Alþýðublaðið - 15.10.1932, Blaðsíða 2

e
Hvert stefnir
oghvaðviltþúgera?
Aldtei hefir útlitið veriö eins
eteríit fyrir afkomi: aiþýðustétt-
oritinár hér í höfuðborg landsius
og nú.
Nú er hún að súpa seyðið af
stjórnsemi ihaldsins i lands- ofe
bæjar-málum.
Afleiðingar bankatapanna, sjóð-
þtiTðanna, fjársóimarinnar, lóða-
og landa-sölurmar eru nú fyrst
aö koma í ljós í sinni hryllileg-
ustu mynd.
Aðjalatvinnuvegur reykviskrar
alþýðu er a'ð falla i rústir.
Togaraflotinn hefir minkað
mjög síðustu tvö árin. Togaram-
ir hafa verjð seldir í önnur bæj-
arfélög og út úr landinu. Suma
þeirra hafa bæjárfélög, þar sem
jafnaðarmenn ráða, keypt, og
neka ]iau þá nú til bjargar vertka-
lýðnum. Þrnnig eru atvinnubætur
jafnaðarmanna.
Línuveiðararnir eru að hverfa
úr höfuðborginm, þar sem íhald-
áð ræður, en á sama tíma efna
jafnáðarmenn og sjómenn til
kaupa á línuveiöurum í stórum
stíl (Hafnarfjörður og Isafjörð-
ur).
Á sama tíma sem einkabrask-
aramir selja atvinnutækin burtu
og skiija verkalýðinn og sjó-
niennina eftir í atvinnuleysi, sel-
ur hæjarstjórnarmeirihlutinp.
heztu lóðárnar, sem bærinn á, til
einstakra manna, er hafá þær í
braski. Og í istaðinn fyrir að
skapa ný skiiyrði fyrir verkálýð-
inn, er verður að lifa .við sult og(
seyru- þegar atvinnutækin eru seld
burtu, selur íhaldið lönd bæjar-
ins til einstakra manna á erfða-
festu, er hafa þau svo að féþúfu,;
Væri ekki réttara að láta at-
vinnulausa verkamenn og sjó-
menn fá Iöndin til ræktunar?
Ekki hugsar íhaldið um að
varna okri á nauðsynjum alþýð-
iin,nar.
Þau lönd, sem bærinn á enn,
liggja óræktuð og dauð. Fossvog-
ur er tilvalinn staður fyrir mikla
ræktun og stórfelt kúabú. Bærinn
gæti ræktaö Fossvpg og komið
þar upp kúabúi. Með því væri
hægt að framleiða mjólk, sem
væri miklum mun ódýrari en sú
mjólk, sem nú er seld hér á 40
—49 aura líterinn til neytenda,
þó aði bændur fái ekki meina en
13—18 aura fyrir líterinn.
En hagsmunir Mjólkurfélagsins
og Thors Jensen ráða meini en
liagsmunir allra Reykvíkinga.
Þannig er stjómvizka íhaldsins.
Myndi ekki vera heppilegra fyr-
ir bæjarfélagið og þar með álla
bæjarbúa, að verkamenníirnir í
vinnubótavinnunni störfuðu nú að
því„ að ryöja land í Fossvogi
undir væntanlegt kúabú þar?
íhaldið er ekki á því.
Hvert stefnir og hvað vilt þú
gera, Reykvikingur ?
ALSnpÐUBLAÐIÐ
Vilt þú láta íhaldið ráða öllu
lenguii enn?
Viltu láta það koma öllu í
strand ?
Ef svo er ekki, þá munt þú
kjósa lista verklýðssamtakanna á
lauaárdaginn kemur,
A-listann.
XA.
Drápsklifjar.
