Morgunblaðið - 27.10.1989, Blaðsíða 18

5á.
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 27. OKTÓBER 1989
Kvittur um smíði kjarnorkueldflaugar í S-Afríku:
Brautin rudd
Reuter
Ennþá er verið að hreinsa tU eftir jarðskjálftann I San Francisco
17. þessa mánaðar. Hér sést þegar verið er að ryðja burt rústum
hraðbrautarinnar sem liggur að Flóabrúnni og hrundi í slqálftanum.
Fullyrðingar um aðstoð
Israela uppspuni frá rótum
- segir talsmaður ísraelska varnarmálaráðuneytisins
drægri eldflaug, sem borið gæti
kjarnaodda, á loft yfir Miðjarðarhafi
en talsmenn ísraelskra stjórnvalda
sögðust ekki hafa fengið neinar upp-
lýsingar um málið. Loks er þess að
geta að í vestænum herfræðitímarit-
um hefur því verið haldið fram að
Israelar hafi smíðað tveggja þrepa
eldflaug af gerðinni „Jerikó“, sem
hæft geti flestar höfuðborgir ara-
baríkjanna.
Virtur ísraelskur varnarmálasér-
fræðingur, Zeev Eytan, kvaðst í gær
ekki vita hvort frétt bandarísku sjón-
varpsstöðvarinnar ætti við rök að
styðjast en sagði vissulega hugsan-
legt að ríkin tvö ynnu saman að þró-
un og smíði gereyðingarvopna.
Minnti hann á fyrri fréttir í þessa
veru en sagði athyglisvert að svo
virtist sem bandaríska leyniþjónust-
an, CIA, hefði komið fréttinni á fram-
færi við A/BC-sjónvarpsstöðina. Vera
kynni að stjórnvöld í Washington
hefðu með þessu viljað koma höggi
á ísraela því su skoðun væri almenn
að ósveigjanleiki ráðamanna í ísrael
hefði gert það að verkum að tilraun-
ir til að sætta sjónarmið þeirra og
fulltrúa Palestínumanna hefðu
reynst árangurslausar.
Jerúsalem. Reuter.
GREINT var frá því í fréttatíma bandarísku sjónvarpsstöðvarinnar NBC
á miðvikudagskvöld að unnið væri að smíði langdrægra kjarnorkueld-
flauga í Suður-Afríku og nytu stjórnvöld þar liðsinnis Israela. Talsmað-
ur ísraelska varnarmálaráðuneytisins sagði í gær að frétt þessi væri
uppspuni frá rótum.
neins konar samstarfs við stjómvöld
í Suður-Afríku á vettvangi varnar-
mála. Embættismenn í varnarmála-
ráðuneyti ísraels teldu sig bundna
af þessari ákvörðun og því ætti frétt-
in ekki við rök að styðjast.
Hermt er að ísraelar hafi marg-
sinnis selt tækjabúnað og vopn til
nota í skipum og flugvélum til Suð-
ur-Afríku. Því hefur þráfaldlega ver-
ið haldið fram að ríkin tvö vinni í
sameiningu að þróun og smíði kjarn-
orkuvopna. Árið 1979 greindi banda-
rískur njósnahnöttur dularfullan
blossa yfir Indlandshafi og hermdu
fréttir að þar hefði verið um að ræða
sameiginlega kjamorkutilraun ísra-
ela og Suður-Afríkubúa. Fréttir þess-
ar fengust á hinn bóginn aldrei stað-
festar. Á sama hátt hafa ísraelar
aldrei viljað játa eða neita fréttum
þess efnis að þeir hafi framleitt
kjarnaodda í Dimona-kjamorkuver-
inu í Negev-eyðimörkinni. Sovéskir
embættismenn fullyrtu í síðasta
mánuði að ísraelar hefðu skotið lang-
í fréttinni sagði að ísraelar veittu
suður-afrískum stjómvöldum aðstoð
við eldflaugasmíðina en fengju í stað-
inn endurunnið úraníum sem þeir
notuðu í eigin kjarnorkuvopn. Heim-
ildarmenn fréttamannsins vora sagð-
ir vera ónefndir starfsmenn banda-
rísku leyniþjónustunnar, CIA.
Talsmaður ísraelska varnarmála-
ráðuneytisins sagði Israelsstjórn
hafa samþykkt á fundi sínum 18.
mars 1987 að ekki yrði gengið til
Þjóðarsorg í Líbýu vegna nýlendustjórnar Itala:
Syrgjendum á stolnu skipi
meinuð landganga í Napólí
Ferjunni verður snúið við, segir forsætisráðherra Ítalíu
Róm. Reuter.
