Alþýðublaðið - 21.09.1932, Qupperneq 3

MiÞÝÐUBLÁÐIB
3
Ihælds^ráðsmenskan
-og barlómur togaraeisenda.
Simniud. 18. sept. s. 1. ritar PáH
Ólafsison langa giiein í Morgun-
bláðið, þar sem hann er að fræða
menn um áð ReykjaVik sé að
missa fiskiiS'kipaflota sinn og nú
vilji enginn eiga skip í Reykja-
vík, en bæitan standi uppi með
iðjulausar hendur. Ég er nú hálf
undrandi yfir þvi, áð Morgum-
blaðið skyldi taka þessa gi^edn.
þar sem segja má að megnið af
innihaldi greinarinnar er þungur
áfeliisdómur á ráðsimensku í-
haldsstjórnarinnar í bæjarjnál-
um, er ber ábyrgð á hvernig
komið er. pví það er margbúið
áð benda íhaldsliðinu á hvert
stefndi, en það befir ekki hugsað
um annað en hjálpa gæðingum
sínum til að komas't yfir eignir
bæjarins, í stað þess að skapa
sem mest verðmæti handa bæn-
um sjálfum. IhaldsmeirihilUtinn
hefir selt lóðir bæjarins til brask-
ijiEa í stáðdnn fyrir að láta bæinn
hafa varanlegan tekjustofn í
lóðagjöldunum. Bærinn á 1‘önd,
sem eru framúrskarandi vel lög-
uð til ræktunar og til þess að
setja þar upp kúabú fyrir bæinn,
er gæti eftir fá ár orðið góð
tekjulind fyrir hann, en móti því
hefir íhaldið barist, til að vernda
okur Mjólkurfélagsins á mjólk-
inni. Ég vil í þessu sambandi
taka hér orðrétt ummæli Páis í
þessarj sörnu grein. PáJl segir:
;,Ég er í engum vafa um það, að
ætti einn meðaigreindur maður
Reykjavík með öllu sínu og hefði
um leið skyldur til þess að sjá
öllum bæjarbúum fyrir lífsframr
færslu, þá myndi hann ekki láta
fiskiflotann liggja ónotaðan og
vanhirtan í höfnum, en verja
heldur hundruðum þúsunda í að
mylja grjót, malbika götur eða
annað slíkt, sem engan arð gef-
ur.‘’
Með þessum orðum hefir Páll
í raun og veru dærnt þá stefnu,
er íhaldsmedrihlutinni í bæjar-
stjórn hefir stjómað bænum eft-
ir öll þessi ár, því ég tel að
þeim mönnum, sem kösnir hafa
verið til áð stjórna bænum, beri
skyidu til að stjórna eins og bær-
inn væri eitt beimilii, og þess
vegna álít ég það ekki meöal-
greinda menn, sem ekki eiga til
nein verkfæri handa heimilis-
rnönnum að vinna með, en það
eru einmitt verkfærin (atvinnu-
fyrirtækin), er bæinn vantar og
verður áð fá að láni hjá vinnu-
fólkinu, sem getur þegar það vill
tekið þau af húsbændunum og
selt til næsta bæjar.
Það er þetta, sem hefir gerst,
aö nokkur af hjúunum hafa átt
verkfærin á Reykjavíkurheimdl-
iinu, og hafa neitað að þau væm
notuð^ nema að fá einhver sér-
hlunnindi hjá húsbæindunum og
börnumun. Þess vegna er óum-
flýjanlegt að beimilið sjálft eigi
verkfærin, en ekki eitt af hjúun-
um, sem eru þá eins innrætt og
Páll og hans líkar. Þess vegna er
ég samdóma Páli í því, að hér
þurfi að verða stefnubreyting, þó
eMii eins og Páll viii með lækk-
uðu kaupi eða eftirgjöfum á
ýmsum gjöldum, því þess er ekki
þörf, heldur að bærinn eigd fiski-
flotann, svo að útilokuð verði sú
rányrkja, er framin hefir verið
í þessari atvinnugrein, og annað
eins ástand og nú hiefir verið
hér á annað ár komi ekki fyrir
aftur rneðan fiskiveiðar eru hér
áðalatvmnugieinin.
