Morgunblaðið - 13.01.1990, Qupperneq 20

20
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13, JANÚAR 1990
Framfærsluvísitalan:
Virðisaukaskattur
clregur úr hækkun
Rekstrarkostnaður bifreiða minnkar um 2,7 %
VÍSITALA framfærslukostnaðar í byrjun þessa mánaðar hækkaði un á húsnæðislið um næstu mánað-
Morgunblaðið/Sverrir
um 0,5% frá desember. Breyting úr söluskatti í virðisaukaskatt um
áramótin hafði í för með sér 0,7 til 0,8% beina lækkun vísitölunnar
en ella hefði hún hækkað um 1,2 til 1,2%, samkvæmt upplýsingum
frá Hagstöfú íslands. Það sem mest dró úr hækkun vísitölunnar er
lækkun tryggingaiðgjalda eigin bifreiða^og bensíns.
Hækkun vísitölunnar en minni
en fjármálaráðuneytið gerði ráð
fyrir í spám frá því í byrjun desem-
ber. Samkvæmt „bjartsýnisspá“ var
reiknað með 0,7 til 0,8% hækkun
en allt að 1,5% hækkun í „svartsýn-
isspá". Skýringin á þessu fráviki
er þríþætt, samkvæmt upplýsingum
sem fjármálaráðuneytið hefur sent
frá sér af þessu tilefni:
„I fyrsta lagi skila verðlækkunar-
áhrif vegna virðisaukaskattsins sér
ívið betur en reiknað var með.
Þannig var búist við, að upptaka
virðisaukaskattsins hefði í för með
sér tæplega 1% lækkun fram-
færsluvfsitölunnar á fyrstu mánuð-
um ársins. Þar af var búist við, að
rúmlega hálft prósent skilaði sér í
janúar. Niðurstaðan er hins vegar
sú, að gildistaka virðisaukaskatts-
ins hafi skilað að minnsta kosti
0,8% lækkun í janúar.
í öðru lagi var ákvörðun um
ýmsar gjaldskrárhækkanir opin-
berra fyrirtækja frestað, en þær
hefðu annars valdið 0,1 til 0,2%
hækkun vísitölunnar. Ekki var
reiknað með þessum frestunum í
spám ráðuneytisins.
I þriðja lagi má nefna bæði meiri
lækkun á bensínverði en reiknað
var með, auk þess sem aðeins urðu
óverulegar verðhækkanir á fjöl-
mörgum vöru- og þjónustuliðum.
Það er fremur óvenjulegt, þar sem
áramótin eru oft tilefni verðbreyt-
inga. Hér gætir vafalaust áhrifa af
hertu verðlagseftirliti í tengslum
við gildistöku virðisaukaskattsins,
en einnig hefur slakt eftirspurnar-
ástand sitt að segja.“
Af einstökum liðum vísitölunnar
hafði hækkun húsnæðiskostnað-
ar/rafmagns/hita og tómstundaiðk-
unar/menntunar mest áhrif á
hækkun framfærsluvísitölunnar nú,
eða 0,3% hvor liður. „Húsnæðis-
kostnaður" hækkaði til dæmis um
2,1% á milli mánaða, „opinberar
sýningar, þjónusta ofl.“ hækkaði
um 4,7% og „tækjabúnaður" um
2,4%. Matvörur hækkuðu vísitöluna
um 0,2%. Þar af hafði mest áhrif
að „mjöl, gijón og bakaðar vörur“
hækkaði um 3,2%, „grænmeti,
ávextir og ber“ hækkaði um 6% og
„aðrar matvörur" um 1,5%. Á móti
kom lækkun á liðnum „mjólk, ijómi,
ostar og egg“ um 2,9% vegna upp-
töku virðisaukaskatts. Föt og skó-
fatnaður hækkaði vísitöluna um
0,1% og húsgögn og þeimilisbúnað-
ur einnig um 0,1%. Á móti þessum
hækkunum kemur að lækkun á
ferðum og flutningum lækka vísi-
töluna um 0,4%. Lækkunin er vegna
þess að tryggingaiðgjöld bifreiða
bera ekki virðisaukaskatt og lækka
því um 20%, auk bensínlækkunar
og hefur þetta þau áhrif að rekstr-
arkostnaður eigin bifreiðar lækkar
um 2,7% samkvæmt vísitöluút-
reikningnum.
