Morgunblaðið - 28.05.1989, Blaðsíða 16

MORGUNBLAÐIÐ SÚNNUDAGUR 28. MAÍ 1989
SKURÐLÆKNIR
SKURÐLÆKNANNA
það ekki rétt að bandarískir spítalar
hafi yfirleitt þann háttinn á, þegar
skipt er um stjórnendur, að leitað
er eftir mönnum frá öðrum sjúkra-
húsum, fremur en leita í eigin
starfsliði?
„Það er nú kannski ekki almenn
regla en oft er það þannig. Kerfið
hér er talsvert frábrugðið því sem
gerist á íslandi og Norðurlöndunum
hinum. Hér leggja menn stund á
einkalækningar og svo sjúkrahúss-
lækningar. Eg var einungis í sjúkra-
hússlækningum, þar til fyrir tólf
árum síðan. Á þeim tíma var ég
yfirmaður ákveðinna deilda og um
tveggja ára skeið var ég yfir skurð-
lækningadeild sjúkrahússins. Nú
síðustu tólf árin hef ég starfað sjálf-
stætt, með mína stofu hérna, en
hef mína sjúklinga samt sem áður
á spítalanum, sem er jú hérna hin-
um megin við götuna.“
— Þegar þú laukst sérnámi héð-
an, gerðir þú þér þá i hugarlund
að þú ættir eftir að ná jafnlangt
og þú hefur gert?
„Já,já, „why not“?“ spyrBjöm
á bandaríska vísu og glottir stómm.
„Nei, ég held að þetta hafi ekki
verið neinn ásetningur af minni
hálfu. Ég bara gerði mitt besta og
var aldrei í neinum vafa um að það
væri nógu gott.“
— Er það ekki rétt að þú þurftir
að sinna herskyldu hér?
„Jú, það er alveg rétt. Ég er
bandarískur ríkisborgari og gegndi
því herskyldu um tveggja ára skeið
í Boston. Mín herþjónusta var í því
fólgin að hugsa um sjúklinga, gera
uppskurði og sinna öðrum læknis-
störfum."
— Þú varst í heimsfréttunum hér
um árið, þegar þú varst einn af
þeim sem skáru upp Mohamed Reza
Pahlavi, íranskeisara...
Það fer að renna upp fyrir mér
hvað Orest Zaklinsky átti við, því
Bjöm glottir bara við tönn, heldur
fámæltur og segir einungis: „Já, já,
ég var það.“
Ég vil ekki gefast upp og spyr
því: — Hafa margar heimsfrægar
persónur legið undir hnífnum hjá
þér?
Dr. Björn Þor-
bjarnarson hefur
veriö yfírlæknir
The NewYork
Hospital um
langtskeió og
stjornaói m.a.
frægrl skuróaó-
geró á franskeis-
ara en var synjaó
um lækninga-
leyffi á íslandi
Texti og mynd: Agnes Bragadóttir
ÍSLENDINGAR HAFA velflestir, ef ekki allir, mikla ánægju af því
að heyra af afrekum landans og þá ekki síður þegar hann spjarar sig
í harðri samkeppni á alþjóðlegum vettvangi. Við eigum einn slíkan
Islending í Birni Þorbjarnarsyni lækni sem var yfírmaður
skurðlækningadeildar The New York Hospital og hefur náð eins
langt og hægt er að láta sig dreyma um á vettvangi þar sem
samkeppnin er geysilega hörð, fjölmargir kallaðir en fáir útvaldir.
Ég hitti Björn að máli á stofú hans, gegnt The New York Hospital
á Manhattan í New York, nú fyrir skömmu og átti við hann samtal.
Björn gengur reyndar undir naíninu Toby hjá bandarískum kollegum
sínum. (Þið getið rétt ímyndað ykkur hvernig „Doktor
Þorbjarnarson" hyómar af vörum Bandarikjamanna!) Einn þeirra,
dr. Orest Zaklinsky, fyrrum nemi hans og samstarfsmaður, brosti í
kampinn og sagði: „Toby er skurðæknir skurðlæknanna, en ef ég
þekki hann rétt, færðu ekki mikið upp úr honum í viðtali. Hann er
þögull sem gröfin um allt sem lítur að störfúm hans og heyrir undir
trúnaðarmál. Þú getur þó spurt hann út í skurðaðgerðina á
íranskeisara, hér um árið, því Björn stýrði þeirri aðgerð og um
hana var mikið fjallað í Jjölmiðlum."
Bjöm, ég spyr fyrst
samkvæmt góðum og
gildum íslenskum sið:
Hvaðan ertu og
hverra manna?
„Ég fæddist á Bíldu-
dal í Arnarfirði. Faðir
minn, Þorbjörn Þórð-
arson, var héraðs-
læknir þar. Hann var sonur Þórðar
Guðmundssonar, hreppstjóra á
Hálsi í Kjós. Móðir mín er Guðrún
Pálsdóttir, dóttir séra Páls Ólafs-
sonar, prófasts og alþingismanns í
Vatnsfirði. Báðar þessar ættir em
stórar, en ég er ekki ættfróðari en
svo, að ég held ég láti hér við sitja.
Ég ólst upp á Bíldudal og fór svo
í Menntaskólann á Akureyri 1934.
Þaðan fór ég svo í Læknaskólann
og útskrifaðist þaðan árið 1947,
hér hef ég verið lengst af síðan.
Ég hóf sémám mitt héma árið
1948 og lauk því árið 1955. Á þess-
um tíma var þetta heldur óvenjuleg
lengd á sérnámi, sjö ár, en það er
almennt orðið það í dag.
Þetta kerfi sem ég nam eftir
hefur verið kennt við dr. Hallsted,
sem gjarnan er sagður faðir
nútímaskurðlækninga í Banda-
ríkjunum. Þeir sem skipulögðu
framhaldsnám við The New York
Hospital, eftir að nýi spítalinn var
byggður árið 1932, höfðu verið
nemendur Hallsteds. Þetta sjúkra-
hús er í eigu The Society of New
York Hospital og fyrsti spítalinn
rekur sögu sína aftur til ársins
1770, þannig að þetta er einhver
elsti spítali Bandaríkjanna."
— Fannst sveitadrengnum frá
Bíldudal ekkert ógnvekjandi að
koma hingað til heimsborgarinnar
árið 1948?
„Nei,“ segir Bjöm og brosir drýg-
indalega: „sannleikurinn er sá að
maður hafði óskaplega trú á sjálfum
sér. Mér fannst ekkert skrytið eða
ógnvekjandi við það að koma hing-
að frá Islandi — ekki að nokkm
leyti. Það var líka of mikið að gera,
til þess að vera að velta slíku fyrir
sér.“
— Frami þinn við þessa virtu
stofnun hefur verið mjög mikill. Er