Alþýðublaðið - 21.09.1932, Page 2

9
AMIÝÐUBLAÐIÐ
Einar á Ægi
Og
Magnús í
stjórnarráðinu.
Það virðist ekki nema riétt og
sjálfsagt, að almenningur fái að
vita um máiaferli, ,er hann
varða, og er pví ekkert við því
«'ð segja, að Morgunblaðið hefir
getað flutt fréttir af máli Einars
•skipstjóra á Ægi jafnótt og eitt-
hváð hefir gerst í pví. Það er
heldur ekki nema rétt að manni
sð vikið úr stöðu meðan á rann-
sókn máls hans stendur, ef það,
áð hann er áfram í stöðunini, get-
uT haft einhver áhrif á gamg
málsins, en ekki er hægt að neita,
áð það er nokkuð ösamræmi í
því, áð Einari sMpstjóra á Ægi
er vikið úr stöðunni siem skip-
stjóra meðan verið er að rann-
saka það’, hvort hann hafi breytt
Itíimatali í skipsbök Ægis, sem
eru tiitöiulega litlar sakir móts
við þær, sem bornar eru'á Magn-
ús Guðmundsson, en ihaldið
gerði hann að dómsm.álaráðhierra
meðan á rannsókn stóð.
Alþýðublaðinu eru ekki kunniug
nánari atvik viðvíkjandi máli
Einars, en það er áberandi,, að
þetta er eina málið, sem almenn-
ingur fær, að vita um, og Einar
eini maðurinn, sem vikið er iix
stöðunni meðan á rannsókn
sfendun
Hvernig stendur á því, að al-
menningur fær ekki að vita alt
viðvíkjandi máli því, sem Magn-
ús Guðnrnndsson er riðinm við?
Almenningur hlýtur að bera sam-
an mál Einars og mál Magnús-
ar, þar sem langtum stærri sak-
ir eru bornar á Magnús. Þáð fer
fjarri því, að Alþýðubiaðið þyk-
ist geta sakfelt Magnús eða að
það sé þeirrar skoðunar, að ein-
hver maður sé sekur, sem saíka-
málarannsókn hefir verið skipuð
gegn. Því bæði er, að þeim, sem
fyrirskipa rannsóknina, getur al-
veg skjátlast, og að sjálfsagt ier
að fyrirskipa rannsókn alls stað-
ar þar, sem miklar líkur era til
þess að sakir séu, þó rannsóknin
leiði í ljós að svo sé ekki. En
þeim, sem verðúr fyrir því að'
sakamálarannisókn hafí verið
akipuð' gegn að ástæðulausu, ætti
jafnan að þykja vænt um að öll
gögn i málinu yrðu birt. Sé fyr-
irskipunin um saka'máiarannsókn
í máli því, er Magnús Guöimunds-
aon er viðriðinn, ástæðulaius,,
virðist sem Magnúsi ætti að eins
að vera þægð í því, að skjölin, í
þessu máii yrðu birt. Blaöið snéri
*ér um daginn til Hermanns Jón-
assonar lögreglustjóra með ósk
um að hann láinaði því skjölim,
»vo það gæti birt þau, eða út-
drátt úr þeim. En lögneglustjóri
neitaði að ljá þau, nema leyfi
dómsmáJaráðherna kæmi til.
Snéri blaðiö sér þá til dómsmáta-
rá’ðherra, og átti tíðindamaður
bláðsins þrisvar tal við hann án
þess áð fá ákveðið svar. Blaðið
hefir nú á ný snúið sér til Her-
manns lögreglustjória, en fengið
aftur sama svarið, að hann
myndi láná skjölin ef dómsmála-
rá'öherrann leyfði það. En þar
sem vænta má að munnlieg mála-
leitun beri engan árangur, hefir
ritstjóri blaðsins í morgun sent
dómsmálaráðherra svöhljóðandi
bréf:
Reykjavík, 21/9 ’32.
Hema dómsmálaráðherra Magnr-
ús Guðmundsson!
