Alþýðublaðið - 18.10.1932, Blaðsíða 4

i
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
verið keypt norskt gufuskip,
„Kong Inge“. Eftir að það kemur
hingað á það að heita „Hekla“.
— 1 norskum loftskeytafréttum
(NRP.) segir, að skipið sé 1400
smálestir að stærð, en hafi legið
ónotað á höfninu|i í Osló frá því
I apríl í fyrra.
F. U J.
heldur fund annað kvöld kl.
8 i| alþýðuhúsinu Iðnó uppi.
Mörg félagsmál eru á dagskrá, en
auk þess flytux Pétur G. Guði-
mundsson erindi. Félagar! Fjöl-
mennið!
Morgunn
tímarit það, er Sálarrannsóknar-
félag íslands gefur út, er nú orðið
13 ára, og er nýlega komiö út
júlí-dezember heftið. Helztu greín-
arnar eru þessar: Annað líf í ís-
- lenzkri þjóðtrú, eftir -síra Jakob
Jónsson að Nesi, (fyrirlestur).
Framliðnir vinir vorir, eftir síra
Jón Auðuns í Hafnarfirði (prédik-
un). Kristindómur- og nútíma-
menning. eftir Jakob Smára (brot
úr ritdðmi). Þá eru fjórar greinar
eftir ritstjórann Einar Kvaran, Osló-
rannsóknirnar, Mrs Duncan. Fræg-
asti sannanamiðill Norðurálfunnar
(erinai) og Sagan af Daysi. Ung-
frú X, eftir Einar Loftsson. Draum-
ar, o. fl. í stjórn Sálarrannsóknar-
félagsins eru: Einar H. Kvaran,
rithöfundur, Þórður Sveinsson
prófessor, Jakob Smáririthöfundur,
Snæbjöm Arnljótsson kaupmaður,
Eggert P. Briem bóksali, Ásgeir
Sigurðsson aðalkonsúll og Krist-
inn Daníelsson fyrrum prófastur.
Dánaifregn.
Hinn 4. júní s. 1. amdaðist í
Loohgelly í Skotlandi James L.
Nisbet, yfiTlæknir1 þar. Var hann
mörgum Reykvíkingum að góðu
kunnur síðan hann fyrir allmörg-
um árum stundaði læknisfræði-
nám hér við háskólann. Bana-
mein hans var heilablæðing.
Sendisveinadeild „Merkúts“.
Framhalds-aðalfundur sendi-
sveinadeildar „Merkúrs“ var hald-
inn nýlega. Var stjórn fyrir deild-
ina kosin að nýju, og hlutu þess-
ir kosningu: Bjöm Þorgrímsson
fomiaður, Indriði Halldórsson,
Friðfinnur Friðímnsson, Olgeir
Þórðarson og Árni Vigfússon.
Umsjónarimaður sendisveinadeild-
arinnar er Gisli Sigurbjömsson.
Hefir deildin nú starfandi nám-
skeið í ensku fyrir félaga sínar
og æltu þeir sendisveinar, sem
vildu taka þátt í námskeiðiiuu,
að gefa sig fram sem fyrst í
skrifstofu félagsins, Lækjargötu 2,
eftir kl. 6 að kvöldi. Þar eru
allar upþlýsingar gefnar þar um.
Sendmvemn.
Frá sjómönnunum,
FB. 17. okt. Lagðir af stað á-
leiðis til Englands. Vellíðan. Kær-
ar kveðjur.
Skipshöfnin á „SurM\
Jafnaðarraannafélag Islands
heldur ekld fund. í kvöld. Næsti
fundur verður miðvíkudagskvöld-
ið 26. þ. m.
Leiksýning á Akureyri.
Frá Akurieyri er FB. símað í
gær: Söngfélagið „Geysir" sýnir
leikinn „Heidelberg“ undir stjórn
Ágústs Kvanan mn þessar mund-
ir. Hefir leikurinn verið sýndur
undanfarin þrjú kvöld fyrir fullu
húsi og við ágætar undirtektir.
Er yfirleitt vel leikið og útbúnaðl-
ur góður. Aðalhlutverkin leika
Bjarni Bjamason læknir, frú Reg-
ina Þórðardóttir, Ágúst Kvaran
og Gísli Magnússon.
