Morgunblaðið - 22.03.1990, Blaðsíða 1

64 SIÐUR B
68. tbl. 78. árg.
FIMMTUDAGUR 22. MARZ 1990
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Gorbatsjov skipaði svo fyrir að
sala veiðibyssna yrði bönnuð og að
allir Litháar létu af hendi öll vopn,
annars væri lögreglu heimilt að gera
þau upptæk. í tilskipuninni var einn-
ig kveðið á um að ferðir útlendinga
til Sovétríkjanna yrðu takmarkaðar
og gripið yrði til aðgerða til að koma
í veg fyrir að reglur varðandi dvöl
þeirra í landinu yrðu brotnar. Inn-
anríkisráðuneytinu var heimilað að
vísa úr landi öllum þeim sem brytu
reglurnar.
Landamæravörðum öryggislög-
reglunnar KGB var skipað að grípa
til „nauðsynlegra aðgerða til að auka
eftirlitið við landamæri Sovétríkj-
anna og stöðva lögbrot". Markmið
tilskipunarinnar er að tryggja að
A-Þýskaland:
Vilja kanna
skýrslur Stasi
um þingmenn
Dregur úr flótta-
mannastraumnum
Austur-Berlín. Reuter.
NEFND sem vinnur að uppræt-
ingu austur-þýsku öryggislög-
reglunnar, Stasi, hefur skrifað
öllum flokkum á hinu nýkjörna
þingi landsins bréf þar sem mælst
er til þess að tengsl allra þing-
manna við Stasi verði könnuð.
Tilefhið eru fiillyrðingar um að
allt að 10% nýkjörinna þingmanna
hafí áður verið útsendarar Stasi.
Gottfried Forck biskup, sem á
sæti í nefndinni um upprætingu
Stasi, sagði í gær að æskilegt væri
að rannsóknin á fortíð þingmanna
færi fram áður en hið nýkjörna þing
kemur saman. Forck sagðist hafa
leitað ráða hjá Richard von Weiz-
sacker, forseta Vestur-Þýskalands,
en mönnum ber saman um að hann
sé mjög dómbær á siðferðisleg efni.
Sagði Forck að forsetinn hefði stutt
hugmyndina um ítarlega rannsókn.
Rainer Eppelmann, formaður
Lýðræðisvakningar, bandalags-
flokks kristilegra demókrata, sagði
í viðtali sem birtist í gær í vestur-
þýska dagblaðinu Bild að allt að 10%
nýkjörinna þingmanna hefðu ein-
hvern tíma unnið fyrir Stasi. Eppel-
mann tók við formennsku Lýðræðis-
vakningar í síðustu viku eftir að
Wolfgang Schnur forveri hans viður-
kenndi að hafa árum saman veitt
Stasi upplýsingar um andófsmenn.
Dregið hefur úr flóttamanna-
straumnum frá Austur-Þýskalandi
til Vestur-Þýskalands eftir kosning-
arnar síðastliðinn sunnudag. 1.156
fluttu á milli landanna á þriðjudag
en voru 2.275 viku áður. 344.000
Austur-Þjóðveijar flýðu til vesturs á
síðasta ári og á þessu ári hafa kom-
ið að meðaltali 2.000 á dag. Vestur-
þýska ríkisstjórnin tilkynnti á þriðju-
dag að frá og með byijun júlí yrði
móttökubúðum fyrir flóttamenn lok-
að og ennfremur yrði þá hætt að
greiða flóttamönnum fé til að hefja
nýtt líf.
Nunnur í Belgiu valda uppnámi:
Gorbatsjov kallar inn
skotvopn allra Litháa
Boðar hertar reglur um ferðir útlendinga til Sovétríkjanna
Moskvu. Reuter, dpa.
MÍKHAÍL Gorbatsjov Sovétfor-
seti fyrirskipaði í gær Litháum
að láta af hendi öll vopn, auk
þess sem hann boðaði hertar regl-
ur um ferðir útlendinga til Sov-
étríkjanna og aukið eftirlit við
landamæri Litháens. Tveimur
dögum áður rann út frestur sem
Gorbatsjov gaf Litháum til að aft-
urkalla sjálfstæðisyfirlýsingu sína
frá því fyrir rúmri viku en þeir
hafa hvergi hvikað frá henni.
Leiðtogar Litháens fordæmdu til-
skipun Gorbatsjovs og sögðu hana
ihlutun í innanríkismál Litháa.
farið verði eftir stjómarskrá landsins
og vernda réttindi sovéskra borgara
í Litháen, að sögn Gorbatsjovs.
Breska útvarpið BBC skýrði frá
því að Gorbatsjov hefði gripið til
þessara aðgerða eftir að leiðtogar
Litháa hefðu kallað út sjálfboðaliða
til að annast vörslu landamæra ríkis-
ins að Póllandi. Liðsmenn öryggis-
lögreglunnar KGB hafa séð um
vörsluna til þessa. Sojuz, hreyfing
afturhaldssamra þingmanna í
Æðsta ráði Sovétríkjanna, hafði
einnig hvatt Gorbatsjov til að grípa
í taumana og afstýra því að Litháen
yrði sjálfstætt ríki.
