sem við höfum
valið til þess að varpa ljósi á störf
Sjálfstæðisflokksins á merkum
tímamótum. Við komum hér saman
í dag í þeim tilgangi að minnast
viðburðaríkrar sögu og til þess að
fagna mikilsverðum áfanga. En á
hátíðarstundu skiptir þó mestu
máli að við horfum með tilhlökkun
til nýrra framtíðarverkefna.
í dag eru liðin 60 ár frá því að
íhaldsflokkurinn og Frjálslyndi
flokkurinn sameinuðust í nýjum
stjómmálaflokki, Sjálfstæðis-
flokknum. Þetta er ekki langur tími
í sögu þjóðar, en þessi ár eru ótví-
rætt mesta framfaraskeið í sögu
íslendinga. í sjálfstæðisstefnunni
hefur verið fólgið afl framfaranna
og þar liggja rætur íslenskrar
menningar.
Sjálfstæðisflokkurinn varð sann-
arlega ekki til upp úr þurra á einum
vordegi árið 1929. Stofndagurinn
var fyrst og fremst áfangi í langri
sögu. Hann markar upphaf sterkrar
og traustrar samvinnu frjálslyndra
borgaraafla í landinu. Sameiginleg
grandvallarsjónarmið bundu menn
smá.m saman sterkum böndum.
Varðveisla þjóðlegra og menn-
ingarlegra verðmæta og viðreisn
efnahags- og fjármála vora kenni-
setningar íhaldsmanna. Og fijáls-
lyndir minntu á að þjóðemið er fjör-
egg þjóðarinnar, lífsandinn i menn-
ingunni og orkan í þjóðlífinu. Þann-
ig var tónninn sleginn. Afstaðan til
ríkis og einstaklinga, fijálsrar versl-
unar, sjálfstæðis og varðveislu þjóð-
emis sameinaði borgaraleg fijáls-
Iynd öfl á íslandi.
Stefnuskráin var skýr og einföld.
Hinn nýi Sjálfstæðisflokkur hét því
að undirbúa lokaskref sjálfstæðis-
baráttunnar og að vinna í innan-
landsmálum að víðsýnni og þjóð-
legri umbötastefnu á grandvelli ein-
staklingsfrelsis og atvinnufrelsis
með hagsmuni allra stétta fyrir
augum.
Og þegar félög sjálfstæðisverka-
manna og sjómanna vora stofnuð
kom krafan um málfrelsi og félaga-
frelsi í verkalýðsfélögunum óháð
stjómmálaflokkum og að allir
fengju tækifæri til að byggja yfir
sig íbúðarhúsnæði.
Þetta var bakhjarlinn í miðri
kviku íslenskrar þjóðfélagsgerðar
og vettvangur þeirra sem vildu
ryðja nýjar brautir til framfara og
fársældar fyrir fólkið í landinu.
Hugsjónimar voru órofa tengdar
kristnum lífsviðhorfum, umburðar-
lyndi og mannúðarstefnu. Sjálf-
stæðisflokkurinn hlaut því einnig
að verða skjaldborg þeirra sem
stóðu höllum fæti í íslensku þjóð-
félagi.
Þannig varð breiðfylkingin til.
Hugsjónin er enn sú sama og grand-
vallaratriðin era óbreytt en tímam-
ir era aðrir og verkefnin ný. Og
nýjar kynslóðir ganga í spor þeirra,
sem brautina raddu. Það liggur í
hlutarins eðli að brautryðjandinn
horfir fram á við. Sérhver sigur er
aðeins áfangi. Hann er krafa um
ný markmið, ný verkefni, nýja
hugsun.
Dægurþras stjómmálabarátt-
unnar vijlir mönnum stundum sýn.
Grandvallaratriðin og markmiðin
geta þannig gleymst í moldviðri
stjómmálaátaka sem flokkar og
einstaklingar geta þyrlað upp frá
einum degi til annars. Stundum
finnst mönnum nýjungarnar rót-
tækar. Menn vita hvað þeir hafa
og óttast um hag sinn á tímum
mikilla breytinga. En við eigum það
svar að þá famast þjóðinni best
þegar framfarasókn er byggð á
traustum undirstöðum. Þær hafa
sjálfstæðismenn reist með störfum
sínum í sex áratugi.
Við lifum nú mikla breytinga-
tíma. Ný tækni er að breyta at-
vinnuháttum og lífsvenjum, þannig
að líkja má við byltingu. Straum-
hvörf era að verða í samvinnu og
samstarfi þjóða í efnahags- og at-
vinnumáium. Krafan um jafna
möguleika og ábyrgð kynjanna er
um leið kall hins nýja tínia.
Þeir era nokkrir sem hafa verið
þátttakendur í starfi flokksins frá
fyrstu tíð. Svo era þeir yngstu sem
skynja starfið sem sögu. En við sem
um stund höfum valist til þess að
fara fyrir fylkingunni lítum svo á
að hlutverk Sjálfstæðisflokksins
sem bakhjarls og brautryðjanda sé
nú mikilvægara en nokkra sinni
fyrr.