- Nú er komið fram í mdðjan1
október, en engar efndir eru sWit
sem áður orðnar á því vilyrði,
sem bæjarstjórnar-íhaldið gaf aí-
vinnulatisa mannfjöldanum á bæj-
arstjórnarfundi 1. september um
fjölgun, mánna í atviínriubótavi nn-
unni frá 1. október. Þá var íhalds-
liðið að reyn,a að breiöa yfir það
hermdarverk sitt, að það feldi á
þeim saima fundi tillögu Alþýðu-
flokksins um, að þá þegar — í
septemberbyrjun — yrði fjölgað í
atvi ,nnubötavinnunni upp í 350
manns. Þá samþykti það tillögu
frá Pétri Halldórssyni, þár sem
aukningu á vinnunni yar skotið á
mánaðarfrest, en jafnframt var
gert rá'ðí fyrir, að frá 1. okt.
myndu verða 300—350 raanns í
vinnunni í senn. Þáð var mán-
uður þangað til, og það var á-
ferðarfallegra að samþykkja þó
eitthvað í þá áttina um leið og
tillaga Alþýðuflokksins var feld(!)
En nú er liðinn hálfur mánuður
frá þvi að sá frestur átti aö vera
úti, og ekki er enn þá búið að
fjölga mönnum í atvinnubótavinn-
unni.
Svona eru efndirnar hjá ihald-
inu á vilyrðmu frá 1. september.
Það á væntanlega að vera til þess
að verðlauna afturherja íhaldsins
i Öæjarstjórninni, — einimitt
manninn, sem flutti vilyrðistililiög-
una, sem þetta hafa orðið efnd-
rrnar á, og þannig sýnir sig að
hafa verið borin fram til þess
að reyna að einhverju leyti að
breiða yfir neitím hans og annara
íhaldsmanna á auknum atvinnu-
bótum þá þegar, að það nú,
jafnframt því sem það svíkst um
að uþpfylla að neinu leyti þetta
vilyrði, um 100—150 manna við-
bót í atvinnubótavinnunni frá 1.
október, býður atvinnulausum
verkamönnum, aðstandendum
þeirra og samherjum, upp á að
kjósa þenna mann — Pétur Hall-
dórsson — inn á alþingi.
En ætli það verði ekki nokkuð
margir, — jafnvel þótt einhverjir
þeirria hafi áður fyrri glæpst á
að kjósa íhaldsmenn, — sem
minnast þess, hvernig efnd-
irnar hafa verið hjá bæjax]-
stjórnar-íhaldinu með Pétui og
Jón ólafsson að ráðgjöfum? Og
ætli þeim verði þá ekki líkt íhug
og Bólu-Hjálmari forðum, þegar
hann kom allslaus úr kaupstáðn-
um og einhver hafði orð á því,
áð það væri létt á hjá honum.
núna — ? „Það eru drápsklifjar á
dróginni,“ sagði Hjálmar, „loforð
öðrum megin, en svik hinum meg-
in.“ t
HpjðiflokksfiBiBriBi
í gærbveldf.
Hver eru úrræði alþýðusam-
takanna út úr ðngpveiti auð*
valdsskipulagsins ?
Alþýðuflokksfundurinin í gær-
kveldi var vel sóttur. Þegar flest
var í húsinu munu fiokksmenn
hafa tajið um 300. Stcján Jóh.
Stefímsson, stýrði fundinum, og
tók mikill fjöldi manna til máls,,
bæöi ungir og gamlir, eða þeir:
Jón Baldvmsson, forseti AlþýðU-
flokksins, Ólafur Friðriksson,
Sigurjón Á. Ólafsson, fnambjöð-
andi flokksins, Emil Jónsson bæj-
arstjóri i Hafnarfirði. Héðinn
Valdimarsson, Guðjón B. Bald-
vinsson verkamiaður, Kjartan ÓI-
afsson bæjarfulltrúi, Rv„ Gísli
Kristjánsson bæjarfulltr., Hafnarf,.
Jens Pálsson sjóm., Árni Ágústs-
son og Stefán Jóh. Stefánisson.
Fundinum lauk kl. rúmtega 11
og var mjög fjörugur.
Ræðumenn dvöldu flestir við
hið fjárhagslega öngþveiti auð-
•valdsskipulagsins, sem verkalýð-
urinn á nú við áð búa, og þegar
Sigmjón Á. Ólaj&mn kvað enga
aðra lausn vera nú til lausnar á
vandamáluraim en að bæjarfélag-
ið gripi fram í rás viðburðanna,
bjargaði því fólki, sem einka-
braskariarmr skilja nú eftir at-
hafna- og atvinnutækja-laust, og
'tæki togara og önnur fiskiskip til
reksturs, var hrópað heyr uro all-
an salinn. Sannar það, að nú skil-
ur alþýðan jafnvel betur en
nokkru sinni áður hver lausnin
hljóti að verða til bjargar at-
vinnulausri og sveltandi alþýð-
unni úr klóm einkabriasksins. —
Einna mesta athygli vakti ræða
Emils Jónssonar bœjarstjóm í
Hafnarfixði.