Fjármálaráðuneytið vekur at-
hygli á því að enn eru ekki öll verð-
áhrif vegna virðisaukaskattsins
komin fram. Þannig hafi unnar
kjötvörur lítið sem ekkert lækkað
í verði ennþá. Jafnframt ætti niður-
felling sérstaks kjarnfóðurgjalds
um áramótin að hafa í för með sér
verðlækkun á svínakjöti og kjúkl-
ingum, væntanlega í næsta mán-
uði. Á móti komi væntanleg hækk-
FISKVERÐ Á UPPBOÐSMÖRKUÐUM
12. janúar.
FISKMARKAÐUR hf. í Hafnarfirði
Hæsta Lægsta Meðal- Magn Heildar-
verð verð verð (lestir) verð (kr.)
Þorskur 82,00 54,00 76,89 9,376 720.866
Þorskurfósl.) 68,00 55,00 61,83 4,127 255.165
Ýsa 106,00 82,00 99,67 16,044 1.599.140
Ýsa(ósl.) 79,00 68,00 74,26 4,627 343.566
Samtals 83,54 38,121 3.184.521
Á mánudag verður m.a. selt óákveðið magn úr Ljósfara og Stakkavík.
FAXAMARKAÐUR hf. í Reykjavík
Þorskur 70,00 40,00 60,54 2,907 175.995
Þorskur(ósL) 92,00 35,00 55,02 78,051 4.294.415
Ýsa 109,00 109,00 109,00 0,177 19.293
Ýsa(ósL) 125,00 60,00 102,46 1.696 173.776
Samtals 56,56 87,827 4.967.215
Boðið verður upp klukkan 12.30 í dag, laugardag, , ef á sjó gefur.
FISKMARKAÐUR SUÐURNESJA hf.
Línuþorskur(ósL) 71,00 68,00 70,75 9,310 658.650
Netaþorskur(ósL) 71,00 69,00 70,11 13,150 922.000
Ýsa 77,00 77,00 77,00 0,250 19.250
Línuýsa(ósL) 94,00 50,00 74,32 6,380 474.180
Samtals 66,36 36,369 2.413.249
SKIPASÖLUR í Bretlandi 8. til 12. janúar.
Þorskur 120,36 420,435 50.601.806
Ýsa 192,16 9,055 1.739.973
Ufsi 83,21 4,290 356.982
Koli 152,07 1,340 203.777
Grálúða .143,23 1,315 188.352
Samtals 122,22 440,850 53.882.096
I Selt var úr Hjalteyrinni EA í Hull 9. janúar, Hjörleifi RE í Grimsby 10. jan-
úar og Bessa IS í Grimsby 12. janúar.
GÁMASÖLUR í Bretlandi 8. til 12. janúar.
Þorskur 137,05 135,609 18.585.098
Ýsa 234,48 6,340 1.486.587
Koli 212,69 2,680 570.005
Samtals 141,53 152,235 21.546.025
SKIPASÖLUR í Vestur-Þýskalandi 8. til 12. janúar.
Þorskur 116,53 90,646 10.563.148
Ýsa 196,80 12,086 2.378.503
Ufsi 92,62 147,293 13.642.994
Karfi 149,04 385,121 57.398.318
Grálúða 131,76 6,142 809.290
Samtals 130,14 664,911 86.533.311
Selt var úr Vigra RE í Bremerhaven 8. janM Sigurey BA í Cuxhaven 10.
| jan., Þorláki ÁR í Bremerhaven 11. jan. og Sindra VE í Bremerhaven 12. jan.
armót.
Hækkun vísitölunnar um þessi
mánaðarmót samsvarar 6,3% verð-
bólgu á ári, hækkun hennar síðustu
þijá mánuði samsvarar 17,8% verð-
bólgu og hækkunin síðustu sex
mánuði mælir 20,7% verðbólgu.
Vísitalan hefur hækkað um 23,7%
síðustu tólf mánuði.