Það vora sögulegar ástæður fyr-
ir því að undirbúningur að lokasókn
sjálfstæðisbaráttunnar varð efst á
fyrstu stefnuskrá Sjálfstæðis-
flokksins. Stofnun lýðveldis á Þing-
velli 17. júní 1944 var hins vegar
ekkert lokaskref. Það var í raun
og vera upphaf að ævarandi sjálf-
stæðisbaráttu fámennrar þjóðar í
stóra og harðbýlu landi.
Að loknum hildarleik síðari
heimsstyijaldarinnar kom það í hlut
forystumanna Sjálfstæðisflokksins
að móta nýja utanríkisstefnu hins
unga íslenska lýðveldis. Öryggi ís-
lands varð tryggt með aðild að vam-
arbandalagi vestrænna lýðræðis-
þjóða. Þar með vörpuðu íslendingar
af sér hlutleysinu og tóku afstöðu
í baráttu fyrir frelsi, lýðræði og
mannréttindum gegn ofríki og al-
ræði.
En auðlegð þjóðarinnar var fólg-
in í fískimiðunum umhverfis landið.
Ný iandsréttindi vora því sótt smám
saman með stækkun fiskveiðilög-
sögunnar. Sjálfstæðismenn stóðu
við stjómvölinn við upphaf þeirrar
sóknar og þeir færðu þjóðinni loka-
sigurinn.
En hér megum við ekki Iáta stað-
ar numið. Næg verkefni blasa við.
Gullkistu þjóðarinnar, fiskimiðun-
um, stafar nú ógn af mengun vegna
losunar úrgangsefna af ýmsu tagi.
Hér eigum við ekki einasta erindi
við sjálfa okkur, heldur einnig og
miklu fremur við aðrar þjóðir.
Fyrir tveimur áram lögðu sjálf-
stæðismenn því til að íslendingar
hefðu framkvæði að alþjóðlegri ráð-
stefnu sem fjallaði um vamir gegn
mengun hafsvæðanna. Lífsafkoma
okkar og annarra er sannarlega
undir því komin að árangur náist í
því vamarstarfí.
Landhelgisbarátta nýs tíma verð-
ur fólgin í því að halda fram rétti
íslendinga og veija hagsmuni þeirra
á alþjóða vettvangi f þeim tilgangi
að halda höfunum hreinum. Næsti
kafli baráttunnar verður engu þýð-
ingarminni en sá fyrri. Hér höfum
við hlutverki og framkvæðisskyld-
um að gegna.
Og svo er það landið sjálft. Því
stafar hætta af uppblæstri, ofbeit
og mengun. Verndun gróðurlendis,
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Frá kvöldhófi sjálfetæðismanna í Reykjavík. Frá vinstri má sjá Friðrik
Sophusson varaformann Sjálfetæðisflokksins, Ragnhildi Helgadóttur al-
þingismann, Davíð Oddsson borgarstjóra, Völu Thoroddsen, Ástriði
Thorarensen og Sigríði Dúnu Kristmundsdóttur.
Sjálfstæðisstefiian og framtíðin:
Hugmyndaþing í Valliöll
Ef Sjálfstæðisflokkurinn væri
ekki til myndi ég stofiia hann
- sagði Davíð Oddsson borgarsljóri á
kvöldfagnaði sjálfstæðismanna í Reykjavík
NEFND um framtíðarstefnumörk-
un Sjálfstæðisflokksins efhir til
hugmyndaþings f Valhöll laugar-
daginn 27. maí kl. 10.00 til 15.00.
Dagskrá þingsins er eftirfarandi:
Kl. 10.00: Málþingið sett með
ávarpi formanns Framtíðamefndar,
Davíðs Oddssonar borgarstjóra.
Kl. 10.10: Frelsi og framtak ein-
staklinga. Árdís Þórðardóttir fram-
kvæmdastjóri flytur erindi, en um-
sögn gefur Hannes H. Gissurarson
lektor.
Kl. 10.35: Þjóðin, sagan, tungan.
Erindi flytur Tómas Ingi Olrich
menntaskólakennari. Umsögn gefur
Guðmundur Magnússon sagnfræðing-
ur.
K1 11.00: Velferðarþjóðfélagið.
Katrín Fjeldsted læknir flytur erindi,
en umsögnina gefur Vilhjálmur Egils-
son hagfræðingur.
Kl. 11.25: Island og umheimur-
inn. Bjöm Bjamason aðstoðarritstjóri
flytur erindi, Björg Einarsdóttir rit-
höfundur gefur umsögn:
Kl. 11.50: Atvinnulífið og alda-
mótin. Erindi flytur Ólafur Davíðsson
framkvæmdastjóri, umsögn flytur
Þorgeir Pálsson prófessor.
Kl. 12.15: Léttur hádegisverður í
Valhöll.
Kl. 13.00: Pallborðsumræður:
Verkefiii Sjálfetæðisflokksins
næsta áratuginn. Stjómandi verður
Friðrik Sophusson, alþingismaður og
varaformaður Sjálfstæðisflokksins.