Páll segir enn fremur, að ýms
bæjarfélög hafi tekið á sig á-
hættusamar ábyrgðir til að fá
fiskisMp dnn í plássin. Ég fyrir
mitt leyti er á þeirri skoðun, að
það sé rétt, ef það er gert fyrir
alla heildina, en ekki einstaka
menn, rneima því að eins að þeir,
sem fá ábyrgðina, vinni allir á
sMpinu.
Ég hefi þá skoðun, að hefðu
hér ráðið framsýnir menn á und-
anförnum árum, þá hefðiu þeir
ekM hikáð við að kaupa nokkur
fisMskip líkt og þeir bæir, er
Páll vitnar í. Þeir myndu Mka
hafa látið þá menn sitja fyrir
vinnu á skipunum, er voru bú-
isettir í bænum, en ekki seilst til
að taka menn úr öllum áttum,
eins og bæði Páll og samherjiar
hans hafa gert í þeim tilgangi
að lækka kaupgjaldið.
Þeir hefðu látið þá menn, er
unnu megndð af fiskveiðatíman-
um, sitja fyrir vinnu við að
hreinsa og mála skipin, en ekki
látið þau ryðga niður né hirt
þá peninga,. er til þess þurfti, í
veizluhöld og áfengiskaup. Þeir
hefðu ekM stöðvað sMpin meðan
þau seldu fyrir frá 1200 stpd.
til 2800 stpd. eða um 60 þúsundir
króna á 20 dögum, eins og Kveld-
úlfur o. fl. útgerðarmenn gerðu
1931. Þeir hefðu ekM stöðvað Bel-
gaum 4. maí í vor og bundið við
garðinn þegar vorvertíð var að
byrja, eftir að hafa fengið 53
liírarföt á 4 dögum, eins og Páll
Ólafsson gerði, þó mokafli væri
hjá flestum skipunum.
Svo kemur Páll Ólafsson og
segir, að það þurfi að afnema
vökulögin á ísfiskveið'um og
lækka kaupið og gefa eftir til ein-
stakra manna eins og hans, sem
öllu, er ég hefi heyrt um aðhann
hafi verið við riðinn, hefir komið
í fjárþrot á lítt sMljanlegan hátt,
alla skatta og skyldur, svo þeir
geti látið skipin halda áfram og
með því fengið tvöíaldan ágóða.
Fyrst fengið lán | pewinga'stofn-
unum án þess að gieiða það með
verðtaæti aflans og svo láta bae-
inn borga með eftirgjöfum í
sköttum.
Páli segir, að það þurfi að
verða stefnubreyting. í staÖ ill-
vilja og tortryggni þurfi að
koma skilninigur og veWilji. Nú
vil ég spyrja Pál, hvort það sé ó-
eðlilegt, að menn fari að gemst
aðgætnir í því að láta þá menn
hafa mikil peniinigaráð, er hvað
eftir annáð stofna félög, er alt af
sýna töp á reikningum og fyrir-
tækið svo látið verða gjaldþrota,
en svo eftir lítinn tima skýtur
þessum sömu mönnum, upp í
þjóðlífinu sem eigendum stór-
hýsa og jarða og sem ferðast um
í sínum eigin bílum.
Við getum líka tekið annað
dæmi. Línugufubátur kemiur inn
með síld og hásetar eiga að fá
35o/o' af brúttóafla. Þegar síldin er
iátin í land er hásetum lofað
7 krónur fyrir tunnu, en þegaí
upp er gert fá þeir 3 krónur
fyrir tunnu. Hvað hluthafar fá út
úr svona viðskiftum er mér ó-
kunnugt.
Getið þér sett yður inn í slik
tilfelli, Páli?
Sjóm\ami,afélagi 216.
„i>ei? likjast rottnnnm
- naga «o naoa.“
Tvö nærtæk dæmi varpa skýrn
Ijósi yfir þau rökþrot, sem lið-
hlauparnir frá 29. nóvember eru
í, og til hvers þeir grípa í rök-
þrotunum.
Þegar þeir Héðinn Valdimars-
son og Sigurðtur Einarsson héldu
fundinn á Akureyri, sem skýrt
fvar frá hár í bla!ðinu fyrir nokkru,
stóð þar upp maður, Jón Rafns-
son að nafni, og hélt ræðu. Sagði
hann þar, að svo hefði verið á-
statt um „gamadeiluna" frægu,
áð hann hefði að mestu stjórnað
henni fyrir hönd verkalýðisins,
kvaðist hann hafa sáfnað um 60
möninum sam'an til að verja rétt-
indi verkáfólksins, en Héðánn
Valdimarsson, fonmaður Dags-
brúnar, hefði þar aldrei komið
nærri, eMu sést þar!