Fiskiskýrslur og hlunninda árið
1930.
Hagstofan hefir nú nýlega sent
út skýrslur fyrir árið 1930 ,um
fiskiveiðar og hlunnindi fyrir árið
1930, en það ár ex eins og kunn-
ugt er mesta þorskaflaárið, bæði
fyr og síðar. Voru 300 fiskiskip
alls á landinu, samtafs yfir 23
þús. smál., þar af 224 vélskip,
samtals 51/2 þús. smál., 41 botn-
vörpuskip nær 14 þús. smál. og
35 önnur fiskigufuskip, en segl-
skip ekfcert.
Maine og Hoover.
Um miðjan septembermánuð
fóm fram kosningar í fylkinu
Maine í Bandaríkjunum. Unnu
Sérveldissinnar („demokratar") á
og komu að ríkisstjóra úr sín-
um flokki og unnu tvö þingsæti
í fulltrúadeild þingsins af Sam-
veldismönnum („republikönum").
Telja sumir þetta boða fall Hoov-
ers við forsetakosningarnar í
haust, en sjálfur símaði harur for-
manni miðstjórnar Samveldis-
sinna, þegar þessi kosningaúrslit
urðu kunn, og hvatti hann og
flokkinn til að brýna enn betur
en áður fyrir kjósendum, hve
nauðsynlegt sé fyrir þjóðina að
Samveldismenn halda völdunum-
áfram. (Samkvæmt UP.-bréfi frá
New York til FB.)
Frá Rúmeníu.
Bukanest, 17. okt. U. P. FB.
RíMsstjómin hefir beðfist lausn-
ar. Konungur hefir ekki enn tekið
ákvörðun um, hvort hann tekur
lausnarbeiðinina. til greina.
Hvað ©p ai frétta?
Nœkirlæknfi' er i nótt Hannes
■Guðmundsson, Hverfisgötu 12,
simi 105.
Otuarpid í dag: KI. 16: Veð-
urfregnir. Ki. 10,05: Fyrlrlestur
Fiskifél. Islands. Kl. 19,30: Veðr
uríregnir. Kl. 20: Fréttir. Kl. 20,30:
Erindi: Kristnamurti og samtíðin
I. (Frú Aðalbjörg Sigurðardóttir).
Kl. 21: Tónleikar: Gellóspil (Þórh.
Ámason). Kl. 21,15: Upplestur.
Kl. 21,35: Söngvél (Beethoven).
Fomextir lcekkaTdr. í Ungverja-
landi hafa forvextir verið lækk-
aðár um 1/2 °/o 41/2 %•
V estur-islendingier látmn. 27.
ágúst sl. anda'ðist í Uttiah' í Banda-
ríkjunum Björn Runólfsson, Magn-
ússonar, ættaður úr Vestmanna-
eyjum. Hann var srniður á tré
og málm. Björn var brööiir séra
Runólfs Runólfssonar, sem var frí-
kirkjuprestur í Gaulverjabæ í
Flóa og síðar prestur vestan hafs'.
(FB. eftir ,,Hkr.“)
Skipafpéttir. „Lyra“ kom í gær
frá Noregi. „Súðin“ kom í dag
vestan um land úr hringferð.
;,Dettifosis“ fer í kvöld kl. 11
vestur og norður um. — Kola-
skipið, sem kom til Ólafs Ólafs-
so-nar 0. fl., fór aftur f gærkveldi.
Á Lsfiskueicyar .fór línuveiðair-
inn „Jarlinn“ í nótt. s
Samkonm heldur Artbur Gook
tfrá A'kureyhi, í Beta’níu í kvöld kl.
81/2- Fer hann héðan aftur með
„Dettifóssi" I kvöld.
Versiimcirmcmtaféiagid, Merkúr
heldur fyrsta fund sinn á þessr-
um vetri annað kvöld í K. R.-
húsinu uppi. — Væri óskandi að
fundurinn yrði vel sóriur, því
mjög mörg áríðandi mál eru á
dagskrá. V erelimarmaður.
Kommurnar.
Hugvekja O. Jespersens próf.
um koinrmu-moldviðrið sem ég
hefi minst á hér í blaðánu er þess
verð að henni sé gaumur gefinn.