Hann kvað Hafnfirðinga veria
búna að lifa og sjá hrun einka-
brasksins, þegar Hellyer hætti
rekstri sínum í Hafnarfirði og
skildi þúsiundir manna allsliausar
eftír á mölinni, fóru tvö önuur fyr-
irtæki á hausinn og við þáð juk-
ust vandræðin enn. Hvað átti að
gera? Bærinn réðst í að kaupa
togara og stöð, og lá hann þó
i sárum eftir hrun einkabrasks-
ins. Þessi togari hefir nú orðið
til stórkositlegrar hjálpar fyrir
hafnfirzkan verkalýð. Þetta fralm-
leiðslutæki hefir greitt inn í bæ-
inn 200 þúsund krónur í verka-
liaun — og togarinn er ekki í
höndum neins einstakiings, sem
getur lagt honum upp þegar hon-
um iízt, heldur er hann í hönd-
um verkalýðsins sjálfs, jafnaðar-
mannanna í bæjarstjórninni. Auk
þess hefir Hafnarfjarðárbær geng-
ið í ábyrgð fyrir samvinnufélag
sjómanna ,sem hefir keypt skip,
-------------------A-----—------
og fyrir atbeina þess félags höfðU'-
flestir sjómenn í Hafnarfirðl
sæmilegt sumar.
Þetta eru fjárhagsmál og at-
vinnumál og því hið stairsta þing-
mál. Þessi mál ættu að vera og
eru viðfangsefni verklýðssamtak-
anna, þó áð frambjóðandi íhalds-
ins og ihaidsflokkurinh gangi
fram i rv\_/ c r: ingabaráttuna með
svo úrelt og þvæld, innantóm
slagorð eins og „frelsi einstak-
lingsins“ og „friðhelgi eignarrétt-
arins“!
Það er ekki rúm hér í blaðinu
í dag fyrir útdrátt úr fleiri ræð-
um, en allar vorui þær mjög
isnjallar og hvassar í garð auö-
valdsskipulagsins og varnarílokka
þess, sem nú mynda sameigin-
lega ríkiisstjórn tíl að géta í sam-
einingu varið séiréttindi yfáirráða-
stéttarinnar gegn kröfum atvinnui-
lausra verkamianna, iðnáðarmanna
og sjómianna um atvimm og
bmuj).
Næstkomandi laugardag verður
kosið um atvinmi og bmiið eða
atvómulei/si.
Fylkid; ykkur um alpýcmmm-
tökin.
Kjósið A-li&tann.
Bátautgerð
á ísafirðL
Mælt er, að1 í ráði sé, að 10
norðlenzkir vélbátar stumdi sjó
frá tsafiröi i vetur með ísfirzkum
skipshöfnum.
flátekjoskattir
ð Spðni.
Fjárlagafrumvarp fyrir næsta
álr hefil* vierið lagt fyrir spænska
þingið. Þar er x fyrsta sinni á
Spáni gert ráð fyrir tekjuskatti,
er leggist að eins á auðmexm, sem
hafa a. m. k. 100 þús. pesetaj í
árstekjur. Skatturinn er þó að
eins 1—7,7o/o. (Samkvæmt U.P.-
frétt frá Madrid. — FB.)
í Belfast.
Belfast á Mandi, 15. okt. U.
»
P, FB. Opinberlega er tilkynt, að
aðstoð sú, sem veitt er utan húsis
(matvælagjafir o. s. frv.), verði
aukin um xnilli 40 og 60o/0, miðað
við það, sem verið hefir að und-
anförnu. — Nokkrar óeirðir uröu
í gærkveldi.
IreigersfikiL
Thorstein Kreuger, bróðir Ivars
Kreuger, var handtekinn í fyrra-
dag í Stokkhólmi. (NRP.-FB.)