EINN farþega á líbýsku feijunni Granata sagði í gær í viðtali við ítalska
dagblaðið L’Unita að skipinu hefði verið rænt og skipstjórinn neyddur
til að sigla til Napólí þar sem skipið liggur nú. 846 Líbýumenn, sem
eru um borð í skipinu, kreijast skaðabóta íyrir ættingja sem létust á
árunum 1911-1943 undir nýlendustjórn Ítalíu. ítalska lögreglan heflir
neitað Líbýumönnunum um landgöngu. c
í gær ríkti þjóðarsorg í Líbýu er
innrásar ítala árið 1911 var minnst
og brottflutnings 5.000 Líbýumanna.
Opinbera fréttastofan Jana sagði að
þar hefði verið um „mesta glæp sög-
unnar“ að ræða. Erfitt var að ná
símasambandi við landið og líbýskir
fjölmiðlar sögðu að Muammar Gadd-
afi Líbýuleiðtogi hefði lokað sig af í
tilefni dagsins, bæri harm sinn í
hljóði og neytti hvorki matar né
drykkjar. í fjölmiðlum var líka hótað
hefndum greiddu ítalir ekki bætur
fyrir þann skaða sem þeir ollu með
nýlendustjóm sinni. Líbýumenn
halda því fram að 5.000 manns hafi
verið fluttir nauðugir til Ítalíu og
1,25 milljónir manna drepnar eða %
hlutar þjóðarinnar. ítalskir sagn-
fræðingar segja rétta tölu 10 sinnum
lægri.
Itölsk yfirvöld meinuðu Líbýu-
mönnunum um landgöngu í Napólí
á þeirri forsendu að ferðalangamir
hefðu ekki vegabréfsáritun. Feijan
Granata, sem venjulega er notuð í
pílagrímsferðir til Mekku, er riú
sveipuð svörtu klæði og hundrað
kvenna um borð syngja sorgarsálma.
„Samtök líbýskrar alþýðu hafa ríkis-
stjómarvald. Þau tóku með valdi
skip sem tilheyrir yfirvöldum og hafa
siglt því hingað samkvæmt alþýð-
legri skipun,“ sagði talsmaður far-
þeganna í gær.
Tvö hundrað Líbýumenn héldu
bænastund í Róm í gær til að minn-
ast nýlendutímabilsins. Forsvars-
maður þeirra er Mohammed Omar
al-Mukhtar, sonur frelsishetjunnar
Omars al-Mukhtars, sem ítalir
hengdu árið 1931. Þess má geta að
hann var aðalsöguhetjan í kvikmynd-
inni Eyðimerkurljónið og var þá leik-
inn af Anthony Quinn.
Að sögn Guilio Andriottis, forsæt-
isráðherra Ítalíu, vissu starfsmenn
líbýska sendiráðsins í Róm ekki einu
sinni um ferðir Líbýumannanna til
Napólí. Andriotti fullyrti að ferða-
langamir myndu snúa heim í dag,
föstudag. ítalir segja að málinu hafi
lokið árið 1956 þegar ítalir greiddu
Idris Líbýukonungi 1,6 milljarð líra
í skaðabætur. Gaddafí steypti Idris
af stóli árið 1969.
IVIO VEKJUM ATHYGLI Á
NÝRRI ÞJÖNÚSTU (
MIÐBÆNUM. í ÁLNABÆ AÐ
HALLVEIGARSTÍG 1. s: 22235
Flóttamannastoftiun S.Þ.:
Yfírmaðurmn seg'ir af sér
Sameinuðu þjóðunum. Reuter.
YFIRMAÐUR Flóttamannastofh-
unar Sameinuðu þjóðanna, Sviss-
lendingurinn Jean-Pierre Hocke,
hefúr ákveðið að láta af því starfí
1. nóvember nk. Segir hann, að
sér sé ekki lengur vært i embætt-
inu en Danir hafa sakað hann um
nota í eigin þágu fé, sem stofhun-
inni var ætlað.
í bréfi til framkvæmdastjóra S.Þ.
segir Hocke, að stöðugar árásir
síðastliðin tvö hafi gert sér erfitt
fyrir með að gegna starfinu en á
mánudag fóru dönsk stjórnvöld fram
á sérstaka rannsókn á fjármálum
hans. Hafa þau sakað Hocke um að
nota til eigin þarfa fé úr sjóðum, sem
Danir stofnuðu þegar Poul Hartling,
fyrrum forsætisráðherra Dana, var
yfirmaður Flóttamannastofnunar-
innar 1975-83. Þá hafa einnig birst
í fjölmiðlum fréttir um að embadttis-
Jean-Pierre Hocke. Reuter
mennska Hockes hafi öll verið með
dálítið undarlegum hætti.