Þessi ritmerki slíta eins oft
sundur það sem saman skal renna
eða liða áfrairr í lestri. Af þess-
am sökum eru þau ill og óþörí
lestrarmerki nema stöku sinnum
þegar, þarf að greina langar má(ls,-
greinar í sundur; en eins og nú
er kent eru þau mest notuð til
þess að „pæla út bestikkið" í
málsgiieina-uppdrætti þeim sen.
settur er á pappírinn. Loks má
segja að konimur séu mjög hand-
hæg tæki til þess að gera illa
samdar setningar að skiljanlegu
máli. Þetta er einkum handhægt
þeim sem eru svo mannaðir að
erlend orðaröð er þeim tamari
en íslenzk. Af dæmum þeim sem
O. J. tilfærir mætti ætla að dansk-
an hafi meini kommu-þörf en ís-
lenzkan t. d. „Den, der Ier sidst,
ler bedst.“ Á íslenzku mundi
mega segja: „Sá hlær bezt er
siiðast hlær.“ í málsháttasafninu
íslenzka sem Finnur Jónsson setti
saman og Fræðafélagið gaf út í
Kaupmannahöfn 1920 kemurvarla
fyrir að má|sháttur sé slitánn
sundur með kommum en þá það
kemur fyrir er það oft óþarfi
. t. d.: „Djúpt er á kaplinum, þegar
foialdið syndir.“ — Ég vil skjóta
þvi hér inn sem ekki kemur
þessu máli beint við að riiájs:-
háttasafn þetta væri víst mikið
handhægra til að fletta upp í því
ef því væri raðað eftir aðalefni
málsháttanna sem oft markast
- - -****'
CA
Þnr&nft epli
á 1 kr. 7i kg og allir
aðrir þurkaðir ávextir.
Hák.arl frá Vattarnesi.
Kaopfélag Alfiýðo.
6 najmdip 2 kr Tilbúnar eitlr 7 mín.
Photomaton.
Templarasundi 3. Opiö 1—7 alla daga.
Ný tegund af ljósmyndapappir komin.
Myndimgr skýrari og betri en nokkru
sinni.
Sparið penínga. Forðisi ópæg-
indi. Mnnið pv> eftir að vant
ykkur rúður í glugga, hringið
i sima 1738, og verða pær strax
látn. r í. S nngj.irnt veið
Tek að mé - bókhald og
erlendar brétaskriftir. Stefán
Bjarman Aðalstræti 11.
Sitni 6R7.
Dívan til sö'u með tækifærisverði
Aðalstræt 9 B.
fremur af lýsingar- og atviks-
or.ðum en af einhverju nafni eða
nafnorði. sem í þeim f'innast og
teldð er af handahófi fyrir upp-
sláttarorð t. d. „höful). Hann má
eigi um frjálst höfuð strjúka."
Hér er frfálst aðalatriðið en
hvorki höftidi né strjúka, Hver
mundi líka leita undir hönd að
„Bjúgar krummur brúkist í hófi.“
Hér er lióf aðalatriðið sbr. „Alt
er hollast í hófi.“ Þessi máls-
háttur finst þó ekki undir hóf í
safninu. — Orvals málshættir
ættu að lesast í skólum, — sem
fyrirmyndir góðs máls. —
Það er oft gripið til klaufa-
legra málsgreina til að sanna
nauðsyn kommanna og sýna
þeirria not. Ég man í svipinn bezt
eftir þessari: „Hund,ar bitu menn
og konur hlupu burt og geltu.“ 1.
Hundar, bitn menn og konur,
hlupu burt og geltu. 2. Hundar
bitu, menn og konur hlupu burt
og geltu. 3. Hundar bitu menn, og
konur hlupu burt og geltu. Það
er víst ekki orðum eyðandi til
að verja það að þessi málsgrein
sé annað en klaufaspark sem
aldrei þurfi að sjást eða heyrast
en hún þykir dágóð til að láta
kommu-hundana bíta og gelta að.
P.
KJósið A-Iistann!
Rltstjóri og ábyrgðarmaöur
Ólafux Friðriksson.
A1 þýðuprentsmið jan.