„Vofa stalinismans.gr enn á kreiki
í Kreml og varpar löngum skugga
í vesturátt,“ sagði Vytautas Lands-
bergis, forseti Litháens, er hann var
spurður um tiskipunina. Marlin Fitz-
water, talsmaður Bandaríkjaforseta,
kvað Bandaríkjastjórn hafa miklar
áhyggjur af aðgerðum Gorbatsjovs.
Seldu klaustríð sitt
og keyptu kastala
Brussel. Daily Telegraph, Reuter.
BELGÍSKA lögreglan yfirheyrir
nú átta nunnur, sem höfðu selt
klaustur sitt og keypt kastala í
Suður-Frakklandi.
Nunnurnar seldu klaustrið, sem
er 600 ára gamalt og í hjarta
Brúgge-borgar í Belgíu, og dýr-
mæta listmuni þess fyrir tæpar
140 milljónir króna. Kaupendurnir
eru eigendur vefnaðarfyrirtækis í
bænum. Fyrir peningana keyptu
nunnurnar kastalann, sem er
skammt frá bænum Lourdes í suð-
vestanverðu Frakklandi, bifreið af
gerðinni Mercedes Benz, bóndabýli
og nokkra veðhlaupahesta.
Sjö nunnanna fóru til Frakk-
lands á Benzinum og sú elsta, 93
ára, var flutt í sjúkrabifreið, en
hún er bæði sjón- og heyrnarlaus
og getur ekki gengið.
Biskupinn í Brugge hefur reynt
að kaupa klaustrið aftur en án
árangurs. Nunnurnar verða ekki
ákærðar en þær verða yfirheyrðar
í franska kastalanum vegna fjár-
haldsmanns þeirra, sem hefur ver-
Klaustur í Briigge í Belgíu, sem átta nunnur seldu til að geta
keypt kastala í Suður-Frakklandi.
ið handtekinn fyrir falsanir, flár-
svik og trúnaðarbrot. „Þær hlýddu
honum í blindni. Hann gerði 74
ára gamla nunnu að fjármálastjóra
klaustursins og hún skrifaði undir
allar ávísanir sem umboðsmaður
hinna nunnanna,“ sagði talsmaður
belgíska ríkissaksóknarans. Fjár-
haldsmaðurinn lét nunnuna skrifa
undir ávísanir fyrir Benzinum og
hestunum. Hann sannfærði einnig
nunnurnar um að þær þyrftu á
kastalanum að halda til að geta
verið í nágrenni við Lourdes, sem
er mikill helgistaður kaþólskra
manna.
Shevardnadze ræðir
við de Klerk:
Tímamót í
samskiptum
ríkjanna
Windhoek. Reuter.
F.W. DE KLERK, forseti Suður-
Afríku, og Edúard Shevardnadze,
utanríkisráðherra Sovétríkjanna,
ræddust við í hálfa aðra klukku-
stund í Namibíu í gær en ráða-
mennirnir komu til landsins til
að taka þátt í hátíðarhöldum
vegna sjálfstæðis landsins. Svo
háttsettir menn frá löndunum
tveim hafa ekki ræðst við fyrr og
er þetta talið merki um verulega
bætt samskipti rikjanna.
„Þetta var nauðsynlegur fundur,"
sagði Shevardnadze að loknum við-
ræðunum. De Klerk sagði ljóst að
margt væri líkt með þeim vanda sem
Míkhaíl Gorbatsjov forseti stæði
frammi fyrir í Sovétríkjunum og því
sem við væri að fást í Suður-Afríku.
Forsetinn bætti því við að hann ósk-
aði Gorbatsjov sigurs í baráttunni
fyrir umbótum. Sovéski utanríkis-
ráðherrann sagðist myndu greina
nánar frá viðræðunum á frétta-
mannafundi í dag, fimmtudag. Ríkin
tvö hafa ekki stjómmálasamband.
Utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna, James Baker, er einnig í
Namibíu og skýrði hann frá því að
hann myndi halda til fundar við de
Klerk i Höfðaborg í dag.
Namibía sjálfstætt lýðveldi
Reuter
Unglingar í Namibíu fagna sjálfstæði landsins sem varð lýðveldi í gær eftir 75 ára stjórn Suður-Afrfku-
manna. A spjaldi í baksýn er hvatt til þjóðarsáttar hvítra og svartra. Landið er í suðvesturhluta Afríku og
hefur hálfa aðra milljón íbúa sem flestir eru blökkumenn. Sjálfstæðishreyfingin SWAPO barðist í rúma
tvo áratugi gegn herliði Suður-Afríkumanna í Namibíu og leiðtogi hreyfingarinnar, Sam Nujoma, varð
fyrsti forseti lýðveldisins. sjá fréttir . b]s 22