Þar eð Hermann lögreglustjóri.
vill ekki nema með yð-
ar leyfí veita manni frá Alþýðu-
blaðinu aðgang að skjölum málls
þess, er hinn fyrverandi dóms-
málaráðhema fyrirskipaði' að
höfða gegn yður og fleiri mötnn-
um, bið ég yður að veita
leyfið. Virðist sjálfsagt að al-
menningi gefíst kostur á að
kynnast gögnunum í málinu, og
vil ég benda yður á, að ef þér-
ekki veitið þetta Leyfíi, mun al-
menningur líta þannig á, að þér
óskið ekki, áð hamn kynnist mál-
inu.
Virðtíngarfyllst.
óktfur Fridf ik&son,
ritstjóri Aiþýðublaðsins.
fiiðmsarlejjsl ihalðsms íyrir
nnsa fðlkinn.
Eftir því, sem fregnir herma úr
herbúðum íhaldsins, hefir próf-
kosning verið látin fara fram í
„Verði“ um þingmiannsefnii fyrir
Ihaldsflokkinn í komandi auka-
kosningu hér í Reykjavík. Er þess
um leið getið, að þeár einir getí
með prófkosnmgu haft áhrif á val
þingmannsefnisins, sem orðnir
séu 25 ára gamlir. Er slíkt áðiur
óþekt fyjiTbrigði hér á landi á
síðari árum, að réttur manna í
félögum þeirra sé tvenns konar
og minni fyrir þá, sem yngri
eru en 25 ára. Er auðsætt af
þessu, hvej íhaldið ber litla virð-
ingu fyrir unga fólkinu og hversu
því er tanit að ganga fram hjá
óskum þess og kröfum. Er þessi
ráðstöfun ríku mannanna í
,',Verði“ í allmiklu ósamræmi við
þá I ifernis br>eytingu, sem margir
héldu að íhaldið hefði tekið um
leið og það þóttist ganga inn á
kröfu Alþýðuflokksinis um Lækk-
un aldurstakmarks við þinigfeosn-
ingar. Og er fátt seninilegra, en
að, íhaldið haíi veðsett velunnur-
um Péturs Halldörssonar þessa
réttarkröfu æ.sfeulýðsins, a. m. k.
í innanflokks-kosningum, til þess
að útiloká það, að flokkurinn
spiltist af of miklu frjáiislyndi.
En eitt er víst, að þessi kosnánga-
lög, sem ihaldið hefir sett í fé-
lögum sínum, staðfestir tvent. í
fyrsta lagi virðingarleysd þess fyr-
ir unga fólkinu og í ö'ðnu lagi, að
öldungakiíka íhaldsins óttast það.
iað unga fólkið hafi aðrar skoð-
Msr-Islendiegi sýit basatilræli.
íbúð hans spreagd í loft ipp.
„Heimiskringla" 17. ágúst birtir
eftir farandi fregn frá Portland,
Oregon, Bandarikjum: „Sú óhæfa
var hér í frammi höfð fyrir
skemstu, áð ijeyrrt var á hinn
illmjanwlegasta hátt að myrða Mr.
Björn Jóhannssom, velþektan rit-
höfund og ótrauðan starfsmann
að endurbótum x félagsmálum.
Morðtiiraunin var framiin með
þeim hætti, áð íveruhús hans var
sprengt í ioít upp kl. 2 að nóttu,
er fjölskyldan var í svefni. Til
allraT hamingju varð þetta ekltí
fjölskyldunná að meini. Björn,
kona hans og tvö börxi, sluppu út
ómeidd, en húsið var í rústura
eftir spienginjguna. — Ásitæðan
fyrir þessari fóiskulegu árás á
Björn Jóhartnsson var sú, að hann
hefir verjð einn hinn mesti at-
kvæðamaðiur þessa bæjarfélags
(Portlands) í að berjast gegn
sviksamlegu, pólitisku framferði.