*
Arekstur við Rauðavatn
Kona' siasaðist lítillega í hörðum árekstri við Rauðavatn síðdegis á
miðvikudag. Bifreið, sem var ekið frá Víðidal inn á Suðurlandsveg lenti
í hlið bifreiðar, sem ók vestur Suðurlandsveginn. Konan var flutt á
slysadeild, en meiðsli hennar voru lítil, svo sem áverki eftir bílbelti.
Bíll hennar er hins vegar mikið skemmdur.
Andstæðingar Sjálfstæðis-
flokksins sameinist um framboð
Birting:
BIRTING, félag jafhaðar- og lýðræðissinna hefúr á félagsfundi
samþykkt að leggja það til við vinstri flokkana í Reykjavík, að
þeir bjóði ekki íiram lista til borgarstjórnarkosninga heldur styðji
þeir sameiginlegt framboð gegn Sjálfstæðisflokknum í borgar-
stjórn. Er lagt til að prófkjör, opið andstæðingum Sjálfstæðis-
flokksins, verði látið ráði vali frambjóðenda.
Birting, félag jafnaðar- og lýð- efnið var samstarf minnihluta-
ræðissinna, hélt þann 11. janúar flokkanna í Reykjavík gegn Sjálf-
sl. félagsfund, þar sem umræðu-
Aðfinnsla en
ekki áminning
OF FAST var kveðið að orði í
frétt í blaðinu í gær þegar sagt
var að dómendur í Hafskipsmál-
inu hefðu veitt ákæruvaldinu
áminningu.
Dómarar fundu að því við sak-
sóknara að umræddu vitni hefði
verið kynntar spurningar sem lagð-
ar höfðu verið fyrii-‘annað vitni.
Aðfinnslan var ekki færð til bókar
og því hvorki rétt að tala um áminn-
ingu né að vitni hafi verið kynntur
framburður annars vitnis.
stæðisflokknum. í upphafi fundar-
ins rakti Kjartan Valgarðsson
umræður sem í gangi hafa verið
við flokksfélögin í Reykjavík og
að loknum löngum fundi var sam-
þykkt svofelld ályktun:
„Félagsfundur Birtingar styður
eindregið hugmyndir um sameig-
inlegt frambð lýðræðisafla gegn
einsflokksveldi Sjálfstæðisflokks-
ins í borgarstjórn Reykjavíkur.
Reynslan sýnir að framboð
margra flokka er ekki líklegt til
að íjúfa þessa valdaeinokun í borg-
inni, en fundurinn telur að auðvelt
muní reynast að skapa málefna-
grunn fyrir sameiginlegt framboð.
Fundurinn tekur undir þau
áherslumál sem fulltrúar Birtingar
Björn Friðfinnsson:
Höfðar meiðyrðamál
g'egri Frjálsri verslun
BJÖRN Friðfinnsson, ráðuneyt-
issljóri hefiir höfðað meiðyrða-
mál á hendur Helga Magnússyni
fyrir hönd tímaritsins Frjálsrar
verslunar vegna ummæla í blað-
inu um skipan sína í stöðu ráðu-
neytisstjóra.
Björn krefst þess að sér verði
greiddar kr. 250.000 í miskabætur
GENGISSKRÁIMING Nr. 8 12.janúar 1990 Kr. Kr. Toll-
Ein. Kl. 09.15 Kaup Sala Gengi
Dollari 60,55000 60,71000 60,75000
Slerlp. 100,60400 100,87000 98,97700
Kan. dollan 52,34000 52,47900 52,49500
Dönsk kr. 9,28330 9,30780 9,29610
Norsk kr. 9,31680 9,34140 9,28760
Sænsk kr. 9,87280 9,89890 9,86360
Fi. mark 15,22120 15,26140 15,14020
Fr. franki 10,57460 10.60250 10,59560
Belg. Iranki 1,71600 1,72060 1.72050
Sv. franki 40.24590 40.35230 39,88180
Holl. gyllini 31.92300 32,00740 32,04110
V-þ. mark 36,01270 36,10790 36,18980
ít. lira 0,04829 0,04841 0,04826
Áusturr. sch. 5,11810 5,13170 5,14180
Port, escudo 0,40840 0,40960 0,40910
Sp. peseti 0,55200 0;55340 0,55870
Jap. yen 0,41681 0,41791 0,42789
írskt pund 94,95100 95,20200 92,25600
SDR (Sérst.) 80,03860 80,25010 80,46820
ECU.evr.m, 73,04460 73,23760 73,05190
Tollgengi fyrir janúar er sölugengi 28. desember.