Þátttakendur verða Davíð Oddsson
borgarstjóri, Einar Oddur Kristjáns-
son framkvæmdastjóri, Guðrún Zoéga
verkfræðingur, Hreinn Loftsson lög-
fræðingur, Sigríður Þórðardóttir
kennari og Valur Valsson bankastjóri.
Kl. 14.30: Teknir saman þraéðir.
Þorsteinn Pálsson, alþingismaður og
formaður Sjálfstæðisflokksins.
Kl. 15.00: Hugmyndaþingi lýkur.
Fyrirspumir úr sal verða leyfðar á
eftir erindum og pallborðsumræðum.
Ráðstefnustjóri verður Friðrik Soph-
usson. Ráðstefnugjald er 500 kr. og
innifalið í því er kaffí og hádegisverð-
ur. !
í HÁTÍÐARRÆÐU sinni á kvöld-
fagnaði Sjálfetæðisfélaganna í
Reykjavík á Hótel íslandi sagði
Davíð Oddsson, borgarstjóri, að
einn andstæðingur flokksins
hefði spurt sig að því fyrr í gær-
dag, hvar hann myndi skipa sér
í sveit, ef Sjálfstæðisflokkurinn
væri ekki til. Davíð sagðist hafa
svarað því til; að hann myndi
fara á Hótel Island til fólksins,
sem hann vildi helzt vera með,
stofha með því Sjálfctæðisflokk
og skemmta sér svo vel á eftir.
Borgarstjóri sagði að margt benti
til þess, að einmitt nú á sextugsaf-
mælinu væri Sjálfstæðisflokkurinn
mjög að styrkjast og eflast. „Það
tekur okkur miklu, miklu meira en
sextíu ár að gera þennan flokk
óþarfan,“ sagði Davíð. Hann sagði
að þótt andstæðingar flokksins
teldu margir að eftir klofninginn
fyrir tveimur áram væri flokkurinn
veikur fyrir, og skytu að honum
föstum skotum. Ekkert væri hins
vegar eins skemmtilegt og að láta
skjóta á sig föstum skotum þegar
andstæðingurinn hitti ekki.
Sjálfstæðisflokkurinn vill sigla
mikinn og grípa hvern byr, sem
gefst, en hann vill einnig vera traust
akkeri, sagði Davíð og sagði að
mótlætið hefði ætíð verið flokknum
nýr aflgjafí til átaka.
Á kvöldfagnaðinn á Hótel íslandi
bárast meðal annars kveðjur og
heillaóskir frá Alþýðuflokknum,
Steingrími Hermannssyni formánni
Framsóknarflokksins, sem þakkaði
sjálfstæðismönnum „margt gott“,
60 tonnum dreifit alls
ÁRNI Sigfússon, formaður Sam-
bands ungra sjálfstæðismanna,
og Þorsteinn Pálsson, formaður
Sjálfstæðisflokksins, flugu í gær-
morgun yfir Reykjanesskaga
með landgræðsluflugvélinni Páli
Sveinssyni og dreifðu fjórum
tonnum af fræi og áburði, sem
SUS gefur Landgræðslu ríkisins
í tilefhi landgræðsluátaks ungra
sjálfstæðismanna.
Sveinn Runólfsson, landgræðslu-
stjóri, þakkaði gjöfína og sagði
hana verðugt fordæmi. „Við land-
græðslumenn metum mikils þá virð-
ingu og áhuga, sem þið sýnið með
þessu átaki í dag og með framlagi
ykkar til landgræðslu,“ sagði land-
græðslustjóri. „í þessum áfanga í
landgræðslu á Suðumesjum, sem
hefstí dag, er vel vjð hæfi að dreifa
og frá Borgaraflokknum. Áslaug
Friðriksdóttir, formaður afmælis-
nefndar flokksins, flutti ávarp og
Geir H. Haarde var veizlustjóri. I
lok málsverðar var borin fram risa-
stór afmælisterta, um fjörir fer-
metrar, með mynd af sjálfstæðis-
húsinu Valhöll.
60 tonnum af áburði og grasfræi.“
Ámi Sigfússon, formaður SUS,
sagði að með landgræðsluátaki sínu
vildu ungir sjálfstæðismenn sýna
fram á hversu mikilvægt það væri
að einstaklingar sýndu eigið fram-
tak í landgræðslumálum; þannig
væri hægt að ná miklum árangri
án þess að ríkið þyrfti sérstaklega
að koma til. Árni afhenti land-
græðslustjóra síðan 100.000 króna
ávísun fyrir fræinu frá ungum sjálf-
stæðismönnum og sagðist vona að
þetta yrði öðram félagasamtökum
fordæmi.
„Við lítum svo á að hin nýja land-
vamarstefna felist einmitt í þessu,
og höfum ákveðið að það verði eitt
af verkefnum Sjálfstæðisflokksins
í næstu framtíð að stuðla að upp-
græðslu landsins," sagði Þorsteinn
Pálsson. „Við höfum skyldur við
landið og ætlum: að sinna þeiip.“
Hófu landgræðslu-
áfanga á Reykjanesi