*S>
Tjarnargötu 17, Keflavjk,
s. 92-12061.
Slðumúla 32, Reykjavík,
s. 31870 & 688770.
FRA LISTASAFNISI6URJ0NS OLAFSSONAR
Fyrsta vetrardag var opnuð sýning
á járnmyndum Sigurjóns ásamt gjöf-
um og aðföngum síðastliðinna ára.
í vetur verður safnið opið laugardaga
og sunnudaga frá kl. 14-17 og öll
þriðjudagskvöld frá kl. 20-22.
GATT-viðræðurnar í Uruguay:
EB gagnrýnir tillög-
ur Bandaríkj amanna
Genf. Reuter.
JULIUS Katz, aðstoðarviðskiptaráðherra Bandaríkjanna, sagði á mið-
vikudag að tillögur Bandaríkjamanna um umbætur á landbúnaðarvið-
skiptum í heiminum nytu stuðnings meirihluta aðildarríkja GATT.
Talsmaður Evrópubandalagsins (EB) fordæmdi hins vegar tillögurnar
og sagði að þeim væri ætlað að gera landbúnaðarstefliu bandalagsins
að engu.
Katz kvaðst ánægður með stuðn-
inginn sem tillögurnar hefðu fengið
í viðræðunum um almennt samkomu-
lag um tolla og- frjáls viðskipti, sem
nú fara fram í Uraguay. Ray MacS-
harry, framkvæmdastjóri landbúnað-
ardeildar Evrópubandalagsins, sagð-
ist hins vegar hafa orðið fyrir miklum
vonbrigðum, því með tillögum sínum
væri Bandaríkjastjóm að btjóta sam-
komulag við bandalagið frá apríl sl.
í tillögunum fælist enginn grundvöll-
ur fyrir viðræðum.
Samkvæmt samkomulaginu í apríl
er markmið GATT-viðræðnanna það
að draga verulega úr niðurgreiðslum
og lækka verndartolla á innfluttar
landbúnaðarafurðir. Bandaríkja-
menn hafa krafist þess að niður-
greiðslunum verði algjörlega hætt.
Talsmenn Evrópubandalagsins segja
að slíkt sé ekki raunsætt en banda-
lagið sé reiðubúið að draga úr niður-
greiðslunum geri helstu viðskiptal-
önd þess slíkt hið sama.
í nýjustu tillögum Bandaríkja-
manna er gert ráð fyrir að niður-
greiðslum landbúnaðarafurða til út-
flutnings verði algjörlega hætt á
fimm áram. Vemdartollarnir verði
síðan lækkaðir vemlega á næstu tíu
árum.
Hong Kong:
Víetnamskir flótta-
menn sendir heim
Daily Telegraph.
BRESKA stjórnin er að búa sig undir að flytja 40.000 víetnamska flótta-
menn frá Hong Kong og aftur til síns heima í Víetnam. Verður farið
með þá nauðuga viljuga og er búist við, að flutningarnir gangi ekki
hljóðlega fyrir sig. John Major, fráfarandi utanríkisráðherra Breta,
sagði í neðri deild þingsins í fyrradag, að allar flóttamannabúðir i
krúnunýlendunni væru yfirfullar og ekki í önnur hús að venda.
„Ástandið í Hong Kong verður
alyarlegra með degi hveijum og það
er ekki um neitt annað að ræða en
flytja fólkið aftur heim,“ sagði Major
og bætti við, að Hong Kong gæti
ekki veitt fleiri flóttamönnum hæli.
Sagt er, að það hafi ýtt undir harða
afstöðu bresku stjórnarinnar, að
þrengslin og örtröðin í flóttamanna-
búðunum er svo mikil, að hætta er
á uppþotum, og auk þess vilja stjórn-
völd sýna Víetnömum í eitt skipti
fyrir öll, að í Hong Kong bíður þeirra
engin framtíð.
Ekki hefur verið ákveðið hvenær
flutningamir hefjast, aðeins, að þeir
verði að fara fram áður en „siglinga-
tíminn“ gengur í garð í mars, það
er næsta flóttamannahrina. Eins og
nú háttar er ekki lengur litið svo á,
að víetnömsku flóttamennimir séu
að flýja pólitískar ofsóknir, .heldur
fátæktina í landi sínu. Þeir era því
ekki flóttamenn samkvæmt skil-
greiningu Sameinuðu þjóðanna.