Var maðurinn afarhreykinn af
framkomu sinni í þessari deilu
og vildi sanna, að svona störfuðu
kommúniistar alt af, en Alþýðu-
flokksmenn eins og Héðinn.
Jón þessi Rafnsson var
enginn forystumaður í þess-
ari deilu, eins og menn
muna, en um afsMfti Héðins af
henni geta menn dæmt af þeim
skrifum, sem urðu um þetta mál,
og út af þeim höfðu ýmsir „Fram-
sóknar“-menn, þar á meðal Jón
Árnason og Jónas Jónsson, í
hyggju að fangelisa Héðin og Ól-
af Friðriksson meðan á deilunni
stæði.
Annað nærtækt diæmi um róg-
starfsemi liðhlaupanna frá 29
nóvember skal teMð úr sfðásta
bláði þeima. Þar segir, að Ólafur
Friðiriksson ritstjóri hafi sagt, að
það væri hin miesta fyrra, að
hækka' styrk til þeirra, sem hafa
þurft og þurfa á bæjarstyrk að
haldia, því að það væri sannað,
að sveitarömagar gætu lifáð af
40 aunim á dag —og undir þessa
grein ritar foringi liðhlaupa-
flokksins, Brynjólfur Bjarnason.
I Alþýðublaðið hefir þráfald-
lega verið skrifað um þá ósvífni
íhaldsins í bæjarstjörn, að hafa-
lækkað styrkinn til styrkþeganna.
Fulltrúar Alþýðuflokksins hafa
og vítt styrklækkunina á bæjar-
' stjórnarfundum, og allir hafa vit-
að um skoðanir Alþýöuflokksins
á þessii máli.
Ef menn trúa ekM að þetta
sstandi i Verklýðsblaðinu, þá skaJ
þeim bent á að kaupa þetta eina
edntak' og lesa greinina á 1. síðu,
3. dálki.
Hvers vegna er nú bardagaað-
ferð liðhlaupanna þannig ?
Svarið liggur opið fyrir.
Þeir hafa engin rök íram að
færa gegn alþýðusamtökunum og
forvígismönnum þeirra — og
grípa því til hinna svívirðilegustu
lygá og rógs í von um, að geta
á þessum vandræðátímum tælt
til sín liðsmenn út úr hinum
skipulögðú samtökum okkar.
Verk amenn! Stéttarbrœ ður!
Sýnum því liðhlaupunum frá 29.
nóvember kulda og lítiisviröingu!
Verum allir lifandi málsvarar
samtaka okkar gegn auðvaldi, í-
haldi og liðhliaupum — og gefum
sízt af öliu þeim grið, sem svíkja
jokkur í tryggðlum.
Berjumst fyrir
Alpýðummbamdt íslamds.
Verkmrmbp'r.
GQllhrúsQrDar ekbl til bjargat'
Frakkland hefir dnegið til sín
mikið af gulli heimisins. ómót-
að gull í vörslium Frakklands-
banka nam snemma í þessum
mánuði 3 250 000 000 dollara. Á
einu ári hefir Frakkland aukið
gullforða sinn um 500/0. En jafn-
framt og gullið hefir streymt til
Frakklands hefir atvinnuleysið í
landinu aukist. Verð á naúðsynj-
um hefir hækkað og skattar hafa
hækkað.
Vectrið. Útlit hér um slóðir:
Súðaustan- og austan-átt. Skýjað
loft. Lítils háttar regn.
Áheif, á Strandarkirkju: 20 kr.
frá A. V. og 5 krónur frá N. N.
35 farþegar fóru með „Detti-
fossi“ 1 gærkveldi vestur og norð-
ur. Einn þeirra var Guðtmúndur
frá Mosdal, er fór heimledðíis til
ísafjarðar.
Skipofréttir. „Suðúrland" fór i
morgun í Borgarnes'sför. Fisk-
tökuskip kom 1 gær til saltfisks-
einkasölúnnar og benzínsMp tíi
Viðeyjar tíl Jes Zimsens. í nótt
kom hingað sMp, sem flutti salt
tíl Akraness. Liggur það á ytri1
höfninni.