Gróf hann upp skjöl, er skýlaust
báxu merki um sviksaimlega fram-
komu eins bæjarfulltrúarts, er
John Manin er niefndur. Björn fór
með sönnumargögn sín til löig-
fræðings bæjarins, en hann vildi
ekki sinna málinu. Þá lagði hann
þau fram í yfirréttinum og
leiddi það til þess, að málliö var
rannsakað. Gat Mr. Mann ekki
hxeinsdð sig af tveimur mjög
vítaverðum kæmm, er á hann
voru bornar. En Björn Jóhajrns-
son lét þar ekltí staðar muniði
Hann hélt látLaust áfram að afla
sér upplýsinga um það, sem var
áð gerast x baijarráðinu. Og áður
en á löngu leið var borgarstjór-
inn, Georgq L. Baker, og einn
bæjarráðsmanna fundnir sekir
amr en þeir menn, sem hafa val-
ið sér pottlok fyrir hixnánn í
stjórnmáLalífinu. Reynslaín hefir
lika sýnt það í ölium löndium,,
áð ungir menin hafa aldxei notið
sín eða náð áhrifum í íbaldisi9ö,m-
um flokkum.
Þessi reynsla er nú áð koma
yfir þá ungu menn hér á landi,
seml hafia hugsað sér að gera
íhaldisflokkinn ofurlítið víðsýnm
og frjállslyndari en hann hefir
verið, Hvort þessi reynslai ungra
íílialdsmanna á íslandi hefir sömu
verkanir og víönst erlendis, að
þeir gangi undir merki frjálslynd-
ulstu lýðræðisstefniu nútítmans,
jafnaðarstefnuna, vexður tíxmnn
að sanrna. En ólíklegt er það, að
ungir menin óski eftir því póli-
tiska uppeldi, sem þeim stendur
til boða hjá Pétri Halldór,ssyni
bóksala og hans nótum, til þess
áð verða gjaldgengir áhrifamiemx
í íhaldsflokknum.
t Á. Á.
xxm sviksamlegt framferði. —
Björn Jóhannsson er ritstjóxi og
útgefandi blaðsins „Oxegon Pro-
gressive" og einnág meðritstóri
annars blaðs, „The New Demo-
cracy“. Með þessum blöðurn og
ræöum, sem hann flytur iöulega.
í útvarp — því B. J. er talinn
eino af fremstu ræðiumiönnum
Norðvesturlandsins og dregur á~
valt áð sér fjölda áheyxenda —
heldur hann málum sínum fraim,
þar til eftir þeim er tekiö og rétt-
vísin getur ekki leitt þau hjá sér..
Eigi að síðxn’ kom brátt í ljós,.
að dómstólarnir ætluðu sér ekki
áð gera meira en þeir voru knúð-
ir til. En þá snéri Bjöm sér fíl
almennings. Hann fékk mienn i
lið með sér og var sjálfur í
broddi fylkingar til þesis áð fá
þá Baker og Mann xekna frá emb-
ættum með atkvæðium fólksins,
Var nú farið að hóta honum ölLu
illu, en það beit lítið á Björn.
Yfirgnæfandi atkvæðamagn náð-
ist til þess að koma Mánn frá,
en Baker hélt embætti sínu með
sáralitlum meári hluta. Var nú
farið áð ræða um B. J. sem borg-
arstjóraefni, og þanniig stóðu sak-
ir, leri hin fólskulega morðtilÍTaiun
var gerð. B. J. hefir nú lýst yfir
því, þrátt fyrir morðtílraimina,' að
hann leggi ekki frá sér vopn
sín. — Á meðal fsLendinga er
B. J. vel þektur. Hann er prófhafi
frá háskólanum í Chicago. Frá
því er hann lauk prófi hefir hann
lagt fyrir sig ritstörf. Hann var
skipaöur prestur Swedenborgar-
kirkjunnár, en er kunnari sem
hlaðamaöur en kennÍTnaður.“
(FB.)
Jafnaðarmanflastiórn væntan-
leg í Svlpóð.
Stokkhóími, 20. sept. UP.-FB..
Konunguiinin hefir falið Hans-
son, leiðtoga jafnaðaxmanna, að
mynda stjórn.
Ihalds-^bjargráð".
Haag, 21. sept. UP.-FB.
Búist er við, að tekjuballi á
yfirstandandi fjárlögum nemi 101
milljón gyllina. Ríkisstjómiin á-
formar m. a. 30% hækfeun á inn-
flutmngstolium.
Dlóðverjar hæhfca innflntnlngs-
toll á sild.
Berlín, 20. sept. UP.-FB.
Tilkynt hefir verið, að innflutnr
ingstollur á sffld verði þrefald-
aöur fyá og með 26. sept. að
telja.