Sjálfvirkur símsvari gengisskráningar er 62 32 70.
auk kostnaðar við opinbera birt-
ingu dóms. Ummælin sem ráðu-
neytisstjórinn krefst ómerkingar á
eru: „Jón Baldvin var áður búinn
að koma bróður Stefáns, Birni
Friðfinnssyni, að sem ráðuneytis-
stjóra í viðskiptaráðuneytinu."
Ummæli þessi voru i tengslum við
skipan _ Stefáns sem stjórnarfor-
mann íslenskra aðalverktaka. Er
bent á það í viðkomandi grein að
þeir bræður Stefán og Björn séu
náfrændur Jóns Baldvins.jnóðir
Jóns væri systir föður þeirra.
Haraldur Blöndal, lögmaður
Björns sagði að Björn hefði farið
þess á leit við ritstjórann að hann
bæðist velvirðingar á ummælun-
um, en hann hefði neitað því.
„Hann sá sig því eðlilega knúinn
að leita réttar síns,“ sagði Harald-
ur og áréttaði að sjálf bótaupp-
hæðin væri aukaatriði í þessu máli.
Leiðrétting-
I opnu bréfi til Svavars Gestssonar
frá Samtökum kvikmyndaleik-
stjóra, sem birt var í Morgunblaðinu
í gær misritaðist nafn Kristínar
Jóhannesdóttur, kvikmyndaleik-
stjóra og var hún sögð Jóhanns-
dóttir. Þetta leiðréttist hér með.
hafa.haldið fram í viðræðum um
borgarmálin að undanförnu,
- að flokkarnir dragi sig í hlé sem
slíkir en beini kröftum félaga sinna
að samstarfi með óflokksbundnu
fólki i sjálfstæðu framboði,
- að grundvöllur að skipan fram-
boðslista sé opið prófkjör,
- að ákvarðanir um kosningabar-
áttuna og væntanlegt samstarf í
borgarstjórn séu teknar af áhuga-
mönnum og þátttakendum í fram-
boðinu, til dæmis þannig að fram-
bjóðendurnir þijátíu myndi „borg-
armálaráð“ listans.
Fundurinn telur að nú ráði af-
staða sarotaka Alþýðubandalags-
manna og Alþýðuflokksmanna í
borginn úrslitum í þessu máli.
Vænlegast leiðin til að ógna
meirihluta Sjálfstæðisflokksins í
borgarstjórn felst í samvinnu þess-
ara afla við óflokksbundna lýð-
ræðissinna og áhugamenn um
breytta og betri borgarstjórn. Slík
samvinna gæti hæglega orðið til
þess að fólk úr öðrum flokkum
komi til samstarfs, hvað sem líður
afstöðu þeirra flokka nú.
Birting, félag jafnaðar- og lýð-
ræðissinna, skorar á ABR, Al-
þýðuflokksfélögin í Reykjavík,
stuðningsfólk Kvennalista, Fram-
sóknarflokks og annarra félaga
til að taka jákvæða afstöðu til
fram kominna hugmynda um að
„vinna saman í vor.“
Tveir aldnir
Húsvíking-
ar látnir
Húsavík.
TVÆR konur á Húsavík, sem
voru elstu íbúar bæjarins, Auð-
ur Friðbjarnardóttir, 95 ára og
Sigríður Siguijónsdóttir, 94
ára, eru látnar.
Auður dvaldi á ellideild sjúkra-
hússins á Húsavík síðastliðið ár.
Hún var fædd 30. september 1984
og lést hún í gær, föstudag. Auður
var ekkja Þorgrims Halldórssonar
frá Hraunkoti..
Sigríður dvaldi að heimili sínu,
Ásgarðsvegi 10, þar til fyrir rúmri
viku, að hún veiktist og var flutt
á sjúkrahúsið, þar sem hún andað-
ist á fimmtudag. Maður hennar
var Jóhannes Guðmundsson,
kennari á Húsavík, en hann lést
árið 1970.
Fréttaritari